Ετήσιον Ημερολόγιον του Έτους 1888/Πρόλογος
Ἐτήσιον Ἡμερολόγιον τοῦ Ἔτους 1888 Συγγραφέας: Πρόλογος |
Ἑορτολόγιον, Μηνολόγιον→ |
ΕΝΘΥΜΙΟΝ
Κ. Φ. Σκόκος.
- Ἀγαπητέ μου Ἀνέστη,
Γνωρίζω κάλλιστα ὅτι διὰ τῆς μικρᾶς ταύτης ἀφιερώσεώς μου οὔτε τι πλέον ἐποικοδομῶ σοι οὔτε κἂν ἐλάχιστόν τι ἀποδίδω σοι ἀντὶ τῆς πρός με ἀγάπης σου, ἐὰν μάλιστα λάβῃς ὑπ’ ὄψιν ὅτι αἰ ἀφιερώσεις κατέστησαν τόσῳ τετριμμέναι καὶ ἀνούσιαι, ὥστε συνηθέστατα ἄγουσιν εἰς ἀντίθετον τοῦ σκοπουμένου ἀποτέλεσμα. Ἄλλως τε δὲ κατέχεις τοιοῦτον ἐπὶ τῆς ἀγάπης μου δικαίωμα καὶ τοσαῦτα κεφάλαια ὑπολήψεως καὶ σεβασμοῦ ἐν τῇ συνειδήσει τῆς κοινωνίας, ὥστε ἐγὼ θὰ ἠλεγχόμην πολὺ ἁπλοῦς, εἰ μή τι χεῖρον, ζητῶν νὰ προσθέσω σταγόνα ἐν θαλάσσῃ.
Καὶ ὅμως ἂν ἡ μετριοφροσύνη σου δὲν ἀνεύρῃ τὸν σκοπὸν τῶν ὀλίγων ὧδε γραμμῶν καὶ τῆς δημοσιότητος αὐτῶν, δὲν ἀμφιβάλλω ὅμως ὅτι ὁ ἀναγνώστης θὰ τὸν μαντεύσῃ ἀσφαλῶς.Διότι, ἐὰν ὁ κόσμος σὲ γνωρίζῃ ὡς ῥέκτην καὶ κοινωφελῆ ἐπιχειρηματίαν, ἄπταιστον ἐν ταῖς συναλλαγαῖς, δίκαιον ἐν ταῖς δημοσίαις σου πράξεσι, λάτρην τοῦ καλοῦ, φιλοπρόοδον, ἐμπνεόμενον τῆς φιλοδοξίας τοῦ νὰ συνδέσῃς τὸ ὄνομά σου πρὸς τὴν σύγχρονον ἐθνικὴν ἐκπαίδευσιν διὰ τῶν εὐεργετικῶν ἐκδόσεών σου, ἐνθαρρύνοντα τὴν συγγραφικὴν παρ’ ἡμῖν ἅμιλλαν, διαδίδοντα εὐωνότερα καὶ προσιτώτερα τὰ ἑλληνικὰ γράμματα εἰς τὰς ἐσχατιὰς τῆς Ἀνατολῆς, παρέχοντα ἐργασίαν καὶ ἄρτον ἔντιμον εἰς ἑκατὸν καὶ πλείονας οἰκογενείας· ἀλλ’ οὐχ ἧττον ἐγώ ὅστις ἀνέλυσα καὶ εἰσέδυσα πολλάκις εἰς τὴν ψυχήν σου καὶ ἐγνώρισα ἐκ μυρίων ἰδιαιτάτων περιστάσεων τὸν ἐσωτερικὸν αὐτῆς κόσμον, ὃν κρατεῖ ἀφανῆ καὶ ἀπόρρητον ἡ μετριοφροσύνη σου· ἐγώ, ὅστις σὲ εἶδα, σὲ ἐμάντευσα, σὲ κατέλαβον πολλάκις ἀνοίγοντα τὰ χείλη, τὴν καρδίαν, τὸ βαλάντιον εἰς τὴν κοινωνικὴν δυστυχίαν· ἐγὼ ὅστις γνωρίζω