| ←Γεωγραφία τῆς Ἑλλάδος | Ἀθηναΐς-Ἔτος Α΄, τεῦχος 3 Νεζδὶ ἡ Βοημή |
Μαρκισία→ |
Πόσον ἦτο εὐτυχὴς κατὰ τὴν παιδικήν της ἡλικίαν Νεδζί ἡ Βοημή. Ζωηρὰ καὶ κούφη, ὡς σκύουρος εὔκαμπτος καὶ νευρώδης, ὡς ἄγριος πῶλος, διέτρεχε γυμνόπους καὶ λυσίκομος τὰς πεδιάδας, ἀπολαύουσα ἐν ἐλευθερίᾳ τῶν καλλονῶν τῆς γῆς καὶ τοῦ οὐρανοῦ. Τείχη δι’ αὐτὴν δὲν ὑπῆρχον· οὐδεὶς φραγμὸς εἰς τοὺς ὀφθαλμούς της· καθ’ ἑκάστην νέοι ὁρίζοντες περιεστρέφοντο πρὸ τῶν ὀφθαλμῶν της καὶ νέοι ὁδοὶ πρὸ τῶν ποδῶν της. Πατρίς τῆς ἣν ἡ παροικεία, καὶ κατοικία της ἡ σκηνὴ ὑφ’ ἣν κατέφευγε καθ’ ἑσπέραν· καὶ ὅταν ἀναμιγνυομένη εἰς τὰς παιδιάς τῶν συνομηλίκων της ἐχόρευε κατὰ τὸν ἦχον τοῦ σείσβρου, ὅπερ ἦν κεκοσμημένον διὰ χρυσῶν κροτάλων, καὶ ὅταν οἱ λευκοί ὀδόντες της ἀπήστραπτον εἰς την λάμψιν φωτὸς ἐξερχόμενον ἀπὸ τινας ἐκεῖ ποῦ ἀνημμένης πυρᾶς, οἱ ἄποικοι ὁμόφυλοί της ἐθαύμαζον Νεδζὶ τὴν Βοημήν.
Πλὴν ἔφθασεν ἡ ἡμέρα, καθ’ ἣν ὅλη αὕτη ἡ εὐτυχία διεσκεδάσθη. Ἡ παροικία βιαίως διαλυθεῖσα διεσκορπίσθη εἰς τοὺς τέσσαρας ἀνέμους τοῦ οὐρανοῦ. Ἡ παροικία αὕτη εἶχεν ἀποκατασταθῇ ἐν τόπῳ ἀγνώστῳ, ὅπου ἐπίστευον εἰς τὰς μαγγανίας· ἐὰν τὰ στρατεύματα ἠσθένουν, οἱ Βοημοὶ ἔπταιον· ἐὰν ἡ πυρκαϊὰ κατέστρεφε σιταποθήκην τινὰ, οἱ Βοημοὶ εἶχον ἐπικαλεσθῆ τὸ πῦρ ἐπ’ αὐτήν· ἂν ἐπιδημία τις ἐλυμαίνετο τὰ χωρία, ἀναμφιβόλως οἱ Βοημοὶ εἶχον δηλητηριάσει τὰς πηγὰς. Ἀλοίμονον τότε εἰς τὸν Βοημὸν ἐκεῖνον, ὅστις ἤθελεν ἀπομακρυνθῇ τῆς παροικίας του· τὸ μῖσος καὶ ἡ ἐκδίκησις τὸν ἐνέδρευον πανταχοῦ. Ἦτο καιρὸς θλίψεων διὰ τοὺς δυστυχεῖς Βοημούς.
