Ετήσιον Ημερολόγιον του Έτους 1889/Πελαργοί και Έλληνες

Ἐτήσιον Ἡμερολόγιον τοῦ Ἔτους 1889
Συγγραφέας:
Πελαργοὶ καὶ Ἕλληνες


ΠΕΛΑΡΓΟΙ και ΕΛΛΗΝΕΣ
ΥΠΟ
Βλασιου Σκορδελη


Βλάσιος Σκορδέλης
Οι Πελαργοὶ δὲν εἶναι μόνον πτηνὰ ἀσχολούμενα εἰς πρακτικὰς μελέτας περὶ ἑρπετῶν καὶ ἀμφιβίων, ἀλλ’ εἶναι καὶ ζῷα πολιτικὰ μετὰ ζήλου καὶ φιλοτιμίας σπουδάζοντα καὶ περὶ ἄλλας μὲν ἐπιστήμας, μάλιστα δὲ περὶ τὴν γεωγραφίαν καὶ ἐθνολογίαν.

Αἰ διάφοροι χῶραι, τὰς ὁποίας κατ’ ἔτος ἐπισκέπτονται, καὶ οἱ λαοί, μεταξὺ τῶν ὁποίων διέρχονται τὸ ἥμισυ τῆς ζωῆς των, εἶναι εἰς αὐτοὺς ἀντικείμενα σπουδαίων μελετῶν. Οἱ δὲ λογιώτεροι τῶν Πελαργῶν μακρὰς καὶ πολυτίμους πραγματείας ἀνακοινοῦνται εἰς τοὺς ὁμογενεῖς των, ὅταν ὡς συνηθίζουσι, σοβαροὶ συνέρχονται εἰς πολυπληθεῖς συνεδρίας ἐν λειμῶσι πλουσίοις εἰς βατράχους καὶ αὐθεμόεσιν ἀμφὶ ῥέεθρα Ἰνδοῦ καὶ Γάγγου.

Κατὰ τὸν τελευταῖον Νοέμβριον ἔν τινι τῶν συνεδριῶν τούτων Πελαργὸς ὑπερέχων τῶν ἄλλων κατά τε τὸ μῆκος τῶν σκελῶν καὶ κατὰ τὸ μέγεθος τοῦ ῥάμφους, πάντως δὲ καὶ κατὰ τὰς φρένας καὶ τὴν πεῖραν, ἀφοῦ ἰσχυρῶς ἐκροτάλισε διὰ τῶν μακρῶν σιαγόνων, δεινῶς παταγήσας, ἵνα ἐπιβάλῃ σιγὴν καὶ ἐπισπάσηται τὴν προσοχὴν τῶν συναδέλφων του, ἀνήγγειλε μεγαλοφώνως ὅτι ἔμελλε τὴν ἡμέραν ἐκείνην νὰ ὁμιλήσῃ περὶ τοῦ ἔθνους τῶν Ἑλλήνων.

Εἰς μόνον τὸ ἄκουσμα τοῦ θέματος οἱ Πελαργοὶ πάντες ἐσιώπησαν καὶ εἰς ἔνδειξιν προσοχῆς καὶ ἐνδιαφέροντος ἐτέντωσαν τοὺς μακροὺς τραχήλους προβαλόντες τὰ ῥάμφη, οἱ δὲ περὶ τὰ ἄκρα τοῦ λειμῶνος νεμόμενοι προὐχώρηοαν πρὸς τὸν ῥήτορα μακρὰ βιβάντες· αὐτὰρ ὑπὸ χθὼν σμερδαλέον κονάβιζε κλαγγηδὸν προκαθιζόντων.

Ὁ ῥήτωρ προοιμιαζόμενος ἄνευ βηχὸς εἶπεν ὅτι δύο κυρίως λόγοι παρώτρυναν αὐτὸν εἰς τὴν περὶ τῶν Ἑλλήνων μελέτην· ὁ πρῶτος εἶναι ἡ στενὴ συγγένεια τῶν Πελαργῶν καὶ τῶν Ἑλλήνων, ἥτις ἀποδεικνύεται ἐκ τῆς συγγενείας τῶν ὀνομάτων αὐτῶν.