πλειότερον παντὸς ἄλλου ὅτι μία τῶν εὐγενεστέρων τῆς ζωῆς σου ἀπολαύσεων εἶνε ἡ ἀδιάλειπτος εὐποιΐα, ἡ πρὸς τὸ ἀγαθὸν ἔφεσις, ἐκείνη, ἥτις ἐπιτελεῖται ὡς ἰδία ἀναπόδραστος ψυχολογικὴ ἀνάγκη, ἀφανής, ἀόρατος, ὡς ἡ χεὶρ τοῦ Θεοῦ, καὶ οὐχὶ ἡ γιγνομένη ἐκ ματαιόφρονος ὑστεροβουλίας εἰς ἀντάλλαγμα διαφημίσεων· ἐγώ, ὅστις κατέχω τὸ ὡραῖον αὐτὸ μυστικὸν τοῦ βίου σου, ὅπερ ἀποτελεῖ τὸν τελικὸν σκοπὸν τῆς ἐν τῇ κοινωνίᾳ ἀνεξαντλήτου σου δράσεως, αἰσθάνομαι ὅτι μοὶ ἐπιβάλλεται ὡς ἀπαραίτητον καθῆκον πρὸς ἐμαυτόν, πρὸς τὴν κοινωνίαν, πρὸς τοὺς ὑπὸ σοῦ εὖ παθόντας, πρὸς τὴν ἀλήθειαν, νὰ μὴ ἀφήσω ἀφανῆ τὴν ἀπόκρυφον αὐτὴν σελίδα τῆς ζωῆς σου, διότι φρονῶ ὅτι ἂν ἡ κακία παραμένῃ δειλὴ ὑπὸ τὸ σκότος, εἰς τὴν ἀρετὴν ἀνήκει δικαίως τὸ φῶς.
Γνωρίζω ὅτι θὰ προσβάλω τὸν μετριόφρονα ἐγωϊσμόν σου, ἔτι δὲ μᾶλλον ὅτι θὰ ἐκθέσω τίς οἶδεν εἰς τίνας κακεντρεχεῖς ἴσως ὑπονοίας τὴν πρόθεσίν μου ταύτην. Μοῦ εἶνε ἀδιάφορον. Ἡ κοινωνικὴ μοχθηρία ἀποδέχεται, δημιουργεῖ ἐνίοτε, καὶ καταπίνει λαιμάργως τὸ κακόν, τοὐναντίον δὲ ἀρνεῖται ἢ διαστρέφει τὸ ἀγαθόν. Τοιαύτη ὑπῆρξε, τοιαύτη ὑπάρχει καὶ τοιαύτη ἔσεται πάντοτε ὑφ’ οἱανδήποτε κοινωνικὴν διοργάνωσιν.
Τὸ ἐπ’ ἐμοὶ δὲν ἐκπληρῶ μόνον ἁπλοῦν καθῆκον, ἀλλὰ καὶ μίαν ἀπαίτησιν τῆς συνειδήσεώς μου, χωρὶς νὰ λάβω ὑπ’ ὄψιν οὐδὲ τὰς φιλικάς σου ἐπιπλήξεις, περὶ ὧν εἰμὶ βέβαιος εὐθὺς ὡς διέλθῃς τὰς γραμμὰς ταύτας. Ἐν τοιαύτῃ περιπτώσει καταφεύγω εἰς τὴν ἀληθῆ ἄλλως τε δικαιολογίαν, ὅτι ἡ ἀφιέρωσίς μου αὕτη σοῦ ἀνήκει, διότι, ἂν ἐπετελέσθη κατά τι ἢ ἐπιτελεσθήσεται πλειότερον ἐν τῷ μέλλοντι ὁ σκοπὸς τοῦ ἀνὰ χεῖρας Ἡμερολογίου, πάντως ἡ πρωτοβουλία, ἡ ἐνίσχυσις καὶ ἡ βελτίωσις αὐτοῦ ὀφείλεται κυρίως εἰς τὴν ἀγαθήν σου καρδίαν.
Τίποτε ἄλλο.
- Ἐν Ἀθήναις, μηνὶ Σεπτεμβρίῳ, 1887.
Σὲ φιλῶ
Κ. Φ. Σκόκος.