Βίοι Πελοποννησίων ανδρών/Άγιον Όρος

Βίοι Πελοποννησίων ἀνδρῶν
Συγγραφέας:
Ἅγιον Ὄρος


ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

Περὶ τῶν μοναχῶν τοῦ Ἁγίου Ὄρους τί πρέπει νὰ πρωτοείπῃ τις; Τί δὲν ἔκαμαν, καὶ πόσα δὲν ἐξώδευσαν διὰ τὴν Ἑλληνικὴν ἐπανάστασιν; Πολλοὶ τῶν ἐγκριτωτέρων μοναχῶν ἦλθον εἰς τὴν Ἑλλάδα καὶ ἔμειναν εἰς αὐτὴν μὴ τολμῶντες νὰ ἐπιστρέψουν ὀπίσω. Οἱ Τοῦρκοι μάλιστα ὑπῆγον εἰς τὰ μοναστήριά των καὶ τὰ ἐλαφυραγώγησαν, καὶ ἐπῆραν ὅλα ὅσα καὶ ἂν εἶχον καὶ τὰ ἱερὰ σκεύη ἀκόμη. Πολλὰ ὑπέφερον δυστυχήματα καὶ ἐπὶ τέλους ἔμειναν πάλιν ὑπὸ τοὺς ἰδίους τυράννους καὶ τὸν ζυγὸν τῆς δουλείας. Τῷ ὄντι, ὁ Ἑλληνικὸς κλῆρος ἅγιός ἐστιν.


Ο ΜΕΛΙΣΣΙΝΗΣ ΙΩΑΚΕΙΜ

Ὁ ἀρχιερεὺς οὗτος εὑρεθεὶς κατ᾿ ἀρχὰς εἰς τὰ Βέρβαινα εὐλόγησε τὰ ὅπλα τῶν Ἑλλήνων, καὶ συνέδραμε παρακινῶν τοὺς πάντας εἰς ἐπανάστασιν. Ἐξῆλθεν εἰς τὰ χωρία κατ᾿ ἀρχὰς νὰ στείλῃ στρατιώτας εἰς τὸ στρατόπεδον, ἐφοδιάζων αὐτοὺς μὲ συμβουλὰς εὐχετικάς.


ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ ΙΕΡΕΥΣ ΝΑΥΠΛΙΑΣ

Οὗτος ὁ ἱερεὺς κατ᾿ ἀρχὰς ὑπηρέτησεν εἰς τὴν πολιορκίαν τῆς Ναυπλίας, ὡς ἔφορος ὅλης τῆς ἐπαρχίας προμηθεύων τὰ μέσα τοῦ πολέμου, καὶ προσέτι παρακινῶν τοὺς κατοίκους εἰς τὸν ἱερὸν ἀγῶνα. Ἐφάνη δὲ πολὺ συντελεστικὸς κατ’ ἐκείνην τὴν ἐποχὴν εἰς τὰ τοῦ πολέμου καὶ εἰς τὴν προμήθειαν τῶν τροφῶν.


ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΙΕΡΕΥΣ ΒΕΛΙΝΗΣ

Ὡσαύτως καὶ οὗτος ὁ ἱερεὺς τοῦ Ναυπλίου ἐχρησίμευσεν εἰς τὴν ἐπανάστασιν, τρέχων εἰς τὴν πολιορκίαν, καὶ ἐνθουσιάζων τοὺς πάντας καὶ τοὺς στρατιώτας ἰδίως μὲ τὸν ἀπαραδειγμάτιστον ζῆλόν του.


ΦΩΤΙΟΣ ΙΕΡΕΥΣ ΚΟΡΩΝΗΣ

Οὗτος ὁ καπετὰν παπᾶς ἀφῆκεν εἰς τὴν πατρίδα του μνημεῖα παληκαριᾶς, καὶ ἀναφέρεται τὸ ὄνομά του μέχρι σήμερον· «ὡσὰν τὸν Παπᾶ Φώτη» λέγουν οἱ ἄνθρωποι καὶ ἐννοοῦν παληκάρι.


ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ ΚΟΡΩΝΗΣ

Καὶ οὗτος τὶ δὲν ἔκαμεν εἰς τὴν πολιορκίαν τῆς Κορώνης; Ἐκεῖ ἐστάθη μέχρι τέλους, ἐνεργῶν καὶ ἐξοδεύων ἐξ ἰδίων του διὰ τὰ ἀναγκαῖα τοῦ πολέμου, καὶ διὰ τοὺς ἀπόρους.


