Ετήσιον Ημερολόγιον του Έτους 1889/Το γυναικείον ζήτημα
| ←Λοίσθια ἔπη | Ἐτήσιον Ἡμερολόγιον τοῦ Ἔτους 1889 Συγγραφέας: Τὸ γυναικεῖον ζήτημα |
Ὁ βασιλικός→ |
.jpg)
Καλλιρρόη Παρρὲν
Το γυναικεῖον ζήτημα ἀπησχόλησε τοὺς σοφοτέρους ἄνδρας τοῦ αἰῶνος τούτου. Ὁ μέγας Γλάδστων υἱοθέτησεν αὐτό. Ὁ ἀθάνατος Οὐγκὼ προελείανε τὴν ὑπὲρ τῆς αἰσίας λύσεώς του ὁδόν. Ὁ πατὴρ τοῦ προέδρου τῆς Γαλλικῆς δημοκρατίας γερουσιαστὴς Καρνὼ διὰ φλογερῶν ἀγορεύσεων καὶ ἄρθρων του ἀνήγαγεν αὐτὸ εἰς τὴν ἐμπρέπουσαν περιωπήν. Ὁ Δουμᾶς, ὁ Michelet, ὁ Κρίσπης καὶ ἄλλοι ἐπιφανεῖς, ἐμόχθησαν καὶ ἠγωνίσθησαν τὸν εὐγενῆ ἐπὶ τοῦ γυναικείου ζητήματος ἀγῶνα. Μετὰ πολλὰς δὲ συζητήσεις, ἐνδοιασμοὺς, μελέτας ἠθικὰς, φιλοσοφικὰς καὶ κοινωνικὰς, ἡ λύσις αὐτοῦ ἀπεδείχθη ἐπείγουσα ὑπ’ αὐτῆς τῆς κοινωνικῆς τῶν πραγμάτων φορᾶς.
Εἰς τὴν ἀκάθεκτον ὅθεν τῶν κοινωνικῶν νόμων δύναμιν ὀφείλεται ἡ κοινωνικὴ μεταρρύθμισις ὡς μεταβαλοῦσα ἐπαισθητῶς τὸν πνευματικὸν καὶ ἠθικὸν βίον τῆς γυναικὸς καὶ οὐχὶ εἰς νεωτερισμὸν ἀπορρέοντα ὑπὸ καινοφανῶν θεωριῶν, τροποποιουσῶν ἀσκόπως καὶ ἀλόγως τὸ πρώην καθεστώς.
Κακῶς ὅθεν ἐκλαμβάνεται παρὰ τῶν ἐπιπολαίως κρινόντων τὰ πράγματα ὅτι αἱ γυναῖκες ἐπιδιώκουσι τὴν χειραφέτησίν των, ὑπείκουσαι ἁπλῶς εἰς ἰδέας νεωτεριστικὰς ἢ σκοποῦσαι νὰ ἀναπετάσωσι τὴν σημαίαν τῆς ἀπὸ τοῦ ἀνδρὸς ἀνεξαρτησίας των, ἵνα προσκτήσωνται ἐλευθερίας καὶ πολιτικὰ δικαιώματα, ἢ τέλος ἵνα ἀποτινάξωσι τὸν ζυγὸν, ὑφ’ ὃν αἱ κοινωνικαὶ προλήψεις ἐκράτουν αὐτὰς δεσμίας. Ἡ γυνὴ, τὸ τρυφερὸν καὶ εὐαίσθητον πλάσμα, ἡ παρημελημένη αὕτη καὶ τέως ἀδρανὴς δύναμις, ἐξελθοῦσα βαθμηδὸν καὶ κατ’ ὀλίγον τῆς μηδαμινότητος, ἐν ᾗ ἐκράτει αὐτὴν ἡ ἀμάθεια καὶ ἡ δύναμις τοῦ ἰσχυροτέρου, ἤρξατο ἔχουσα συνείδησιν τῆς ἀξίας καὶ τοῦ προορισμοῦ της, ἤρξατο συναισθανομένη ὅτι ὁ ὑλισμὸς καὶ ὁ σκεπτικισμὸς τοῦ αἰῶνος ἡμῶν θέλει ἀναντιρρήτως ἐπενέγκει τὴν ἀποσύνθεσιν τῆς οἰκογενείας καὶ κοινωνίας, εἰ μὴ αὕτη ἐξεγερθῇ καὶ διὰ τῆς ἰδίας ἠθικῆς καὶ πνευματικῆς ἀναπτύξεως, διὰ τῆς ἰδίας ἐργασίας ἀποκτήσῃ τὸ δικαίωμα καὶ τὴν δύναμιν τῆς ἰδίας προσωπικότητος, ὡς τοιαύτη δὲ ἀντιτάξῃ ἰσόρροπον ἀντιστάθμισμα ἐν τῇ διασαλευθείσῃ ἁρμονίᾳ τοῦ οἰκογενειακοῦ καὶ κοινωνικοῦ βίου.
