Σύνταγμα του Αζερμπαϊτζάν
Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν (2016) μεταφράστηκε από συντάκτες της Βικιθήκης |
Υιοθετήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 1995. Αναθεωρήθηκε το 2016
|
Πίνακας περιεχομένων | |
Άρθρα: | |
Προοίμιο | |
Πρώτο μέρος. Γενικές διατάξεις | |
Κεφάλαιο Ι. Η εξουσία του λαού | |
Κεφάλαιο II. Θεσμοί του κράτους | |
Δεύτερο μέρος. Κύρια δικαιώματα, ελευθερίες και ευθύνες | |
Κεφάλαιο III. Κύρια ανθρώπινα δικαιώματα και πολιτικές ελευθερίες | |
Κεφάλαιο IV. Κύριες υποχρεώσεις των πολιτών | |
Τρίτο μέρος. Κρατική εξουσία | |
Κεφάλαιο V. Νομοθετική εξουσία | |
Κεφάλαιο VI. Εκτελεστική εξουσία | |
Κεφάλαιο VII. Δικαστική εξουσία | |
Κεφάλαιο VIII. Αυτόνομη Δημοκρατία του Ναχτσεβάν | |
Τέταρτο μέρος. Τοπική αυτοδιοίκηση | |
Κεφάλαιο IX. Δήμοι | |
Πέμπτο μέρος. Νομοθεσία και θεσμοί | |
Κεφάλαιο X. Νομικό σύστημα | |
Κεφάλαιο XI. Αναθεώρηση του Συντάγματος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν | |
Κεφάλαιο XII. Τροποποιήσεις στο Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν | |
Μεταβατικές διατάξεις |
Προοίμιο
ΕπεξεργασίαΟ λαός του Αζερμπαϊτζάν, συνεχίζοντας τις παραδόσεις πολλών αιώνων του κράτους του, καθοδηγούμενος από τις αρχές που αντικατοπτρίζονται στον συνταγματικό νόμο για την κρατική ανεξαρτησία της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, επιθυμώντας να παρέχουν ευημερία σε όλους, και να θεσπίσουν δικαιοσύνη, ελευθερία, ασφάλεια και έχοντας επίγνωση της ευθύνης τους προς τις παρελθούσες, τις παρούσες και τις μελλοντικές γενιές, ασκούν το κυριαρχικό τους δικαίωμα δηλώνοντας επίσημα τους ακόλουθους στόχους:
- για την προστασία της ανεξαρτησίας, της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- για την εγγύηση του δημοκρατικού συστήματος στο πλαίσιο του Συντάγματος,
- για την ολοκλήρωση της κοινωνίας των πολιτών,
- για τη δημιουργία ένα κοσμικού κράτος που θα διέπεται από νόμους, που θα διασφαλίζει την υπεροχή του νόμου ως έκφραση της βούλησης του λαού,
- για τη διασφάλιση σε όλους ενός αξιοπρεπούς επιπέδου ζωής σύμφωνα με μια δίκαιη οικονομική και κοινωνική τάξη,
- για τη διαβίωση υπό συνθήκες φιλίας, ειρήνης και ασφάλειας με άλλους λαούς, διατηρώντας τη δέσμευσή μας για γενικές ανθρώπινες αξίες και για την εφαρμογή μιας αμοιβαίας επωφελούς συνεργασίας για αυτούς τους σκοπούς.
Χάριν των προαναφερθέντων προθέσεων, το παρόν Σύνταγμα θα εγκριθεί μέσω εθνικού δημοψηφίσματος.
Πρώτο μέρος. Γενικές διατάξεις
ΕπεξεργασίαΚεφάλαιο Ι. Η εξουσία του λαού
ΕπεξεργασίαΆρθρο 1. Πηγή εξουσίας
- Ο λαός του Αζερμπαϊτζάν είναι η μόνη πηγή κρατικής εξουσίας στη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν.
- Ο λαός του Αζερμπαϊτζάν περιλαμβάνει πολίτες της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν που ζουν στην επικράτεια της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν ή εκτός της χώρας και υπακούουν στο κράτος του Αζερμπαϊτζάν και στους νόμους του. Αυτό δεν αποκλείει κανόνες που ορίζονται από το διεθνές δίκαιο.
Άρθρο 2. Η κυριαρχία του λαού
- Ο λαός του Αζερμπαϊτζάν έχει το κυρίαρχο δικαίωμα να αποφασίζει ελεύθερα και ανεξάρτητα τη μοίρα του και να καθιερώνει τη μορφή της δικής του διακυβέρνησης.
- Ο λαός του Αζερμπαϊτζάν εφαρμόζει το κυριαρχικό του δικαίωμα με καθολικές εκλογές-δημοψηφίσματα και από τους εκπροσώπους του που εκλέγονται με βάση καθολικές, άμεσες και ίσες εκλογές με μυστική και ατομική ψηφοφορία.
Άρθρο 3. Θέματα που καθορίζονται με δημοψήφισμα
- Ο λαός του Αζερμπαϊτζάν μπορεί να διευθετήσει κάθε ζήτημα που σχετίζεται με τα δικαιώματα και τα συμφέροντά του με δημοψήφισμα.
- Τα παρακάτω θέματα μπορούν να καθοριστούν μόνο με δημοψήφισμα:
- Η έγκριση του Συντάγματος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και η εισαγωγή αλλαγών σε αυτό,
- Η αλλαγή των κρατικών συνόρων της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Δεν μπορεί να διεξαχθεί δημοψήφισμα σχετικά με τα ακόλουθα θέματα:
- Φόροι και κρατικός προϋπολογισμός,
- Αμνηστία και χάρη.
- Η εκλογή, ο διορισμός ή η επικύρωση αξιωματούχων, των οποίων η εκλογή, ο διορισμός ή η επικύρωση εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των νομοθετικών οργάνων και (ή) της εκτελεστικής εξουσίας.
Άρθρο 4. Το δικαίωμα εκπροσώπησης του λαού
Κανείς εκτός από τους εξουσιοδοτημένους αντιπροσώπους που εκλέγονται από τον λαό δεν έχει το δικαίωμα να εκπροσωπεί, να μιλά και να απευθύνεται εξ ονόματος του λαού.
Άρθρο 5. Η ενότητα του λαού
- Ο λαός του Αζερμπαϊτζάν είναι ενωμένος.
- Η ενότητα του λαού του Αζερμπαϊτζάν αποτελεί τη βάση του κράτους του Αζερμπαϊτζάν. Η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν είναι εντελώς και αδιαίρετα η πατρίδα για όλους τους πολίτες της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 6. Απαγόρευση σφετερισμού της εξουσίας
- Κανένα τμήμα του λαού του Αζερμπαϊτζάν, είτε ένα άτομο, είτε μια κοινωνική ομάδα ή ένας οργανισμός δεν έχει το δικαίωμα να σφετεριστεί την εξουσία του λαού του Αζερμπαϊτζάν για να ασκήσει την εξουσία.
- Ο σφετερισμός της εξουσίας είναι το βαρύτερο έγκλημα εναντίον του λαού.
Κεφάλαιο II. Θεσμοί του κράτους
ΕπεξεργασίαΆρθρο 7. Το κράτος του Αζερμπαϊτζάν
- Το κράτος του Αζερμπαϊτζάν είναι μια δημοκρατική, διεπόμενη από νόμους, κοσμική, ενιαία δημοκρατία.
- Η κυρίαρχη εξουσία της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν σε εσωτερικά θέματα περιορίζεται σε νομικούς κανόνες, ενώ σε διεθνή θέματα περιορίζεται αποκλειστικά σε διεθνείς συμφωνίες.
- Η κρατική εξουσία στη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν βασίζεται στην αρχή του διαχωρισμού των εξουσιών:
- Η νομοθετική εξουσία ασκείται από το Μιλί Ματζλίς (Εθνοσυνέλευση) της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Η εκτελεστική εξουσία ανατίθεται στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Η δικαστική εξουσία ανατίθεται στα δικαστήρια.
- Σύμφωνα με τις συνταγματικές διατάξεις, οι εκτελεστικές, νομοθετικές και δικαστικές εξουσίες συνεργάζονται και είναι ανεξάρτητες στο πλαίσιο της εξουσίας τους.
Άρθρο 8. Ο αρχηγός του κράτους του Αζερμπαϊτζάν
- Ο Πρόεδρος είναι ο αρχηγός της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Εκπροσωπεί το κράτος του Αζερμπαϊτζάν στις εσωτερικές και εξωτερικές πολιτικές.
- Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν ενσαρκώνει την ενότητα του λαού του Αζερμπαϊτζάν και διασφαλίζει τη συνέχεια του κράτους του Αζερμπαϊτζάν.
- Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν εγγυάται την ανεξαρτησία, την εδαφική ακεραιότητα και την εκπλήρωση διεθνών συμφωνιών στις οποίες η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν είναι συμβαλλόμενο μέρος.
- Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν διασφαλίζει την ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας.
Άρθρο 9. Οι Ένοπλες Δυνάμεις
- Η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν καθορίζει τις Ένοπλες Δυνάμεις για να διασφαλίσει την ασφάλεια και την προστασία της. Οι Ένοπλες Δυνάμεις αποτελούνται από τον στρατό του Αζερμπαϊτζάν και άλλους ένοπλους σχηματισμούς.
- Η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν απορρίπτει τον πόλεμο ως μέσο καταπάτησης της ανεξαρτησίας άλλων κρατών και επίλυσης διεθνών συγκρούσεων.
- Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν είναι ο Αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων.
Άρθρο 10. Αρχές εξωτερικής πολιτικής
Η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν διενεργεί τις σχέσεις της με άλλα κράτη βάσει των αρχών που αναγνωρίζονται από τους παγκοσμίως αναγνωρισμένους κανόνες του διεθνούς δικαίου.
Άρθρο 11. Επικράτεια
- Η επικράτεια της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν είναι ενιαία, απαραβίαστη και αδιαίρετη.
- Στην επικράτεια της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν περιλαμβάνονται τα εσωτερικά ύδατα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, τον τομέα της Κασπίας Θάλασσας (Λίμνη) που σχετίζεται με τη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν, [και] τον εναέριο χώρο πάνω από τη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν.
- Η επικράτεια της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν δε δύναται να αποσχιστεί. Η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν δεν παραχωρεί την επικράτειά της ή μέρος αυτής, σε καμία μορφή, σε κανέναν. Τα σύνορα μπορούν να καθοριστούν μόνο με διάταγμα της Εθνοσυνέλευσης της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν βάσει της βούλησης του λαού του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 12. Ο ανώτατος στόχος του κράτους
- Ο ανώτατος στόχος του κράτους είναι να διασφαλίσει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις πολιτικές ελευθερίες και ένα κατάλληλο βιοτικό επίπεδο για τους πολίτες του Αζερμπαϊτζάν.
- Τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι πολιτικές ελευθερίες που απαριθμούνται στο παρόν Σύνταγμα εφαρμόζονται σύμφωνα με τις διεθνείς συμφωνίες στις οποίες η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν είναι συμβαλλόμενο μέρος.
Άρθρο 13. Ιδιοκτησία
- Η περιουσία στη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν είναι απαραβίαστη και προστατεύεται από το κράτος.
- Το ακίνητο μπορεί να έχει τη μορφή κρατικής ιδιοκτησίας, ιδιωτικής ιδιοκτησίας και δημοτικής ιδιοκτησίας.
- Η ιδιοκτησία δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των πολιτικών ελευθεριών, κατά των συμφερόντων της κοινωνίας και του κράτους, κατά της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Άρθρο 14. Φυσικοί πόροι
Οι φυσικοί πόροι ανήκουν στη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν, χωρίς πλήγμα στα δικαιώματα και τα συμφέροντα οποιουδήποτε φυσικού ή νομικού προσώπου.
Άρθρο 15. Οικονομική ανάπτυξη και κράτος
- Η ανάπτυξη της οικονομίας στη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν, που βασίζεται σε διάφορες μορφές ιδιοκτησίας, στοχεύει στη διασφάλιση της ευημερίας του λαού.
- Το κράτος του Αζερμπαϊτζάν δημιουργεί προϋποθέσεις για την ανάπτυξη μιας κοινωνικά προσανατολισμένης οικονομίας, εγγυάται την ελεύθερη επιχείρηση και αποτρέπει τα μονοπώλια και τον αθέμιτο ανταγωνισμό στις οικονομικές σχέσεις.
Άρθρο 16. Κοινωνική ανάπτυξη και κράτος
- Η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν διασφαλίζει τη βελτίωση της ευημερίας του λαού και κάθε πολίτη, την κοινωνική προστασία και το κανονικό βιοτικό επίπεδο.
- Η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν προωθεί την ανάπτυξη του πολιτισμού, της εκπαίδευσης, της ιατρικής περίθαλψης, της επιστήμης, της τέχνης, προστατεύει τη φύση της χώρας και τις ιστορικές, υλικές και πνευματικές αξίες του λαού.
Άρθρο 17. Οικογένεια, παιδιά και κράτος
- Η οικογένεια ως θεμέλιο της κοινωνίας βρίσκεται υπό ειδική προστασία του κράτους.
- Η φροντίδα των παιδιών και η ανατροφή τους είναι υποχρέωση των γονέων. Το κράτος μεριμνά για την εκπλήρωση αυτής της υποχρέωσης.
- Τα παιδιά που δεν έχουν γονείς ή κηδεμόνες και στερούνται γονικής μέριμνας βρίσκονται υπό την προστασία του κράτους.
- Απαγορεύεται η συμμετοχή παιδιών σε δραστηριότητες που ενδέχεται να απειλήσουν τη ζωή, την υγεία ή την ηθική τους.
- Τα παιδιά κάτω των 15 ετών δεν μπορούν να απασχοληθούν σε εργασία.
- Το κράτος εποπτεύει την εφαρμογή των δικαιωμάτων των παιδιών.
Άρθρο 18. Θρησκεία και κράτος
- Στη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν η θρησκεία χωρίζεται από το κράτος. Όλες οι θρησκείες είναι ίσες ενώπιον του νόμου.
- Απαγορεύεται η διάδοση και η προπαγάνδα των θρησκειών (θρησκευτικά κινήματα) που ταπεινώνουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και έρχονται σε αντίθεση με τις αρχές της ανθρωπότητας.
- Το κρατικό εκπαιδευτικό σύστημα έχει κοσμικό χαρακτήρα.
Άρθρο 19. Εθνικό νόμισμα
- Το νόμισμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν είναι το μανάτ.
- Η Κεντρική Τράπεζα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν είναι αποκλειστική ιδιοκτησία του κράτους. Η Κεντρική Τράπεζα έχει το μοναδικό νομικό δικαίωμα να εκδίδει χαρτονομίσματα ή να τα βγάζει εκτός κυκλοφορίας.
- Απαγορεύεται η χρήση οποιουδήποτε άλλου νομίσματος εκτός από το μανάτ ως μέσο πληρωμής στο έδαφος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 20. Περιορισμός κρατικών δανείων
Η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν δεν υποστηρίζει ούτε παρέχει δάνεια για δραστηριότητες που στοχεύουν σε εξέγερση ή πραξικόπημα.
Άρθρο 21. Γλώσσα του κράτους
- Η γλώσσα του κράτους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν είναι η αζερική. Η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν διασφαλίζει την ανάπτυξη της αζερικής γλώσσας.
- Η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν εγγυάται την ελεύθερη χρήση και ανάπτυξη άλλων γλωσσών που ομιλούνται από τον πληθυσμό.
Άρθρο 22. Η πρωτεύουσα
Το Μπακού είναι η πρωτεύουσα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 23. Κρατικά σύμβολα του Αζερμπαϊτζάν
- Τα κρατικά σύμβολα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν είναι η σημαία της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, το έμβλημα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και ο εθνικός ύμνος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Η κρατική σημαία της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν αποτελείται από τρεις φαρδιές ρίγες. Η άνω λωρίδα έχει μπλε χρώμα, η μεσαία λωρίδα είναι κόκκινη και η κάτω είναι πράσινη. Υπάρχει μια λευκή ημισέληνος και ένα αστέρι με οκτώ κορυφές στη μέση της κόκκινης λωρίδας και στις δύο πλευρές της σημαίας. Η αναλογία του πλάτους προς το μήκος είναι 1 προς 2.
- Ο σχεδιασμός της σημαίας της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και του κρατικού εμβλήματος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, η μουσική και οι στίχοι του εθνικού ύμνου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν καθορίζονται με συνταγματικό νόμο.
Δεύτερο μέρος. Κύρια δικαιώματα, ελευθερίες και ευθύνες
ΕπεξεργασίαΚεφάλαιο III. Κύρια ανθρώπινα δικαιώματα και πολιτικές ελευθερίες
ΕπεξεργασίαΆρθρο 24. Κύριες αρχές σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις πολιτικές ελευθερίες
- Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια προστατεύεται και γίνεται σεβαστή.
- Κάθε πολίτης από τη γέννηση του απολαμβάνει απαραβίαστα, αναμφισβήτητα και αναπαλλοτρίωτα δικαιώματα και ελευθερίες.
- Τα δικαιώματα και οι ελευθερίες περιλαμβάνουν επίσης δεσμεύσεις προς την κοινωνία και άλλα άτομα. Δεν επιτρέπεται η κατάχρηση δικαιωμάτων.
Άρθρο 25. Δικαίωμα στην ισότητα
- Όλοι είναι ίσοι ενώπιον του νόμου και του δικαστηρίου.
