Σελίδα:Λεξικόν της Ελληνικής Αρχαιολογίας.djvu/29

Αυτή η σελίδα δεν έχει ελεγχθεί ακόμη για πιθανά λάθη.
15
Ἀγῶνες — Ἀδείμαντος

καὶ ἄλλαι ὧν ἡ ποινὴ ἐπαφίετο εἰς τὴν ἐκτίμησιν τῶν δικαστῶν. Αὖται ἐκαλοῦντο ἀγῶνες ἀτίμητοι, ἐκεῖναι δὲ τιμητοὶ, διότι «τιμᾶσθαι τινί τινος» ἐλέγετο τὸ προτείνειν ποινήν τινα κατὰ τοῦ ἀντιδίκου, καὶ ἑπομένως ἀτίμητοι ἦσαν οἱ δι' οὓς τοιοῦτο τίμημα δὲν ἠδύνατο νὰ προταθῇ, καθ' ὃ ὡρισμένον ἤδη ὑπὸ τοῦ νόμου. Ὁ δ' ἐναγόμενος ἠδύνατο «ἀντιτιμᾶσθαι» ἤτοι ν' ἀντιπροτείνῃ τὴν ἐλάσσονα ποινὴν, ἥτις αὐτὸς ἐνόμιζεν ὃτι τῷ ἀνῆκε. Βέβαιον δὲν εἶναι ὅτι οἱ δικασταὶ ὤφειλον νὰ ἐκλέξωσι μεταξὺ τῶν δύο προτάσεων, ἢ ἂν ἠδύναντο αὐτοὶ νὰ ἐπιβάλωσι ποινὴν κατὰ τὸ δοκοῦν. Εἰς τοῦ Σωκράτους τὴν δίκην οἱ κατήγοροι αὐτοῦ ἐπρότειναν τὸν θάνατον, ὃν καὶ ἐδέχθησαν οἱ δικασταὶ, ἁλλὰ τοῦτο ἴσως ἐρεθισθέντες, διότι ὁ Σωκράτης ἀντεῖπεν ὃτι τῷ ὠφείλετο ἁμοιβὴ, καὶ ἵνα μόνον συμορφωθῇ πρὸς τὸν νόμον ἀντιπροέτεινεν ἐλάχιστὸν τι τίμημα.

Ἀγῶνες, ἴδε Ἴσθμια, Νέμεα, Ὀλύμπια, Πύθια, καὶ Γυμνάσιον.

Ἀδα, ἀδελφὴ Μαυσώλου, τοῦ βασιλέως τῆς Καρίας καὶ τῆς συζύγου αὐτοῦ Ἀρτεμισίας, ἐνυμφεῦθη τὸν ἕτερον ἀδελφόν της Ἱδρίκον, καὶ μετὰ τὸν θὰνατον καὶ τῶν τριῶν ἐκείνων, διεδέχθη τὸν θρόνον αὐτὴ (343 π.Χ.)· ἀλλὰ, βοηθείᾳ τῶν Περσῶν, ἐξέβαλεν αὐτὴν ὁ νεώτερος ἀδελφός της Πιξόδαρος, ὃν μετ' ὀλίγον διεδέχθη ὁ γαμβρὸς αὐτῆς Ὀροντοβάτης. (Διόδ. ΙΣΤ, 74). Ἠ δὲ Ἄδα διετήρησε μόνον ἓν ὀρεινὸν φρούριον, τὴν Ἀλίνδαν, ἣν παρέδωκεν εἰς τὸν Ἀλέξανδρον. Οὗτος δὲ, ἐξ εὐγνωμοσύνης, ὃτε ἐκυρίευσε τὴν Περσίαν, τῇ ἀπέδωκε τὴν Καρίαν πᾶσαν (Πλούτ. Ἀλέξ. Ι, ΚΒ.—Ἀρρ. Α. 22. Β, 5. — Διόδ. ΙΖ, 24).

Ἀδαμάντιος, ἰατρὸς ἐξ Ἀλεξανδρείας Ἰουδαῖος, περὶ τὸ 415 μ.Χ. μεταβὰς εἰς Κωνσταντινούπολιν, ἠσπᾶσθη τὸν χριστιανισμὸν, καὶ ἐπανελθὼν εἰς τὴν πατρίδα του, ἔγραψε «Φυσιογνωμικὰ» εἰς βιβλία δύο κατὰ Πολέμων, καὶ «περὶ ἀνέμων.»

