Σελίδα:Πλάτωνος, Απολογία Σωκράτους (Μωραϊτίδης).pdf/9

Η σελίδα αυτή έχει ελεγχθεί για πιθανά λάθη.
9
ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ

νης δὲν ἐννόησε τὴν εὐφυᾶ παρατήρησιν τοῦ διδασκάλου του, ὅστις ἠναγκάσθη σαφέστερον νὰ ἐπεξηγήσῃ αὐτὴν, λέγων ὅτι καθ’ ὅλην του τὴν ζωὴν οὐδὲν ἄλλο ἔκαμε, παρὰ νὰ ἐρευνᾷ τὰ δίκαια καὶ τὰ ἄδικα, καὶ τὰ μὲν δίκαια νὰ πράττῃ, τὰ δὲ ἄδικα νὰ ἀποφεύγῃ. Ὁμοίως ἀπέρριψε καὶ τὴν τεχνικὴν ἀπολογίαν, τὴν ὁποίαν εἶχε συντάξῃ δι' αὐτὸν ὁ Λυσίας, ὡς ἀναξίαν τῆς μεγαλοπρεπείας τῶν ἰδεῶν του, εἰπὼν ὅτι προτιμᾷ νὰ καταδικασθῇ ὡς Σωκράτης ἢ νὰ ἀθῳωθῇ ὡς Λυσίας.

Οὕτω λοιπόν, γενομένης τῆς δίκης, ὁ Σωκράτης πρώτην φορὰν ἐν τῷ βίῳ του ἐμφανίζεται εἰς δικαστήριον καὶ πειθόμενος εἰς τοὺς νόμους ἀπολογεῖται. Τὴν δὲ Ἀπολογίαν του διέσωσεν ὁ πρόκριτος τῶν μαθητῶν του, ὁ Πλάτων.

Ἀπολογία εἶνε τὸ μόνον ἐκ τῶν ἔργων τοῦ Πλάτωνος, τὸ ὁποῖον δὲν φέρει μορφὴν διαλόγου, ἀλλ’ εἶνε λόγος δικανικός, γραφεὶς δι’ ὡρισμένην περίπτωσιν, τὴν ὑπὸ τοῦ Σωκράτους γενομένην ἀπολογίαν ἐν τῷ δικαστηρίῳ. Ἅπασα ἡ ἀρχαιότης παραδέχεται αὐτὴν ὡς γνήσιον τοῦ Πλάτωνος ἔργον. Καὶ δὲν δυνάμεθα μὲν νὰ εἴπωμεν ὅτι οὕτως αὐτολεξεὶ ἀπελογήθη ὁ Σωκράτης ἐνώπιον τῶν Ἠλιαστῶν, ὡς συνέγραψε τὴν ἀπολογίαν ὁ Πλάτων. Ὅμως δὲν πρέπει διόλου νὰ ἀμφιβάλλωμεν ὅτι ὁ Πλάτων ἀπέδωκεν ἐν τῇ Ἀπολογίᾳ του ὅσον τὸ δυνατὸν πιστότερον τοὺς λόγους τοῦ Σωκράτους, ὡς ἐμφαίνεται τοῦτο σαφῶς ἐκ τῆς ὅλης συνθέσεως αὐτῆς, μαρτυρούσης λόγον ἐκ τοῦ προχείρου ἀπαγγελθέντα, ὡς καὶ ἔκ τινων ἐλλείψεων λογογραφικῶν αὐτῆς, ἐν σχέσει πρὸς τὰ λοιπὰ τοῦ Πλάτωνος καλλιτεχνήματα, διότι ὁ μέγας συγγραφεὺς ἦτο ἠναγκασμένος νὰ μὴ ἀπομακρυνθῇ πολὺ ἀπὸ τὴν ὑπὸ τοῦ Σωκράτους γενομένην ἀφήγησιν τῶν γεγονότων ἐν τῷ δικαστηρίῳ, τὰ ὁποῖα ἦσαν βεβαίως τότε πασίγνωστα.

Ἀπολογία κατὰ τοὺς ἀρχαίους κριτικοὺς εἶνε μὲν λόγος