Οὕτω ἐπῆλθε καὶ ὁ καιρὸς τῆς δυστυχίας τῆς Νεδζὶ· συλληφθεῖσα, αἰχμάλωτος, ἐν τῷ μέσῳ ὕβρεων καὶ ἀπειλῶν, ἐδέθη τὰς χεῖρας διὰ λεπτοῦ σχοινίου, καὶ ἐρρίφθη εἰς ψυχρὰν φυλακήν! Ἦτο ἡ πρώτη φορὰ, καθ’ ἣν ἐκοιμήθη ὑπὸ στέγην Νεδζὶ ἡ Βοημή!
Ἦτο γλυκύτατον τέκνον ἡ ξανθὴ Βαβηλία, ἡ ἐγγονὴ τοῦ γέροντος δεσμοφύλακος Ἰακώβου· ἦτο τὸ μόνον, ὅπερ τῷ ἀπέμεινε ἀπὸ ὅλα τὰ τέκνα καὶ τοὺς ἐγγονοὺς. Τὸ ἠγάπα μὲ ὅλην τὴν ἀγάπην, ἣν εἶχε πρὸ ὅλα τὰ ἄλλα……καὶ ἐνόμιζεν ὅτι, ὅλα ἀνέζησαν ἑν αὐτῷ. Τὸ μειδίαμα τῆς κόρης ταύτης ἐχαροποίει τὴν καρδίαν τοῦ γέροντος, ὅστις δὲν ἐφοβεῖτο ἄλλο, εἰμὴ τὸ ἐπὶ των γαλανῶν ὀφθαλμῶν τῆς Βαβηλίας δάκρυ. Ἕνεκα τούτου ποτὲ δὲν εἶχεν ἀνοίξει ἐπὶ παρουσίᾳ της τὴν θύραν τῆς φυλακῆς τοῦ πύργου, ὅπου ἐνέκλειε τοὺς τοιχοδιώκτας καὶ κακοποιοὺς, φοβούμενος μὴ λυπηθῇ ἡ μικρὰ Βαβηλία, μανθάνουσα ὅτι ὑπῆρχον ἐν τῷ κόσμῳ τούτῳ κακοὶ καὶ δυστυχεῖς. Ἀλλὰ τὴν ἑσπέραν ταύτην, καθ’ ἣν τῷ παρέδωκαν τὴν πτωχὴν Νεδζὶ, ὁ γέρων Ἰάκωβος συνεκινήθη ἐπὶ τῇ θέᾳ τόσῳ νέας φυλακισμένης. Ἐσκέπτετο περὶ τούτου καθ’ ὅλην τὴν νύκτα· καὶ τὴν ἐπαύριον, θέλων νὰ παράσχῃ γλυκεῖαν ἐξέγερσιν εἰς τὸ πτωχὸν ἐν τῇ κλωβῷ πτηνὸν, καὶ σκεφθεὶς ὅτι ἡ γηραιὰ ὄψις του πιθανὸν ἦτο νὰ τὴν φοβίσῃ, παρέδωκεν εἰς τὴν Βαβηλίαν τὸν ζωμὸν καὶ τὸν ἄρτον, ἵνα τὸν φέρῃ εἰς τὴν Νεδζὶ τὴν Βοημήν.
Εἰσῆλθεν ἡ μικρὰ Βαβηλία καὶ διὰ τῆς ἀνοιχθείσης θύρας μετ’ αὐτῆς καὶ ἀκτὶς ἡλίου ἥτις φωτίσασα τὴν σκοτεινὴν φυλακὴν ἐφώτισε καὶ τὴν δυστυχῆ Βοημὴν, κοιμωμένην ἔτι ἐπὶ λιθίνου καθίσματος. Δειλὴ ἡ Βαβηλία ἔσται ἐπὶ τοῦ κατωφλίου. Ἡ Νεδζὶ ἤνοιξε τοὺς ὀφθαλμοὺς της, καὶ τὸ βλέμμα τῆς συνήντησεν ἐκεῖνο τὸ τόσῳ παρήγορον καὶ τὸ ὅσῳ συμπαθητικὸν τῆς Βαβηλίας, ὅπερ ἦτο ὡς ἄλλη ἡλιακὴ ἀκτὶς, εἰσδύσασα μέχρι τῶν μυχῶν τῆς καρδίας τῆς φυλακισμένης.