- Οι άνδρες και οι γυναίκες έχουν ίσα δικαιώματα και ελευθερίες.
- Ο καθένας έχει ίσα δικαιώματα και ελευθερίες ανεξάρτητα από φυλή, εθνικότητα, θρησκεία, φύλο, καταγωγή, ιδιοκτησία, κοινωνική θέση, πεποιθήσεις, πολιτικό κόμμα, συνδικαλιστική οργάνωση και κοινωνική ένωση. Απαγορεύονται περιορισμοί ή αναγνώριση δικαιωμάτων και ελευθεριών λόγω φυλής, εθνικότητας, κοινωνικής κατάστασης, γλώσσας, προέλευσης, πεποιθήσεων και θρησκείας.
- Κανείς δεν μπορεί να βλάψει, να παραχωρήσει πλεονεκτήματα ή προνόμια, ή να στερηθεί από τη χορήγηση πλεονεκτημάτων και προνομίων βάσει των προαναφερθέντων λόγων.
- Ο καθένας θα έχει ίσα δικαιώματα σε κάθε διαδικασία ενώπιον των κρατικών αρχών και των φορέων της δημόσιας αρχής που αποφασίζουν για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του.
- Στα άτομα με προβλήματα υγείας χορηγούνται τα δικαιώματα και όλα τα καθήκοντα που απορρέουν από το παρόν Σύνταγμα, εκτός από τις περιπτώσεις κατά τις οποίες η απόλαυση των δικαιωμάτων και η άσκηση των καθηκόντων παρεμποδίζεται από τις περιορισμένες ικανότητές τους.
Άρθρο 26. Προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των πολιτικών ελευθεριών
- Όλοι εξουσιοδοτούνται να υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες του με αποδεκτά μέσα.
- Το κράτος διασφαλίζει την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών.
Άρθρο 27. Δικαίωμα στη ζωή
- Ο καθένας έχει δικαίωμα στη ζωή.
- Το δικαίωμα στη ζωή κάθε πολίτη είναι απαραβίαστο, με εξαίρεση τις περιπτώσεις όπου ως αποτέλεσμα της ένοπλης επίθεσης, σκοτώνεται ένας εχθρικός στρατιώτης, η θανατική ποινή εκτελείται σύμφωνα με την απόφαση του δικαστηρίου και άλλες υποθέσεις που ορίζονται από τον νόμο.
- Η θανατική ποινή ως ακραίο μέτρο τιμωρίας εξακολουθεί να ισχύει και μπορεί να εφαρμοστεί σε ένα άτομο για διάπραξη σοβαρού εγκλήματος κατά του κράτους και διαφορετικών προσώπων.
- Εκτός από την περίπτωση της απαραίτητης υπεράσπισης, της απόλυτης ανάγκης, της σύλληψης και της κράτησης ενός εγκληματία, της πρόληψης διαφυγής από έναν κρατούμενο, της πρόληψης εξέγερσης ή πραξικοπήματος εναντίον του κράτους, της ένοπλης επίθεσης εναντίον της χώρας, η χρήσης όπλου εναντίον ανθρώπου δεν επιτρέπεται.
Άρθρο 28. Δικαίωμα στην ελευθερία
- Όλοι έχουν το δικαίωμα στην ελευθερία.
- Το δικαίωμα στην ελευθερία περιορίζεται μόνο από την κράτηση, τη σύλληψη ή τη φυλάκιση με διαδικασίες που ορίζει ο νόμος.
- Όποιος βρίσκεται νόμιμα στο έδαφος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μπορεί ελεύθερα να μετακινηθεί και να επιλέξει έναν τόπο κατοικίας για τον εαυτό του και να ταξιδέψει από τη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν.
- Ένας πολίτης της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν έχει το δικαίωμα να επιστρέψει στη χώρα του χωρίς βλάβη.
Άρθρο 29. Δικαίωμα στην ιδιοκτησία
- Όλοι έχουν δικαίωμα στην ιδιοκτησία.
- Καμία μορφή ή είδος ιδιοκτησίας δεν θα έχει κανένα πλεονέκτημα. Το δικαίωμα ιδιοκτησίας, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος ιδιωτικής ιδιοκτησίας, προστατεύεται από τον νόμο.
- Κάθε άτομο μπορεί να διαθέτει κινητή και ακίνητη περιουσία. Το δικαίωμα ιδιοκτησίας αποτελείται από το δικαίωμα του ιδιοκτήτη να κατέχει, να χρησιμοποιεί και να διαθέτει το ακίνητο, μεμονωμένα ή από κοινού.
- Κανείς δεν εκδιώκεται χωρίς δικαστική απόφαση. Η πλήρης δήμευση είναι απαράδεκτη. Η εκποίηση ιδιοκτησίας για κρατικές ανάγκες επιτρέπεται μόνο μετά τη δίκαιη επιστροφή της αξίας της.
- Η ιδιωτική ιδιοκτησία συνεπάγεται κοινωνική ευθύνη.
- Η ιδιοκτησία γης μπορεί να περιοριστεί από τον νόμο λόγω της κοινωνικής δικαιοσύνης και της αποτελεσματικής χρήσης της γης.
- Το κράτος διασφαλίζει το δικαίωμα διαδοχής.
Άρθρο 30. Δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας
- Ο καθένας έχει το δικαίωμα στην πνευματική ιδιοκτησία.
- Τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, το δικαίωμα της εφεύρεσης και άλλες μορφές πνευματικής ιδιοκτησίας διασφαλίζονται από το κράτος.
Άρθρο 31. Το δικαίωμα σε μια ασφαλή ζωή
- Όλοι έχουν δικαίωμα σε μια ασφαλή ζωή.
- Με εξαίρεση τις περιπτώσεις που ορίζονται από τον νόμο, η παραβίαση της ζωής ενός ατόμου, της σωματικής και ψυχικής υγείας του, της περιουσίας, της κατοικίας του, απαγορεύεται η χρήση βίας εναντίον του.
Άρθρο 32. Προσωπικό απαραβίαστο
- Ο καθένας έχει το δικαίωμα στο προσωπικό απαραβίαστο.
- Όλοι έχουν το δικαίωμα να κρατήσουν την οικογενειακή τους ζωή μυστική ή ιδιωτική. Εκτός από περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος, απαγορεύεται η παρέμβαση στην ιδιωτική ή οικογενειακή ζωή ενός ατόμου. Ο καθένας έχει δικαίωμα προστασίας από παράνομες παρεμβολές στην ιδιωτική ή οικογενειακή του ζωή.
- Απαγορεύεται η συλλογή, αποθήκευση, χρήση ή διάδοση πληροφοριών σχετικά με την ιδιωτική ζωή ενός ατόμου χωρίς τη συγκατάθεσή του. Κανείς δεν παρακολουθείται, κινηματογραφείται, φωτογραφίζεται, καταγράφεται ή υποβάλλεται σε άλλες παρόμοιες ενέργειες χωρίς να το γνωρίζει ή παρά την αποδοκιμασία του, εκτός εάν αυτές οι πράξεις προβλέπονται από τον νόμο.
- Το κράτος εγγυάται το δικαίωμα όλων να διατηρούν μυστική την αλληλογραφία τους, τις τηλεφωνικές συνομιλίες και τις πληροφορίες που διαβιβάζονται μέσω ταχυδρομείου, τηλεγράφου ή άλλων μέσων επικοινωνίας. Αυτό το δικαίωμα ενδέχεται να περιοριστεί, όπως ορίζεται από τη νομοθεσία, για την πρόληψη του εγκλήματος ή την εύρεση πραγματικών γεγονότων κατά τη διερεύνηση ποινικής υπόθεσης.
- Ο καθένας μπορεί να ενημερωθεί για τα υλικά που συλλέγονται σε σχέση με αυτόν, εκτός από τις περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να απαιτήσει διόρθωση ή εξάλειψη των πληροφοριών που συλλέγονται σχετικά με αυτόν ή αυτήν, οι οποίες δεν αντιστοιχούν στην αλήθεια ή είναι ελλιπείς ή συλλέγονται μέσω παραβίασης των διατάξεων του νόμου.
- Απαγορεύεται η εισαγωγή πόρων πληροφοριών που μεταφέρονται σε χαρτί ή σε ηλεκτρονική μορφή προκειμένου να ληφθούν πληροφορίες σχετικά με τρίτους, εκτός από τις περιπτώσεις που προβλέπονται από τον νόμο.
- Οι τεχνολογίες πληροφοριών δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αποκάλυψη πληροφοριών σχετικά με την ιδιωτική ζωή, συμπεριλαμβανομένων των πεποιθήσεων, της θρησκείας και της εθνικής ταυτότητας, εκτός από τις περιπτώσεις κατά τις οποίες το ενδιαφερόμενο άτομο έχει εκφράσει ανοιχτά τη συγκατάθεσή του ή όταν τα στατιστικά δεδομένα ανώνυμου χαρακτήρα υποβάλλονται σε επεξεργασία χωρίς διακρίσεις και άλλες περιπτώσεις που παρέχονται από τον νόμο.
- Το πεδίο εφαρμογής των προσωπικών πληροφοριών, καθώς και ο όρος επεξεργασίας, συλλογής, διαβίβασης, χρήσης και προστασίας τους καθορίζονται από τον νόμο.
Άρθρο 33. Απαραβίαστο της κατοικίας
- Όλοι έχουν το δικαίωμα του απαραβίαστου της κατοικίας.
- Με εξαίρεση τις περιπτώσεις που ορίζονται από τον νόμο ή το δικαστήριο, κανείς δεν έχει άδεια να εισέλθει σε κατοικία παρά τη θέληση του ενοίκου.
Άρθρο 34. Δικαίωμα στον γάμο
- Όλοι έχουν δικαίωμα στον γάμο όταν φτάσουν στην ηλικία που ορίζεται από τον νόμο.
- Ο γάμος συνάπτεται βάσει εθελοντικής συγκατάθεσης. Κανείς δεν αναγκάζεται να παντρευτεί.
- Η οικογένεια και ο γάμος βρίσκονται υπό την προστασία του κράτους. Οι μητέρες, οι πατέρες και τα παιδιά προστατεύονται από τον νόμο. Το κράτος παρέχει βοήθεια σε μεγάλες οικογένειες.
- Τα δικαιώματα του συζύγου και της συζύγου είναι ίσα. Η φροντίδα και η ανατροφή των παιδιών είναι δικαίωμα και υποχρέωση και των δύο γονέων.
- Τα παιδιά έχουν την υποχρέωση να φροντίζουν τους γονείς τους. Τα παιδιά με φυσική κατάσταση όταν φτάσουν στην ηλικία των 18 ετών έχουν το καθήκον να συντηρούν τους ανήμπορους γονείς τους.
Άρθρο 35. Δικαίωμα στην εργασία
- Η εργασία είναι η βάση της ατομικής και κοινωνικής ευημερίας.
- Όλοι, ανάλογα με τις εργασιακές δεξιότητες, έχουν το δικαίωμα να επιλέγουν ελεύθερα τη δραστηριότητα, το επάγγελμα, τη θέση και τον τομέα απασχόλησης.
- Κανείς δεν μπορεί να αναγκαστεί να εργαστεί.
- Οι συμβάσεις εργασίας υπογράφονται ελεύθερα. Κανείς δεν μπορεί να αναγκαστεί να υπογράψει συμβόλαια.
- Με βάση δικαστική απόφαση, επιτρέπεται υπό όρους που ορίζει ο νόμος η επιβολή σκληρής εργασίας, εξαναγκάζοντας την εργασία υπό εντολές που εκδίδονται από εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους για την εκτέλεσης της απαιτούμενης εργασίας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης ή στρατιωτικού νόμου.
- Ο καθένας έχει το δικαίωμα να εργάζεται κάτω από ασφαλείς και υγιείς συνθήκες, να λαμβάνει χωρίς διάκριση τουλάχιστον τον ελάχιστο μισθό που καθορίζεται από το κράτος για εκπληρωμένη εργασία.
- Οι άνεργοι έχουν το δικαίωμα να λαμβάνουν κοινωνικές παροχές από το κράτος.
- Το κράτος θα κάνει ό,τι μπορεί για να εξαλείψει την ανεργία.
Άρθρο 36. Δικαίωμα στην απεργία
- Ο καθένας έχει το δικαίωμα να απεργήσει μόνος του ή συλλογικά με άλλους.
- Το δικαίωμα απεργίας ατόμων που εργάζονται βάσει σύμβασης μπορεί να περιοριστεί μόνο σε περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος. Στρατιωτικά και πολιτικά πρόσωπα που υπηρετούν στις Ένοπλες Δυνάμεις της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν δεν μπορούν να απεργούν.
- Οι ατομικές και συλλογικές εργασιακές διαφορές διευθετούνται με τη διαδικασία που ορίζεται από τον νόμο.
- Εκτός αν ορίζεται από το νόμο, απαγορεύεται η ανταπεργία.
Άρθρο 37. Δικαίωμα στην ανάπαυση
- Όλοι έχουν δικαίωμα στην ανάπαυση.
- Σε άτομα που εργάζονται με σύμβαση, με 8ωρη εργάσιμη ημέρα, ανάπαυση και ημέρες αργίας, είναι εγγυημένη τουλάχιστον ετήσια άδεια μετ' αποδοχών διάρκειας 21 ημερών.
Άρθρο 38. Δικαίωμα στην κοινωνική ασφάλιση
- Όλοι έχουν δικαίωμα στην κοινωνική ασφάλιση.
- Είναι υποχρέωση των μελών της οικογένειας αρχικά να παρέχουν βοήθεια σε όσους την χρειάζονται.
- Ο καθένας έχει το δικαίωμα κοινωνικής ασφάλισης στα γηρατειά, ασθένεια που ορίζεται από τον νόμο, αναπηρία, όταν χάνει την εργασιακή ικανότητα ή τον οικονομικό τροφοδότη της οικογένειας, όταν είναι άνεργος και σε άλλες περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος.
- Οι ελάχιστες συντάξεις και οι κοινωνικές παροχές καθορίζονται από τον νόμο.
- Το κράτος δημιουργεί δυνατότητες ανάπτυξης φιλανθρωπικής εργασίας, εθελοντικής κοινωνικής ασφάλισης και άλλων μορφών κοινωνικής ασφάλισης και προωθεί την ανάπτυξή τους.
Άρθρο 39. Δικαίωμα διαβίωσης σε υγιές περιβάλλον
- Όλοι έχουν το δικαίωμα να ζουν σε ένα υγιές περιβάλλον.
- Όλοι έχουν το δικαίωμα να συλλέγουν πληροφορίες σχετικά με την περιβαλλοντική κατάσταση και να λαμβάνουν αποζημίωση για ζημιές που έχουν προκληθεί στην υγεία και την ιδιοκτησία λόγω παραβίασης των οικολογικών δικαιωμάτων.
- Κανείς δεν μπορεί να προκαλέσει απειλή ή ζημιά στο περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους πέρα από τα όρια που ορίζει ο νόμος.
- Το κράτος εγγυάται τη διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας και την προστασία των ειδών άγριων φυτών και ζώων που καθορίζονται από τον νόμο.
Άρθρο 40. Δικαίωμα στον πολιτισμό
- Ο καθένας έχει το δικαίωμα να συμμετέχει στην πολιτιστική ζωή, να χρησιμοποιεί τους πολιτιστικούς θεσμούς και τον πολιτιστικό πλούτο.
- Όλοι πρέπει να αντιμετωπίζουν με σεβασμό τις ιστορικές, πολιτιστικές και πνευματικές αξίες, να τις διατηρούν και να προστατεύουν τα πολιτιστικά μνημεία.
Άρθρο 41. Δικαίωμα στην προστασία της υγείας
- Όλοι έχουν δικαίωμα προστασίας της υγείας και ιατρικής βοήθειας.
- Το κράτος, ενεργώντας με βάση διάφορες μορφές ιδιοκτησίας, εφαρμόζει τα απαραίτητα μέτρα για την προώθηση της ανάπτυξης όλων των πτυχών των υπηρεσιών υγείας, διασφαλίζει την υγιεινή-επιδημιολογική ευημερία και δημιουργεί διάφορες μορφές ιατρικής ασφάλισης.
- Οι αξιωματούχοι υποχρεούνται να λογοδοτούν εάν παρακρατούν πληροφορίες σχετικά με γεγονότα ή καταστάσεις που απειλούν τη ζωή ή την υγεία των ανθρώπων.
Άρθρο 42. Δικαίωμα στην εκπαίδευση
- Όλοι έχουν δικαίωμα στην εκπαίδευση.
- Το κράτος εγγυάται το δικαίωμα δωρεάν υποχρεωτικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
- Το σύστημα εκπαίδευσης ελέγχεται από το κράτος.
- Ανεξάρτητα από τις υλικές συνθήκες, το κράτος εγγυάται ότι ταλαντούχα και αξιέπαινα άτομα θα συνεχίσουν την εκπαίδευσή τους.
- Το κράτος καθορίζει τα ελάχιστα εκπαιδευτικά πρότυπα.
Άρθρο 43. Δικαίωμα στη διαμονή
- Κανείς δεν μπορεί να στερηθεί την κατοικία του.
- Το κράτος παρέχει δάνεια για την κατασκευή κατοικιών και πολυκατοικιών, λαμβάνει μέτρα για την εφαρμογή του δικαιώματος διαμονής.
