Παλατινή Ανθολογία/IX/482 Αγαθία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο [[Αγαθίας ο Σχολαστικός]], έγραψε ένα ποίημα σχετικά με '''μια παρτίδα τάβλι του Ζήνωνα'''.

 

Το πρωτότυπο κείμενο ανήκει στο 9ο βιβλίο της Παλατινής Ανθολογίας, επίγραμμα 482 (ΙΧ 482) και αποδίδεται στον Αγαθία:

 

Οὐτιδανοὶ μερόπων εἰ καὶ μέγα ῥέξαμεν ἔργον, οὔτινος εἰς μνήμην δηρὸν ἐπερχόμεθα·<br/>

οἱ δ' ἀγαθοὶ κῆν μηδέν, ἀναπνεύσωσι δὲ μοῦνον, ὡς Λίβυς εἶπεν ἀνήρ, τοῦτ' ἀδάμαντι μένει.<br/>

δοιὰ καὶ ἓξ καὶ πέντε κατήγαγεν· αὐτίκα δ' ὀκτὼ ἄζυγας εἶχεν ὅλας πρόσθε μεριζομένας.<br/>

τάβλην φεύγετε πάντες, ἐπεὶ καὶ κοίρανος αὐτὸς κείνης τὰς ἀλόγους οὐχ ὑπάλυξε τύχας<br/>

 

Ακολουθεί ελεύθερη μετάφραση από το κείμενο του W. R. Patton και εξήγηση όπου είναι αναγκαίο.

[[File:Agathias tavli similar scene some 600 years later.jpg|thumb|300 px|Μια σκηνή από ένα βιβλίο 600 χρόνια αργότερα από το ποίημα του Αγαθία (έχει γίνει μικρή τροποίηση της εικόνας), ταιριαστή με το περιεχόμενο του ποιήματος (από τη σελίδα 262 του Codex Manesse, 1300-1340). Σημειώστε ότι και τότε το παιχνίδι παιζόταν με τρία ζάρια]]

 

Οὐτιδανοὶ μερόπων εἰ καὶ μέγα ῥέξαμεν ἔργον, οὔτινος εἰς μνήμην δηρὸν ἐπερχόμεθα·<br/>

οἱ δ' ἀγαθοὶ κῆν μηδέν, ἀναπνεύσωσι δὲ μοῦνον, ὡς Λίβυς εἶπεν ἀνήρ, τοῦτ' ἀδάμαντι μένει.<br/>

τοίη ποικιλότευκτος ἕλεν θέσις,

 

Εμείς οι κοινοί θνητοί, ακόμη και αν κάνουμε μέγα έργο, σε κανενός τη μνήμη δε μένουμε για πολύ<br/>

αλλά οι σπουδαίοι, ακόμη και αν δεν κάνουν τίποτα παρά το μηδέν, ακόμη και που αναπνέουν, όπως είπε κάποιος Λίβυος, αυτό μένει σα διαμάντι.<br/>

Για παράδειγμα ο Ζήνων, ο βασιλιάς της πόλης, που έπαιζε παιχνίδι με τα αναπάντεχα ζάρια,<br/>

σε τι περίπλοκη θέση βρέθηκε όταν...<br/>

 

==Η θέση των λευκών==

[[File:Agathias tavli the whites.png|thumb|300 px|Η θέση των λευκών]]

 

τοίη ποικιλότευκτος ἕλεν θέσις, εὖτ' ἀπὸ λευκοῦ, τοῦ καὶ ὀπισθιδίην εἰς ὁδὸν ἐρχομένου,<br/>

ἑπτὰ μὲν ἕκτος ἔχεν,<br/>

μουνάδα δ' ἄλλην ψῆφον τὴν πυμάτην ἀμφιέπεσκε δίβος.<br/>

 

σε τι περίπλοκη θέση βρέθηκε όταν, αρχίζοντας από τα λευκά, και πηγαίνοντας όπως πάνε τα πούλια,<br/>

επτά στην έκτη θέση είχε,<br/>

(ή: μια άλλη πούλια, στην τελευταία θέση δίπλα έπεσε)<br/>

 

==Η θέση των μαύρων==

[[File:Agathias tavli the whites and the blacks.png|thumb|300 px|Η θέση των μαύρων]]

 

ἀλλὰ μέλας δισσὰς μὲν ἐν ὀγδοάτωι λίπε χώρωι<br/>

καὶ τόσσας ἑτέρας ἐς θέσιν ἑνδεκάτην·<br/>

εἰσέτι δ' ἄλλας εἶχεν διχθαδίας τέτρατος ἐκ πυμάτου.<br/>

 

Αλλά τα μαύρα, διπλά είχαν στην όγδοη θέση,<br/>

και άλλα τόσα στην ενδέκατη,<br/>

και άλλο ένα ζευγάρι είχε στην τέταρτη θέση από το τέλος<br/>

 

==Η τύχη των ζαριών==

[[File:Agathias tavli - the move.png|thumb|300 px|Το ρίξιμο των ζαριών και οι εξαναγκασμένες κινήσεις που έδωσαν οκτώ μονά πούλια στον βασιλιά Ζήνωνα που έπαιζε με τα λευκά]]

 

αὐτὰρ ἄναξ λευκοῖο λαχὼν σημήϊα πεσσοῦ καὶ τὴν ἐσσομένην οὐ νοέων παγίδα,<br/>

τριχθαδίας ἀδόκητα βαλὼν ψηφῖδας ἀπ' ἠθμοῦ πύργου δουρατέου κλίμακι κευθομένηι,<br/>

δοιὰ καὶ ἓξ καὶ πέντε κατήγαγεν· αὐτίκα δ' ὀκτὼ ἄζυγας εἶχεν ὅλας πρόσθε μεριζομένας.<br/>

 

Ήταν σειρά του Βασιλιά να παίξει τα λευκά και χωρίς να μπορεί να δει την παγίδα που του στηνόταν<br/>

όταν χωρίς να το σκεφτεί έβαλε τα πούλια σε στενού πύργου ξύλινου κρυμμένη σκάλα<br/>

δυο και έξη και πέντε έφερε, και έτσι οκτώ μονά πούλια κατέληξε να έχει<br/>

 

==Συμπέρασμα==

«τάβλην φεύγετε πάντες, ἐπεὶ καὶ κοίρανος αὐτὸς κείνης τὰς ἀλόγους οὐχ ὑπάλυξε τύχας.»<br/>

 

«Το τάβλι να αποφεύγετε άπαντες επειδή ακόμη και αυτός ο βασιλιάς δεν μπορεί να ξεφύγει από την άλογη τύχη.»<br/>