Ταῦτα τοῦ ῥήτορος λέγοντος συγκίνησις διέδραμε τὰς τάξεις τῶν Πελαργῶν, ὧν οἱ πλεῖστοι ἵσταντο ἐπὶ τοῦ ἑνὸς ποδὸς καὶ ὡμοίαζον μακρόθεν ὡς πελώριοι κρίνοι.

— Γνωρίζετε, ἀνεφώνησε, πῶς ἐλέγοντο οἱ πρόγονοι τῶν Ἑλλήνων; — Δὲν τὸ γνωρίζετε. Σᾶς τὸ λέγω ἐγώ· ὠνομάζοντο Πελασγοί! ὑπάρχει λοιπὸν ἀμφιβολία περὶ τῆς στενῆς συγγενείας Πελαργῶν καὶ Πελασγῶν;

— Ἅπασα ἡ ὁμήγυρις τῶν δολιχοδείρων πετεεινῶν ἐπλατάγηοε τοῖς ῥάμφεσιν εἰς ἔνδειξιν ἐπιδοκιμασίας, ἤτοι ἐρραμφοκρόνεσεν.

— Ἡ συγγένεια, προσέθεσε, καταφαίνεται ἔτι καὶ νῦν θαυμασίως· δίποδες ἡμεῖς, δίποδες καὶ ἐκεῖνοι. Εἶναι ἀληθὲς ὅτι δὲν ἔχουσι πλέον πτερά. Εἶχον, καὶ ἐπέτων ὑψηλά, ἀλλὰ τὰ ἔκοψαν — τί λέγω; τὰ ἐμάδησαν ἐχθροὶ ἀμείλικτοι. Νέος τις σοφὸς ἀνήκει εἰς τὸ γένος τῶν κυρίων, οἵτινες κατέλαβον τὰς ἡμετέρας μεταξὺ τοῦ Γάγγου καὶ τοῦ Ἰνδοῦ χώρας μὲ τὰς αὐτὰς φιλανθρώπους διαθέσεις, μὲ τὰς ὁποίας οἱ λεγόμενοι ποιμένες γίνονται κύριοι τῶν προβάτων — Ἄγγλος λοιπὸν σοφὸς ἀπέδειξεν ὅτι οἱ ἄνθρωποι κατάγονται ἐκ τῶν πιθήκων. Ὁ Ἄγγλος σοφὸς ἔχει δίκαιον διὰ τὸ ἔθνος του, ἀλλ’ ἄλλοι τῶν ἀνθρώπων ἄλλα ζῷα ἔχουσι προγόνους οὐ μόνον κατ’ ἔθνη ἀλλὰ καὶ κατ’ ἄτομα.

Εἰς τοὺς προϊστορικοὺς δ’ ἐκείνους χρόνους ἀνάγεται καὶ ἡ ἐθνολογικὴ συγγένεια τῶν Πελαργῶν καὶ Πελασγῶν.

Ὁ δεύτερος λόγος, κύριοι, εἶναι ἀτομικὸς ἢ μᾶλλον οἰκογενειακός. Ναί, αἱ οἰκογενειακαί μου παραδόσεις στενῶς συνδέονται μετὰ τῶν Ἑλλήνων. Οὐχὶ μακρὰν ἐντεῦθεν κεῖται ἡ πόλις Ζατρακουτραπάρα, ἐπὶ δὲ τῆς στέγης τοῦ ἐν αὐτῇ πύργου ἑδράζονται τὰ οἰκογενειακὰ μέγαρα, τὰ ὁποῖα κατὰ τὸν περὶ κληρονομίας νόμον περιῆλθον ἐκ τῶν προγόνων μου εἰς ἐμέ, καὶ τῶν ὁποίων ἡ θεμελίωσις ἀνέρχεται εἰς τρισχιλίους μεγάλους ἐνιαυτοὺς τοῦ Διός. Πρό τινων ἐτῶν ἠναγκάσθην νὰ ἐπιχειρήσω ἐπισκευὴν τῶν μεγάρων μου καὶ προέβην εἰς βαθείας ἀνασκαφάς· εἰς μέγα λοιπὸν βάθος πλησίον αὐτῆς τῆς βάσεως ἀνεκάλυψα — τί νομίζετε; τρία βέλη.

