| ←Οἱ δελφίνες | Πανδώρα, Τέυχος 3 Φυσικοϊστορικά: Φαλακροκόραξ |
Οἱ κατὰ τὴν Ἀνατολὴν μυθολόγοι→ |
Ὁ Φαλακροκόραξ (Cormoran) ὑπάγεται εἰς γένος τι θαλασσίων πτηνῶν, οὗ ὑπάρχουσι περίπου δεκαεπτὰ εἴδη. Ὁ διαγνωστικὸς χαρακτὴρ τοῦ γένους τούτου συνίσταται εἰς τὴν ἰδιάζουσαν διαμόρφωσιν τοῦ ποδός· ὁ ἐξώτατος τῶν δακτύλων εἶναι ὁ ἐπιμηκέστερος καὶ ὁρίζεται ἐξωτερικῶς ὑπὸ μικρᾶς μεμβράνης· ἡ ἀραχνώδης αὕτη μεμβράνα εἶναι πλατεῖα, πλήρης καὶ ὁλόκληρος· ὁ ὄπισθεν δάκτυλος ἔχει τὸ ἥμισυ μῆκος τοῦ μεσαίου, καὶ πάντες οἱ δάκτυλοι ἔχουσι πλατεῖς, καμπυλοειδεῖς ἀλλ' οὐ καὶ ὀξεῖς ὄνυχας, ὁ δὲ μεσαῖος δάκτυλος ἔχει τοσαύτην πυκνότητα ὅση ἀπαιτεῖται διὰ νὰ κρατῇ ἀσφαλῶς τὴν γλίσχρον ἂγραν ἐξ ἧς τρέφεται. Ὁ φαλακροκόραξ εἶναι ἐξαίρετος κολυμβητὴς καὶ δύτης καὶ καλὸς ἐνταυτῷ τὴν πτῆσιν, ἡ δὲ ἀδδηφαγία δι' ἣν εἶναι παροιμιακῶς περιβόητος, κρατεῖ εἰς διηνεκῆ ἐνέργειαν τὰς ἰδιαζούσας δυνάμεις, τὰς χορηγηθείσας αὐτῷ παρὰ τῆς φύσεως πρὸς εὐχαρίστησιν τῆς ἀκορέστου αὑτοῦ ὀρέξεως. Ἅμα ὁ Φαλακροκόραξ παρατηρήσῃ τὴν ἄγραν του, ῥίπτεται ἐπ' αὐτῆς μετὰ καταστρεπτικῆς ταχύτητος, καὶ κατέχει αὐτὴν ἀμέσως ἐν ἀσφαλείᾳ διὰ τῶν πριονοειδῶν ὀδοντώσεων τοῦ μεσαίου δακτύλου του· διὰ τῆς βοηθείας δὲ τοῦ ἑτέρου ποδὸς ὁ ἰχθὺς φέρεται εἰς τὴν ἐπιφάνειαν τοῦ ὕδατος, καὶ τότε δι' ἐπιτηδείας τινὸς κινήσεως ἀναστρέφεται πρὸς τὰ ἄνω εἰς τρόπον ὥστε κρατεῖται ἀπὸ τῆς κεφαλῆς, χωρὶς τὰ πτερύγια νὰ φέρωσι τὴν παραμικρὰν ἀντίστασιν. Ἡ φάρυγξ τοῦ φαλακροκόρακος δύναται νὰ ἐκταθῇ ἐπὶ πολὺ, ἐὰν ἐμπόδιόν τι συμβῇ πρὸς κατάσχεσιν τῆς ἄγρας του. Οἱ φαλακροκόρακες εἶναι κοινωνητικοὶ, καὶ ἐκτὸς τῆς ὥρας τῆς ὀχείας, ὁδεύουσι