Σελίδα:Πανδώρα Τεύχος 3.djvu/18

Αυτή η σελίδα δεν έχει ελεγχθεί ακόμη για πιθανά λάθη.
66
ΠΑΝΔΩΡΑ.

γετο, καὶ, κατὰ τὴν εὐγενῆ συνήθειαν τῶν θαλασσίων τεράτων, κατεπίεσε καὶ κατέστρεψε τὸν λαὸν διὰ νὰ ἐκδικηθῇ κατὰ τῶν ἡγεμόνων.

Τέλος ὁ φιλόλαος βασιλεὺς Κηφεὺς ἔπεμψε πρὸς τὸν χρησμὸν καὶ ἠρώτησεν εἰς τὶ πρέπει νὰ ἐνδώσῃ ὅπως ἀπαλλαγῇ τὸ ὑπήκοον του ἀπὸ τὰς βασάνους. Ὁ δὲ χρησμὸς ἀπεκρίθη, ὅτι τότε θὰ παύσωσι τά δεινά του, ὅταν παραδώσῃ τὴν Ἀνδρομέδαν ἀλυσσόδετον ἐπὶ τῶν σκοπέλων εἰς τὸ τέρας νὰ τὴν καταφάγῃ· καὶ ὁ δυστυχὴς Κηφεὺς τὸ ἐξετέλεσε. Κατ' εὐτυχίαν ὅμως ὁ Περσεὺς, ἐπὶ τοῦ Πηγάσου ὀχούμενος, διήρχετο ἐκεῖθεν κατὰ τὴν ἐπίσημον στιγμὴν, καθ' ἣν τὸ τέρας ἐξὴρχετο τῶν ὑδάτων ὅπως καταβροχθίσῃ τὴν κόρην. Τὰ δάκρυα δὲ αὐτῆς ἐκίνησαν εἰς οἶκτον τὸν ἥρωα, καὶ δείξας εἰς τὸν ὄρυκα τὴν κεφαλὴν τῆς Μεδούσης, τὸν ἀπελίθωσεν, ἠλευθέρωσε την Ἀνδρομέδαν, κατέπεισε τὸν Δία νὰ κατατάξῃ τὴν μητέρα της Κασσιόπειαν μεταξὺ τῶν ἀστέρων, ὅπου ἀκόμη εὑρίσκεται, καὶ ἡ ἱστορία τελειώνει μελοδραματικώτατα, διὰ τοῦ γάμου τῆς ἡγεμονίδος μετὰ τοῦ ἐλευθερωτοῦ της.

Οἱ ἀρχαῖοι φυσιογράφοι ἠσχολήθησαν σπουδαιότατα εἰς τὸ ν' ἀνακαλύψωσι τίνος φύσεως τέρας ἦτον τὸ τέρας τῆς Ἀνδρομέδας, καὶ ἀπεφάσισαν, ὅτι ἦτον ἡ ὄρκα τῶν τοῦ μεσαιῶνος, ὁ θαλάσσιος χὴν τῶν Γάλλων, ἡ Οὔδρα τέλος πάντων τοῦ περιηγητοῦ Βήλλωνος, ὅστις διισχυρίζεται, ὁτι οἱ νέοι Ἕλληνες σέβονται τοὺς δελφῖνας, καὶ φόνος δελφῖνος θεωρεῖται παρ' αὐτοῖς ὡς ἀνθρωποκτονία.

Παρατρέχομεν διάφορα ἄλλα εἴδη δελφίνων, ὧν τὰ ἤθη οὐδὲν περίεργον ἔχουσιν. Τὸ δὲ τῶν Δελφινοῤῥύγχων γένος εἶναι συγγενέστατον πρὸς τὸ τῶν δελφίνων, ὥστε καὶ οἱ φυσιογράφοι ἐθεώρησαν ὡς μόνον χαρακτηριστικὸν τῆς διαφορᾶς, τὸ σχῆμα τοῦ κρανίου, εἰς θόλον κυρτούμενον, καὶ ἔχον ῥύγχος ἐπίμηκες, μὲ κωνικοὺς ἀγκύλους ὀδόντας.

