Σελίδα:Πανδώρα, τεύχος 265.djvu/1

Η σελίδα αυτή έχει ελεγχθεί για πιθανά λάθη.


Πανδώρα, Τεύχος 265, σελ.1
Πανδώρα, Τεύχος 265, σελ.1
ΠΑΝΔΩΡΑ.


1 ΑΠΡΙΛΙΟΥ, 1861. ΦΥΛΛΑΔΙΟΝ 265
ΤΟΜΟΣ ΙΒ΄.


ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΙΣΤΟΡΗΜΑΤΑ.
Ἡ ἅλωσις τῶν Ἀθηνῶν ὑπὸ τοῦ Ἑνετικοῦ στρατοῦ ἐν ἔτει 1687 [1].

Ἐν ἀρχῇ τοῦ 1684 συνέβη γεγονός τι νέον καὶ ἀπροσδόκητον καὶ ἐπιτήδειον νὰ καταπλήξῃ μὲν τὴν πάντοτε ἀγέρωχον μέχρι τῆς ἐποχῆς ἐκείνης Τουρκίαν, νὰ ἐνθουσιάσῃ δὲ τὴν πρὸ καιροῦ τεταπεινωμένην Δύσιν. Τότε τῳόντι κατὰ πρῶτον ἡ Ἑνετία ἐκήρυξε πόλεμον κατὰ τοῦ Σουλτάνου, κατὰ πρῶτον μὴ ἀνεχομένη μυρίους ὅσους ἐξευτελισμοὺς, ἡ Ἑνετία, ἥτις ἐξεπροσώπει κατ’ ἐκεῖνο τοῦ χρόνου τὴν χριστιανωσύνην ἐν τῇ Ἀνατολῇ, διέλυε τὴν εἰρήνην καὶ τολμηρῶς προσεκάλει εἰς τὸν ἀγῶνα τὸν κυριάρχην τῶν Ὀθωμανῶν. Τινες ἆρά γε ἔκτακτοι καὶ εὐνοϊκαὶ περιστάσεις παρεῖχον εἰς τοὺς ἐμπόρους ἐκείνους, τοὺς συνήθως τοσοῦτον εὐαγώγους, τοσαύτην ἀξιοπρέπειαν ἅμα καὶ γενναιότητα; Ἡ πρὸ ἑνὸς ἔτους διαπραχθεῖσα νίκη τοῦ Ἰωάννου Σοβιέσκη, ἡ θεῖσα ὁριστικὸν τέρμα εἰς τὴν πρὸς δυσμὰς πρόοδον τῆς ἡμισελήνου. Τὸ λαμπρὸν τοῦτο κατόρθωμα, τὸ μέγα τοῦτο γεγονὸς συνεκίνησε τὴν Γερμανίαν, τὴν Πολωνίαν καὶ τὰς πέριξ χώρας, καὶ ἐνεφύσησεν εἰς ἅπασαν τὴν χριστιανωσύνην πνεῦμα μάχιμον καὶ πρόθυμον νὰ ἐπιχειρήσῃ τελευταίαν τινὰ κρίσιμον σταυροφορίαν. Ἡ Εὐρώπη διετέλει ἐνθουσιῶσα, ἡ Ἑνετία ἐξήφθη, καὶ ὁ ἄκρος ἀρχιερεὺς, ὅστις οὐδέποτε εἶχεν ἐγκαταλείψει τον ὑπὲρ τοῦ σταυροῦ μέγαν ἀγῶνα, ᾐσθάνθη ὅτι ἐπέστη καιρὸς σωτηρίας καὶ προσέφερεν εἰς τὴν ναυτικὴν ἐκείνην πολιτείαν, ἅμα μὲν χρηματικὴν συνδρομὴν ἀξιόλογον, ἅμα δὲ τὴν ἰσχυρὰν ἐπικουρίαν τοῦ τάγματος τῆς Μελίτης. Διὰ τῆς ἐνεργείας τῶν εὐνοϊκῶν τούτων περιστάσεων καὶ τῶν κοινῶν τούτων προσπαθειῶν, συνεκροτήθη νέα ἱερὰ συμμαχία μεταξὺ Ῥώμης, Ἑνετίας, Πολωνίας καὶ Βιέννης. Τῇ 25 Ἀπριλίου 1684, ἑορτὴν τοῦ Ἁγίου Μάρκου, ἐνῷ ὁ Δόγης Ἰουστινιάνης ἦτον εἰς τὴν καθεδρικὴν ἐκκλησίαν μετὰ τοῦ πρέσβεως τῆς Αὐστρίας Κόμητος Θούρν, ἀφίκετο ἀκόλουθος κομίζων ἔγγραφα τοῦ παρὰ τῷ αὐτοκράτορι πρέσβεως τῆς Ἑνετικῆς πολιτείας καὶ ἐν ταὐτῷ τὴν μεταξὺ τῶν τεσσάρων δυνάμεων κεκυρωμένην συνθήκην. Ὁ πόλεμος ἐκηρύχθη ἐν τῷ

  1. Τὰ περὶ τῆς ἁλώσεως ταύτης μετὰ πλείστης ὅσης ἀκριβείας, μάλιστα ὡς πρὸς τὸ ἀρχαιολογικὸν μέρος, ἱστορήθησαν ὑπὸ τοῦ Κόμητος Δελαβόρδου ἐν τῷ πολυτελεῖ αὑτοῦ συγγράμματι περὶ τὴς ἐν τῇ ιέ, ιστ΄, καὶ ιζ΄ ἑκατονταετηρίδι καταστάσεως τῆς τῶν Ἀθηνῶν πόλεως. Ἐπειδὴ δὲ τὸ σύγγραμμα τοῦτο, καί τοι τῷ 1854 ἐκδοθὲν, κατέστη σφόδρα δυσαπόκτηστον, καὶ εἰς ὀλίγους ἐκ τῶν ἡμετέρων εἶναι γνωστόν, καλὸν ἐνομίσαμεν νὰ δώσωμεν διὰ τῆς Πανδώρας ὅσα διαλαμβάνει περὶ ἑνὸς τῶν μᾶλλον ἀξιομνημονεύτων γεγονότων τῆς κατὰ τὴν ἑπτακαιδεκάτην ἑκατονταετηρίδα ἱστορίας τοῦ ἑλληνικοῦ ἔθνους.