γενικῶς ἀγεληδὸν, καὶ πολλάκις ἐν συνοδίᾳ μετ' ἄλλων ἐνύδρων πτηνῶν ἅπερ μένουσιν ἀβλαβῆ ἀπ' αὐτῶν, ἐκτὸς ἐὰν ἡ λαιμαργία τοῦ φαλακροκόρακος τὸν κινήσῃ ν' ἁρπάσῃ ἀπ' αὐτῶν τὴν ἄγραν των. Διὰ τὴν δραστηριότητα καὶ τὴν εἰς τὸ ἂγρεύειν ἐπιτυχίαν ὁ φαλακροκόραξ κατέστη ἐν ἄλλῳ στοιχείῳ χρήσιμος ὡς καὶὁ ἱέραξ. Ὁ Φάβερ περιγράφων τὸν τρόπον δι' οὗ αὗται αἱ ἄγραι ἐξετελοῦντο ἐκφράζεται οὕτως. «Ὅταν ἐκ τῶν οἰκημάτων ἔνθα κρατοῦνται ἐξάγωσιν αὐτοὺς εἰς τὰ ἰχθυοτροφεῖα, δένουσι τοὺς ὀφθαλμούς των, διὰ νὰ μὴν ἐκπληχθῶσι καθ' ὁδόν· ὅταν δὲ φθάσωσιν εἰς τοὺς ποταμοὺς, ἀφαιροῦσι τὰ δέματα καὶ προσάπτοντες περὶ τὸ κάτω μέρος τοῦ τραχήλου των λωρίον δερμάτινον, διὰ νὰ μὴ δύνανται νὰ καταφάγωσι τὸν ἀγρευόμενον ἰχθὺν, τοὺς ῥὶπτουσιν εἰς τὸν ποταμὸν, ἐκεῖνοι δὲ ἀμέσως καταβυθίζονται ὑπὸ τὸ ὕδωρ, καὶ ἐκεῖ διὰ πολλῆς ὥρας διώκουσι τὸν ἰχθὺν μετὰ τεραστίας ταχύτητος· καὶ ἅμα συλλαβωσιν αὐτὸν, ἀναφέροντες εἰς τὴν ἐπιφάνειαν τοῦ ὑδατος καὶ θλίβοντες αὐτὸν ὀλίγον διὰ τοῦ ῥάμφους, τὸν καταπίνουσιν, ἕως οὗ κατ' αὐτὸν τὸν τρόπον ἕκαστον πτηνὸν καταβροχθίζει πέντε ἢ ἓξ ἰχθῦς· καὶ τότε οἱ ἔχοντες αὺτοὺς, τοὺς καλοῦσιν ἐπὶ τῆς πυγμῆς, ἐφ' ἧς καταπετῶσιν ἀμέσως, καὶ πάντες, ὁ εἷς μετὰ τὸν ἄλλον ἐξεμοῦσι πάντας τοὺς ἰχθῦς μικρόν τι συντεθλιμμένους ἐκ τῆς πρώτης πρὸς τὴν σύλλῃψιν προσβολῆς· μετὰ ταῦτα δὲ θέτοντες τὰ πτηνὰ ἐπὶ ὑψηλῇς τινος θέσεως, λύουσι τὸ δέμα ἀπὸ τοῦ τραχήλου των, ἀφίνοντες ἐλευθέραν καὶ ανοικτὴν τὴν εἰς τὸν στόμαχον δίοδον· καὶ πρὸς ἀμοιβὴν, ῥίπτουσιν εἰς αὐτὰ μέρος τῆς ἄγρας των, ἕνα ἢ δύω ἰχθῦς εἰς ἕκαστον, τοὺς ὁποίους, πίπτοντας εἰς τὸν ἀέρα, ἁρπάζουσι μετὰ μεγάλης ἐπιτηδειότητος.»
