ὁμοτέχνων τῶν ἁλυσιδέτων, μετ’ ἐρυθροῦ ἢ κιτρίνου σκούφου ἐπὶ τῆς κεφαλῆς καὶ μεγάλης εἰς τὰς χεῖρας σκούπας.
Ἀπαραίτητος πρὸς διατήρησιν πόλεως καθαρᾶς εἶνε ἡ ὕπαρξις εἴς τινα ἀπόστασιν ἀπ’ αὐτῆς ἀκαθάρτου προαστίου, προωρισμένου δηλαδὴ εἰς πᾶσαν ἀσυμβίβαστον πρὸς τὴν καθαριότητα βιομηχανίαν. Μόνον οἱ Ἀθηναῖοι στέργουσι νὰ ἔχουσιν ἀμέσους γείτονας χοιροτρόφους, βαφεῖς, ῥακοσυλλέκτας, βουστάσια, βυρσοδεψεῖα καὶ ἐλαιοτριβεῖα. Πάντα ταῦτα, ὡς καὶ τὰς ἀπεράντους αὐτῶν ἀποθήκας ἐλαίου, σάπωνος, τυροῦ, λίπους, τόνου καὶ παστοῦ κρέατος περιώρισαν οἱ Γενοβέζοι εἰς τὸ ἀπέχον ὅσον τὸ Φάληρον ἀπὸ τῶν Ἀθηνῶν χωρίον τοῦ Ἁγίου Πέτρου, καὶ ἔκτοτε ἡ πόλις αὐτῶν ἀπέβη ἐντελῶς ἄοσμος κατὰ τὰ τρία τέταρτα τοῦ ἔτους, μόνον δὲ κατὰ τὴν ἄνοιξιν ἀπόζει ἐκ τῆς ἀνθήσεως τῶν δενδροστοιχιῶν.
Οὐδ’ ἦτο τοῦτο τὸ μόνον τῆς καθαριότητος πλεονέκτημα, ἀλλὰ καὶ ἡ βαθμιαία καὶ τελεία σχεδὸν ἔκλειψις τοῦ βδελυρωτάτου τῶν παρασίτων. Ἀπὸ τῆς ἀρχῆς τοῦ παρόντος αἰῶνος ἡ Γένοβα εἶνε ἡ μόνη ἴσως ἐν Εὐρώπῃ πόλις ἡ μὴ φιλοξενοῦσα ποντικούς. Οὔτοι ἦσαν πρότερον ἐκεῖ ἀναρίθμητοι καὶ παμφάγοι. Κατὰ τὴν παιδικήν μου ἡλικίαν ἔζων ἀκόμη γερόντισσαι διηγούμεναι περὶ τῆς θηριωδίας τῶν τετραπόδων τούτων πράγματα ἀπίστευτα καὶ φρικαλέα. Τὸ μέγεθος αὐτῶν ἦτο ὅσον μεγάλης γαλῆς· ἠρήμωσαν ὁλοκλήρους συνοικίας καὶ ἐκένωσαν τὰς ἀποθήκας τοῦ ναυτικοῦ· ἔπνιγον τοὺς γάτους· κατεβρόχθιζον τὰς λαμπάδας τῶν ναῶν· ἔτρωγον ἐν τῇ κοιτίδι αὐτῶν τὰ βρέφη· ἀνέσκαπτον τοὺς τάφους, ὅπως φάγωσι καὶ τοὺς νεκρούς, τὴν δὲ ἡγουμένην τῆς μονῆς τῶν Καρμηλιτῶν ὁσίαν Ῥοζαλίαν ἔφαγον ἐν τῷ κελλίῳ της ζωντανήν, ἐνῷ ἦτο βυθισμένη εἰς ἔκστασιν οὐρανίαν. Εἰς ταῦτα ἐδυσπίστουν οἱ οὐδέποτε ὑπερβάντες τὰ τείχη τῆς πόλεως, ἀλλ’ οἱ ἐγκύψαντες καὶ εἰς τῶν περιχώρων τὴν γεωγραφίαν κάλλιστα ἐγνώριζον ὅτι ὁ παρὰ τῶν γραϊδίων ὑμνούμενος φοβερὸς καὶ γιγάντειος ποντικὸς δὲν ἦτο μυθώδης, οὐδὲ κἂν εὑρίσκετο μακράν, ἀλλὰ ζῇ, βασιλεύει καὶ πληθύνεται εἰς ἐλαχίστην ἀπὸ τῶν τειχῶν τῆς πόλεως ἀπόστασιν, μεταναστεύσας ἀπὸ ἡμίσεος ἤδη αἰῶνος εἰς τὸν Ἅγιον Πέτρον μετὰ τῶν ἐκεῖ ἐξορισθέντων ζωογδαρτῶν καὶ ἀλλαντοποιῶν, μετὰ τῶν σφαγείων καὶ τῶν ἀποθηκῶν στοκοφίσου καὶ ἀλειμματoκηρίων. Ἐν δὲ τῷ νέῳ αὐτῶν καταυλισμῷ τοσοῦτον, ὡς φαίνεται, ηὐχαριστή-