Ἡ πρώτη σκέψις τῆς Νεδζὶ κατὰ τὴν περίστασιν ταύτην ἦτο νὰ ἀνατρέψῃ τὸ ἀδύνατον τοῦτο παιδίον καὶ νὰ τραπῇ εἰς φυγήν· ἀντὶ τούτου ὅμως ἐξέτεινε τὰς δεδομένας χεῖράς της μετὰ ἱκετευτικοῦ βλέμματος πρὸς αὐτήν.—«Πάππε, ἐλθὲ νὰ τὴν ἀπαλλάξῃς τῶν δεσμῶν — ἀνέκραξε τὸ παιδίον. Καὶ, ὁ γέρων Ἰάκωβος ὅστις εἶχε μείνει ὄπισθεν τῆς θύρας ἵνα προστατεύσῃ ἐν ἀνάγκῃ τὴν ἐγγονήν του, ἐπροθυμοποιήθη νὰ ἐκτελέσῃ τὴν παράκλησιν τῆς φιλτάτης του μικρᾶς, ἀπαλάσσων τὴν Νεδζὶ τοῦ σχοινίου, ὅπερ τῆς ἔθλιβε τὰς χεῖρας. Εἶτα τῇ ὡμίλησε μὲ ἡπιότητα, δοὺς αὐτῇ ἐλπίδας περὶ προσεχοῦς ἐλευθερώσεως· τὴν ἐνθάρρυνε, τὴν συνεβούλευσεν, ἐν ᾧ ἡ Βαβηλία, ὑπομειδιῶσα καὶ πεποιθυῖα ὅτι ἐξετέλεσε καθῆκον φιλοξενίας, ἐκάθισε παρ’ αὐτῇ, καὶ τὴν ἐθεώρει τρώγουσαν· μετὰ ταῦτα ὅμως σκεφθεῖσα ὅτι ὁ ξηρὸς ἄρτος δὲν εἷναι τόσῳ, εὐάρεστον φαγητόν, ἔτρεξεν εἰς τὸ δωμάτιόν της, ἔλαβε μῆλά τινα ἅτινα ἐφύλαττεν ἀπὸ τὸ δένδρον τῶν Χριστουγέννων, καὶ τὰ προσέφερεν εἰς τὴν Νεδζὶ τὴν Βοημήν.
Περὶ τὸ ἑσπέρας τῆς ἡμέρας ἐκείνης αἱ δύο κόραι ἠγαπῶντο ἀμοιβαίως. Ὁ κύριος τοῦ πύργου, εἰς οὗ τὰς χεῖρας ἔκειτο ἡ τύχη τῆς Νεδζὶ, ἐβράδυνε νὰ ἐπιστρέψῃ. Ἡ πτωχὴ αἰχμάλωτος ὠχρία καὶ ἐφθείρετο ἐν τῇ φυλακῇ· θὰ ἀπέθνησκεν ἄνευ τῆς Βαβηλίας. Αὕτη διήρχετο ὥρας ὁλοκλήρους παρὰ τῇ Νεδζί· τῇ ἔφερε δράγματα ἀνθέων τοῦ ἀγροῦ καὶ πρασίνους κλάδους ἐκ τοῦ δάσους, εἰς τὸ ὁποῖον ἡ πτωχὴ αἰχμάλωτος ἀνέπνεεν ἄλλοτε τὰ μῦρα τῆς ἐλευθερίας· τῇ διηγεῖτο τὸν ἐν τῷ χωρίῳ βίον, τὴν οἰκιακὴν ὡς καὶ τὴν ἀγροτικὴν τῶν συγχωρικῶν της ἐργασίαν· ἔνθους τῇ περιέγραφε τὰς τερπνὰς τοῦ θεάτρου διασκεδάσεις, τοὺς ὑπὸ τὰ γιγαντιαῖα δένδρα χοροὺς, τὴν ἑορτὴν τῆς