Ἡ ὑπὸ τοῦ Φάβερ περιγραφομένη αὕτη ἐργασία κατηργήθη πρὸ πολλοῦ ἐν τῇ Μεγάλη Βρετανίᾳ· ἀλλ' ἐν τῇ Κίνᾳ εἶναι εἰσέτι καὶ μέχρι τοῦδε ἐν χρήσει. Ὁ Κινεζικὸς φαλακροκόραξ εἶναι μελανόφαιος κατὰ τὸ ἄνω τοῦ σώματος, τὰ δὲ κάτω μέρη εἶναι ὑπόλευκα, καὶ ὁ τράχηλος εἶναι λευκός. Ἡ ἑπομένη εἰκονογραφία παριστᾷ τὸν τρόπον καθ' ὃν τελεῖται ἡ ἄγρευσις ἐπὶ τῶν λιμνῶν καὶ τῶν αὐλώνων τῆς Κίνας, καὶ ἡ ἐργασία ἐξηγεῖται ἐν τῶ ἐξῆς ἀποσπάσματι ἀπὸ τῶν τοῦ Λεκόντε, παλαιοῦ Γἀλλου συγγραφέως.» Ἐπὶ τῷ σκοπῷ τούτῳ οἱ φαλακροκόρακες γυμνάζονται, ὡς οἱ ἄνθρωποι γυμνάζουσι τοὺς Ἰσπανικοὺς κύνας καὶ τοὺς ἱέρακας, καὶ εἷς μόνος ἄνθρωπος δύναται εὐκόλως νὰ οἰκονομήσῃ ἑκατὸν· ὁ ἁλιεὺς ἐξάγει αὐτοὺς εἰς τὴν λίμνην, καθημένους ἐπὶ τοῦ χείλους τοῦ σκάφους του, ἔνθα μένουσιν ἤσυχοι, περιμένοντες ἐν ὑπομονῇ τὰς διαταγάς του. Ἅμα δὲ φθάσωσιν εἰς τὸν ὡρισμένον τόπον, κατὰ τὸ πρῶτον δοθὲν σημεῖον ἕκαστος ἴσταται πρὸς ἰδὶαν τινὰ θέσιν, διὰ νὰ ἐκπληρώσῃ τὸ ανατεθὲν εἰς οὐτὸν χρέος. Ἀστειότατον εἶναι κατὰ τὴν περίστασιν ταύτην νὰ βλέπῃ τις μετὰ πόσης εὐφυίας μερίζονται τὴν λίμνην ἢ τὸν αὐλῶνα ὅπου ὀφείλουσι νὰ ἐργασθῶσι· περιτρέχουσι κυνηγῶντες, καταδύονται, ἀναφέρονται ἑκατοντάκις εἰς τὴν ἐπιφάνειαν, ἕως ὅτου τέλος εὑρίσκουσι τὴν ἂγραν των· τότε διὰ τοῦ ῥάμφους συλλαμβάνουσι τὸν ἰχθὺν κατὰ τὸ μέσον τοῦ σώματος, καὶ τὸν φέρουσιν ἀλανθάστως εἰς τὸν κύριόν των. Ἂν δὲ ὁ ἰχθὺς ἦναι κατὰ πολὺ μέγας, βοηθοῦνται ἀμοιβαίως· καὶ εἷς μὲν κατέχει αὐτὸν ἐκ τῆς κεφαλῆς· ἕτερος δὲ ἐκ τῆς οὐρᾶς, καὶ οὕτω φέρουσιν αὐτὸν ἀμφότεροι εἰς τὸ σκάφος· τότε ὁ πορθμεὺς ἐκτείνει μίαν τῶν κωπῶν του, ἐφ ἧς κάθηνται, καὶ ἀποβάλλοντες τὸ ἄχθος των, πετῶσιν αὖθις, διὰ νὰ ἐξακολουθήσωσι τὴν ἐργασίαν των· ὅταν ἀποκάμωσι, τοῖς χορηγεῖ ὁ πορθμεὺς ὀλίγης ὥρας ἀνάπαυσιν, ἀλλ' οὐδέποτε τοῖς δίδει τὴν τροφήν των, ἕως ὅτου δὲν ἀποτελειώσωσι τὸ ἔργον των· κατ' αὐτὸν τὸν τρόπον πληροῦσιν ἀφθονωτάτην τράπεζαν· ἡ φυσικὴ δὲ αὑτῶν λαιμαργία οὐδέποτε, οὔτε διὰ τῆς ἀνατροφῆς διορθοῦται· διὸ καὶ πάντοτε, ἐνῷ ἀγρεύωσιν, ἔχουσι τὸ αὐτὸ σχοινίον περιδεδεμένον εἰς τὸν τράχηλόν των, διὰ νὰ τοὺς ἐμποδιζῃ τοῦ νὰ καταβροχθίζωσι τὴν ἄγραν των διότι ἀλλέως χορταζομενοι διὰ μιᾶς, θὰ ἔπαυον τὴν ἐξακολούθησιν τῆς ἐργασίας, καθ' ἣν στιγμὴν ἐπλήρουν τὴν κοιλίαν των.