— Βέλη! ἀνέκραξεν ὁμοφώνως ὅλη ἡ ὁμήγυρις ἐν προφανεῖ ταραχῇ.

— Ναί, βέλη· μὴ ταράττεσθε, δὲν ἦσαν βέλη δολοφόνα, ἦσαν βέλη σωτηρίας. Ἐπὶ τῆς αἰχμῆς αὐτῶν ἀνέγνων ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΑΚΕΔΩΝ. Οὐχὶ μακρὰν τῶν βελῶν σώζονται ἀκόμη οἱ ὀδόντες μὲ ἓν τεμάχιον τῆς σιαγόνος φοβερᾶς τίγρεως. Ἐννοεῖτε πλέον τὴν ἱστορίαν· εὐκόλως συμπληροῦνται τὰ κενὰ αὐτῆς· ἐπὶ Ἀλεξάνδρου ἐπίβουλος τίγρις ἀνερριχήθη μέχρι τῆς κορυφῆς τοῦ πύργου· οἱ πρόγονοί μου διέτρεχον τὸν ἔσχατον κίνδυνον. Ἀλλὰ τρεῖς Ἕλληνες στρατιῶται τοῦ Μ. Ἀλεξάνδρου ἐτόξευσαν τὸ θηρίον καὶ ἔσωσαν τὸ γένος μου. Φαντάζεσθε τὴν συγκίνησίν μου ἐπὶ τῇ ἀνακαλύψει ταύτῃ. Ἀνέδραμον διὰ τῶν πτερύγων τῆς φαντασίας εἰς παναρχαίους χρόνους καὶ ὡς ἐν ὀπτασίᾳ ἔβλεπον τὰς φάλαγγας τοῦ μεγάλου ἐλευθερωτοῦ κατακτητοῦ Ἕλληνος ἐλαυνούσας μέχρι τῶν ἐσχατιῶν τῆς Ἀσίας καὶ πανταχοῦ διαδιδούσας τὴν ἐλευθερίαν καὶ τὸν πολιτισμόν. Ὁ δὲ πολιτισμὸς καὶ ἡ ἡμέρωσις ἴσως εἶναι καλὰ πράγματα καὶ διὰ τοὺς ἀνθρώπους· ἀλλὰ βεβαίως εἶναι πολυτιμότατα διὰ τὰ ἔθνη καὶ τῶν ἄλλων ζῴων καὶ τῶν πτηνῶν.

Εἰς τοὺς δύο τούτους λόγους, ὧν ἡ σπουδαιότης δὲν διαφεύγει βεβαίως τὴν ὀξύνοιαν ὑμῶν, προστίθεται καὶ τρίτος, ὅτι ἐξ ἀρχαιοτάτων χρόνων τὸ ἔαρ καὶ τὸ θέρος διέρχεται ἡ οἰκογένεια ἡμῶν εἰς τὰς Ἑλληνικὰς χώρας, καὶ ἑπομένως εἶχον τὴν εὐκαιρίαν νὰ μελετήσω καὶ νὰ γνωρίσω κατὰ βάθος τὰ τῶν Ἑλλήνων πράγματα.

Ἐπειδὴ ἐκ τοῦ μακροῦ λόγου ἐστέγνωσεν ὁ λάρυγξ τοῦ ῥήτορος, διέκοψεν ἐπὶ μίαν στιγμὴν τὴν δημηγορίαν του, ἐβύθισε τὸ ῥάμφος του εἰς τὸ πρὸ αὐτοῦ τέλμα καὶ ἡδέως κατεβρόχθισε παχὺν βάτραχον, εἶτα δὲ ἐξηκολούθησε.