Άρθρο 44. Εθνική και εθνοτική ταυτότητα
- Ο καθένας έχει το δικαίωμα να διατηρήσει την εθνική του ταυτότητα.
- Κανείς δεν μπορεί να στερηθεί το δικαίωμα να αλλάξει την εθνική του ταυτότητα.
Άρθρο 45. Δικαίωμα χρήσης της μητρικής γλώσσας
- Όλοι έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν τη μητρική γλώσσα τους. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να μεγαλώσει και να λάβει εκπαίδευση, να ασχοληθεί με δημιουργικές δραστηριότητες στη μητρική του γλώσσα.
- Κανείς δεν μπορεί να στερηθεί του δικαιώματος χρήσης της μητρικής του γλώσσας.
Άρθρο 46. Προστασία της τιμής και της αξιοπρέπειας
- Όλοι έχουν το δικαίωμα να προστατεύουν την τιμή και την αξιοπρέπεια τους.
- Το κράτος προστατεύει την προσωπική αξιοπρέπεια. Τίποτα δεν μπορεί να δικαιολογήσει την ταπείνωση της προσωπικής αξιοπρέπειας.
- Κανείς δεν μπορεί να βασανιστεί, κανείς δεν θα υποστεί μεταχείριση ή τιμωρία που ταπεινώνει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Κανείς δεν μπορεί να υπάρξει αντικείμενο πειραμάτων ιατρικά, επιστημονικά ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο - χωρίς τη συγκατάθεσή του.
Άρθρο 47. Ελευθερία σκέψης και λόγου
- Ο καθένας έχει την ελευθερία σκέψης και λόγου.
- Κανείς δεν μπορεί να αναγκαστεί να αναγνωρίσει ή να αρνηθεί τις ιδέες και τις αρχές του.
- Απαγορεύεται η προπαγάνδα που υποκινεί φυλετική, εθνοτική, θρησκευτική, κοινωνική εχθρότητα ή εχθρότητα που βασίζεται σε άλλα κριτήρια.
Άρθρο 48. Ελευθερία της συνείδησης
- Όλοι έχουν δικαίωμα στην ελευθερία συνείδησης και θρησκείας.
- Ο καθένας έχει το δικαίωμα να ορίσει ανεξάρτητα τη στάση του απέναντι στη θρησκεία, να εκφράσει τη θρησκεία μόνος του ή μαζί με άλλους, ή να μην αναγνωρίσει καθόλου θρησκεία, να εκφράσει και να διαδώσει θρησκευτικές πεποιθήσεις.
- Επιτρέπεται η ελεύθερη τέλεση θρησκευτικών τελετών εάν δεν παραβιάζουν τη δημόσια τάξη ή τη δημόσια ηθική.
- Δεν επιτρέπεται η παραβίαση της θρησκευτικής ελευθερίας και της αυτοέκφρασης.
- Κανείς δεν θα υποχρεωθεί να εκφράσει (ή να αποδείξει) τη θρησκευτική του πίστη, να εκτελέσει θρησκευτικές τελετές ή να συμμετάσχει σε αυτές.
Άρθρο 49. Ελευθερία του συνέρχεσθαι
- Όλοι έχουν το δικαίωμα να συγκεντρώνονται ελεύθερα με άλλους.
- Ο καθένας έχει το δικαίωμα, μετά από ειδοποίηση εκ των προτέρων των υπεύθυνων κυβερνητικών οργάνων, σε ειρηνικές, άοπλες συγκεντρώσεις, συναντήσεις, διαδηλώσεις, συγκεντρώσεις, πομπές στον δρόμο, πικετοφορίες μαζί με άλλους, υπό την προϋπόθεση ότι δεν παραβιάζεται η δημόσια τάξη και τα δημόσια ήθη.
Άρθρο 50. Ελευθερία ενημέρωσης
- Όλοι έχουν το δικαίωμα να αναζητούν, να λαμβάνουν, να διαβιβάζουν, να προετοιμάζουν και να διαδίδουν νόμιμα πληροφορίες.
- Η ελευθερία των μέσων μαζικής ενημέρωσης είναι εγγυημένη. Απαγορεύεται η κρατική λογοκρισία των μέσων μαζικής ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων των έντυπων μέσων.
- Πρέπει να διασφαλίζεται το δικαίωμα κάθε ατόμου να αντικρούει ή να απαντά στις πληροφορίες που δημοσιεύονται στα μέσα ενημέρωσης και παραβιάζουν τα δικαιώματά του ή βλάπτουν τα συμφέροντά του.
Άρθρο 51. Ελευθερία του δημιουργικού έργο
- Όλοι έχουν την ελευθερία της δημιουργικής εργασίας.
- Το κράτος διασφαλίζει την υλοποίηση της λογοτεχνίας, των επιστημονικών-τεχνικών και άλλων μορφών δημιουργικής εργασίας.
Άρθρο 52. Δικαίωμα ιθαγένειας
Ένα άτομο που έχει πολιτική και νομική σχέση με τη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν, καθώς και αμοιβαία δικαιώματα και υποχρεώσεις είναι πολίτης της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Ένα πρόσωπο που γεννιέται στο έδαφος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν είναι πολίτης της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Ένα πρόσωπο του οποίου ο γονέας είναι πολίτης της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν είναι πολίτης της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 53. Εγγύηση του δικαιώματος ιθαγένειας
- Ένας πολίτης της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν δεν μπορεί να στερηθεί την ιθαγένεια του στη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν (εκτός από τις νομικές περιπτώσεις απώλειας της).
- Ένας πολίτης της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να εξοριστεί από τη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν ή να εκδοθεί σε ξένο κράτος.
- Η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν εγγυάται τη νομική άμυνα και προστασία των πολιτών της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν που διαμένουν προσωρινά ή μόνιμα στο εξωτερικό.
Άρθρο 54. Δικαίωμα συμμετοχής στην πολιτική ζωή της κοινωνίας και του κράτους
- Οι πολίτες της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν έχουν το δικαίωμα να συμμετέχουν χωρίς εμπόδια στην πολιτική ζωή της κοινωνίας και του κράτους.
- Κάθε πολίτης της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν έχει το δικαίωμα να δείξει ανεξάρτητα αντίσταση στην απόπειρα ανταρσίας κατά του κράτους ή κατά της αναγκαστικής αλλαγής της συνταγματικής τάξης.
Άρθρο 55. Δικαίωμα συμμετοχής στη διακυβέρνηση του κράτους
- Οι πολίτες της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν έχουν το δικαίωμα να συμμετέχουν στην κυβέρνηση. Μπορούν να το εφαρμόσουν απευθείας ή μέσω των εκπροσώπων τους.
- Οι πολίτες της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν έχουν το δικαίωμα να υπηρετούν σε κυβερνητικά όργανα. Οι υπάλληλοι των κυβερνητικών οργάνων διορίζονται από τους πολίτες της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Οι αλλοδαποί πολίτες και τα άτομα χωρίς υπηκοότητα μπορούν να γίνουν δεκτοί σε κυβερνητική υπηρεσία με τις διαδικασίες που ορίζει ο νόμος.
Άρθρο 56. Δικαίωμα εκλογής
- Οι πολίτες της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν έχουν το δικαίωμα να εκλέγουν και να εκλέγονται στα κυβερνητικά όργανα και επίσης να συμμετέχουν σε δημοψηφίσματα.
- Το δικαίωμα συμμετοχής στις εκλογές καθώς και στα δημοψηφίσματα δεν ανήκει σε άτομα των οποίων η ανικανότητα έχει καθοριστεί από το δικαστήριο.
- Επαγγελματίες στρατιωτικοί, δικαστές, κυβερνητικοί αξιωματούχοι, άτομα που καταδικάστηκαν σε φυλάκιση σύμφωνα με δικαστική απόφαση που τέθηκε σε ισχύ, θρησκευτικοί αξιωματούχοι και άλλα άτομα που αναφέρονται στο παρόν Σύνταγμα και σε νόμους, έχουν περιορισμένο δικαίωμα εκλογής.
Άρθρο 57. Δικαίωμα λαϊκού αιτήματος
- Οι πολίτες της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν έχουν το δικαίωμα να απευθύνονται στα κυβερνητικά τους όργανα καθώς και να τους στέλνουν ατομικά και συλλογικά αιτήματα. Οι στρατιωτικοί μπορούν να χρησιμοποιούν αυτό το δικαίωμα μόνο σε ατομική βάση. Η απάντηση σε κάθε αίτημα πρέπει να δίνεται με βάση τη διαδικασία και τους όρους που ορίζει ο νόμος.
- Οι πολίτες της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν έχουν το δικαίωμα να επικρίνουν τη δραστηριότητα των κυβερνητικών οργάνων, των υπαλλήλων τους, των πολιτικών κομμάτων, των επαγγελματικών ενώσεων, άλλων δημοσίων ενώσεων και ατόμων. Δεν μπορούν να διωχθούν για την άσκηση αυτού του δικαιώματος. Η προσβολή και η συκοφαντία δεν μπορούν να θεωρηθούν κριτική.
Άρθρο 58. Δικαίωμα ένωσης
- Ο καθένας έχει το δικαίωμα να συνεργάζεται ελεύθερα με άλλους.
- Ο καθένας έχει το δικαίωμα να ιδρύσει οποιονδήποτε οργανισμό, συμπεριλαμβανομένου ενός πολιτικού κόμματος, μιας επαγγελματικής ένωσης και οποιασδήποτε άλλης δημόσιας ένωσης ή να εισέλθει σε μια ήδη υπάρχουσα ένωση. Η ανεξάρτητη δραστηριότητα όλων των συλλόγων είναι εγγυημένη.
- Κανείς δεν μπορεί να αναγκαστεί να εισέλθει σε μια ένωση ή να παραμείνει μέλος της.
- Απαγορεύεται η δραστηριότητα συνδικαλιστικών οργανώσεων που σκοπεύουν να ανατρέψουν βίαια τη νόμιμη εξουσία σε ολόκληρη την επικράτεια της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν ή σε οποιοδήποτε μέρος αυτής και άλλους στόχους που θεωρούνται έγκλημα ή χρησιμοποιούν ποινικές μεθόδους. Οι δραστηριότητες των συνδικάτων που παραβιάζουν το Σύνταγμα και τους νόμους μπορούν να περιοριστούν αποκλειστικά με δικαστική απόφαση.
Άρθρο 59. Δικαίωμα στην ελευθερία του επιχειρείν
- Ο καθένας έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει τις ευκαιρίες, τις ικανότητες και την ιδιοκτησία του, να είναι ανεξάρτητος ή από κοινού με άλλους στην άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας ή σε οποιοδήποτε άλλο είδος οικονομικής δραστηριότητας.
- Το κράτος ρυθμίζει μόνο την προστασία των κρατικών συμφερόντων, της ανθρώπινης ζωής και της υγείας στην επιχειρηματική δραστηριότητα.
Άρθρο 60. Διοικητική και δικαστική εγγύηση δικαιωμάτων και ελευθεριών
- Σε όλους διασφαλίζεται η προστασία των δικαιωμάτων και των ελευθεριών τους με διοικητικό και δικαστικό τρόπο.
- Ο καθένας έχει το δικαίωμα σε μια αμερόληπτη προσέγγιση στο έργο του και την εξέταση της υπόθεσης εντός εύλογου χρονικού διαστήματος κατά τη διοικητική διαδικασία και την αγωγή.
- Όλοι έχουν δικαίωμα ακρόασης σε διοικητικές διαδικασίες και αγωγές.
- Ο καθένας μπορεί να προσφύγει στο δικαστήριο με διοικητικό τρόπο κατά των ενεργειών και της αδράνειας των δημοσίων αρχών, των πολιτικών κομμάτων, των νομικών προσώπων, των δήμων και των υπαλλήλων τους.
Άρθρο 61. Δικαίωμα λήψης νομικής βοήθειας
- Όλοι έχουν το δικαίωμα να λάβουν ειδική νομική βοήθεια.
- Σε περιπτώσεις που ορίζονται από τον νόμο, η νομική βοήθεια παρέχεται δωρεάν σε βάρος του κράτους.
- Ο καθένας από τη στιγμή της κράτησης, της σύλληψης, της κατηγορίας για έγκλημα εκ μέρους εξουσιοδοτημένων κρατικών οργάνων έχει το δικαίωμα να ζητήσει τη βοήθεια του Συνηγόρου.
Άρθρο 62. Απαγόρευση αλλαγών στη δικαιοδοσία του δικαστηρίου
Ο καθένας έχει το δικαίωμα να εξετάσει την υπόθεσή του σε δικαστήριο που ορίζεται από τον νόμο. Απαγορεύεται η εξέταση της υπόθεσης σε άλλο δικαστήριο χωρίς τη συγκατάθεσή του.
Άρθρο 63. Τεκμήριο αθωότητας
- Όλοι έχουν το δικαίωμα στο τεκμήριο της αθωότητας. Όποιος κατηγορείται για έγκλημα θα θεωρείται αθώος έως ότου αποδειχθεί η ενοχή του με τη διαδικασία που ορίζει ο νόμος και τίθεται σε ισχύ μια απόφαση που εκδόθηκε από το δικαστήριο.
- Σε περίπτωση που υπάρχουν βάσιμες υποψίες σχετικά με την ενοχή ενός ατόμου, δεν επιτρέπεται να επιβληθεί απόφαση ενοχής σε σχέση με το άτομο.
- Ένα άτομο που κατηγορείται για έγκλημα δεν υποχρεούται να αποδείξει την αθωότητά του.
- Τα αποδεικτικά στοιχεία που λαμβάνονται με παραβίαση του νόμου δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά την απονομή δικαιοσύνης. Χωρίς απόφαση που εκδόθηκε από το δικαστήριο, κανείς δεν μπορεί να κριθεί ένοχος για διάπραξη εγκλήματος.
Άρθρο 64. Μη αποδοχή επαναλαμβανόμενης καταδίκης για το ίδιο έγκλημα
Κανείς δεν καταδικάζεται επανειλημμένα για το ίδιο έγκλημα.
Άρθρο 65. Δικαίωμα επανάληψης προσφυγής στο Δικαστήριο
Ο καθένας έχει το δικαίωμα να προσφύγει σε ανώτερο δικαστήριο για επανεξέταση της ετυμηγορίας που εκδόθηκε σε σχέση με αυτόν στη διαδικασία που ορίζει ο νόμος, καθώς και έφεση για χάρη και μετριασμό της τιμωρίας.
Άρθρο 66. Μη αποδοχή αναγκαστικής κατάθεσης εναντίον συγγενών
Κανείς δεν μπορεί να αναγκαστεί να καταθέσει εναντίον του, του/της συζύγου, των παιδιών, των γονέων, του αδελφού, της αδελφής του. Πλήρης κατάλογος συγγενών για τους οποίους δεν είναι υποχρεωτική η κατάθεση καθορίζεται από τον νόμο.
Άρθρο 67. Δικαιώματα των κρατουμένων, συλληφθέντων και κατηγορούμενων για έγκλημα
- Όλοι όσοι έχουν τεθεί υπό κράτηση, συλλαμβάνονται, κατηγορούνται για έγκλημα εκ μέρους αρμόδιων κρατικών οργάνων πρέπει να έχουν άμεση εξήγηση των δικαιωμάτων τους και τον λόγο σύλληψής τους και προσαγωγή στη δικαιοσύνη.
- Κάθε πρόσωπο που κατηγορείται για ποινικό αδίκημα περνά από ακρόαση πριν καταδικαστεί.
Άρθρο 68. Δικαίωμα προστασίας έναντι αυθαιρεσίας και μεταχείριση με αξιοπρέπεια
- Ο καθένας έχει το δικαίωμα να αντιμετωπίζεται από δημόσιους φορείς με αξιοπρέπεια που αποκλείει την αυθαιρεσία.
- Τα δικαιώματα ενός ατόμου που έχει πέσει θύμα εγκλήματος και κατάχρησης εξουσίας προστατεύονται από τον νόμο. Ένα θύμα έχει το δικαίωμα να συμμετάσχει σε δικαστική εξέταση και να ζητήσει αποζημίωση για ζημία που προκλήθηκε σε αυτόν.
- Ο καθένας έχει το δικαίωμα να λάβει αποζημίωση από το κράτος για τη ζημία που του προκλήθηκε ως αποτέλεσμα παράνομων ενεργειών ή αδράνειας κυβερνητικών οργάνων ή των υπαλλήλων τους.
- Η κυβέρνηση, μαζί με τους δημόσιους υπαλλήλους, φέρει την αστική ευθύνη για ζημίες που προκαλούνται στα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες ως αποτέλεσμα παράνομων ενεργειών και αδράνειας των δημοσίων υπαλλήλων και της παραβίασης των εγγυήσεών τους.
Άρθρο 69. Δικαιώματα ξένων πολιτών και ατόμων χωρίς ιθαγένεια
- Ξένοι πολίτες και άτομα χωρίς ιθαγένεια όταν βρίσκονται στη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν μπορούν να απολαμβάνουν όλα τα δικαιώματα και τις ελευθερίες και να εκπληρώνουν όλες τις υποχρεώσεις μαζί με τους πολίτες της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, εάν δεν αντιβαίνουν στον νόμο ή σε διεθνή συμφωνία με την οποία η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν είναι συμβαλλόμενο μέρος.