Εἶδος δὲ τούτου εἶναι ὁ Μακρόπτερος δελφινόῤῤυγχος, οὗ ἓν καὶ μόνον ἄτομον, εἴκοσι περίπου ποδῶν μῆκος ἔχον, ἐγένετο γνωστὸν τῷ 1835· ὅθεν φαίνεται, ὅτι τὸ εἶδος τοῦτο κατοικεῖ τοὺς ἀπωτάτους τῶν μεμακρυσμένων θαλασσῶν βυθοὺς, δι ' ὃ καὶ ἔμεινεν ἐντελῶς ἄγνωστον καὶ εἰς τοὺς κητοθήρας καὶ εἰς τοὺς περιηγητὰς καὶ εἰς τοὺς φυσιολόγους.

Ἀλλὰ κατὰ μίαν νύκτα τοῦ ἔτους ἐκείνου, ἐν Γαλλίᾳ, εἰς τὰς ἐκβολὰς τοῦ Σηκουάνου, ἁλιεὐς ἤκουσεν ἐπὶ τῆς παραλίας παράδοξον θόρυβον, εἰς τὴν στιγμὴν τῆς ἀμπότιδος, καὶ ἔτρεξε μὲν πρὸς τὸ μέρος ἐκεῖνο, ἀλλὰ τὸ σκότος καὶ ἢ ἀκατανόητος ἐκείνη βοὴ τὸν ἐτρόμαξαν, ὥστε δὲν ἐπλησίασεν. Ἐνίοτε ἠκούετο ὡς ῥόγχος ἀγνώστου καὶ μανιώδους θηρίου, ἄλλοτε στεναγμοὶ καὶ οἰμωγαὶ πνιγομένου· μετὰ ταῦτα ἐπατάσσετο τὸ ὕδωρ ὡς ὑπὸ καταῤῥάκτου, καὶ ἔτρεμε τῆς ὄχθης ἢ ἄμμος, καὶ ἀντήχει ὡς ἰσχυρῶς πληττομένη. Ὁ ἁλιεὺς ἔδραμεν ἀμέσως πρὸς τοὺς γείτονάς του, καὶ ἅμα ἔφεξεν, ἔφθασαν ὅλοι εἰς τὸ χωρίον.

Μακρόθεν ἤδη ἤκουσαν τὸν αὐτὸν θόρυβον, καὶ μετ' οὐ πολὺ εἶδαν ἐξοκεῖλαν ἐπὶ τῆς παραλίας, καὶ ἐκβρασθὲν ὑπὸ τῶν κυμάτων, μέγα θαλάσσιον τέρας, ἐναγωνίως σπαῖρον, καὶ μάτην προσπαθοῦν νὰ ἐπιστρέψῃ εἰς τὴν θάλασσαν. Τὸ σῶμά του εἶχε μῆκος δεκαπέντε ποδῶν, ἑπτὰ δὲ ποδῶν περιφέρειαν, καὶ ἐμειοῦτο βαθμηδὸν ἀπὸ τῶν μικρῶν παραστερνίων αὐτοῦ πτερυγίων μέχρι τῆς οὐρᾶς· ἡ φάρυγξ του εἷχε πλάτος δύω ποδῶν, ἀλλ' ἦτον νωδός· τὸ δὲ χρῶμά του ἦτον ὑπόφαιον καὶ στιλπνὸν, λευκαινόμενον δὲ ὑπὸ τήν κοιλίαν. Προσβαλόντες δ' αὐτὸ οἱ ἁλιεῖς διὰ ῥοπάλων καὶ ὀβελῶν, τὸ ἐφόνευσαν, καὶ τότε ἐγνώσθη, ὅτι τὸ ζῶον τοῦτο ἦτον ὁ μακρόπτερος δελφινόῤῥυγχος, οὐδέποτε ἄλλοτε ἀπαντηθείς. Πόθεν δὲ καὶ διατὶ ἦλθεν εἰς τὰ μέρη ἐκεῖνα, τὶς ἐμβλέπει εἰς τοὺς ἀχανεῖς βυθοὺς τῆς θαλάσσης, ὥστε νὰ τὸ εἰπῇ;

Ἔτι μείζων εἶναι ὁ λεγόμενος ἐστεμμένος (coronatus) δελφινόῤῥυγχος, ἔχων μῆκος τριάκοντα ὡς τριακονταπέντε ποδῶν, καὶ τάχος τοὐλάχιστον δεκαπεντε.