— Διὰ τί, φίλοι ἀκροαταί, νὰ μὴ ἔχωμεν καὶ ἡμεῖς δάκρυα; μὰ τοὺς Θεοὺς δὲν ἠθέλομεν μεταχειρισθῇ αὐτὰ φαρισαϊκῶς, ὡς πολλοὶ τῶν ἀνθρώπων. Ὤ! ἐὰν εἴχομεν, ἤθελον αὐξηθῇ τὰ ῥεῖθρα τοῦ Ἰνδοῦ ἐκ τῶν δακρύων, τὰ ὁποῖα ἤθελον χύσῃ διὰ τὸ γένος τῶν Ἑλλήνων.

Οἱ πλεῖστοι ὑμῶν γνωρίζετε τὴν ὡραίαν χερσόνησον, ἥτις ἀπὸ τοῦ Δουνάβεως προχωρεῖ εἰς τὴν Μεσόγειον, γνωρίζετε καὶ τὴν ἀπέναντι αὐτῆς ἄλλην χερσόνησον, τὴν ὁποίαν οἱ ἄνθρωποι ὀνομάζουσι μικρὰν Ἀσίαν· τίς δ’ ἐξ ὑμῶν ἀγνοεῖ τὸ σύμπλεγμα τῶν εὐεργητικῶν ἐκείνων νήσων τοῦ Αἰγαίου, αἵτινες καὶ εἰς ἡμᾶς καὶ εἰς ἄλλα ἀποδομητικὰ πτηνὰ χρησιμεύουσιν ὡς σταθμοὶ κατὰ τὴν ἐκ τῆς Ἀσίας εἰς τὴν Εὐρώπην καὶ τἀνάπαλιν πτῆσιν; Αὗται εἶναι, κύριοι Πελαργοί, αἰ χῶραι τοῦ ἔθνους τῶν Ἑλλήνων τῶν ἀπογόνων τῶν Πελασγῶν, τῶν συγγενῶν μας. Τῶν χωρῶν τούτων ἐπεσκόπησα πᾶσαν λίμνην, πάντα ποταμόν, πᾶν τέλμα, πᾶν ῥυάκιον, πᾶν ἕλος. Γνωρίζω αὐτὰς ἀπ’ ἄκρου εἰς ἄκρον καὶ ἐμελέτησα λεπτομερῶς τὰ κατὰ τοὺς Ἕλληνας.

Ἑκατέρωθεν τοῦ Δουνάβεως οἰκοῦσι τὰ παμμιγῆ φῦλα τῶν Βλάχων καὶ Βουλγάρων. Ὅπου ὅμως πόλις, ἐμπόριον, ζωή, παιδεία, θὰ εὕρητε πανταχοῦ Ἕλληνας. Χαίρει πᾶς Πελαργὸς βλέπων τὴν δραστηριότητα καὶ φιλοπονίαν αὐτῶν, ἐξ ἧς καὶ αὐτοὶ ὠφελοῦνται, ἀλλὰ πολὺ περισσότερον οἱ ἰθαγενεῖς. Καὶ ὅμως, φίλοι, οἱ Ἕλληνες ἐκεῖ ἐν μὲν τῇ ἀριστερᾷ ὄχθῃ εἶναι ὑπόδουλοι τῶν Βλάχων, ἐν δὲ τῇ δεξιᾷ τῶν Βουλγάρων. Καὶ μόνον ὑπόδουλοι; ὑφίστανται διωγμοὺς, οὓς δὲν ὑπέστησαν οἱ Ἑβραῖοι εἰς τὴν χώραν τοῦ Νείλου.