- Τα δικαιώματα και οι ελευθερίες των αλλοδαπών πολιτών και των ατόμων χωρίς υπηκοότητα που διαμένουν μόνιμα ή προσωρινά στο έδαφος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μπορούν να περιοριστούν μόνο σύμφωνα με τους διεθνείς νόμους και τους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 70. Δικαίωμα πολιτικού ασύλου
- Σύμφωνα με τα παγκόσμια διεθνή νομικά πρότυπα, η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν παρέχει πολιτικό άσυλο σε αλλοδαπούς πολίτες και άτομα χωρίς υπηκοότητα.
- Δεν επιτρέπεται η έκδοση σε άλλο κράτος προσώπων που διώκονται για πολιτικές πεποιθήσεις και πράξεις που δεν θεωρούνται εγκλήματα στη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 71. Προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των πολιτικών ελευθεριών
- Οι νομοθετικές, εκτελεστικές και δικαστικές εξουσίες τηρούν και προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες που ορίζονται στο Σύνταγμα.
- Κανείς δεν μπορεί να περιορίσει την εφαρμογή των δικαιωμάτων και των ελευθεριών του ανθρώπου και του πολίτη. Τα δικαιώματα και οι ελευθερίες όλων υπόκεινται στους περιορισμούς που προβλέπονται στο Σύνταγμα και στους νόμους καθώς και στα όρια που απορρέουν από τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των άλλων. Τα δικαιώματα περιορισμού και οι ελευθερίες πρέπει να είναι ανάλογες με το αναμενόμενο από το κράτος αποτέλεσμα.
- Μετά την κήρυξη πολέμου, στρατιωτικού νόμου και έκτακτης κατάστασης, καθώς και κινητοποίησης, η εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών μπορεί να περιοριστεί εν μέρει και προσωρινά λαμβάνοντας υπόψη τις διεθνείς υποχρεώσεις της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Ο πληθυσμός ενημερώνεται εκ των προτέρων για την προσωρινή αναστολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών.
- Κανείς δεν υποχρεούται να δημοσιοποιεί θρησκευτικές και άλλες πεποιθήσεις και σκέψεις και να διώκεται γι' αυτές.
- Καμία από τις διατάξεις του Συντάγματος δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κατάργηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των πολιτικών ελευθεριών.
- Στην επικράτεια της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι ελευθερίες ισχύουν αμέσως.
- Οι διαφορές σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες επιλύονται στο δικαστήριο.
- Κανείς δεν μπορεί να είναι υπεύθυνος για μια πράξη η οποία κατά τη στιγμή της διάπραξης δεν θεωρήθηκε παραβίαση του νόμου. Εάν μετά την παραβίαση του νόμου ένας νέος νόμος αφαιρέσει ή μετριάσει την ευθύνη για τέτοιες ενέργειες, ο νέος νόμος εφαρμόζεται σε αυτήν την περίπτωση.
- Ο καθένας είναι ελεύθερος να κάνει οτιδήποτε δεν απαγορεύεται από τον νόμο και κανείς δεν μπορεί να αναγκαστεί να κάνει οτιδήποτε δεν ορίζεται από τον νόμο.
- Οι κρατικοί θεσμοί μπορούν να ενεργούν μόνο βάσει του παρόντος Συντάγματος, με τον τρόπο και εντός των ορίων που ορίζει ο νόμος.
Κεφάλαιο IV. Κύριες υποχρεώσεις των πολιτών
ΕπεξεργασίαΆρθρο 72. Κύριες υποχρεώσεις των πολιτών
- Όλοι έχουν ευθύνες έναντι του κράτους και της κοινωνίας που απορρέουν άμεσα από τα δικαιώματα και τις ελευθερίες τους. Τα καθήκοντα μπορούν να θεσπιστούν για οποιονδήποτε μόνο από αυτό το Σύνταγμα ή από νόμο.
- Ο καθένας πρέπει να συμμορφώνεται με το Σύνταγμα και τους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, να σέβεται τα δικαιώματα και τις ελευθερίες άλλων ανθρώπων και να εκπληρώνει άλλες υποχρεώσεις που ορίζει ο νόμος.
- Η άγνοια του νόμου δεν απαλλάσσει ένα άτομο από την ευθύνη του.
Άρθρο 73. Φόροι και άλλοι κρατικοί δασμοί
- Ο καθένας έχει την ευθύνη να πληρώσει φόρους και άλλους κρατικούς δασμοί που επιβάλλει ο νόμος πλήρως και χωρίς καθυστέρηση.
- Κανείς δεν μπορεί να αναγκαστεί να πληρώσει φόρους και άλλους κρατικούς δασμούς πέραν του ποσού που καθορίζεται από τον νόμο και εάν δεν υπάρχουν λόγοι που ορίζει ο νόμος.
Άρθρο 74. Πίστη στην πατρίδα
- Η πίστη στην πατρίδα είναι ιερή.
- Τα άτομα που απασχολούνται με εκλογή ή διορισμό στα νομοθετικά, εκτελεστικά και δικαστικά όργανα φέρουν την ευθύνη για την ορθή και ακριβή εκτέλεση των υποχρεώσεών τους και σε περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος ορκίζονται.
- Ένα πρόσωπο που κατέχει θέση με εκλογή ή διορισμό στα νομοθετικά, εκτελεστικά και δικαστικά όργανα, το οποίο έχει ορκιστεί πίστη στο Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, θεωρείται ότι παραιτήθηκε από την κατοχή της θέσης και δεν μπορεί να κατέχει αυτήν τη θέση περισσότερο, εάν κατηγορείται για έγκλημα κατά της ανεξαρτησίας της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, της συνταγματικής του τάξης, της εξέγερσης κατά του κράτους ή της ανατροπής της κυβέρνησης και εάν το άτομο καταδικαστεί βάσει αυτής της κατηγορίας.
Άρθρο 75. Σεβασμός των κρατικών συμβόλων
- Κάθε πολίτης πρέπει να σέβεται τα Κρατικά Σύμβολα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν - τη Σημαία, το Έμβλημα και τον Εθνικό Ύμνο.
- Η έκφραση μη σεβασμού στα σύμβολα του κράτους συνεπάγεται ευθύνη όπως ορίζεται από τον νόμο.
Άρθρο 76. Άμυνα της πατρίδας
- Η υπεράσπιση της πατρίδας είναι καθήκον κάθε πολίτη. Οι πολίτες θα υπηρετούν στις Ένοπλες Δυνάμεις σύμφωνα με τους όρους που ορίζει ο νόμος.
- Εάν η θητεία στις Ένοπλες Δυνάμεις αντιβαίνει στις πεποιθήσεις ενός ατόμου, τότε η ενεργή στρατιωτική θητεία μπορεί να αντικατασταθεί από μια εναλλακτική στις περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος.
Άρθρο 77. Προστασία ιστορικών και πολιτιστικών μνημείων
Η προστασία των ιστορικών και πολιτιστικών μνημείων είναι καθήκον όλων.
Άρθρο 78. Προστασία του περιβάλλοντος
Η προστασία του περιβάλλοντος είναι καθήκον όλων.
Άρθρο 79. Απαγόρευση εκτέλεσης ευθυνών που έρχονται σε αντίθεση με τον νόμο
Κανείς δεν μπορεί να υποχρεωθεί να εκτελέσει ευθύνες που έρχονται σε αντίθεση με το Σύνταγμα και τους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 80. Ευθύνη
Η παραβίαση του παρόντος Συντάγματος και των νόμων της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, καθώς και η κατάχρηση δικαιωμάτων και ελευθεριών και η μη εκπλήρωση των αρμοδιοτήτων που ορίζονται από το παρόν Σύνταγμα και τους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν συνεπάγονται ευθύνη με τις μορφές που ορίζει ο νόμος.
Τρίτο μέρος. Κρατική εξουσία
ΕπεξεργασίαΚεφάλαιο V. Νομοθετική εξουσία
ΕπεξεργασίαΆρθρο 81. Αρμόδια αρχή για την άσκηση νομοθετικής εξουσίας
Η νομοθετική εξουσία ασκείται από το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 82. Σύνθεση του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
Το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν αποτελείται από 125 βουλευτές.
Άρθρο 83. Αρχές για τις εκλογές στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
Τα μέλη του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν εκλέγονται με βάση την πλειοψηφία, σε εθνικές, ίσες και άμεσες εκλογές με ελεύθερη, ατομική και μυστική ψηφοφορία.
Άρθρο 84. Διάρκεια της θητείας των μελών του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Η θητεία του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν είναι πενταετής. Σε περίπτωση που η διεξαγωγή εκλογών στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν δεν μπορεί να διεξαχθεί λόγω στρατιωτικών επιχειρήσεων υπό κατάσταση πολέμου, η θητεία του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν παρατείνεται έως το τέλος των στρατιωτικών επιχειρήσεων. Η απόφαση για το θέμα αυτό λαμβάνεται από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μετά από αίτηση του κρατικού οργάνου που διοργανώνει εκλογές (δημοψήφισμα).
- Οι εκλογές των μελών του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν διεξάγονται κάθε πέντε χρόνια την πρώτη Κυριακή του Νοεμβρίου.
- Η διάρκεια της θητείας των μελών του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν καθορίζεται από τη θητεία του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Εάν διεξαχθούν οι νέες εκλογές για αντικατάσταση των βουλευτών των οποίων η ιδιότητα μέλους έχει τερματιστεί, η θητεία του νεοεκλεγέντος βουλευτή περιορίζεται στη διάρκεια της θητείας του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 85. Προϋποθέσεις υποψηφίων μελών του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Κάθε πολίτης της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν με δικαίωμα συμμετοχής στις εκλογές μπορεί να εκλεγεί αναπληρωτής του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται από τον νόμο.
- Στα άτομα που δεν μπορούν να εκλεγούν μέλη του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν είναι αυτά που έχουν διπλή υπηκοότητα, βρίσκονται σε κρατική υπηρεσία σε άλλες χώρες, εργάζονται σε εκτελεστικά ή νομικά όργανα, ασκούν διαφορετική αμειβόμενη δραστηριότητα με εξαίρεση επιστημονικό, δημιουργικό και διδακτικό έργο, κληρικοί, πρόσωπα των οποίων η ανικανότητα έχει επιβεβαιωθεί από δικαστήριο και πρόσωπα που εκτίουν την ποινή τους σε χώρους περιορισμού βάσει δικαστικής απόφασης.
Άρθρο 86. Πιστοποίηση και επιβεβαίωση των αποτελεσμάτων των εκλογών
Τα εκλογικά αποτελέσματα επαληθεύονται και επιβεβαιώνονται από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 87. Λήξη της θητείας των βουλευτών
- Η θητεία των μελών των Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν λήγει την ημέρα της πρώτης συνεδρίασης του νεοεκλεγέντος Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Οι εκλογές για την αντικατάσταση των βουλευτών που έχουν αποχωρήσει από το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν δεν θα διεξαχθούν εάν παραμένουν λιγότερες από 120 ημέρες μέχρι τη λήξη της θητείας.
- Το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν αναλαμβάνει καθήκοντα όταν όταν 83 μέλη αναλαμβάνουν τα καθήκοντά τους.
Άρθρο 88. Σύνοδοι του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Κάθε χρόνο, το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν πραγματοποιεί δύο τακτικές συνόδους, την άνοιξη και το φθινόπωρο.
Η πρώτη σύνοδος του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν καλείται το αργότερο μία εβδομάδα από την ημέρα ανάληψης των καθηκόντων 83 βουλευτών του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Εάν η ανάληψη της εξουσίας 83 βουλευτών του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν δεν επιβεβαιωθεί έως τις 10 Μαρτίου, τότε το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν καθορίζει την ώρα της πρώτης συνόδου του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν - Οι ειδικές σύνοδοι του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν συγκαλούνται από τον Πρόεδρο του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, κατόπιν αιτήματος του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, ή 42 μελών του Μιλί Ματζλίς.
- Η ημερήσια διάταξη της ειδικής συνόδου καταρτίζεται από τα μέλη που απαιτούσαν τη σύγκλησή της. Μετά την εξέταση των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης, το έργο της ειδικής συνόδου ολοκληρώνεται.
- Οι συνεδριάσεις των συνόδων του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν είναι ανοιχτές στο κοινό. Μία συνεδρίαση της συνόδου του Μιλί Ματζλίς μπορεί γίνει κεκλεισμένων των θυρών μετά από αξίωση 83 μελών του κοινοβουλίου ή την πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 89. Λήξη της εντολής ενός βουλευτή του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και απώλεια εξουσίας
- Οι εξουσίες ενός βουλευτή του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν λήγουν στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- διαπίστωση λανθασμένης καταμέτρησης ψήφων κατά τις εκλογές,
- απώλεια της ιθαγένειας της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν ή απόκτηση ιθαγένειας άλλης χώρας,
- διάπραξη εγκλήματος μετά από δικαστική απόφαση,
- απόκτηση θέσης σε κυβερνητικά όργανα, ως κληρικού, ενασχόλησησ με επιχειρηματική, εμπορική ή άλλη αμειβόμενη δραστηριότητα (εκτός από επιστημονική, διδακτική και δημιουργική δραστηριότητα),
- αυταπάγγελτη παραίτηση,
- σε περίπτωση παραβίασης της προϋπόθεσης του μέρους ΙΙΙ του άρθρου 93 του παρόντος Συντάγματος,
- σε κατάφωρη παραβίαση των νόμιμων κανόνων δεοντολογίας για τους βουλευτές.
Οι κανόνες καταγγελίας της προσχώρησης στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν καθορίζονται από τον νόμο.
- Τα καθήκοντα των μελών του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν θεωρείται ότι έχουν περατωθεί όταν δεν είναι σε θέση να εκπληρώσουν τα επίσημα καθήκοντά τους και σε άλλες περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος. Η διαδικασία με την οποία λαμβάνεται μια τέτοια απόφαση καθορίζεται από τον νόμο.
Άρθρο 90. Ασυλία του βουλευτή του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Ο βουλευτής του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν κατά τη διάρκεια της θητείας του έχει προσωπική ασυλία. Με την εξαίρεση των περιπτώσεων όταν έχει συλληφθεί στο αυτοφόρως, ο βουλευτής κατά τη διάρκεια της θητείας του δεν μπορεί να προσαχθεί στο δικαστήριο, να κρατηθεί, και να του επιβληθούν διοικητικά μέτρα τιμωρίας. Δεν μπορεί να συλληφθεί ή να τιμωρηθεί με άλλο τρόπο και δεν μπορεί να αναζητηθεί ή να εξεταστεί. Ο βουλευτής του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μπορεί να κρατηθεί εάν συλληφθεί στο αυτοφόρως. Σε αυτήν την περίπτωση, το όργανο που έχει κρατήσει τον βουλευτή του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν πρέπει να ενημερώσει τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Η ασυλία του βουλευτή του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μπορεί να τερματιστεί μόνο με απόφαση του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν βάσει προτάσεων του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν από τον Γενικό Εισαγγελέα.
Άρθρο 91. Ασυλία των μελών του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
Τα Μέλη του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν δεν μπορούν να διωχθούν για τη δραστηριότητά τους στο Μιλί Ματζλίς, για τις ψήφους τους στο Μιλί Ματζλίς και τις ιδέες που εκφράζουν στο Μιλί Ματζλίς. Όσον αφορά αυτές τις περιπτώσεις, απαιτούνται διευκρινίσεις και αποδεικτικά στοιχεία μόνο με τη συγκατάθεσή τους.
Άρθρο 92. Οργάνωση των εργασιών του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
Το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν καθορίζει τον εσωτερικό κανονισμό του και συγκροτεί τα όργανα του, συμπεριλαμβανομένης της εκλογής του Προέδρου και των Αναπληρωτών Προέδρων του, την οργάνωση επιτροπών και τη σύσταση τμήματος καταμέτρησης.
Άρθρο 93. Αποφάσεις του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν εκδίδει συνταγματικούς νόμους, νόμους και ψηφίσματα για θέματα που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά του.
- Οι συνταγματικοί νόμοι, νόμοι και ψηφίσματα εγκρίνονται από το Μιλί Ματζλίς σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται στο παρόν Σύνταγμα.
- Τα μέλη του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν ασκούν το δικαίωμα ψήφου αυτοπροσώπως.
- Σύμφωνα με τους νόμους και τα ψηφίσματα, το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν δεν μπορεί να αναθέσει συγκεκριμένα καθήκοντα σε εκτελεστικά όργανα και δικαστήρια.