ΠΑΠΑ ΣΧΙΖΑΣ ΕΚ ΣΕΡΒΟΥ

Οὗτος ὁ ἱερεὺς τοῦ Θεοῦ τοῦ Ὑψίστου ἐφάνη χρήσιμος εἰς τὴν περιφέρειαν τῆς Λιοδώρας παρακινῶν τοὺς στρατιώτας εἰς τὸν πόλεμον.


ΑΓΑΠΙΟΣ

Ὁ μοναχὸς οὗτος κατήγετο ἀπὸ τὸ χωρίον Παγκράτι καὶ ἀπὸ τὴν γενεὰν τῶν Λαμπροπούλων. Ὑπῆρξε διδάσκαλος Ἑλληνικὸς εἰς τὰ Μαγούλιανα, καὶ ἦτον ἐκεῖ ἐν ἀρχῇ τῆς ἐπαναστάσεως χρησιμεύσας πολὺ ὑπὲρ τοῦ ἱεροῦ ἀγῶνος, διότι ἐπῆρε τὸν σταυρὸν καὶ τὴν σημαίαν τῶν Μαγουλιανιτῶν εἰς τὰς χεῖρας, ἐβγῆκεν ἐκτὸς τῆς κωμοπόλεως, ἐδιάβασε παράκλησιν, εὐλόγησε τὰ ὅπλα καὶ τὴν σημαίαν, ἠσπάσθη τοὺς στρατιώτας ἕνα πρὸς ἕνα, τοὺς εὐχήθη, τοὺς ὡμίλησε λόγον ἐνθουσιαστικὸν ὑπὲρ τῆς πατρίδος καὶ τῆς ἐλευθερίας, τοὺς εἶπε νὰ μὴν φοβῶνται τοὺς τυράννους διότι ἀπόφασις θεία εἶναι νὰ σκοτωθοῦν οἱ βάρβαροι καὶ κατακτηταὶ τῆς πατρίδος. Μετὰ δὲ ταῦτα ἐφρόντιζε μετὰ τῶν ἄλλων κληρικῶν νὰ ἑτοιμάζωσι τὰς τροφὰς τῶν στρατιωτῶν.


ΙΩΑΝΝΗΣ ΙΕΡΕΥΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΣ

Ὁ ἱερεὺς οὗτος τοῦ Θεοῦ ἦτον ἀπὸ τὴν Στεμνίτσαν. Ὠφέλησε τὸν ἀγῶνα παρακινῶν τοὺς πατριώτας του λόγῳ καὶ ἔργῳ νὰ τρέξουν εἰς τὸν ἀγῶνα. Ὑπῆρξε φίλος τοῦ ἀρχηγοῦ Θ. Κολοκοτρώνη. Ἤρχετο καὶ εἰς τὸ στρατόπεδον διὰ νὰ εὐλογῇ καὶ συμβουλεύῃ ἐκ τοῦ πλησίον τοὺς στρατιώτας.


ΗΣΑΪΑΣ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ

Κατήγετο ἐκ Μαγουλιάνων. Ἐμαθήτευσεν εἰς τὴν σχολὴν τῆς Βυτίνας. Πρὸ τῆς ἐπαναστάσεως μετήρχετο τὸν διδάσκαλον τῶν Ἑλληνικῶν γραμμάτων εἰς Ἅγιον Πέτρον, εἰς τὴν Ζάτουναν, εἰς Κυπαρισσίαν καὶ εἰς ἄλλα διάφορα μέρη. Μετὰ δὲ τὴν ἐπανάστασιν πάλιν ἐπαγγέλετο τὸν διδάσκαλον, καὶ χειροτονηθεὶς ἱερεὺς ἐλειτούργει τοὺς Ἕλληνας Μαγουλιανίτας. Ἐχρημάτισε δὲ καὶ δημογέρων, καὶ κατὰ τὴν εἰσβολὴν τοῦ Ἰμβραὴμ πασᾶ πολὺ ὠφέλησε τὸν τόπον, διότι ἐπήγαινεν εἰς τῇς σπηλιαῖς καὶ εἰς τὰ ὄρη καὶ παρεκίνει τοὺς κατοίκους νὰ συνέρχωνται περὶ τῶν ὑποθέσεων τοῦ κοινοῦ καὶ διὰ τὴν ἀναλογίαν τῶν στρατιωτῶν.