Ἡ γυνή ἡ φύσει καὶ κατ’ ἐξοχὴν συντηρητικὴ δὲν ἔρχεται λοιπὸν ἵνα ἀνατρέψῃ, ἀλλ’ ἵνα διὰ τῆς ἰδίας δράσεως, διὰ τῆς ἰδίας ἐργασίας, διὰ τοῦ ἐν τῇ καρδίᾳ καὶ τῷ πνεύματι αὐτῆς ἐναποταμιευμένου ἀνεκμεταλλεύτου ἠθικοῦ καὶ πνευματικοῦ πλούτου ρυθμίσῃ, ἰσοσταθμίσῃ, παγιώσῃ τοὺς διασαλευθέντας κοινωνικοὺς νόμους. Ἡ γυνὴ εἶναι ἡ ἀποθεματικὴ δύναμις, ἣν ὁ Πλάστης ἐν τῇ ἀπείρῳ αὐτοῦ προορατικότητι ἀφῆκε μέχρι σήμερον ἄθικτον, ἀνέπαφον, ἄγνωστον καὶ εἰς αὐτὸν τὸν ἄνδρα, τὸ ἕτερον ἥμισυ τῆς ἀνθρωπίνης μονάδος. Σήμερον δὲ ὅτε ἡ καταπληκτικὴ ἐξάντλησις πάσης ὀργανικῆς καὶ ἀνοργάνου δυνάμεως βαίνει πρὸς τὸ μοιραῖον τέλος, σήμερον ὅτε ἡ ὕλη κατακλύσασα πόλεις καὶ κώμας ἀπειλεῖ γενικὴν ἀποσύνθεσιν, ἡ γυνὴ ἐγείρεται τοῦ ληθάργου. Ἡ μέχρι τῆς χθὲς δειλὴ καὶ ἀσθενὴς εὑρίσκει ἐν αὐτῇ τῇ φυσικῇ ἀσθενείᾳ της τὴν δύναμιν ἐκείνην, ἥτις πρόκειται νὰ καταστρέψῃ τὴν ἐκ τοῦ σκεπτικισμοῦ καὶ τοῦ ὑλισμοῦ προαχθεῖσαν κοινωνικὴν ἀνωμαλίαν.
Ἡ δύναμις αὐτῆς ἀψηφεῖ πᾶσαν διεκδίκησιν, ὡς ἀψηφεῖ πᾶσαν ἀνάλυσιν. Εἶναι σθένος ψυχικὸν, εἶναι λάμψις τοῦ πνεύματος. Δὲν ὀφείλει τὴν ἀρχήν της εἰς ἰσχυροὺς μῦς καὶ νεῦρα. Δὲν ὑπόκειται ὅθεν εἰς τοὺς φυσικοὺς τῆς ἀναλύσεως ὅρους. Εἶναι πυρσὸς φαεινὸς ὀφείλων τὸ φῶς, τὴν θερμότητα καὶ τὴν δύναμίν του εἰς φαεινὸν σπινθῆρα. Τὸν σπινθῆρα τοῦτον ἃς ἐξετάσωσιν οἱ φυσιολόγοι καὶ ἃς ἀναλύσωσιν ἂν δύνανται οἱ τῶν στοιχείων μελετηταί. Ἡμεῖς αἱ γυναῖκες τὸν αἰσθανόμεθα μόνον. Τοῦτο ἀρκεῖ.
Ἡ ἐπιστήμη ἡ μεγάλη αὕτη ἀλήθεια καί τοι συστηματικῶς δὲν ἐνεκλιματίσθη ἔτι εἰς τὸν ἐγκέφαλόν μας, πλανᾷ ἐν τούτοις τὸ φῶς της ἐν αὐτῷ. Δι’ αὐτοῦ βλέπομεν μακρὰν πολὺ μακρὰν, προαισθανόμεθα τὸν κίνδυνον καὶ προσπαθοῦμεν νὰ ἀπομακρύνωμεν αὐτόν. Ἡ ἐξέγερσις λοιπὸν ἡμῶν δὲν ἀποβλέπει εἰς τὴν ἐξάσκησιν καὶ διεκδίκησιν τῶν πολιτικῶν ἡμῶν δικαιωμάτων, δὲν ἀποβλέπει εἰς τὴν περιφρόνησιν καὶ καταπάτησιν τῶν ἠθικῶν καὶ θρησκευτικῶν ἀρχῶν, ἀλλὰ τοὐναντίον εἰς τὴν ἐπικράτησιν τοῦ ἠθικοῦ καὶ πνευματικοῦ βίου ἐπὶ τοῦ ὑλικοῦ καὶ εἰς τὴν καταπολέμησιν τοῦ σκεπτικισμοῦ διὰ τῆς ἐν ἡμῖν ἀκαταβλήτου ἠθικῆς δυνάμεως.
Οὐδόλως ἐπιλανθανόμεθα ὅτι ὡς μητέρες καὶ ὡς πολίτιδες εἴμεθα οἱ φυσικοὶ τῆς οἰκογενείας καὶ τῆς κοινωνίας στύλοι. Τίς λοιπὸν δύναται νὰ καταμεμφθῇ ἡμῶν, ἐὰν ὑπὸ τὴν ἱερὰν ταύτην ἰδιότητά μας, ἐὰν εἰς ἐπίτευξιν τῶν ἐπιβαλλομένων ἡμῖν καθηκόντων, ζητῶμεν συστηματικωτέραν ἠθικὴν καὶ πνευματικὴν μόρφωσιν, καταφεύγωμεν ὑπὸ τὴν ἱερὰν καὶ ἀπαραβίαστον σκιὰν τῆς ζωοδότιδος καὶ ἀνθρωποσωτείρας ἐργασίας;
Ὡς πολίτιδες συνδεόμεθα πρὸς τὴν πατρίδα δι’ ἀδιαρρήκτων δεσμῶν, ὡς λογικὰ τῆς κοινωνίας μέλη συνδεόμεθα πρὸς τὴν κοινωνίαν καὶ ὡς ἱδρύτριαι καὶ παραστάτιδες τῆς οἰκογενείας φέρομεν τὸ σκῆπτρον ἐν αὐτῇ. Τίνι λοιπὸν δικαιώματι θέλουσι νὰ ἀπορφανώσωσι τὴν πατρίδα, τὴν κοινωνίαν καὶ τὴν οἰκογένειαν τῆς σωτηρίου καὶ εὐεργετικῆς ἐπιδράσεως ἡμῶν!