Οἱ Βούλγαροι γενόμενοι ἐλεύθεροι, χωρὶς νὰ αἱματώσῃ ῥουθοῦνι, χωρὶς νὰ καῇ καλύβη, καὶ ἀπόδειξις, διότι αἱ φωλεαί μας ἦσαν εἰς τὴν θέσιν των, χωρὶς νὰ ῥίψωσιν ἓν βόλι, ἠξιώθησαν νὰ γείνωσι κύριοι, δεσπόται, ἄρχοντες πολλῶν χιλιάδων Ἑλλήνων, οὓς ἀναγκάζουσι νὰ προσθέτωσιν εἰς τὰ ὀνόματά των τὸ ὤφ, ὡς νὰ μὴ ἐξέρχηται τοῦτο κατὰ πᾶσαν στιγμὴν ἐκ τοῦ βάθους τοῦ στήθους των. Ἠκούσατέ ποτε, ἄνδρες Πελαργοί, εἷς λαὸς, καὶ μάλιστα βουλγαρικός, νὰ ἐλευθερωθῇ ἐκ τῆς δουλείας χωρὶς νὰ τὸ ἐννοήσῃ, σχεδὸν χωρὶς νὰ τὸ θέλῃ, καὶ συγχρόνως νὰ γείνῃ δεσπότης ἄλλου λαοῦ;

Οὔτε ἠκούσατε, οὔτε εἴδετε. Πετάξατε εἰς τὴν Βουλγαρίαν, καὶ ἐκεῖ θὰ ἴδητε αὐτὸ τὸ ἀπίστευτον πρᾶγμα. (Ἀγανάκτησις εἰς τὰ πλήθη τῶν Πελαργῶν!)

— Μὴ ἀγανακτεῖτε ἀκόμη. Πτάντες ὑπὲρ τὸν Αἶμον, κατάβητε εἰς τὰς χλοερὰς πεδιάδας τῆς Θρᾴκης. Ἐκεῖ ἐπὶ μέλανος πίνακος μεγάλοι τινὲς καὶ ἰσχυροὶ ἔγραψαν Ἀνατολικὴ Ῥουμελία, καὶ ἐν τῷ μεγαλείῳ καὶ τῇ ἰσχύϊ αὐτῶν εἶπον. «Ἐνταῦθα ἕκαστος λαὸς εἶναι ἐλεύθερος, καὶ διατηρεῖ τὰ ἐθνικά του δικαιώματα. Ἕλληνες, Βούλγαροι καὶ Τοῦρκοι εἶναι ἐλεύθεροι καὶ ἴσοι· ἐδὼ δημιουργοῦμεν μίαν Ἑλβετίαν ἡμεῖς οἱ ἰσχυροί.» Καὶ ὑπὸ τὴν δήλωσιν ταύτην ἔβαλον τὰς μεγάλας σφραγῖδάς των οἱ ἰσχυροί. Ἡ νέα Ἑλβετία ἔκαμνε τὰ πρῶτα βήματά της. Ὁ Βούλγαρος, ὁ Ἕλλην, ὁ Τοῦρκος εἶχε τὴν γλῶσσάν του, τὴν θρησκείαν του, τοὺς βουλευτάς του, τοὺς δημάρχους του. Ἰσότης, φιλότης.

Ἀλλὰ μετά τινα ἔτη οἱ Βούλγαροι οἱ πέραν τοῦ Αἵμου εἶπον «Ὄχι· σεῖς οἱ ἄλλοι δὲν πρέπει νὰ εἶσθε ἴσοι μὲ ἡμᾶς· σεῖς ἐγεννήθητε διὰ νὰ γίνητε δοῦλοι τοῦ εὐγενοῦς γένους τῶν Βουλγάρων.» Ἔσβεσαν τὴν ἐπιγραφὴν ἀπὸ τὸν πίνακα, καὶ ἀντ’ αὐτῆς ἔγραψαν μεσημβρινὴ Βουλγαρία. Καὶ ἤκουσα, ἢ μᾶλλον ἐβεβαιώθην ὅτι μερικοὶ ἐκ τῶν μεγάλων καὶ ἰσχυρῶν αὐτοὶ μὲ τὴν γλῶσσάν των ἔσβεσαν τὴν ἐπιγραφὴν καὶ τὰς ὑπογραφάς των. Καὶ τώρα 100 χιλιάδες Ἑλλήνων μὲ ἕνα σίαλον ἔγειναν δοῦλοι τῶν Βουλγάρων μέσα εἰς τὴν πατρίδα των. Καὶ μερικοὶ μεγάλοι ἀπαιτοῦν νὰ ὑπάρχῃ εἰρήνη καὶ ἡσυχία, καὶ ὁ νοικοκύρης νὰ συμβιβασθῇ μὲ τὸν κλέφτην!

