ἣν προϊόντος τοῦ χρόνου κατήντησαν νὰ εὑρίσκωσιν ἡδυτέραν τοῦ ἀραβικοῦ κόκκου. Τοιαύτην τινὰ εὐχὴν ἐξέφρασεν ἔν τινι τῶν προλόγων αὐτοῦ καὶ ὁ σοφὸς ἡμῶν φίλος κύριος Δ. Βερναρδάκης, παριστῶν εἰς τοὺς κριτὰς τοῦ ἀγῶνος, ὅτι τῆς νεωτέρας ἡμῶν ποιήσεως ὁ κρίθινος ἄρτος ἦτο δι’ ἡμᾶς ὑγιεινότερος τῶν φραγκικῶν πλακούντων καὶ γλυκισμάτων. Τὸ κατ’ ἐμέ, κύριοι, ἐκτιμῶ κατ’ ἀξίαν καὶ τὴν λιτότητα καὶ τὸν πατριωτισμόν, ὁπωσδήποτε ὅμως νομίζω ὅτι εἰς τοὺς ἑκουσίως ὑποβαλλομένους εἰς τοιαύτην δίαιταν ὀφείλεται μισθὸς οὐχὶ κατώτερος ἢ εἰς τοὺς ἀσκητὰς τοῦ Ὄρους καὶ τῆς Θηβαΐδος.
Αἰτούμενος συγγνώμην διὰ τὸ μῆκος καὶ τὴν ὑπερβάλλουσαν ἴσως ἀφέλειαν τοῦ προλόγου, θέλω ἐκθέσει μετ’ ἴσης εἰλικρινείας καὶ τὰ κατὰ τὴν ἐκλογὴν τοῦ θέματος τῆς διατριβῆς.
Πρό τινων ἐτῶν γνώριμός μού τις, ἑτοιμαζόμενος νὰ μεταβῇ εἰς Αἴγυπτον πρὸς ἄγραν χρημάτων, ἔλεγεν εἰς τοὺς ἀποχαιρετῶντας μετ’ ἀπαραμίλλου σοβαρότητος: «Ἀναχωρῶ εἰς Ἀλεξάνδρειαν· τί μὲ συμβουλεύετε νὰ κάμω ἐκεῖ: τὸν ἰατρόν, τὸν δικηγόρον ἢ τὸν μεσίτην;»
Ἡ τοιαύτη ἐρώτησις ἤγειρε γενικὸν γέλωτα μεταξὺ τῶν παρεστώτων. Ἀλλ’ εἰς πολὺ γελοιωδεστέραν θέσιν εὑρίσκεται, νομίζω, ὁ μηδὲν εἰδικῶς ἐπιστάμενος καὶ ἐπιχειρῶν νὰ συναρμολογήσῃ διατριβήν· καθ’ ὅτι ὁ τυχοδιώκτης τοὐλάχιστον ἐκεῖνος μεταξὺ τριῶν μόνον ἐπιτηδευμάτων ἐταλαντεύετο, ἐνῷ ὁ ἐκ τοῦ προχείρου διατριβογράφος ἔχει νὰ ἐκλέξῃ μεταξὺ πάντων τῶν καρπῶν τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως, ὧν ὁ ἀριθμὸς ηὔξησεν εἰς μυριάδας. Πρόχειρον τούτου παράδειγμα ἔστωσαν οἱ τίτλοι, οὓς κατὰ σειρὰν ἐπεγραψα ἐπὶ κεφαλῆς τῆς ἐπιβληθείσης μοι διατριβής: Περὶ ἀνθρωποθυσιῶν παρ’ Ἑβραίοις, Ἡ ἀπειλοῦσα ἡμᾶς χρηματικὴ κρίσις, Τὸ ὄνειρον τοῦ Σκιπίωνος παρὰ Κικέρωνι, Περὶ μεταγγίσεως τοῦ αἵματος, Περὶ προικὸς παρὰ τοῖς βαρβάροις τοῦ μεσαίωνος, Περὶ ὑδροκεφάλων, Περὶ τῆς ρωμαντικῆς φιλολογίας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων, Περὶ ὑπνοβατῶν, Περὶ τῶν Καβείρων τῆς Σαμοθράκης, Περὶ τῆς εἰς τὴν μετάφρασιν τοῦ Δάντου ἐπικρίσεως τοῦ Κ. Ἀφεντούλη, ἵνα παραλείψω τὰ λοιπά. Περὶ πάντων τούτων εὔκολον εἶνε, κύριοι, τῇ βοηθείᾳ τῆς μνήμης καί τινων βιβλίων, νὰ συρράψῃ