συγκομιδῆς, καὶ τῇ ἐπαναλάμβανεν ὅσας ἐν ταῖς χειμεριναῖς ἑσπερίσιν εἶχεν ἀκούσει ὡραίας διηγήσεις. Ἔψαλλεν εἰς ἐπήκουν τῆς Νεδζὶ ὕμνους εἰς ἀρχαίους ἤχους, οὓς εἶχε μάθει ἐν τῇ ὑπὸ κισσοῦ κεκαλυμμένη παλαιᾷ ἐκκλησίᾳ, ἐν ᾧ ἐκείνη ἤκουε τὴν ἠχώδη φωνήν της μὲ τὰς ἱλαρὰς ταύτας μελωδίας. Μετὰ τοῦτο ἡ Νεδζὶ, ὑψοῦσα τὸ σεῖστρον καὶ σείουσα αὐτὸ, ἐτόνιζεν ᾄσμα τι τῆς φυλῆς της, ἀνασκιρτῶσα κούφη ἐπὶ τῆς ἄκρας τῶν ποδῶν της· ἡ Βαβηλία κατὰ σειρὰν ἐλάμβανε τὸ σεῖστρον καὶ προσεπάθει νὰ τὴν μιμηθῇ. Ἐὰν ἡ Νεδζὶ ἔκλαιε ποτε, ἀναμιμνησκομένη τὰ χλοερὰ δάση καὶ τὰς ἀπεράντους κοιλάδας, ἡ Βαβηλία τήν ἐνηγκαλίζετο, καὶ ἀπεξήραινε τὰ δάκρυα διὰ τῶν ἀσπασμῶν της. Ὅτε δὲ ἡ ἡμέρα τῆς ἀπελευθερώσεώς της ἔφθασεν, ἠγαπῶντο ὡς ἀδελφαὶ ἡ ξανθὴ Βαβηλία καὶ Νεδζὶ ἡ Βοημή.
Τέλος ὁ κύριος τοῦ πύργου ἦλθε καὶ ἡ Νεδζὶ ἠλευθερώθη. Ὀρθία πρὸ τῆς θύρας τῆς φυλακῆς, ἐμεθύσκετο ἐπὶ ὥραν σχεδὸν ἀπὸ ἀέρα καὶ ἥλιον, καὶ ὡμοίαζε μὲ χελιδόνα ἑτοίμην εἰς πτῆσιν. Ἀλλὰ πάραυτα θλιβερὰ σκέψις συνεσκότισε τὸ πρόσωπόν της. Ποῦ νὰ ὑπάγῃ; Ποῦ εἶναι οἱ ὁμόφυλοί της; Διεσκορπίσθησαν, ἀνεχώρησαν! Πρὸς ποῖον μέρος τοῦ ὁρίζοντος νὰ στραφῆ, διὰ νὰ εὕρῃ τὰ λείψανα τῆς παροικίας της; Καὶ ἐν τούτοις πλησίον της ἡ Βαβηλία κλαίει περισφίγγουσα τὴν χεῖρά της! καὶ οἱ δύο γαλανοὶ ὀφθαλμοί της εἶναι προσηλωμέναι ἐπὶ τῆς Νεδζὶ, ὡς νὰ τῆς ἔλεγον: «Ἀχάριστος! θὰ μᾶς ἐγκαταλείψεις!» Ὃ γέρων Ἰάκωβος βλέπει τὴν θλίψιν τῆς Βοημῆς, καὶ τῇ λέγει. «Θέλεις νὰ μείνῃς μεθ’ ἡμῶν; θὰ ἔχω δύο θυγατέρας. Ἡ Βεβηλία σὲ ὑπεραγαπᾷ.» — Καὶ ἐγὼ σᾶς ἀγαπῶ ἐπίσης ἀνέκραξεν ἡ Νεδζὶ, ἐπιλαβομένη τῶν χειρῶν των· καὶ εἰσῆλθεν εἰς τὴν οἰκίαν τοῦ γέροντος Ἰακώβου.
