Σελίδα:Πανδώρα, τεύχος 2.djvu/24

47

ΠΑΝΔΩΡΑ.

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΑ.

ΑΝΑΣΚΑΦΑΙ ΡΩΜΗΣ. Ἐσχάτως εὑρέθη κατὰ τὴν Δωρίαν ἔπαυλην εἰς Ἀλβανὸν οὐ μακρὰν τῆς Ῥώμης, ὡραῖον γλυπτικὸν τεμάχιον, διεγεῖραν τὴν προσοχὴν τῶν Καλλιτεχνῶν. Κατὰ προτροπὴν δὲ τοῦ ἀρχαιολόγου Π. Βισκόντου, ὅ Πρίγκιψ Δώριας ἐπεχείρησεν αὐτόθι μεγάλην ἀνασκαφὴν, ἤτις εἶχε περιεργότατα καὶ πολλοῦ λόγου ἄξια ἀποτελέσματα. Καὶ πρῶτον μὲν ἀνεκαλύφθη Θέατρον καλῶς διατετηρημένον, τῆς ἐποχῆς τοῦ Δομιτιανοῦ, ἴσως ὅμως, ὡς ἐκ τινων σημείων εἰκάζεται, καὶ αὑτοῦ τοῦ Ἀδριανοῦ· καὶ ὁ Βισκόντης μάλιστα ἐπαγγέλλεται ν’ ἀποδείξῃ ὅτι ἐνταῦθα ὑπῆρχε μεγάλη ἔπαυλις πλουσίου τινὸς συγγενοῦς τοῦ αὐτοκράτορος τούτου. Τὸ θέατρον τοῦτο, ἀνασκαφὲν ἐντελῶς, προσθέτει ἓν ἀξιόλογον οἰκοδόμημα εἰς τὰ σωζόμενα μνημεῖα τῆς ἀρχαίας ἀρχιτεκτονικῆς. Δεύτερον δὲ ἀνευρέθη τὸ ἄγαλμα Ἰνδικοῦ ἢ πωγωνοφόρου Βάκχου, ἀνώτερον φυσικοῦ μεγέθους, καὶ ἀρίστης διατηρήσεως, ἂν καὶ τῷ ἐλλείπωσιν οἱ βραχίονες, οἵτινες ὅμως φαίνεται ὅτι ἦσαν ἀνέκαθεν πρόσθετοι, καὶ δὲν εἶναι ἀπελπισία νὰ εὑρεθῶσιν ἀκόμη εἰς τὴν ἐξακολούθησιν τῶν ἀνασκαφῶν. Εἶναι δὲ ὁ ῥυθμὸς τοῦ ἔργου ἀρχαϊκῶς αὐστηρὸς, ἢ μᾶλλον ἐπιτηδευόμενος καὶ μιμούμενος τὸν ἀρχαϊκὸν, καθ’ ἣν εἶχεν ἐπικρατήσει συνήθειαν κυρίως ἐπὶ Ἁδριανοῦ. Ἐκ τῆς ἐντελοῦς δ’ ἐπεξεργασίας αὐτοῦ διορᾶται ὅτι δὲν εἶναι τοῦτο προϊὸν γλυφίδος μιμητοῦ τινος ἢ ἀντιγραφέως, ἀλλὰ πρωτότυπον πλάσμα εὐφυοῦς γλύπτου τῶν χρόνων ἐκείνων. Προσέτι εὑρέθησαν πολλὰ ἐντελῶς διατετηρημένα ἀγάλματα Κενταύρων, ὅμοια πρὸς τὰ διατηρούμενα ἐν τῷ Καπιτωλίῳ ὑπὸ τὸ ὄνομα Παπίου καὶ Ἀριστέου, ἀλλ’ ἐργασίας ἐλευθερωτέρας καὶ θαῤῥαλαιοτέρας, ὡς φαίνεται μάλιστα εἰς τὸ ἄνω, τὸ ἀνθρώπινον ἥμισυ τοῦ σώματος τοῦ νεανικωτέρου ἐξ αὐτῶν, ὅστις εἶναι καὶ ὁ ἄριστα διατετηρημένος. Περίεργον δὲ εἶναι ὅτι κατ’ ἐφαρμογὴν τοῦ τότε ἐπικρατοῦντος πολυχρώμου γλυπτικοῦ ῥυθμοῦ, τὸ μὲν μέρος τοῦτο τοῦ σώματος καὶ ἡ οὐρὰ τοῦ ἵππου εἰσὶ κατεσκευασμένα ἐξ ἐρυθροῦ μαρμάρου, τὸ δὲ σῶμα τοῦ ἵππου ἐκ μελανολίθου, Τέλος ἀνεκαλύφθησαν πάμπολλα ἄλλα τεμάχια γεγλυμμένων μαρμάρων καὶ ἀναγλύφων ἐκ γῆς ἀτελῆ μὲν, ἀλλ’ ὡς ἐλπίζεται, δυνάμενα νὰ συμπληρωθῶσι διὰ τῆς ἐξακολουθήσεως τῶν ἀνασκαφῶν· διότι φαίνεται ὅτι τὸ μέρος τοῦτο εἶχε μείνει μέχρι τοῦδε ἀνέπαφον ἀπὸ τῶν ἀρχαιολόγων τὸν ζῆλον καὶ ἄγνωστον εἰς αὐτοὺς· ὅτι δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἀρχαίων χρόνων οὐδὲν τῶν πλουσίων αὐτοῦ κοσμημάτων εἶχεν ἀφαιρεθῆ, καὶ ὅτι τέλος ἐπὶ τῆς εἰσα-