Άρθρο 94. Γενικοί κανόνες που καθορίζονται από το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν καθορίζει τους γενικούς κανόνες για τα ακόλουθα θέματα:
- τη χρήση ανθρωπίνων και αστικών συνταγματικών δικαιωμάτων και ελευθεριών, κρατική εγγύηση αυτών των δικαιωμάτων και ελευθεριών,
- προεδρικές εκλογές της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- εκλογές για το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και καθεστώς των μελών του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- δημοψήφισμα,
- το δικαστικό σύστημα και καθεστώς των δικαστών, η επιτήρηση, δικηγόροι, και συμβολαιογράφοι,
- νομικές διαδικασίες, εκτέλεση των αποφάσεων του δικαστηρίου,
- δημοτικές εκλογές και καθεστώς των δήμων,
- καθεστώς σε εξαιρετικές καταστάσεις, καθεστώς στρατιωτικού δικαίου,
- κρατικά βραβεία,
- καθεστώς των φυσικών και νομικών προσώπων,
- θέματα αστικού δικαίου,
- συναλλαγές, συμφωνίες αστικού δικαίου, εκπροσωπήσεις και κληρονομιά,
- δικαίωμα ιδιοκτησίας, συμπεριλαμβανομένου του νομικού καθεστώτος του κράτους, της ιδιωτικής και δημοτικής ιδιοκτησίας, του δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας, άλλα δικαιώματα ιδιοκτησίας, δικαίωμα υποχρέωσης,
- οικογενειακές σχέσεις συμπεριλαμβανομένης της κηδεμονίας και του θεματοφύλακα,
- θεμέλια χρηματοοικονομικής δραστηριότητας, φόρων, δασμών και τελωνείων,
- εργασιακές σχέσεις και κοινωνική ασφάλιση,
- προσδιορισμός εγκλημάτων και παραβιάσεων του νόμου, επιβολή ευθύνης για τη δέσμευσή τους,
- άμυνα και στρατιωτική θητεία,
- δημόσια υπηρεσία,
- θεμέλια ασφάλειας,
- εδαφική οργάνωση, καθεστώς κρατικών συνόρων,
- επικύρωση και καταγγελία διεθνών συμφωνιών,
- επικοινωνίες και μεταφορές,
- στατιστικές, μετρολογία και πρότυπα,
- τελωνεία,
- εμπόριο και συναλλαγές,
- τραπεζικά, λογιστικά και ασφαλιστικά ζητήματα.
- Όσον αφορά τα θέματα που αναφέρονται στα σημεία 2, 3, 4 του παρόντος άρθρου, οι νόμοι ψηφίζονται με πλειοψηφία 83 ψήφων, σχετικά με τα υπόλοιπα ζητήματα απαιτείται πλειοψηφία 63 ψήφων για την έγκριση νόμου.
- Το πρώτο μέρος του παρόντος άρθρου μπορεί να συμπληρωθεί από συνταγματικό νόμο.
Άρθρο 95. Θέματα που καθορίζονται από το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν είναι αρμόδιο να καθορίζει τα ακόλουθα θέματα:
- τη διευθέτηση του έργου του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- την καθιέρωση διπλωματικής εκπροσώπησης μετά από πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- τη διοικητική-εδαφική διαίρεση,
- την επικύρωση και την καταγγελία διεθνών συνθηκών και διακυβερνητικών συμφωνιών που περιέχουν κανόνες αντίθετους προς τους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- κύρωση του κρατικού δημοσιονομικού προϋπολογισμού μετά από πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και άσκηση ελέγχου επί της χρήσης του,
- την εκλογή επιτρόπου για τα ανθρώπινα δικαιώματα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μετά από παρουσίαση από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- μετά από πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, επικύρωση του στρατιωτικού δόγματος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- επικύρωση σε περιπτώσεις που ορίζονται στο παρόν Σύνταγμα των διαταγμάτων του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- μετά από πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, με την οποία επιτρέπεται ο διορισμός του υποψηφίου στη θέση του πρωθυπουργού της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- σχετικά με την πρόταση του Προέδρου του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν διορισμού των μελών του Συνταγματικού Δικαστηρίου και του Ανώτατου Δικαστηρίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και των δικαστηρίων προσφυγών της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- διορισμός του Γενικού Εισαγγελέα μετά από πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, συγκατάθεση παύσης του Γενικού Εισαγγελέα από τη θέση του μετά από πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- απομάκρυνση του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν από τα καθήκοντά του, μετά από πρόταση του Συνταγματικού Δικαστηρίου ·
- παύση δικαστών από θέσεις που κατέχουν μετά από πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- λήψη απόφασης σχετικά με την ψήφο εμπιστοσύνης στο Υπουργικό Συμβούλιο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- διορισμός και παύση του προέδρου και των μελών του διοικητικού συμβουλίου της Κεντρικής Τράπεζας της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μετά από σύσταση του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- παροχή συγκατάθεσης για τη χρήση των Ενόπλων Δυνάμεων για την εκπλήρωση υποχρεώσεων που δεν συνδέονται με τον κύριο σκοπό τους βάσει της πρότασης του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- βάσει της πρότασης του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, να δώσει τη συγκατάθεσή του να κηρύξει πόλεμο και να ολοκληρώσει την ειρήνη,
- τον προγραμματισμό ενός δημοψηφίσματος
- αμνηστία, και
- ακρόαση των εκθέσεων των δήμων.
- Τα θέματα που ορίζονται στα σημεία 1-5 του παρόντος άρθρου, οι νόμοι θα ψηφίζονται με πλειοψηφία 63 ψήφων. Όσον αφορά τα υπόλοιπα ζητήματα, τα ψηφίσματα εκδίδονται με την ίδια διαδικασία εάν το παρόν Σύνταγμα δεν προβλέπει άλλη διαδικασία.
- Τα ψηφίσματα εκδίδονται επίσης σε σχέση με άλλα ζητήματα, τα οποία, σύμφωνα με το παρόν Σύνταγμα, εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, των θεμάτων που συνδέονται με την οργάνωση της δραστηριότητας του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας της Το Αζερμπαϊτζάν, καθώς και τα ζητήματα για τα οποία απαιτείται η γνώμη του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Το πρώτο μέρος του παρόντος άρθρου μπορεί να συμπληρωθεί από συνταγματικό νόμο.
Άρθρο 96. Δικαίωμα έναρξης νομοθέτησης στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Το δικαίωμα έναρξης νομοθέτησς (το δικαίωμα υποβολής σχεδίων νόμων και άλλων θεμάτων στη συζήτηση του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν) στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν ανήκει στα Μέλη του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, σαράντα χιλιάδων πολιτών της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν που έχουν δικαίωμα ψήφου, του εισαγγελέα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και του Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν.
- Σχέδια νόμων ή αποφάσεων που υποβλήθηκαν στη συζήτηση του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μέσω νομοθετικής πρωτοβουλίας από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, το Ανώτατο Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, σαράντα χιλιάδες πολίτες της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν που έχουν δικαίωμα ψήφου, την Εισαγγελία της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και το Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν υποβάλλονται στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν για συζήτηση και τίθενται σε ψηφοφορία με τη μορφή με την οποία έχουν υποβληθεί.
- Αλλαγές σε αυτούς τους νόμους ή αποφάσεις μπορούν να γίνουν με τη συγκατάθεση των υποκειμένων που ασκούν το δικαίωμα νομοθετικής πρωτοβουλίας.
- Σχέδια νόμων ή αποφάσεων που παρουσιάζονται μέσω νομοθετικής πρωτοβουλίας από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, το Ανώτατο Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, σαράντα χιλιάδες πολίτες της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν που έχουν δικαίωμα ψήφου, την Εισαγγελία της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν ή το Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν τίθεται σε ψηφοφορία στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν εντός περιόδου δύο μηνών.
- Εάν η έγκριση σχεδίου νόμου ή απόφασης έχει κηρυχθεί επείγον από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, το Ανώτατο Δικαστήριο της Δημοκρατίας, την Εισαγγελία της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν ή το Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν αυτή η περίοδος είναι 20 ημέρες.
- Ο τρόπος με τον οποίο 40 χιλιάδες πολίτες της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν απολαμβάνουν το δικαίωμα άσκησης του δικαιώματός τους να κινήσουν νομοθεσία καθορίζεται από τον νόμο.
- Οι σκοποί για την έγκρισή των σχεδίων νόμων και ψηφισμάτων τεκμηριώνονται και αναφέρονται.
Άρθρο 97. Προθεσμία υποβολής νόμων στον Πρόεδρο για υπογραφή
- Οι νόμοι υποβάλλονται στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν για υπογραφή εντός 14 ημερών από την ημέρα ψήφισής τους.
- Σχέδιο νόμου που έχει κηρυχθεί επείγον, υποβάλλεται στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν για υπογραφή εντός 24 ωρών από την έγκρισή του.
Άρθρο 98. Έναρξη ισχύος των νόμων του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
Οι νόμοι και τα ψηφίσματα τίθενται σε ισχύ από την ημέρα της δημοσίευσης εάν ο ίδιος ο νόμος ή το ψήφισμα δεν ορίζει διαφορετική διαδικασία.
Άρθρο 98-1. Η διάλυση του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν έχει την εξουσία να διαλύσει το Μιλί Ματζλίς, εάν η ίδια σύγκληση του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν εκφράζει δύο φορές κατά τη διάρκεια του έτους ψήφο δυσπιστίας στο Υπουργικό Συμβούλιο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν ή εάν το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν δεν διορίζει κατά τη διάρκεια της νόμιμης περιόδου τους υποψηφίους που διορίζονται για το Σύνταγμα, το Ανώτατο Δικαστήριο και το Συμβούλιο της Κεντρικής Τράπεζας του Αζερμπαϊτζάν μετά από διπλή υποβολή του Προέδρου του Αζερμπαϊτζάν, καθώς και εάν το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν δεν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του που ορίζονται στα άρθρα 94, 95 και 97, καθώς και στα μέρη 2, 3, 4 και 5 του άρθρου 96 για αναπόφευκτους λόγους.
- Η θητεία του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν που εκλέγεται μέσω έκτακτων εκλογών της σύγκλησης του Μιλί Ματζλίς μπορεί να είναι μικρότερη των πέντε ετών. Σε αυτήν την περίπτωση, οι τακτικές εκλογές για το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν διεξάγονται την πρώτη Κυριακή του Νοεμβρίου του πέμπτου έτους θητείας του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν που θα εκλεγεί για έκτακτες εκλογές της σύγκλησης της Μιλί Ματζλίς.
Κεφάλαιο VI. Εκτελεστική εξουσία
ΕπεξεργασίαΆρθρο 99. Αρμόδια αρχή για την άσκηση εκτελεστικής εξουσίας
Η εκτελεστική εξουσία στη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν ανήκει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 100. Προϋποθέσεις των υποψηφίων για την Προεδρία της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μπορεί να είναι οποιοσδήποτε πολίτης της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν ο οποίος διαμένει στην επικράτεια της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν χωρίς διακοπή για περισσότερα από 10 χρόνια, απολαμβάνει το δικαίωμα ψήφου, δεν έχει δικαστεί ποτέ για σοβαρό έγκλημα, δεν έχει δεσμεύσεις έναντι άλλων κρατών, έχει ολοκληρώσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση και δεν έχει διπλή υπηκοότητα.
Άρθρο 101. Βάσεις για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν εκλέγεται για θητεία επτά ετών με καθολικές, άμεσες και ίσες εκλογές με ελεύθερη, ατομική και μυστική ψηφοφορία. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν έχει την εξουσία να κηρύσσει πρόωρες προεδρικές εκλογές.
- Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν εκλέγεται με την πλειοψηφία των μισών ψήφων στις εκλογές.
- Εάν αυτή η πλειοψηφία δεν επιτευχθεί κατά την πρώτη ψηφοφορία, διεξάγεται δεύτερη ψηφοφορία τη δεύτερη Κυριακή μετά τον πρώτο γύρο ψηφοφορίας. Μόνο οι δύο υποψήφιοι που έχουν λάβει τον υψηλότερο αριθμό ψήφων στον πρώτο γύρο θα συμμετάσχουν στον δεύτερο γύρο ή, σε περίπτωση που οι υποψήφιοι που έχουν λάβει τις περισσότερες ψήφους έχουν αποσύρει την υποψηφιότητά τους, οι τοποθετούνται αμέσως οι αμέσως επόμενοι υποψήφιοι.
- Ο υποψήφιος που λαμβάνει την πλειοψηφία στο δεύτερο γύρο θεωρείται ο εκλεγμένος Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Σε περίπτωση που η διεξαγωγή των Προεδρικών Εκλογών της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν δεν πραγματοποιηθεί λόγω στρατιωτικών επιχειρήσεων υπό κατάσταση πολέμου, η θητεία του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν παρατείνεται έως το τέλος των στρατιωτικών επιχειρήσεων. Η απόφαση επί του θέματος αυτού εκδίδεται από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν βάσει της αίτησης του κρατικού οργάνου που διοργανώνει εκλογές.
- Οι κανόνες για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου καθορίζονται από τον νόμο.
Άρθρο 102. Αποτελέσματα των εκλογών του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
Τα αποτελέσματα των εκλογών ανακοινώνονται επίσημα από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν εντός 14 ημερών μετά τις εκλογές.
Άρθρο 103. Όρκος πίστης του Εκλεγμένου Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Το πρόσωπο που έχει εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν εντός τριών ημερών από την ημέρα ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων των προεδρικών εκλογών με τη συμμετοχή δικαστών του Συνταγματικού Δικαστηρίου ορκίζεται ως εξής: «Εκτελώντας την εξουσία του Προέδρου της τη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν ορκίζομαι να τηρήσω το Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, να υπερασπιστώ την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα του Κράτους, να υπηρετήσω τον λαό με αξιοπρεπή τρόπο.»
- Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν θεωρείται ότι ανέλαβε τα καθήκοντά του από την ημέρα της ορκωμοσίας.
Άρθρο 103-1. Αντιπρόεδροι της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Ο Πρώτος Αντιπρόεδρος και οι Αντιπρόεδροι της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν διορίζονται και παύονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Ένας πολίτης της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, που έχει δικαίωμα ψήφου και πτυχίο πανεπιστημίου και δεν έχει καμία υποχρέωση σε άλλα κράτη, μπορεί να διοριστεί στη θέση του Αντιπροέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 104. Μόνιμη ανικανότητα του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Οι εξουσίες του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν θεωρείται ότι έχουν λήξει πριν από την επίσημη λήξη της θητείας του όταν παραιτείται, χάνει την ικανότητα να εκπληρώσει τα καθήκοντά του για λόγους υγείας, ή παύεται από το αξίωμα υπό τους όρους και με τη διαδικασία που ορίζεται στο παρόν Σύνταγμα.
- Όταν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν παυθεί, το αίτημά του για παύση υποβάλλεται στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, αφού διαπίστωσε ότι ο Πρόεδρος έστειλε προσωπικά την παραίτησή του, αποφασίζει να εγκρίνει την παραίτηση του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Από εκείνη τη στιγμή ο Πρόεδρος θεωρείται ότι παύθηκε από τη θέση του όσον αφορά την παραίτηση του.
- Κατά την παρουσίαση πληροφοριών σχετικά με την πλήρη απώλεια της ικανότητας του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν να εκπληρώσει τα καθήκοντά του για λόγους υγείας, το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν ζητά από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν να επαληθεύσει και να επιβεβαιώσει τα σχετικά γεγονότα. Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν αποφασίζει επί του θέματος με πλειοψηφία έξι ψήφων. Εάν το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν δεν επιβεβαιώσει τα σχετικά γεγονότα, το ζήτημα θεωρείται ότι έχει επιλυθεί.
Άρθρο 105. Εκτέλεση των υποχρεώσεων του Προέδρου και παραίτηση
- Όταν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν αποχωρήσει από τη θέση πριν από το επίσημο τέλος της θητείας του, διεξάγονται νέες προεδρικές εκλογές εντός 60 ημερών. Στην περίπτωση αυτή, ο Πρώτος Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν ασκεί τα καθήκοντα του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν πριν από την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Εάν κατά τη διάρκεια αυτής της θητείας ο Πρώτος Αντιπρόεδρος που ενεργεί ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν παραιτηθεί ή χάσει εντελώς την ικανότητα εκπλήρωσης των επίσημων καθηκόντων του λόγω προβλημάτων υγείας, ο Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν λαμβάνει τη θέση του Πρώτου Αντιπροέδρου - Προέδρου σε συγκεκριμένη σειρά και ασκεί τις εξουσίες του Προέδρου.
- Με βάση τις περιπτώσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου, σε περίπτωση που ο Πρώτος Αντιπρόεδρος δεν είναι σε θέση να ασκήσει τις εξουσίες του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, οι εξουσίες του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν ασκούνται από τον Πρωθυπουργό της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Με βάση τις περιπτώσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου, σε περίπτωση που ο Πρωθυπουργός δεν είναι σε θέση να ασκήσει τις εξουσίες του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, οι εξουσίες του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν ασκούνται από τον Πρόεδρο του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Εάν ο Πρόεδρος του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν δεν είναι σε θέση να εκπληρώσει τις εξουσίες του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν για τους προαναφερθέντες λόγους, το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν εκδίδει απόφαση σχετικά με την εκπλήρωση των εξουσιών του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν από άλλο αξιωματούχο.
Άρθρο 106. Ασυλία του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν έχει το δικαίωμα ασυλίας.
Η τιμή και η αξιοπρέπεια του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν προστατεύονται από τον νόμο.
Άρθρο 106-1. Ασυλία του Αντιπροέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Ο Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν απολαμβάνει ασυλία καθ' όλη τη διάρκεια των εξουσιών του.
- Ο Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν δεν μπορεί να συλληφθεί, να του ασκηθεί ποινική ευθύνη, εκτός από περιπτώσεις που έχει συλληφθεί επ' αυτοφόρω, δεν μπορεί να του επιβληθούν πειθαρχικά μέτρα από το δικαστήριο και δεν μπορεί να αναζητηθεί.
- Ο αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μπορεί να συλληφθεί επ' αυτοφόρω. Σε τέτοια περίπτωση, το σώμα που τέθηκε υπό κράτηση ο Αντιπρόεδρος πρέπει να ενημερώσει αμέσως τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν για το γεγονός.