Ἔκτοτε ἐν τῇ ὑπὸ κισσοῦ κεκαλυμμένῃ ἐκκλησίᾳ νέα χριστιανὴ γονατίζει κατὰ Κυριακὴν παρὰ τὴν Βαβηλίαν· νέα χορεύτρια προσετέθη, εἰς τὰς θερινὰς ἑορτὰς, καὶ κατὰ τὰς ἑσπερίδας τοῦ χειμῶνος τὰ προξενοῦντα πλειοτέραν ἐντύπωσιν διηγήματα ἦσαν τὰ παράδοξα συναξάρια μαγισσῶν καὶ δαιμονίων, τόπων μυστηριωδῶν καὶ λαῶν ἀγνώστων, ἅτινα διηγεῖτο Νεδζὶ ἡ Βοημή.
Πλὴν ἦτο εὐτυχὴς ἡ ὡραῖα κόρη τῶν πλανητίδων φυλῶν; Ἐνίοτε καθημένη παρὰ τὸ παράθυρον, ἐθεώρει τὰς μακρὰς καὶ ἑλικοειδεῖς ὁδούς· τὰ βλέμματά της διέτρεχον τὸ διάστημα κατόπιν τῆς χελιδόνος καὶ τοῦ πελαργοῦ, καὶ στεναγμὸς βαρὺς διέφευγε τοῦ στήθους της! Τότε ἡ Βαβηλία τὴν περιέσφιγγε μὲ τοὺς βραχίονάς της, καὶ τῆς ἔλεγε: Μήπως θέλεις νὰ μᾶς ἐγκαταλείψεις;» Ἡ Νεδζὶ τῆς ἀνταπέδιδε τὸν ἐναγκαλισμὸν, ἀποκρινομένη: οὐχὶ, ἀλλὰ θὰ περιμένω ἕως νὰ ὑπανδρευθῇς.»
Ηὔξανον καὶ οἱ δύο ὁμοῦ· καὶ ὁ γέρων Ἰάκωβος ἠγνόει ποίαν νὰ ἀγαπήσῃ πλειότερον. Ἡ Βαβηλία τὸν εὐχαρίστει διὰ τὴν γλυκύτητά τῆς· ἡ Νεδζὶ διὰ τὴν δύναμιν, τὴν τόλμην καὶ τὴν ἐνεργητικότητά της.
Καὶ ὅτε ὁ υἱὸς τοῦ θηροφύλακος Φρὰντζ ἦλθε νὰ ζητήσῃ παρ’ αὐτοῦ ὡς σύζυγον τὴν Βαβηλίαν, φέρων αὐτὴν μεθ’ ἑαυτοῦ εἰς χώραν μακρὰν, ὁ γέρων παρηγορήθη διὰ τὴν ἀπομάκρυνσίν της διὰ τῆς ἑξῆς σκέψεως: «Τοὐλάχιστον θὰ μοὶ μείνῃ ἡ Νεδζὶ!—Θὰ ἧσαι ἡ μόνη θυγάτηρ μου, τῇ ἔλεγεν· ὁ γέρων ἔχει ἀνάγκην σοῦ!»
Τὴν ἑσπέραν ἐκείνην ἡ Νεδζὶ δὲν ἐκάθισε πλέον παρὰ τὸ παράθυρον διὰ νὴ ἴδῃ τὴν ἑλικοειδῆ ὁδόν· ἀλλ’ ἔπνιξεν εἰς τὸ βάθος τῆς καρδίας της τὴν ἐπιθυμίαν τῶν μακρυνῶν ἐκδρομῶν καὶ τῆς ἀγρίας ἐλευθερίας, λέγουσα καθ’ ἑαυτὴν. «Ἤδη εἶμαι τὸ τέκνον τοῦ γέροντος Ἰακώβου· δὲν εἶμαι πλέον Νεδζὶ ἡ Βοημή.»