Ἀδάμας, παρ' Ἡσιόδῳ τὸ πρῶτον ἀπαντωμένη λέξις καὶ δηλοῦσα θεῖον χάλυβα, ὑπερβαλλούσης σκληρότητος, χρησιμεύοντα εἰς καταρτισμὸν τῶν θείων σκευῶν, οἷον τοῦ δρεπάνου τοῦ Κρόνου (Ἡσ. Θεογ. 161), τοῦ κράνους τοῦ Ἡρακλέους (Αὐτ. Ἀσπ. Ἡρ. 137), τῶν δεσμῶν τοῦ Προμηθέως (Αἰσχ. Πρ. δεσμ. 6), τοῦ ἀρότρου τοῦ Αἰήτου (Πινδ. Πυθ. Δ, 398)· καὶ παρὰ Ῥωμαίοις ἐξ αὐτοῦ ἦσαν οἱ ἀμετάβλητοι πίνακες τῶν Μοιρῶν (Ov. Met. XV, 313), ἡ ἅλυσις τοῦ Κερβέρου (Sen. Herc. F. 808), αἱ πύλαι τοῦ ᾍδου (Prop. IV, 11, 4) καὶ αἱ τῶν κολαζομένων (Virg. Æ, 6, 551).— Ἦν δὲ βεβαίως μᾶλλον ποιητικὴ ἐπίνοια καὶ ἔκφρασις ἢ ὃτι ᾐνίττετο ὡρισμένον τι μέταλλον. Ἀδάμας δ' ἐν μεταγενεστέροις χρόνοις (Plin. XXXVII, 4, 15) ἐλέγετο καὶ ὁ τὸ ὄνομα τοῦτο ἔτι φέρων πολύτιμος λίθος, καθ' ὃ μὴ τεμνόμενος ὑπὸ τῶν τότε μόνων ἐν χρήσει σιδηρῶν ἐργαλείων.

Ἄδεια (ἀ δέος), νομικῶς, ἡ ἐξασφάλισις κατὰ καταδιώξεως διά τινα ἐπιχείρησιν ἢ πρότασιν· κατὰ Δημοσθένη δὲ (Μειδ. 525, 2), τιμὴ ταττομένη μετὰ τῆς στεφανώσεως. Ξένοι ἢ δοῦλοι ἐδέοντο ἀδείας πρὸς μήνυσιν ἐγκλήματος κατὰ τῆς κοινῆς ἀσφαλείας (Λυσ. Ἀγορ. 55. — Ἀνδοκ, μυστ. ΙΒ, 25 —Πλουτ. Περ. ΛΑ). Ἄδεια ἀπῃτεῖτο καὶ διὰ τὸν προτείνοντα τὴν ἀπὸλυσιν δημοσίου ὀφειλέτου καὶ τὴν ἁπ' αὐτοῦ ἄρσιν τῆς ἀτιμίας, καὶ ἄνευ ἀδείας δὲν ἠδύνατο ὁ δημόσιος ὀφειλέτης νὰ μετάσχῃ τῆς κυβερνήσεως. Ἐχορήγει δὲ τὴν ἄδειαν κυρίως ἡ ἐκκλησία τοῦ δήμου, εἴς τινας δὲ περιστάσεις καὶ ἡ Βουλῆ.

Ἀδείμαντος, 1) Κορίνθιος, στρατηγὸς τῶν Κορινθίων ἐπὶ τῶν μηδικῶν. Κατὰ τὴν ναυμαχίαν τοῦ Ἀρτεμισίου φοβηθεὶς, ἤθελε ν' ἀναχωρήσῃ· ἀλλ' ὁ Θεμιστόκλῆς τὸν ἔπεισε νὰ μείνῃ διὰ δωροδοκίας. Κατὰ δὲ τὴν τῆς Σαλαμῖνος, ἀνεχώρησε μετὰ τῶν πλοίων του εὐθὺς ἀπ' ἀρχῆς τῆς μάχης (Ἡρδ. Η, 5. 59. 94.). — 2) Εἷς τῶν, Ἀθηναίων στρατη-