- Η ασυλία του Αντιπροέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μπορεί να σταματήσει μόνο από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, βάσει αίτησης του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 107. Απομάκρυνση του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν από το αξίωμα
- Το ζήτημα της απομάκρυνσης του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν από το αξίωμά του, όταν έχει διαπραχθεί σοβαρό έγκλημα από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, μπορεί να παρουσιαστεί ενώπιον του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν με πρωτοβουλία του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν βάσει απόφασης που έλαβε το Ανώτατο Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν εντός 30 ημερών.
- Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μπορεί να απομακρυνθεί από το αξίωμά του βάσει ψηφίσματος που ψηφίστηκε με την πλειοψηφία των 95 ψήφων των βουλευτών. Το παρόν ψήφισμα υπογράφεται από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Εάν εντός μίας εβδομάδας το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν δεν υποστηρίξει την υπογραφή αυτού του ψηφίσματος, το ψήφισμα δεν θα τεθεί σε ισχύ.
- Το ψήφισμα για την απομάκρυνση του Προέδρου από το αξίωμά του εκδίδεται εντός δύο μηνών από την ημέρα που το Συνταγματικό Δικαστήριο που απευθύνεται στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Εάν εντός αυτού του χρονικού ορίου, το προαναφερθέν ψήφισμα δεν εγκριθεί, η κατηγορία θα απορριφθεί.
Άρθρο 108. Οικονομική υποστήριξη του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και η οικογένειά του στηρίζονται οικονομικά από το κράτος. Η ασφάλεια του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και της οικογένειάς του διασφαλίζεται από ειδικές υπηρεσίες φύλαξης.
- Οι κανονισμοί για την υλική ασφάλεια του προσώπου που εκλέχθηκε Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν στο παρελθόν θα καθορίζονται με συνταγματικό νόμο.
Άρθρο 108-1. Διατάξεις του Πρώτου Αντιπροέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
Ο αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και η οικογένειά του στηρίζονται οικονομικά από το κράτος. Η ασφάλεια του Αντιπροέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και της οικογένειάς του εξασφαλίζεται από ειδικές υπηρεσίες φύλαξης.
Άρθρο 109. Εξουσίες του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν:
- καθορίζει την ημερομηνία για τις εκλογές για το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- παρουσιάζει τον κρατικό προϋπολογισμό της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν στο Μιλί Ματζλίς για επικύρωση,
- εγκρίνει κρατικά οικονομικά και κοινωνικά προγράμματα,
- με τη συγκατάθεση του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν διορίζει τον Πρωθυπουργό της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και απομακρύνει από τη θέση τον Πρωθυπουργό της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- διορίζει και απομακρύνει από τη θέση τους μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Σε ειδικές περιπτώσεις προεδρεύει στις συνεδριάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- λαμβάνει απόφαση σχετικά με την παραίτηση του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- δημιουργεί κεντρικά και τοπικά εκτελεστικά όργανα για την άσκηση εκτελεστικής εξουσίας εντός των δαπανών που προβλέπονται από τον κρατικό προϋπολογισμό της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- ακυρώνει τις αποφάσεις και τις εντολές του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, του Υπουργικού Συμβουλίου της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν, πράξεις κεντρικών και τοπικών εκτελεστικών οργάνων,
- υποβάλλει πρόταση στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν σχετικά με τον διορισμό και την απομάκρυνση από τη θέση των δικαστών του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, του Ανώτατου Δικαστηρίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και των Εφετείων της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Σε συμφωνία με το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν διορίζει και απομακρύνει τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν από τη θέση του. Διορίζει στη θέση τους δικαστές άλλων δικαστηρίων της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- υποβάλλει προτάσεις στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν σχετικά με τον διορισμό και την απόλυση των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της Κεντρικής Τράπεζας της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και διορίζει τον Πρόεδρο της Κεντρικής Τράπεζας της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν από τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Κεντρικής Τράπεζας της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- παρουσιάζει το στρατιωτικό δόγμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν για επικύρωση,
- διορίζει και απομακρύνει από τη θέση ανώτερους διοικητές των Ενόπλων Δυνάμεων της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- οργανώνει τη διοίκηση της Προεδρείας της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και διορίζει τον επικεφαλής της,
- υποβάλλει σύσταση στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν για την εκλογή του Επιτρόπου για τα ανθρώπινα δικαιώματα,
- υποβάλλει στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν πρόταση για τη δημιουργία διπλωματικών αντιπροσωπειών της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν σε ξένες χώρες και διεθνείς οργανισμούς, διορίζει και ανακαλεί διπλωματικούς εκπροσώπους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν σε ξένα κράτη και διεθνείς οργανισμούς,
- δέχεται διαπιστευτήρια και επιστολές ανάκλησης των διπλωματικών εκπροσώπων ξένων κρατών,
- συνάπτει διεθνείς συνθήκες και διακυβερνητικές συμφωνίες, υποβάλλει διεθνείς και διακυβερνητικές συμφωνίες που περιέχουν κανόνες αντίθετους προς τους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν για επικύρωση ή καταγγελία, και υπογράφει διατάγματα για την επικύρωση διεθνών συνθηκών και συμφωνιών,
- αποφασίζει για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος,
- υπογράφει και εκδίδει νόμους,
- διευθετεί θέματα υπηκοότητας,
- αποφασίζει θέματα σχετικά με τη χορήγηση πολιτικού ασύλου,
- εκδίδει πράξεις για τη χορήγηση συγχώρεσης,
- χορηγεί κρατικά βραβεία,
- απονέμει υψηλότερες στρατιωτικές και υψηλότερες ειδικές τάξεις,
- ανακοινώνει ολική ή μερική επιστράτευση και αποστράτευση,
- αποφασίζει να καλέσει πολίτες της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν για επείγουσα στρατιωτική θητεία και για τη μεταφορά στρατιωτών στην εφεδρεία,
- ιδρύει το Συμβούλιο Ασφαλείας της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- εισάγει πρόταση στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν σχετικά με τη συγκατάθεση να στρατολογήσει Ένοπλες Δυνάμεις της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν για την εκπλήρωση υποχρεώσεων που δεν συνδέονται με την κύρια υποχρέωσή τους,
- κηρύσσει κατάσταση έκτακτης ανάγκης και στρατιωτικό νόμο,
- με τη συγκατάθεση του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, κηρύσσει πόλεμο και υπογράφει ειρήνη,
- θεσπίζει ειδικές προστατευτικές υπηρεσίες, οι οποίες προβλέπονται στον προϋπολογισμό της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- διευθετεί άλλα θέματα που δεν ανατίθενται από το παρόν Σύνταγμα στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν με εκτελεστικό διάταγμα.
Άρθρο 110. Υπογραφή νόμων
- Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν υπογράφει νόμους εντός 56 ημερών από την ημέρα της παρουσίασης τους. Εάν ο νόμος προκαλεί αντιρρήσεις εκ μέρους του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, αυτός, χωρίς να υπογράψει τον νόμο, θα τον επιστρέψει, εντός της προβλεπόμενης χρονικής στιγμής, επισυνάπτοντας τις αντιρρήσεις του στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Εάν το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν υιοθετήσει με δεύτερη ψηφοφορία νόμο που είχε προηγουμένως ψηφιστεί με πλειοψηφία 83 ψήφων με πλειοψηφία 95 ή νόμο που είχε προηγουμένως ψηφιστεί με πλειοψηφία 63 ψήφων με πλειοψηφία 83 ψήφων, ο νόμος τίθεται σε ισχύ.
Άρθρο 110-1. Ανάθεση εξουσίας για υπογραφή διεθνών διακρατικών και διακυβερνητικών συμφωνιών
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μπορεί να αναθέσει την εξουσία στον Αντιπρόεδρο, στα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και σε άλλους υπαλλήλους, που διορίζονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν για την υπογραφή διεθνών διακρατικών και διακυβερνητικών συμφωνιών.
Άρθρο 111. Διακήρυξη στρατιωτικού νόμου
Όταν ένα μέρος του εδάφους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν έχει καταληφθεί, όταν ένα ξένο κράτος έχει κηρύξει πόλεμο κατά της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, όταν δημιουργείται πραγματικός κίνδυνος ένοπλης επίθεσης κατά της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, όταν αποκλείεται ένα έδαφος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, και εάν υπάρχει πραγματικός κίνδυνος τέτοιου αποκλεισμού, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν δηλώνει στρατιωτικό νόμο σε ολόκληρη την επικράτεια της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν ή σε ορισμένα από τα μέρη της και εντός 24 ωρών παρουσιάζει το διάταγμα προς το Μιλί Ματζλίς προς τη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν για επικύρωση.
Άρθρο 112. Διακήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν κηρύσσει κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε ξεχωριστές περιοχές της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν όταν υπάρχουν φυσικές καταστροφές, επιδημίες, επιζωοτίες, μεγάλες οικολογικές και άλλες καταστροφές, καθώς και όταν υπάρχουν ενέργειες που στοχεύουν στην παραβίαση της εδαφικής ακεραιότητας της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, αναγκαστική αλλαγή του Συνταγματικού της συστήματος, μαζικές διαταραχές, συνοδευόμενες από βία, αύξηση εθνικών συγκρούσεων που δημιουργούν απειλή για τη ζωή και την ασφάλεια των πολιτών ή για την κανονική δραστηριότητα των κρατικών οργάνων.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν εντός 24 ωρών υποβάλλει το διάταγμα στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν για επικύρωση.
Άρθρο 113. Αποφάσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν θεσπίζει γενικούς κανόνες με διάταγμα και εκδίδει εντολές για τον καθορισμό άλλων θεμάτων.
Εάν δεν προβλέπεται διαφορετική διαδικασία σε διατάγματα και εντολές, τίθενται σε ισχύ από την ημέρα της δημοσίευσης.
Άρθρο 114. Καθεστώς του Υπουργικού Συμβουλίου των Υπουργών της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Με σκοπό την εφαρμογή της εκτελεστικής αρμοδιότητας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν σχηματίζει το Υπουργικό Συμβούλιο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Το Υπουργικό Συμβούλιο είναι το ανώτατο εκτελεστικό όργανο της εκτελεστικής εξουσίας του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Το Υπουργικό Συμβούλιο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν είναι δευτερεύον και υπόκειται στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Η ημερήσια διάταξη του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν καθορίζεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 115. Σύνθεση του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
Το Υπουργικό Συμβούλιο αποτελείται από τον πρωθυπουργό της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, τον αναπληρωτή του, τους υπουργούς και τους επικεφαλής άλλων κεντρικών οργάνων εκτελεστικής εξουσίας.
Άρθρο 116. Παραίτηση του Υπουργικού Συμβουλίου
Την ημέρα που ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν αναλαμβάνει τα καθήκοντά του, το Υπουργικό Συμβούλιο παραιτείται.
Άρθρο 117. Συνεδριάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
Ο Πρωθυπουργός της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν προεδρεύει στις συνεδριάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 118. Διαδικασία διορισμού του Πρωθυπουργού της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Ο Πρωθυπουργός της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν διορίζεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν με τη συγκατάθεση του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν υποβάλλει προς συζήτηση στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν πρόταση για την υποψηφιότητα για τη θέση του πρωθυπουργού το αργότερο ένα μήνα από την ημέρα της ανάληψης των καθηκόντων του ή το αργότερο δύο εβδομάδες από την ημέρα παραίτησης του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν εγκρίνει τον υποψήφιο για τη θέση του πρωθυπουργού της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν το αργότερο μία εβδομάδα μετά την υποβολή της υποψηφιότητας. Εάν δεν τηρηθεί αυτή η διαδικασία ή εάν ο υποψήφιος που πρότεινε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν για τη θέση του Πρωθυπουργού της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν απορρίφθηκε τρεις φορές, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μπορεί να διορίσει πρωθυπουργό της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν χωρίς συγκατάθεση της Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 119. Εξουσίες του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
Το Υπουργικό Συμβούλιο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν:
- προετοιμάζει σχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και το υποβάλλει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- διασφαλίζει την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- διασφαλίζει την υλοποίηση της χρηματοοικονομικής πίστωσης και της νομισματικής πολιτικής,
- διασφαλίζει την εκτέλεση του κρατικού κοινωνικού προγράμματος,
- καθοδηγεί τα Υπουργεία και άλλα κεντρικά όργανα των εκτελεστικών οργάνων, ακυρώνει τις πράξεις τους,
- διευθετεί άλλα θέματα που ανατίθενται από τον Πρόεδρο στην αρμοδιότητα του Υπουργικού Συμβουλίου.
Άρθρο 120. Αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Το Υπουργικό Συμβούλιο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν θεσπίζει γενικούς κανόνες εκδίδοντας διατάγματα και εκδίδει εντολές για τον καθορισμό άλλων θεμάτων.
- Εάν δεν καθορίζεται διαφορετική διαδικασία σε διατάγματα και εντολές του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, τίθενται σε ισχύ μετά την ημέρα της δημοσίευσης.
Άρθρο 121. Προϋποθέσεις υποψηφίων για το Υπουργικό Συμβούλιο
Ο προτεινόμενος για Πρωθυπουργός της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, αναπληρωτής πρωθυπουργός, υπουργός, επικεφαλής άλλου κεντρικού σώματος εκτελεστικής εξουσίας μπορεί να είναι πολίτης της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, που έχει δικαίωμα ψήφου, με πτυχίο πανεπιστημίου, χωρίς καμία υποχρέωση σε άλλα κράτη.
Άρθρο 122. Προϋποθέσεις για τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
Ο Πρωθυπουργός της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, οι αναπληρωτές του, οι υπουργοί, οι αρχηγοί άλλων κεντρικών οργάνων της εκτελεστικής εξουσίας δεν μπορούν να κατέχουν άλλη εκλεγμένη ή διορισμένη θέση, δεν μπορούν να ασκούν επιχειρηματικές, εμπορικές και άλλες αμειβόμενες δραστηριότητες, με εξαίρεση επιστημονική, διδακτική και δημιουργική δραστηριότητα, δεν μπορούν να λάβουν αμοιβές εκτός από τον μισθό θέσης και τα μέσα που λαμβάνονται για επιστημονική, διδακτική και δημιουργική εργασία.
Άρθρο 123. Ασυλία του Πρωθυπουργού της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Κατά τη διάρκεια της θητείας του, ο Πρωθυπουργός απολαμβάνει προσωπική ασυλία.
- Ο Πρωθυπουργός δεν μπορεί να προσαχθεί στο δικαστήριο, να κρατηθεί, εκτός από τις περιπτώσεις κατά τις οποίες έχει συλληφθεί επ' αυτοφόρω, δεν μπορεί να του επιβληθεί δικαστική απόφαση, διοικητική ποινή, σύλληψη και άλλα μέτρα καταστολής, δεν μπορεί να αναζητηθεί ή να ελεγχθεί.
- Ο Πρωθυπουργός της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μπορεί να κρατηθεί εάν συλληφθεί επ' αυτοφόρω. Στην περίπτωση αυτή, το όργανο που τον έχει συλλάβει ενημερώνει αμέσως τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Η ασυλία του Πρωθυπουργού της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μπορεί να διακοπεί μόνο από τον Πρόεδρο βάσει της παρουσίασης του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 124. Τοπική εκτελεστική εξουσία
- Η τοπική εκτελεστική εξουσία ασκείται από τους προϊσταμένους της εκτελεστικής εξουσίας.
- Οι προϊστάμενοι της εκτελεστικής εξουσίας διορίζονται και παύονται από τις θέσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Η αρμοδιότητα της τοπικής εκτελεστικής εξουσίας καθορίζεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Κεφάλαιο VII. Δικαστική εξουσία
ΕπεξεργασίαΆρθρο 125. Άσκηση δικαστικής εξουσίας
- Η δικαστική εξουσία ασκείται αποκλειστικά από δικαστικά όργανα.
- Η δικαστική εξουσία ασκείται από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, το Ανώτατο Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, τα Εφετεία της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, τα γενικά και εξειδικευμένα δικαστήρια της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Η δικαστική εξουσία ασκείται σε συνταγματικές, αστικές, διοικητικές και ποινικές δικαστικές διαδικασίες και σε άλλες μορφές που ορίζονται από τον νόμο.
- Στις ποινικές δικαστικές διαδικασίες, συμμετέχουν η Εισαγγελία της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και η υπεράσπιση.
- Η δικαστική δομή και η νομική διαδικασία καθορίζονται από τον νόμο.
- Απαγορεύεται η χρήση νομικών μέσων που δεν ορίζονται από τον νόμο για την αλλαγή της αρμοδιότητας των δικαστών και τη δημιουργία έκτακτων δικαστηρίων.
- Οι δικαστικές διαδικασίες προβλέπουν την ανακάλυψη της αλήθειας.
Άρθρο 126. Προϋποθέσεις υποψηφίων για τη θέση των δικαστών
- Οι πολίτες της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, που απολαμβάνουν το δικαίωμα ψήφου, έχουν πτυχίο νομικής και πενταετή εργασιακή εμπειρία στον τομέα του δικαίου μπορούν να γίνουν δικαστές.