Ἐπὶ ἕξ μῆνας περιεποιεῖτο τὸν γέροντα, καταστάντα ἀδύνατον· τὸν ἠγάπα καὶ τὸν ἔτρεφε διὰ τῆς ἐργασίας της· καὶ ὅταν ὁ γέρων ἐκοιμήθη τὸν ὕπνον τοῦ δικαίου, ἡ Νεδζὶ ἔλεγε. «Θὰ ἐπανίδω τὴν Βαβηλίαν καὶ θὰ ἀναχωρήσω.»
Ἀλλὰ δὲν ἀνεχώρησεν. Ἡ Βαβηλία ἐπέστρεψεν εἰς τὸ χωρίον πτωχὴ μήτηρ καὶ ἀπωρφανισμένη. Ὁ πόλεμος εἶχε καταστρέψει τὸν τόπον ἔνθα ἐφονεύθη ὁ σύζυγός της· ἤδη δὲ ἡ καλύβη τοῦ γέροντός ἦτο τὸ μόνον ἄσυλον, ὅπερ τῇ ἀπέμεινεν. Ἔθεσε κλαίουσα τὰ τέσσαρα τέκνα τῆς εἰς τὰς χεῖρας τῆς Νεδζὶ, καὶ τῇ εἶπε. «Δὲν εἶναι πολὺ δύο μητέρες διὰ τὰ ἀτυχῆ ταῦτα μικρά.» Ἡ Νεδζὶ ἔσφιγξε τὰ ὀρφανὰ εἰς τὸ στῆθός τῆς, καὶ ἤρξατο ἐργαζομένη δι’ αὐτά, ὥς ἄλλοτε διὰ τὸν γέροντα Ἰάκωβον. Ἠννόησε τι ἐστί καθῆκον· καθῆκον ἑκάστου εἶναι νὰ πράττῃ τὸ καλὸν ὅπως δύναται, ἀδιάφορον ὅσους καὶ ἂν ἦναι ἀνάγκη νὰ καταβάλῃ κόπους σωματικούς τε καὶ ψυχικούς. Τοῦτο ἠννόησε κατὰ βάθος καὶ ἐξετέλει Νεδζὶ ἡ Βοημή.
Δὲν ἐγνώρισε πατέρα, οὔτε μητέρα· καὶ ὅμως ἐξετέλεσε πληρέστατα τὰ καθήκοντα φιλοστόργου θυγατρός· δὲν ὑπῆρξε μήτηρ· καὶ ὅμως κατέστη τὸ στήριγμα, καὶ θετὴ, οὕτως εἰπεῖν, μήτηρ τεσσάρων ὀρφανῶν Νεδζὶ ἡ Βοημή.
Καὶ ὅτε τὰ τέκνα τῆς Βαβηλίας κατέστησαν ἄνδρες ἱκανοὶ εἰς ἑργασίαν, καὶ αἱ θυγατέρες εὐτυχεῖς μητέρες καὶ ὅτε αὕτη ἀδυνατίσασα ἔλεγεν: «Οὐδεὶς πλέον ἔχει τὴν ἀνάγκην μου·» ἡ προστασία τῶν πτωχῶν ὀρφανῶν ἀνεκούφιζε τὴν θειὰν Νεδζὶ τὴν Βοημήν.
Πλὴν τέλος, ὡς ὁ τρυφερὸς κάλυξ, ζωηρὸς καὶ ἀκμαῖος, ἀνθήσας μαραίνεται καὶ ξηραίνεται, οὕτω καὶ ὁ θάνατος μετέφερεν εἰς τὴν ἀληθῆ ἐλευθερίαν Νεδζὶ τὴν Βοημήν.
Ἕσπερος.