— Τοῦτο εἶναι ἀνυπόφορον, ἐκροτάλισαν οἱ Πελαργοί.

Ὁ ῥήτωρ ἐξηκολούθησεν·

Εἴδετε Ἕλληνας δούλους εἰς τοὺς Βλάχους, Ἕλληνας δούλους καὶ δεσμώτας εἰς τοὺς Βουλγάρους. Ἐλᾶτε παρακάτω. Εἴμεθα εἰς τὴν Μακεδονίαν.

— Ζήτω Ἀλέξανδρος ὁ Μακεδών, ἐπατάγησαν τὰ ἔθνεα τῶν δολιχοδείρων πετεεινῶν.

Οἱ Τοῦρκοι ἔχουσιν ἀκόμη τὴν Μακεδονίαν· διότι μεγάλοι τινὲς καὶ ἰσχυροὶ ζυμόνουν ἐκεῖ νέας φυλάς. Κατὰ τὸ παρὸν ἀνακατόνουν μίαν μαμαλίγκαν. Ὁ φοῦρνος, ὅπου θὰ ψηθῇ τὸ ψωμί, ἂν φθάσῃ καὶ γείνῃ, εὑρίσκεται, λέγων, ἐν Βιέννῃ καὶ τὸν καίουν μὲ ἀγγλικὰ κάρβουνα. Τὸ βέβαιον εἶναι ὅτι οἱ Ῥῶσσοι ἀγαποῦν τὴν μαμαλίγκαν, καὶ κατὰ πᾶσαν πιθανότητα....

— Καλά· τὰ παιδιὰ Ἀλεξάνδρου τοῦ Μακεδόνος; ἠρώτησεν εἷς Πελαργός.

— Τὰ παιδιά; Εἶναι παιδία καὶ σπουδάζουν εἰς τὰ νηπιαγωγεῖα. Ἄ, ὄχι· εἶναι καὶ Ἔφοροι σχολείων. — Πλὴν πετάξατε, πετάξατε ἀντικρύ, πέραν τοῦ Αἰγαίου. Ἐκεῖ οἱ Ἕλληνες εἶναι μᾶλλον ἐλεύθεροι ὄχι ἀπὸ τοὺς Τούρκους, ἀλλὰ ἀπὸ τοὺς πεπολιτισμένους χριστιανοὺς τῆς Εὐρώπης καὶ ἐργάζονται μὲ τὸν ζῆλον τῆς νεαρᾶς ἡλικίας.

Τώρα χαιρετίζω τὸν καλὸν Μαίανδρον, πετῶ εἰς τὴν Μυκάλην καὶ σᾶς δεικνύω μίαν μικρὰν νῆσον, τὴν Σάμον. Αὐτοῦ οἱ Ἕλληνες ἔχουσιν ἡγεμονίαν καὶ διοικοῦνται ὑπὸ Ἕλληνος ἡγεμόνος. Δὲν θὰ πιστεύσητε ὅτι ἐν διαστήματι 50 ἐτῶν δὲν εὑρέθη ἀκόμη Ἕλλην ἡγεμὼν τῆς Σάμου τολμήσας μετὰ τὴν ἐκλογήν του νὰ σκεφθῇ ὅτι εἶναι Ἕλλην καὶ νὰ μὴ φαίνηται τουρκικώτερος τῶν Τούρκων. Τοῦτο δὲ ὀνομάζουσι σύνεσιν πολιτικήν.