- Οι δικαστές δεν μπορούν να κατέχουν άλλη εκλεγμένη ή διορισμένη θέση, δεν μπορούν να ασχολούνται με επιχειρηματικές, εμπορικές και άλλες αμειβόμενες δραστηριότητες, με εξαίρεση την επιστημονική, διδακτική και δημιουργική εργασία, ούτε μπορούν να συνεργάζονται με πολιτικά κόμματα και να ασχοολούνται με πολιτική δραστηριότητα, ούτε μπορούν να λαμβάνουν αμοιβές εκτός από μισθούς και μέσα για επιστημονική, διδακτική και δημιουργική εργασία.
Άρθρο 127. Αρχές της δικαιοσύνης
- Οι δικαστές είναι αυτόνομοι, υπάγονται μόνο στο Σύνταγμα και στους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και είναι αμετάκλητοι κατά τη διάρκεια της θητείας τους.
- Οι δικαστές αποφασίζουν τις υποθέσεις με αμερόληπτο και δίκαιο τρόπο, ακολουθώντας τη νομική ισότητα των πλευρών, βάσει γεγονότων και σύμφωνα με τον νόμο
- Άμεσος ή έμμεσος περιορισμός της νομικής διαδικασίας εκ μέρους κάποιου και για κάποιο λόγο, παράνομη επιρροή, πίεση, απειλές και παρέμβασεις δεν επιτρέπονται.
- Η δικαιοσύνη παρέχεται βάσει της νομικής ισότητας των πολιτών ενώπιον του νόμου και του δικαστηρίου.
- Οι δίκες σε όλα τα δικαστήρια είναι δημόσιες.
Η ακρόαση της υπόθεσης κεκλεισμένων των θυρών μπορεί να εγκριθεί σε περίπτωση που το δικαστήριο υποθέσει ότι η ανοιχτή δίκη μπορεί να οδηγήσει στην αποκάλυψη ενός κρατικού, επαγγελματικού ή εμπορικού μυστικού ή όταν το δικαστήριο κρίνει απαραίτητο να κρατήσει ένα μυστικό της προσωπικής ή οικογενειακής ζωής. - Οι νομικές διαδικασίες ποινικών υποθέσεων από προεπιλογή δεν επιτρέπονται στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο.
- Οι νομικές διαδικασίες διεξάγονται με βάση την αρχή της διαμάχης.
- Ο καθένας έχει το δικαίωμα να λάβει ειδική νομική βοήθεια σε οποιοδήποτε στάδιο της νομικής διαδικασίας.
- Η δικαιοσύνη βασίζεται στο τεκμήριο της αθωότητας.
- Οι νομικές διαδικασίες στη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν διεξάγονται στην επίσημη γλώσσα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν ή στη γλώσσα του πληθυσμού που αποτελεί την πλειοψηφία στην εν λόγω περιοχή. Άτομα-συμμετέχοντες σε δικαστική εξέταση που δεν γνωρίζουν τη γλώσσα στην οποία διεξάγονται οι νομικές διαδικασίες έχουν το δικαίωμα να λάβουν γνώση του θέματος, να συμμετάσχουν στη δίκη με τη βοήθεια διερμηνέα, μιλώντας στη μητρική τους γλώσσα.
Άρθρο 128. Ασυλία των δικαστών
- Οι δικαστές απολαύουν ασυλίας.
- Ένας δικαστής μπορεί να προσαχθεί στο δικαστήριο μόνο με τη διαδικασία που ορίζει ο νόμος.
- Η αρμοδιότητα των δικαστών μπορεί να διακοπεί μόνο με τη νομική διαδικασία που ορίζει ο νόμος.
- Εάν ένας δικαστής διαπράττει έγκλημα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, βάσει των συμπερασμάτων του Ανώτατου Δικαστηρίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, ζητά την απομάκρυνση του δικαστή από το αξίωμα ενώπιον του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Τα σχετικά συμπεράσματα του Ανώτατου Δικαστηρίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν πρέπει να υποβληθούν στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν εντός 30 ημερών από την αίτηση.
- Οι αποφάσεις για την απομάκρυνση των μελών του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, του Ανώτατου Δικαστηρίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και των Εφετείων της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν λαμβάνονται με πλειοψηφία 83 ψήφων, αποφάσεις για την απομάκρυνση άλλων δικαστών με πλειοψηφία 63 ψήφων στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 129. Δικαστικές αποφάσεις και εφαρμογή τους
- Οι δικαστικές αποφάσεις λαμβάνονται εξ ονόματος του κράτους και η εφαρμογή τους είναι υποχρεωτική.
- Η μη εκτέλεση δικαστικής απόφασης συνεπάγεται ευθύνη που ορίζεται από τον νόμο.
- Η δικαστική απόφαση στηρίζεται σε νόμο και αποδεικτικά στοιχεία.
Άρθρο 130. Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν αποτελείται από εννέα (9) δικαστές.
- Τα μέλη του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν διορίζονται από το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μετά από πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Κατόπιν αιτήματος του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, του Ανώτατου Δικαστηρίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν ή του Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν εξετάζει τα ακόλουθα θέματα:
- τη συμμόρφωση με το Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν των νόμων της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, των διαταγμάτων και των εντολών του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, των ψηφισμάτων του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, των ψηφισμάτων και των εντολών του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, των κανονιστικών και νομικών πράξεων κεντρικών εκτελεστικών οργάνων της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- τη συμμόρφωση με τους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν των διατάξεων του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, των αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, των κανονιστικών και νομικών πράξεων των κεντρικών εκτελεστικών οργάνων της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- τη συμμόρφωση με τα διατάγματα και τις εντολές του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν των ψηφισμάτων του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και των κανονιστικών και νομικών πράξεων των κεντρικών εκτελεστικών οργάνων της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- σε περιπτώσεις που ορίζονται από τον νόμο, τη συμμόρφωση των πράξεων του Ανώτατου Δικαστηρίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν με το Σύνταγμα και των νόμων της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- τη συμμόρφωση των πράξεων των δήμων με το Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, τα διατάγματα του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, τα ψηφίσματα του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν (στην Αυτόνομη Δημοκρατία του Ναχτσεβάν με το Σύνταγμα και τους νόμους της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν και με τα ψηφίσματα του Υπουργικού Συμβουλίου της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν),
- τη συμμόρφωση των μη επικυρωμένων διακρατικών συνθηκών της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν με το Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και τη συμμόρφωση των διακυβερνητικών συνθηκών με το Σύνταγμα και τους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- τη συμμόρφωση του Συντάγματος και των νόμων της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν, των ψηφισμάατων του Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν, των ψηφισμάτων και των πράξεων του Υπουργικού Συμβουλίου της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν με το Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, τη συμμόρφωση των νόμων της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν, των αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν με τους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και τη συμμόρφωση των αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν με τα διατάγματα και τις εντολές του Προέδρου και τα ψηφίσματα του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- διαφορές που σχετίζονται με το διαχωρισμό των εξουσιών μεταξύ των νομοθετικών και εκτελεστικών κλάδων.
- Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν ερμηνεύει το Σύνταγμα και τους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μετά από αίτηση του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, του Γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν ή του Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν.
- Όποιος ισχυρίζεται ότι είναι θύμα παραβίασης των δικαιωμάτων ή των ελευθεριών του με απόφαση της νομοθετικής, εκτελεστικής και δικαστικής εξουσίας ή με μία από τις δημοτικές πράξεις που αναφέρονται στα σημεία 1-7 της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου μπορεί να προσφύγει, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται από τον νόμο, στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν με σκοπό την αποκατάσταση των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών του.
- Σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται από τη νομοθεσία της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, τα δικαστήρια μπορούν να ζητήσουν από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν να ερμηνεύσει το Σύνταγμα και τους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν σχετικά με ζητήματα που προκύπτουν από την εφαρμογή ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολιτικών ελευθεριών.
- Ο Συνήγορος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν υποβάλλει αίτηση στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν σε περιπτώσεις κατά τις οποίες τα δικαιώματα και οι ελευθερίες ενός ατόμου φέρεται να έχουν παραβιαστεί από ισχύουσες νομοθετικές πράξεις, κανονιστικές πράξεις της εκτελεστικής εξουσίας ή των δήμων ή από δικαστικές αποφάσεις σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται από τη νομοθεσία της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν για την εκδίκαση των υποθέσεων και των αιτήσεων που αναφέρονται ως σημεία 1 έως 7 στην παράγραφο 3 του παρόντος άρθρου.
- Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν εκτελεί επίσης τα άλλα καθήκοντα που ορίζονται στο παρόν Σύνταγμα.
- Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν καθορίζει θέματα δικαιοδοσίας. Οι αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν είναι δεσμευτικές για ολόκληρη την επικράτεια της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Οι αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν δημοσιοποιούνται.
- Νόμοι και άλλες κανονιστικές πράξεις ή μεμονωμένες διατάξεις τέτοιων πράξεων ή διακυβερνητικών συνθηκών της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν παύουν να ισχύουν τη στιγμή που αναφέρεται στην απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου που τις κηρύσσει ασυμβίβαστες με το Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Οι διακρατικές συνθήκες της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν που κηρύσσονται αντισυνταγματικές δεν τίθενται σε ισχύ.
Άρθρο 131. Ανώτατο Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Το Ανώτατο Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν είναι το ανώτατο δικαστικό όργανο σε αστικές, ποινικές και άλλες υποθέσεις που ανήκουν σε γενικά και εξειδικευμένα δικαστήρια· διαχειρίζεται τη δικαιοσύνη με διαδικασία αγωγής· pαρέχει εξηγήσεις σχετικά με την πρακτική των δικαστηρίων με αγωγή.
- Οι δικαστές του Ανώτατου Δικαστηρίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν διορίζονται από το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μετά από πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Οι αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν δημοσιοποιούνται.
Άρθρο 132. Εφετεία της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Τα Εφετεία της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν είναι τα τελευταία δικαστήρια σε θέματα που τους έχουν ανατεθεί από τον νόμο.
- Οι δικαστές των Εφετείων διορίζονται από το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μετά από σύσταση του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 133. Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Το Γραφείο του Εισαγγελέα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, κατά τη διαδικασία και τις υποθέσεις, που ορίζονται από τον νόμο, ασκεί έλεγχο στην ακριβή και ομοιόμορφη εκτέλεση και εφαρμογή των νόμων· εκπροσωπεί στο δικαστήριο την κρατική δίωξη· προκαλεί ενέργειες· θεσπίζει διαδικασίες και διεξάγει έρευνες· φέρνει αντιρρήσεις για τις αποφάσεις του δικαστηρίου. Φαίνεται πως δεν υπάρχει προσπάθεια περιορισμού της εξουσίας του Εισαγγελέα, ο οποίος παρέμεινε ένα από τα πολλά αυταρχικά χαρακτηριστικά του πρώην σοβιετικού καθεστώτος.
- Το Γραφείο του Εισαγγελέα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν είναι ένα ενιαίο συγκεντρωτικό όργανο που αποτελείται από εδαφικά και εξειδικευμένα Γραφεία Εισαγγελέων με βάση την υπαγωγή τους στον Εισαγγελέα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Ο Εισαγγελέας της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν διορίζεται και απομακρύνεται από τη θέση του από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν με τη συγκατάθεση του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Οι αναπληρωτές του Εισαγγελέα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, οι επικεφαλής των εξειδικευμένων δημοκρατικών γραφείων του Εισαγγελέα διορίζονται και απομακρύνονται από τη θέση τους από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μετά από συναίνεση του Εισαγγελέα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Οι εδαφικοί και εξειδικευμένοι εισαγγελείς διορίζονται στις θέσεις από τον Εισαγγελέα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν σε συμφωνία με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Κεφάλαιο VIII. Αυτόνομη Δημοκρατία του Ναχτσεβάν
ΕπεξεργασίαΆρθρο 134. Καθεστώς της αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν
- Η Αυτόνομη Δημοκρατία του Ναχτσεβάν είναι ένα αυτόνομο κράτος που αποτελεί μέρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Το καθεστώς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν καθορίζεται από το παρόν Σύνταγμα.
- Η Αυτόνομη Δημοκρατία του Ναχτσεβάν είναι αναφαίρετο τμήμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Το Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, οι νόμοι της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, τα διατάγματα του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και τα ψηφίσματα του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν είναι δεσμευτικά στην επικράτεια της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν.
- Το Σύνταγμα και οι νόμοι της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν δεν πρέπει να έρχονται σε αντίθεση με το Σύνταγμα και τους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, τα διατάγματα του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και τα ψηφίσματα του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Το Σύνταγμα της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν παρουσιάζεται στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και επιβεβαιώνεται από συνταγματικό νόμο.
Άρθρο 135. Διαχωρισμός των εξουσιών στην Αυτόνομη Δημοκρατία του Ναχτσεβάν
- Η νομοθετική εξουσία στην Αυτόνομη Δημοκρατία του Ναχτσεβάν ασκείται από το Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν, η εκτελεστική εξουσία ασκείται από το Υπουργικό Συμβούλιο της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν, η δικαστική εξουσία ασκείται από τα δικαστήρια της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν.
- Το Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν ασχολείται ανεξάρτητα με θέματα που αναφέρονται στην εξουσία του από το Σύνταγμα και τους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Το Υπουργικό Συμβούλιο της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν ασχολείται ανεξάρτητα με θέματα που αναφέρονται στην εξουσία του από το Σύνταγμα και τους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, και τα διατάγματα του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, τα δικαστήρια της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν ασχολούνται ανεξάρτητα με θέματα που αναφέρονται στην εξουσία τους από το Σύνταγμα και τους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 136. Ανώτατος Αξιωματούχος της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν
Ο Πρόεδρος του Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν είναι ο ανώτατος αξιωματούχος της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν.
Άρθρο 137. Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν
- Το Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν αποτελείται από 45 μέλη.
- Η θητεία των μελών του Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν είναι πενταετής.
- Το Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν εκλέγει τον Πρόεδρο του Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν και οι βουλευτές του αποτελούν μόνιμες και άλλες επιτροπές.
Άρθρο 138. Γενικοί κανόνες που θεσπίζονται από το Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν
- Το Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν θεσπίζει γενικούς κανόνες για τα ακόλουθα θέματα:
- εκλογές για το Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν,
- φορολογία,
- κατευθύνσεις της οικονομικής ανάπτυξης της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν,
- κοινωνική ασφάλιση,
- προστασία του περιβάλλοντος,
- τουρισμός,
- υγειονομική περίθαλψη, επιστήμη, πολιτισμός.
- Το Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν εκδίδει νόμους για θέματα που ορίζονται στο παρόν άρθρο.
Άρθρο 139. Θέματα που απασχολούν το Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν
- Το Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν ασχολείται με τα ακόλουθα θέματα:
- οργάνωση εργασίας του Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν,
- προϋπολογισμός της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν,
- έγκριση οικονομικών και κοινωνικών προγραμμάτων της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν,
- διορισμός στη θέση και η απομάκρυνση από τη θέση του Πρωθυπουργού της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν,
- έγκριση της σύνθεσης του υπουργικού συμβουλίου της αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν,
- ψήφο εμπιστοσύνη στο υπουργικό συμβούλιο της αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν.
- Το Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν ψηφίζει ψηφίσματα για τα θέματα που αναφέρονται στο παρόν άρθρο.
Άρθρο 140. Το Υπουργικό Συμβούλιο της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν
- Η σύνθεση του Υπουργικού Συμβουλίου της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν καθορίζεται από το Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν μετά από πρόταση του Πρωθυπουργού της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν.
- Ο Πρωθυπουργός της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν διορίζεται από το Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν βάσει πρότασης του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Το Υπουργικό Συμβούλιο της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν:
- προβαίνει σε δημοσιονομικές εκτιμήσεις της Δημοκρατίας και τις υποβάλλει στο Αλί Ματζλίς της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν,
- πραγματοποιεί τον προϋπολογισμό της Αυτόνομης Δημοκρατίας,
- διασφαλίζει την εφαρμογή οικονομικών προγραμμάτων,
- διασφαλίζει προγράμματα κοινωνικής ασφάλισης,
- ασχολείται με άλλα θέματα που αποδίδονται στην αρμοδιότητά του από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Το Υπουργικό Συμβούλιο της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν εγκρίνει ψηφίσματα και διατάγματα.
Άρθρο 141. Τοπική εκτελεστική εξουσία στην αυτόνομη δημοκρατία του Ναχτσεβάν
Οι ηγέτες της τοπικής εκτελεστικής εξουσίας στην Αυτόνομη Δημοκρατία του Ναχτσεβάν διορίζονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν βάσει κοινών συστάσεων από τον Πρόεδρο του Αλί Ματζλίς και τον Πρωθυπουργό της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν.
Τέταρτο μέρος. Τοπική αυτοδιοίκηση
ΕπεξεργασίαΚεφάλαιο IX. Δήμοι
ΕπεξεργασίαΆρθρο 142. Οργάνωση της τοπικής αυτοδιοίκησης
- Η τοπική αυτοδιοίκηση σε αγροτικές περιοχές και πόλεις, χωριά και οικισμούς ασκείται από τους δήμους.
- Οι δήμοι σχηματίζονται βάσει εκλογών.
- Το θεμέλιο του καθεστώτος των δήμων καθορίζεται από το Σύνταγμα και τους κανόνες εκλογής των δήμων από τον νόμο.
Άρθρο 143. Οργάνωση του έργου των δήμων
- Οι δήμοι ασκούν τη δραστηριότητά τους με συνεδριάσεις, μόνιμες και άλλες επιτροπές.
- Οι συνεδριάσεις των δήμων συγκαλούνται από τον επικεφαλής του Δήμου.