Ο ΠΑΠΑ ΝΙΚΑΣ

Οὗτος κατήγετο ἐκ τοῦ χωρίου Καστανιὰ τῆς Κορίνθου. Ὑπῆρξεν στρατιωτικὸς ἐπίσημος, εὑρεθεὶς εἰς ὅλους τοὺς πολέμους τῆς Πελοποννήσου, καὶ ἰδίως κατὰ τὴν εἰσβολὴν τοῦ Δράμαλη, ἔχων πάντοτε ὑπὸ τὰς διαταγάς του περὶ τοὺς χιλίους στρατιώτας Κορινθίους. Αἱ δὲ πρὸς τὴν πατρίδα ἐκδουλεύσεις του καὶ αἱ παληκαριαῖς του εἶναι γνωσταί.


ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΣ ΚΑΣΤΟΡΧΗΣ

Ὁ ἀρχιερεὺς οὗτος, νῦν Φθιώτιδος, κατήγετο ἐκ Δημιτσάνης. Ἐπανελθὼν δὲ ἀπὸ τὴν Χίον, καὶ ἄλλοθεν ὅπου ἔκαμε τὰς σπουδάς του, ἐπαρουσιάσθη εἰς τὰ Βέρβαινα καὶ ἔβαλε λόγον ἐνθουσιαστικόν. Κατὰ τὸν ἱερὸν ἀγῶνα ἐνήργει καὶ συνέδραμεν ὡς Ἑλληνικὸς διδάσκαλος παρακινῶν τοὺς συμπατριώτας του πρὸς τὸν πόλεμον. Μετὰ δὲ τὴν ἅλωσιν τῆς Τριπολιτσᾶς ἐσύστησεν Ἑλληνικὸν σχολεῖον ἐντὸς αὐτῆς, καὶ ὠφέλησεν εἰς τοῦτο πολὺ, διότι ἔβγαλε πολλοὺς μαθητὰς, οἱ ὁποῖοι καὶ σήμερον εἶναι χρήσιμοι εἰς τὴν πολιτικὴν ὑπαλληλίαν. Μετὰ δὲ ταῦτα ἐπὶ πολὺν χρόνον ἔκαμε τὸν ἱεροκήρυκα, καὶ ὕστερον ἔγεινεν ἀρχιερεύς.


ΔΑΝΙΗΛ ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ

Κατήγετο ἀπὸ τὸ Ζυγοβίστι, καὶ ὑπῆρξεν εἷς ἐκ τῶν ἐπισήμων ἱεροκηρύκων, κηρύττων τὸν λόγον τοῦ Εὐαγγελίου, καὶ παρακινῶν τοὺς συμπατριώτας του πρὸς τὸν πόλεμον. Ὕστερον δὲ ἔγραφε καὶ εἰς τὸ Ὑπουργεῖον τῶν Ἐκκλησιαστικῶν, γενόμενος χρήσιμος εἰς τοῦτο.


Ο ΧΑΡΙΟΥΠΟΛΕΩΣ ΒΗΣΑΡΙΩΝ

Οὗτος ὁ σεβαστὸς ἐπίσκοπος ἔμεινε μόνος εἰς τὰς κωμοπόλεις τῆς Καρύταινας, καὶ ἐχρησίμευσεν ὡς ἐκκλησιαστικὸς καὶ πολιτικός. Παρεκίνει τοὺς στρατιώτας εἰς τὸν πόλεμον καὶ ἐσυμβίβαζε τὰς διενέξεις τῶν κατοίκων ἐν καιρῷ τοῦ πολέμου. Ἔχαιρε δὲ τὴν μεγαλειτέραν ὑπόληψιν καὶ τὸ σέβας ἀπὸ τὸν τόπον.


ΔΟΣΙΘΕΟΣ ΜΙΧΑΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

Οὗτος κατήγετο ἀπὸ τὸ Ζυγοβίστι. Ἐμαθήτευσε πρότερον εἰς τὴν ἀκαδημίαν τῆς Κερκύρας, καὶ κατὰ τὴν ἀρχὴν τῆς ἐπαναστάσεως εὑρέθη εἰς τὴν Ζάκυνθον, καὶ ὕστερον μετήρχετο τὸν Ἑλληνοδιδάσκαλον κατὰ τὴν Ὀλυμπίαν, καὶ παρεκίνει τοὺς Ἕλληνας πρὸς τὸν πόλεμον. Ἐγένετο γνωστὸς διὰ τὸ ἐπάγγελμά του, καὶ ἠγαπᾶτο διὰ τοῦτο ἀπὸ τοὺς Ἕλληνας.


ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΣ ΜΟΝΑΧΟΣ

Ἀνῆκεν εἰς τὴν μονὴν τῆς Ἁγίας Μαρίνας, κειμένης κατὰ τὴν Βαρβίτσαν τῆς Ἄκοβας. Πάντοτε παρηκολούθει τὸν Κανέλον Δεληγιάννην εὑρισκόμενος μαζὺ μὲ τοὺς στρατιώτας. Ὑπῆγεν εἰς τὸ Μεσολόγγιον καὶ ἀλλοῦ εἰς πολλὰς μάχας, ὡς καὶ εἰς τὴν πολιορκίαν τῆς Τριπολιτσᾶς. Ἔγεινε δὲ γνωστὸς ὑπὸ τὸ ὄνομα Φλεσάκος, δηλαδὴ μικρότερος τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Δικαίου Φλέσα. Εἰς τὰς μάχας πάντοτε ἐκράτει εἰς τὰς χεῖράς του τὴν εἰκόνα τῆς Παναγίας καὶ ἐπήγαινεν ἐμπρός. Εἰς τὰς Πάτρας δὲ κατὰ τὴν περίφημον μάχην τῆς 9 Μαρτίου οἱ Τοῦρκοι ἐκυνήγησαν καὶ αὐτόν, ὅστις καταδιωκόμενος ἔρριψε τὴν εἰκόνα ἐντὸς μιᾶς βάτου, καὶ εἶπεν εἰς αὐτὴν, ὅτι ἂν δὲν δυναμώσῃ τοὺς Ἕλληνας νὰ νικήσουν τοὺς Τούρκους δὲ τὴν παίρνει πάλιν, εἰπών· «πήγαινε καὶ σὺ μὲ τοὺς Τούρκους». Ἐντὸς ὀλίγου οἱ Ἕλληνες ἐνίκησαν, καὶ τοῦτο ἐθεωρήθη ὑπὸ τῶν στρατιωτῶν ὡς θαῦμα τῆς Παναγίας.


ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ ΣΠΗΛΙΟΤΟΠΟΥΛΟΣ

Ἦτον ἀπὸ τὴν Δημιτσάναν. Εὑρεθεὶς εἰς τὴν θέσιν ὅπου ἔστεκεν ὁ ἀρχηγὸς Θ. Κολοκοτρώνης καὶ διεύθυνε τὴν μάχην κατὰ τοῦ Δράμαλη εἰς τὰ Δερβενάκια, ἐβοήθει τὸν Οἰκονόμου, ὅστις ἔψαλλεν, ὡς προείπομεν, τὴν παράκλησιν δεόμενος τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ τῶν Ἑλλήνων νὰ ἐνισχύσῃ τοὺς στρατιώτας κατὰ τῶν βαρβάρων. Ἔτρεχε δὲ καὶ οὗτος καὶ ἔδιδε θάρρος εἰς τοὺς στρατιώτας. Πόσα ἔπραξεν ὁ κλῆρος διὰ νὰ ἐμψυχώσῃ τοὺς Ἕλληνας!


ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΙΕΡΕΥΣ

Οὗτος κατήγετο ἀπὸ τὸ Χρυσοβίτσι, καὶ εἶναι ἐκ τῶν διακεκριμένων στρατιωτικῶν. Ὑπηρέτησε δὲ παντοῦ ὑπὸ τὰς διαταγὰς τοῦ στρατηγοῦ Θ. Κολοκοτρώνη. Αὐτὸς εἶναι ἐκεῖνος, τὸν ὁποῖον ἔστειλεν ὁ Δράμαλης, ἀφοῦ τὸν ἐφώναξεν ἐν καιρῷ πολέμου, νὰ εἴπῃ τοῦ Κολοκοτρώνη νὰ τοῦ ἀφήσῃ τὸν δρόμον ἐλεὐθερον νὰ φύγῃ ἐκτὸς τῆς Πελοποννήσου, καὶ τοῦ πληρώνει τὰ ἔξοδα τοῦ πολέμου. Αἱ ἐκδουλεύσεις τοῦ ἱερέως τούτου εἶναι γνωσταί.


ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΙΕΡΕΥΣ

Κατήγετο ἀπὸ τὴν Κορφοξυλιάν. Εὑρεθεὶς δὲ κατ’ ἀρχὰς εἰς τὸ Τετέμπεη, οὗτος ὁ ἄριστος στρατιωτικός, ὑπηρέτησεν ὑπὸ τὰς διαταγὰς τοῦ στρατηγοῦ Θ. Κολοκοτρώνη, εὑρεθεὶς εἰς ὅλας τὰς μάχας καὶ τοὺς πολέμους. Ἀρίστευσεν εἴς τινα μάχην ἐκτὸς τῆς Τριπολιτσᾶς κατὰ τὸν Μύτικα τὸν μικρὸν τοῦ Μαρκοβουνίου. Κατ’ αὐτὴν δὲ τὴν μάχην ἔδειξαν οἱ Ἕλληνες, ὅτι δύνανται νὰ πολεμήσουν κατάκαμπα μὲ τοὺς καβαλαραίους. Ἡ ἀπόφασις τοῦ ἱερέως τούτου ἔσωσε τὴν μάχην, τὴν ὁποίαν ἐδιοικοῦσεν ὁ Πάνος Κολοκοτρώνης, διὰ τὴν ἀπουσίαν τοῦ πατρός του, ὅστις ὑπῆγεν εἰς τὸ Ἄστρος πρὸς ὑποδοχὴν τοῦ πρίγκηπος Δ. Ὑψηλάντου.


Ο ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΗΣ

Ἦτον ἀπὸ τοῦ Λάτικα τῆς Λιοδώρας. Οὗτος ὁ περίφημος ἥρως δὲν ἔχει ὅμοιόν του. Τὰ μεγάλα ἀνδραγαθήματα κατὰ τὴν πολιορκίαν τῆς Τριπολιτσᾶς ἐθεωροῦντο τότε ὡς θαύματα. Ἀπέθανε δὲ ἀπὸ τὴν νόσον μετὰ τὴν ἅλωσιν τῆς Τριπολιτσᾶς καὶ οὕτως ἐχάθη ἐγνωσμένον παληκάρι.


Ο ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΑΚΗΣ

Ὁ περίφημος οὗτος καπετὰν παπᾶς κατήγετο ἀπὸ τὸ Μοναστηράκι. Εὑρίσκετο μετὰ τοῦ στρατηγοῦ Κανέλου Δεληγιάννη εἰς ὅλους τοὺς πολέμους, καὶ διεκρίθη. Εἰς δὲ τὴν μάχην τῆς Γράνας κατὰ τὴν πολιορκίαν τῆς Τριπολιτσᾶς ἀνδραγάθησε. Μετὰ δὲ ταῦτα εὑρέθη εἰς τὴν μάχην τῆς 9 Μαρτίου εἰς τὰς Πάτρας, τὰς ὁποίας ἐπολιόρκει ὁ Κολοκοτρώνης. Κατόπιν ἐπέρασεν εἰς τὸ Μεσολόγγιον μετὰ τοῦ στρατηγοῦ Κανέλου Δεληγιάννη καὶ ἄφησε καὶ ἐκεῖ μνημεῖα παληκαριᾶς. Οὕτω δὲ κατέστη γνωστὸς εἰς τὸν τόπον του, ὡσὰν τὸν Παπαγεωργάκη ἀπὸ τὸ Μοναστηράκι ἔλεγον, καὶ ἐννοοῦσαν παληκάρι.


ΣΥΜΕΩΝ ΗΓΟΥΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΒΑΡΣΩΝ

Οὗτος ἦτον ἀπόστολος κατηχηθεὶς ἀπὸ τὸν Παναγιώτην Σέκερην, ὅστις τὸν εἶχε πιστὸν καὶ ἰδικόν του, καὶ τὸν ἔστελλε καὶ ἐνήργει τὰ τῆς Ἑταιρίας. Ἐπήγαινε δὲ καὶ εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν, καὶ ἔφερε τὰς ὁδηγίας ἀπὸ τοὺς ἐκεῖ ἀδελφούς. Εὑρέθη παντοῦ, τὴν δὲ Μονὴν τὴν ἔκαμε σταθμὸν τῶν στρατιωτῶν διὰ τὴν πολιορκίαν τῆς Τριπολιτσᾶς, καθὼς καὶ ἐπὶ τῶν Ἀράβων.