Ἕσπετέ μοι τώρα, φίλοι, νοτιανατολικῶς. Θὰ σᾶς ὁδηγήσω εἰς τὴν Κύπρον. Κανεὶς δὲν πταίει· πταίει ἡ καλή μας, ἡ πλουσία Ἰνδία μας, διὰ νὰ βάλῃ τὸν σιδηροῦν πόδα του ὁ Ἄγγλος ἐπὶ τοῦ στήθους τῆς Κύπρου. Ὁ Ἕλλην ἱερεύς, τοῦ ὁποίου τὴν γενειάδα ἔκοψεν ὁ Ἄγγλος διοικητής, κατηρασθη μετὰ τῆς Ἀγγλίας καὶ τὴν Ἰνδίαν, καὶ εἶχε δίκαιον ἐν τῇ ἀγανακτήσει του. Βλέπετε, κύριοι Πελαργοί! Οἱ φιλελεύθεροι Ἄγγλοι θεωροῦσι τὴν Ἑλ. φυλὴν ὡς ἀδέσποτόν τι κτῆμα. Πάντα δὲ τὰ πεπολιτισμένα κράτη ἐπιτρέπουσιν ἄνευ τύψεως συνειδότος ἐν Θράκῃ μὲν Βούλγαροι νὰ ὑποδουλῶσι χιλιάδας Ἑλλήνων καὶ νὰ γίνωνται κύριοι ξένων χωρῶν, ἐν Μακεδονίᾳ δὲ, ἄλλοι νὰ ζυμόνωσι μαμαλίγκαν, ἡ Σάμος νὰ εἶναι κεχωρισμένη, οἱ δὲ Ἄγγλοι νὰ ῥοκανίζωσι τὴν Κύπρον.

Ἀλλὰ τώρα κλίνατε εὐσεβάστως, θὰ προφέρω ὄνομα ἱερόν. Ἀκούσατε! Κρήτη!

— Οἱ Πελαργοὶ ἔκλιναν μέχρις ἐδάφους τὴν κεφαλὴν καὶ τὸ ῥάμφος.

Ὁ ῥήτωρ ἐξηκολούθησεν.

Χάριν τῶν Βουλγάρων καὶ τοῦ Βάτεμβεργ ἡ λεγομένη Εὐρώπη ἐπέτρεψε νὰ καταπατηθώσι τὰ δικαιώματα τριακοσίων χιλιάδων Ἑλλήνων καὶ Τούρκων ἐν τῇ Ἀνατολικῇ Ῥουμηλίᾳ, μετὰ βαθείας συγκινήσεως σεβασθέντες τοὺς ἑνωτικοὺς πόθους τῶν Βουλγάρων! Ἀλλὰ τῆς Κρήτης οὔτε τοὺς στεναγμοὺς οὔτε τὰ βροντοφωνήματα τῶν ὅπλων ἀκούουσιν! Οἱ Κρῆτες εἶναι Ἕλληνες. Οἱ Ἕλληνες δὲν δύνανται νὰ ἔχωσι ταὐτὰ δικαιώματα μὲ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους. Αὐτοὶ πρέπει νὰ μείνωσιν ὑπὸ τοὺς Τούρκους, ἀφοῦ οἱ σκληροτράχηλοι δὲν ζητοῦσι τὴν ἀγγλικὴν προστασίαν.

— Καὶ τὴν Ἑλλάδα τὴν ἐλησμόνησες; ἠκούσθη φωνή τις.