Ἡ δὲ λεγομένη Ἰνία τῆς Βολυβίας, κατὰ τὴν μεσημβρινὴν Ἀμερικὴν, ἰδιαίτερον γένος ἀποτελοῦσα, κατοικεῖ τοὺς ποταμοὺς καὶ τὰς λίμνας, καὶ ἔχει ἑπτὰ ὡς δέκα ποδῶν μῆκος, καὶ, ὡς αἱ φῶκαι, μύστακοι περὶ τὸ στόμα, ἐξ ὀλίγων τραχειῶν τριχῶν συνιστάμενον. Τὸ δὲ χρῶμα αὐτῆς εἶναι μεταβλητὸν, κυανόφαιον συνήθως ἄνω, ἀποκλίνον περὶ τὴν κοιλίαν πρὸς τὸ ῥοδόχρουν. Ἄλλοτε δὲ εἶναι ὑπέρυθρος, ἢ μελανόφαιος, ἢ στικτὴ, ἢ ῥαβδωτὴ. Γεννᾷ δὲ, ὡς βεβαιοῦσιν οἱ σπουδάσαντες τὰ ἤθη τοῦ ζώου τούτου, ἐν μόνον τέκνον ἑκάστοτε, καὶ τοσαύτη εἶναι ἡ μεταξὺ μητρὸς καὶ παιδίου στοργὴ, ὥστε πολλάκις ἐκτίθενται εἰς τοὺς μεγίστους κινδύνους δι' ἀμοιβαίαν ἄμυναν. Τὰ ζῶα ταῦτα δὲν ἔχουσι τὰς κινὴσεις τόσον ζωηρὰς καί σφοδρὰς ὡς οἱ λοιποὶ δελφῖνες, καὶ ἀναβαίνουσι συνεχέστερον αὐτῶν εἰς τὴν ἐπιφάνειαν, διὰ ν' ἀναπνέωσι τὸν ἀέρα. Συνδιαιτῶνται δὲ ἀνἀὰ τρία ἢ τέσσαρα ἐν οἰκογενείᾳ ὁμοῦ, καὶ θηρεύουσι τὴν λείαν των, ἔχοντα τὴν κεφαλὴν ἐκτὸς τῶν κυμάτων.

Αἱ δἐ φώκαιναι κατὰ τοῦτο διαφέρουσι τῶν ῥηθέντων γενῶν, ὅτι ἔχουσι τὴν κεφαλὴν οὐχὶ εἰς ῥύγχος ἐκτεινομένην, ἀλλὰ κατὰ τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον σφαιροειδῆ. Ἔχουσι δὲ ὅλαι, πλήν τῆς λεγομένης βελούγα, στεατῶδες πτερύγιον ἐπὶ τοῦ νώτου.

Ἡ κοινὴ φώκητότον συνήθης ἐν τῇ μεσογείῳ, εἶναι ἐκ τῶν ὁδοιπορικῶν ἰχθὐων. Εἰς τὸν Ὠκεανὸν ἀναβαίνει τὸ θέρος πρὸς τὰς βορείους θαλάσσας διὰ νὰ δροσισθῇ, τὸν δὲ χειμῶνα καταβαίνει πρὸς νότον, ὅπου ὅμως διαμένει ἐνίοτε, μάλιστα ἐν τῇ Μεσογείῳ, δι' ὅλου τοῦ ἔτους. Τὴν ῥάχιν ἔχει μελανὴν μετ' ἰοβαφῶν καὶ χλωρῶν ἀποχρώσεων, τὴν δὲ κοιλίαν, λευκήν. Τὸ δὲ μῆκος της εἶναι τεσσάρων ὡς ἓξ ποδῶν, ὥστε εἶναι τῶν κητῶν τὸ μικρότερον.

Ζῶσι δὲ αἱ φῶκαι ἀγεληδὸν, καὶ συνὴθως διαιτῶνται καὶ παίζουσιν εἰς τὴν ἐπιφάνειαν, πρωτίστην ἡδονὴν ἔχουσαι νὰ παλαίωσιν ἐπὶ τῶν τρικυμιῶν κατὰ τῆς ὁρμῆς τῶν κυμάτων. Ὅταν δὲ ἡ θάλασσα εἶναι γαληνιαία, ἀντιδιώκονται παίζουσαι καὶ σκιρτῶσαι τὸ ὕδωρ, ὥστε φαίνεται ὅλον τὸ σῶμά των. Εἶναι δὲ ἀδηφάγοι, κατατρώγουσι μεγίστην ποσό-