Άρθρο 144. Αρμοδιότητα των δήμων
- Τα ακόλουθα θέματα διευθετούνται στις συνεδριάσεις των δήμων:
- αναγνώριση της αρχής των μελών του δήμου, λήξη της εξουσίας τους σε περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος,
- έγκριση των κανονισμών,
- εκλογή του Προέδρου του Δήμου και των αναπληρωτών του, μόνιμων και άλλων επιτροπών,
- καθορισμός των τοπικών φόρων και τελών,
- έγκριση του τοπικού προϋπολογισμού και απολογισμών για τη χρήση τους,
- κυριότητα της δημοτικής ιδιοκτησίας, χρέωση και χρήση της,
- έγκριση και εφαρμογή τοπικών προγραμμάτων κοινωνικής ασφάλισης και κοινωνικής ανάπτυξης,
- έγκριση και εφαρμογή τοπικών προγραμμάτων οικονομικής ανάπτυξης,
- έγκριση και εφαρμογή τοπικών οικολογικών προγραμμάτων.
- Οι δήμοι μπορούν να αναθέσουν πρόσθετη εξουσία από τη νομοθετική και την εκτελεστική εξουσία. Οι δήμοι πρέπει να διαθέτουν τα απαραίτητα οικονομικά μέσα για την εκτέλεση αυτής της αρχής. Η πραγματοποίηση αυτής της αρχής ελέγχεται από τη νομοθετική και την εκτελεστική εξουσία.
Άρθρο 145. Αποφάσεις των δήμων
- Οι αποφάσεις επί θεμάτων λαμβάνονται στις συνεδριάσεις των δήμων.
- Οι αποφάσεις των δήμων λαμβάνονται με απλή πλειοψηφία των μελών του δήμου.
- Οι αποφάσεις που συνδέονται με τους τοπικούς φόρους και πληρωμές λαμβάνονται με πλειοψηφία των δύο τρίτων των ψήφων των μελών του δήμου.
Άρθρο 146. Εγγύηση της ανεξαρτησίας των δήμων
- Οι δήμοι είναι ανεξάρτητοι για να ασκήσουν την εξουσία τους. Αυτό δεν αποκλείει την ευθύνη τους ενώπιον των πολιτών που κατοικούν στην επικράτεια του δήμου. Οι κανονισμοί και οι διαδικασίες για την επιλογή των μελών του δήμου, τον τερματισμό των εξουσιών τους, καθώς και ο κανονισμός για την πρόωρη διάλυση των δήμων καθορίζονται από τον νόμο.
- Η ανεξάρτητη άσκηση των εξουσιών τους από τους δήμους ενδέχεται να μην παραβιάζει την κυριαρχία του κράτους του Αζερμπαϊτζάν.
- Το κράτος επιβλέπει τις δραστηριότητες των δήμων.
- Οι δήμοι υποβάλλουν εκθέσεις στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν υπό τους όρους και με τον τρόπο που ορίζει ο νόμος.
- Οι δήμοι απολαύουν προστασίας στο δικαστήριο και λαμβάνουν αποζημίωση για επιπλέον έξοδα που προκαλούνται από αποφάσεις κρατικών φορέων.
Άρθρο 146-1. Ευθύνη των δήμων
Οι δήμοι και οι δημοτικοί υπάλληλοι είναι υπεύθυνοι για ζημίες που προκαλούνται στα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες ως αποτέλεσμα των αδικημάτων ή της αδράνειας από τους δημοτικούς υπαλλήλους και τη μη παροχή τους.
Πέμπτο μέρος. Νομοθεσία και θεσμοί
ΕπεξεργασίαΚεφάλαιο X. Νομικό σύστημα
ΕπεξεργασίαΆρθρο 147. Νομικό καθεστώς του Συντάγματος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Το Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν είναι ο ανώτατος νόμος στη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν.
- Το Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν έχει άμεση δεσμευτική ισχύ.
- Το Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν είναι το θεμέλιο του νομικού συστήματος στη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 148. Νόμοι για τη σύνθεση του νομικού συστήματος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
- Το νομικό σύστημα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν αποτελείται από τις ακόλουθες κανονιστικές-νομικές πράξεις:
- το Σύνταγμα,
- Νόμοι που εγκρίθηκαν με δημοψήφισμα,
- Νόμοι,
- Διατάγματα,
- Ψηφίσματα του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν,
- Κανονιστικές πράξεις των κεντρικών οργάνων της εκτελεστικής εξουσίας.
- Οι διεθνείς συνθήκες, στις οποίες είναι συμβαλλόμενο μέρος η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν, αποτελούν αναπόσπαστο ουσιαστικό μέρος του νομικού συστήματος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Στην Αυτόνομη Δημοκρατία του Ναχτσεβάν το Σύνταγμα και οι νόμοι της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν και τα ψηφίσματα του Υπουργικού Συμβουλίου της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν έχουν επίσης δεσμευτική ισχύ.
- Το νομικό σύστημα στην Αυτόνομη Δημοκρατία του Ναχτσεβάν πρέπει να αντιστοιχεί στο νομικό σύστημα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, τα τοπικά όργανα της εκτελεστικής εξουσίας μπορούν να λαμβάνουν αποφάσεις και οδηγίες κανονιστικού χαρακτήρα και άλλες πράξεις, υπό την προϋπόθεση ότι δεν έρχονται σε αντίθεση με πράξεις που αποτελούν μέρος του νομικού συστήματος.
Άρθρο 149. Κανονιστικές νομικές πράξεις
- Οι πράξεις που έχουν ψηφιστεί με δημοψήφισμα πρέπει να βασίζονται στοn νόμο και τη δικαιοσύνη (σε ίση σχέση με ίσα συμφέροντα).
- Μόνο σε περίπτωση δημοσίευσης πράξεων, που ψηφίζονται με δημοψήφισμα, είναι υποχρεωτική η χρήση και η εφαρμογή τους για τους πολίτες, τη νομοθετική, εκτελεστική και δικαστική εξουσία, τα νομικά πρόσωπα και τους δήμους.
- Οι νόμοι δεν πρέπει να έρχονται σε αντίθεση με το Σύνταγμα. Η αίτηση και η εκπλήρωση είναι υποχρεωτική μόνο για δημοσιευμένους νόμους για όλους τους πολίτες, νομοθετικές, εκτελεστικές και δικαστικές εξουσίες, νομικά πρόσωπα και δήμους.
- Τα διατάγματα δεν πρέπει να έρχονται σε αντίθεση με το Σύνταγμα ή τους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Μόνο δημοσιευμένα διατάγματα χρησιμοποιούνται και εφαρμόζονται για πολίτες, εκτελεστικά όργανα και νομικά πρόσωπα.
- Οι αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου δεν πρέπει να έρχονται σε αντίθεση με το Σύνταγμα, τους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και τα διατάγματα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Μόνο όταν δημοσιοποιηθούν οι αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, η εφαρμογή και η υλοποίησή τους είναι υποχρεωτικές για τους πολίτες, τα κεντρικά και τοπικά όργανα της εκτελεστικής εξουσίας και τα νομικά πρόσωπα.
- Οι πράξεις κεντρικών και τοπικών οργάνων της εκτελεστικής εξουσίας δεν πρέπει να έρχονται σε αντίθεση με το Σύνταγμα, τους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, τα διατάγματα του Προέδρου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και τις αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Οι κανονιστικές νομικές πράξεις, η αλλαγή του νομικού καθεστώτος των φυσικών και νομικών προσώπων, η κατάργηση ή ο μετριασμός της νομικής τους ευθύνης μπορεί να έχει αναδρομική ισχύ. Άλλες κανονιστικές-νομικές πράξεις δεν έχουν αναδρομική ισχύ.
- Οι κανονιστικές νομικές πράξεις δημοσιεύονται. Κανείς δεν μπορεί να αναγκαστεί να εκτελέσει (να συμμορφωθεί) με έναν κανονισμό που δεν δημοσιεύθηκε και θεωρήθηκε υπεύθυνος για την αποτυχία εκτέλεσης (τήρησης) αυτού του κανονισμού. Διάταγμα δημοσίευσης κανονισμών εκδίδεται από συνταγματικό νόμο.
Άρθρο 150. Πράξεις δήμων
- Οι πράξεις που εκδίδονται από τους δήμους δεν πρέπει να έρχονται σε αντίθεση με το Σύνταγμα και τους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, διατάγματα ή ψηφίσματα του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν (και στην Αυτόνομη Δημοκρατία του Ναχτσεβάν - επίσης το Σύνταγμα και οι νόμοι της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν και ψηφίσματα του Υπουργικού Συμβουλίου της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσεβάν).
- Η εφαρμογή των πράξεων που εκδίδει ο δήμος είναι δεσμευτική για τους πολίτες που ζουν στην επικράτειά του και για τα νομικά πρόσωπα που είναι εγκατεστημένα σε αυτήν την περιοχή.
Άρθρο 151. Νομικό καθεστώς των διεθνών πράξεων
Όταν προκύπτουν συγκρούσεις μεταξύ κανονιστικών-νομικών πράξεων που αποτελούν μέρος του νομικού συστήματος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν (με εξαίρεση το Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και των πράξεων που εκδόθηκαν μέσω δημοψηφίσματος) και διεθνών συνθηκών στις οποίες η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν είναι συμβαλλόμενο μέρος, ισχύουν οι διεθνείς συνθήκες.
Κεφάλαιο XI. Αναθεώρηση του Συντάγματος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
ΕπεξεργασίαΆρθρο 152. Διαδικασία για την αναθεώρηση του Συντάγματος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
Οι αλλαγές στο κείμενο του Συντάγματος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν εγκρίνονται μόνο με δημοψήφισμα.
Άρθρο 153. Διαδικασία για την έναρξη συνταγματικής αναθεώρησης
Εάν από το Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν ή από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν προταθούν αλλαγές στο κείμενο του Συντάγματος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, η γνώμη του Συνταγματικού Δικαστηρίου σχετικά με τις προτεινόμενες αλλαγές πρέπει να ληφθεί εκ των προτέρων.
Άρθρο 154. Όρια εξουσίας του Συνταγματικού Δικαστηρίου στα συνταγματικά δημοψηφίσματα
Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν δεν μπορεί να γνωμοδοτήσει σχετικά με τις αλλαγές στο κείμενο του Συντάγματος που εγκρίθηκε με δημοψήφισμα.
Άρθρο 155. Όρια στη συνταγματική αναθεώρηση
Δεν είναι δυνατή η υποβολή προτάσεων για δημοψήφισμα σχετικά με τα άρθρα 1, 2, 6, 7, 8 και 21 του παρόντος Συντάγματος, σχετικά με περιορισμούς ή κατάργηση των δικαιωμάτων και ελευθεριών του ανθρώπου και των πολιτών, που προβλέπονται στο Κεφάλαιο III του παρόντος Συντάγματος ή σε υψηλότερο βαθμό από ό,τι προβλέπεται από διεθνείς συμφωνίες στις οποίες η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν είναι συμβαλλόμενο μέρος.
Κεφάλαιο XII. Τροποποιήσεις στο Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
ΕπεξεργασίαΆρθρο 156. Διαδικασία για την έγκριση συνταγματικών τροποποιήσεων
- Οι τροποποιήσεις του Συντάγματος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν εγκρίνονται ως συνταγματικοί νόμοι στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν με πλειοψηφία 95 ψήφων.
- Οι συνταγματικοί νόμοι της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν σχετικά με τις τροποποιήσεις του Συντάγματος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν τίθενται σε ψηφοφορία δύο φορές στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Η δεύτερη ψηφοφορία διεξάγεται έξι μήνες μετά την πρώτη ψηφοφορία.
- Οι συνταγματικοί νόμοι της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν για τροποποιήσεις του Συντάγματος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν υποβάλλονται στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν τόσο μετά την πρώτη ψηφοφορία όσο και μετά τη δεύτερη ψηφοφορία.
- Οι συνταγματικοί νόμοι της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν σχετικά με τροποποιήσεις του Συντάγματος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν τίθενται σε ισχύ μετά την υπογραφή, μετά τη δεύτερη ψηφοφορία από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Οι συνταγματικοί νόμοι της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του Συντάγματος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και δεν πρέπει να έρχονται σε αντίθεση με το κύριο κείμενο του Συντάγματος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 157. Εισαγωγή τροποποιήσεων στο Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
Τροπολογίες στο Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μπορούν να υποβληθούν από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν ή τουλάχιστον 63 μέλη του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Άρθρο 158. Περιορισμός πρωτοβουλίας για την εισαγωγή τροποποιήσεων στο Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
Δεν μπορεί να προταθεί καμία τροποποίηση του Συντάγματος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν σχετικά με τις διατάξεις του Κεφαλαίου Ι του παρόντος Συντάγματος.
Μεταβατικές διατάξεις
Επεξεργασία- 1. Το Σύνταγμα της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν τίθεται σε ισχύ μετά την αποδοχή του (δημοψήφισμα) την ημέρα της επίσημης δημοσίευσης. Το Σύνταγμα (Θεμελιώδης Νόμος) της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν που εγκρίθηκε στις 21 Απριλίου 1978 χάνει την ισχύ του την ίδια ημέρα.
- 2. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν από την ημέρα της έγκρισης του παρόντος Συντάγματος και μέχρι την ολοκλήρωση της θητείας ασκεί τις εξουσίες που ορίζει το παρόν Σύνταγμα για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- 3. Η παράγραφος 5 του άρθρου 101 του παρόντος Συντάγματος επηρεάζει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν που εκλέγεται μετά την έγκριση του παρόντος Συντάγματος.
- 4. Η εξουσία του Μιλί Ματζλίς που απαρτίζεται από τους Λαϊκούς Αντιπροσώπους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν από το Ανώτατο Σοβιετικό της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν λήγει την ημέρα της πρώτης συνεδρίασης του νεοεκλεγμένου Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- Η πρώτη συνεδρίαση του νεοεκλεγέντος Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν θα πραγματοποιηθεί μία εβδομάδα μετά την εκλογή τουλάχιστον 83 μελών του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Η πρώτη σύνοδος του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν θα διαρκέσει έως τις 31 Μαΐου 1996.
- Το άρθρο 85 «του νόμου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν για τις εκλογές στο Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν», το οποίο εγκρίθηκε στις 15 Αυγούστου 1995, θα τεθεί σε ισχύ μέχρι τη λήξη της εξουσίας του Μιλί Ματζλίς της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν στην πρώτη σύγκληση που εκλέχθηκε βάσει του σχετικού νόμου.
- 5. Το Υπουργικό Συμβούλιο από την ημέρα της έγκρισης του παρόντος Συντάγματος έχει τις εξουσίες που ορίζονται από το παρόν Σύνταγμα.
- 6. Από την ημέρα έναρξης ισχύος του παρόντος Συντάγματος, λήγει η εξουσία των τοπικών Σοβιετικών των Λαϊκών Αντιπροσώπων της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Οι εξουσίες που ανατίθενται από τον νομοθέτη της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν στους τοπικούς Σοβιετικούς Λαϊκούς Αντιπροσώπους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν εφαρμόζονται από τοπικά όργανα της εκτελεστικής εξουσίας.
- 7. Εντός δύο ετών από την έναρξη ισχύος του παρόντος Συντάγματος, πρέπει να ψηφιστεί νόμος για την τοπική αυτοδιοίκηση και να διεξαχθούν εκλογές για τους δήμους.
- 8. Οι νόμοι και άλλες κανονιστικές-νομικές πράξεις που λειτουργούν στο έδαφος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν από την ημέρα της έγκρισης του παρόντος Συντάγματος παραμένουν σε ισχύ στα μέρη που δεν αντιβαίνουν στο παρόν Σύνταγμα.
- 9. Τα δικαστήρια της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν αποδίδουν τη δικαιοσύνη σύμφωνα με την εξουσία και τις αρχές του παρόντος Συντάγματος έως ότου τεθεί σε ισχύ το παρόν [νέο] Σύνταγμα.
- 10. Εντός ενός έτους από την ημέρα της έγκρισης του παρόντος Συντάγματος, πρέπει να ψηφιστεί αντίστοιχη νομοθεσία σχετικά με το καθεστώς των δικαστών, τη δομή του δικαστηρίου και τη μεταρρύθμιση του δικαστηρίου και πρέπει να διοριστούν νέοι δικαστές της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Μέχρις ότου εγκριθεί η σχετική νομοθεσία, ο διορισμός δικαστών στη θέση και η απομάκρυνσή τους θα πραγματοποιηθεί βάσει νομοθεσίας που ισχύει έως ότου τεθεί σε ισχύ το παρόν [νέο] Σύνταγμα.
- 11. Μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος Συντάγματος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, εντός ενός έτους πρέπει να ψηφιστεί νόμος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν για το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και να συσταθεί το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Πριν δημιουργηθεί το Συνταγματικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, η αρχή του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν που ορίζεται από το παρόν Σύνταγμα δεν θα εφαρμοστεί. Το ζήτημα που ορίζεται στο σημείο 7 παράγραφος 3 του άρθρου 130 του παρόντος Συντάγματος ρυθμίζεται από το Ανώτατο Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
- 12. Το Ανώτατο Διαιτητικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μέχρι την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος Συντάγματος, θα ονομάζεται Οικονομικό Δικαστήριο της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και θα ασκεί την αρμοδιότητα που ορίζεται από τη νομοθεσία.