— Ὄχι, δὲν τὴν ἐλησμόνησα ἐγώ. Τὴν ἐλησμόνησεν ὁ κόσμος, διότι ἐλησμόνησεν αὐτῇ ἑαυτήν. Ἐν Ἑλλάδι ἔχουσιν ἐκλογάς· ἐνεργοῦσιν ἀνασκαφὰς χάριν τῶν ἀρχαιοκαπήλων· βάλλουσι φόρους καὶ δασμοὺς χάριν τῶν ταμιῶν καὶ τελωνῶν. Ἱδρύουσιν ἱερατικὰς σχολὰς πρὸς μόρφωσιν δικηγόρων καὶ ἰατρῶν· οἱ διδάσκαλοι διδάσκουσι γραμματικήν. Οἱ ὑπάλληλοι τοῦ ὑπουργείου τῶν Ἐξωτερικῶν ἐξωτερικὰς νομίζουσι τὰς ἐν Ἀθήναις πρεσβείας καὶ τὰς πρὸς δυσμὰς χώρας. Οἱ πρόξενοι τῆς Ἑλλάδος φιλοτιμοῦνται νὰ φαίνωνται πρὸς τοὺς ὁμοεθνεῖς των ὡς ἀνήκοντες εἰς τὴν φυλὴν τῶν Ὀρνίθων, πατρίδα ἔχοντες τὴν Νεφελοκοκκυγίαν. Οἱ Ἕλληνες γνωρίζουσι τόσον τὰς Ἑλληνικὰς χώρας, ὅσον ἡμεῖς οἱ Πελαργοὶ τὴν Σιβηρίαν. Καὶ ὁ τύπος τῆς Ἑλλάδος εἶναι πιστὸς τύπος τῆς Ἑλλάδος.

Εἶχον δίκαιον ἢ ὄχι λυπούμενοι ὅτι δὲν ἔχομεν δάκρυα;

Ἡ Ἑλλὰς θὰ ἦτο ἰσχυρὰ καὶ σεβαστή, ἄν, ὅπως οἱ ἁπανταχοῦ κατὰ μέρος Ἕλληνες εἶναι ἐμφύτως ἡνωμένοι διὰ τῶν αὐτῶν αἰσθημάτων καὶ τῶν αὐτῶν πόθων, συνήνουν αὐτοὺς πρὸς σκόπιμον ἐνέργειαν κεφαλαὶ ἰσχυραὶ καὶ χεῖρες ἰσχυραί. Οἱ ἄλλοι λαοί, διὰ νὰ πολεμήσωσι τοὺς ἐχθροὺς αὐτῶν, πρέπει νὰ πέμψωσι στρατὸν εἰς τὴν χώραν τῶν πολεμίων· οἱ Ἕλληνες ἔχουσι στρατιὰς μυριάνδρους εἰς τοὺς κόλπους τῶν ἐχθρῶν των. Καὶ ὅμως δὲν γνωρίζουσι νὰ χρησιμοποιήσωσι τὰς δυνάμεις των ταύτας. Ὅταν μάθωσι, τότε θὰ συντελεσθῇ ἡ Ἑλληνικὴ ἑνότης.

Ὁ ῥήτωρ ἤθελε νὰ ἐξακολουθήσῃ· ἀλλ’ αἴφνης νέφος μέλαν ἐφάνη πρὸς ἀνατολάς. Οἱ Πελαργοὶ ὅλοι ἔστρεψαν πρὸς αὐτὸ τὰ βλέμματα. Ἦτο νέφος ἀκρίδων ἁδρῶν. Ὁ λόγος τοῦ ῥήτορος εἶχεν ἀνοίξῃ τὴν ὄρεξιν τῶν Πελαργῶν. Αἱ καταστρεπτικαὶ ἀκρίδες ἤρχοντο ὡς πρόγευμα εὐπρόσδεκτον. Ἅπαντες λοιπὸν κτυποῦντες τὰς πτέρυγας καὶ ἀπωθοῦντες τὸ ἔδαφος διὰ τῶν ποδῶν ὥρμησαν πρὸς τὰς ἀκρίδας καταδιώκοντες καὶ καταβροχθίζοντες αὐτάς.

Μήπως δὲν ἔχουσι καὶ οἱ Ἕλληνες τὰς ἀκρίδας των;