Διὰ τὴν ἐξαιρετικήν των μνήμην ἐφημίζοντο πολλοὶ Γάλλοι συγγραφεῖς καὶ ποιηταὶ τῶν περελθόντων αἰώνων. Ὁ Κορνήλιος, ὁσάκις παρεκαλεῖτο ν’ ἀναγνώσῃ καμμίαν ἔκ τῶν τραγῳδιῶν του, τὴν ἀπήγγελλεν εὐθὺς ὁλόκληρον ἐκ μνήμης. Ὁ Ρακίνας ἀπεστήθισεν ὁλόκληρον ἀρχαῖον ἑλληνικὸν μυθιστόρημα, τὸ ὁποῖον κρυφίως εἶχεν ἀναγνώσει εἰς τὸ ἐκπαιδευτήριον, ὅπου ἐσπούδαζεν. Ὁ Πιρὼν καὶ ὁ Κρεβιγιὼν δὲν ἀνεγίνωσκον, ἀλλ’ ἀπήγγελλον ἐκ μνήμης τὰ θεατρικά των ἔργα εἰς τοὺς ἠθοποιοὺς καὶ τὰ ἔγραφον μόνον, ἀφοῦ ἤθελον γίνει δεκτὰ πρὸς παράστασιν. Ὁ Πασκὰλ δὲν ἐλησμόνει τίποτε ἐξ ὅσων εἶχεν ἴδει ἢ ἀκούσει ἢ ἀναγνώσει. Δύο δὲ λόγιοι Ἰησουῖται τῶν χρόνων ἐκείνων, ὁ Συαρὲ καὶ ὁ Μενεστρὲλ ἦσαν φαινόμενα μνήμης ἀξιοθαύμαστα. Ὁ πρῶτος ἐξ αὐτῶν εἶχε συγγράψει 22 τόμους μεγάλου σχήματος βιβλίων καὶ ἐνθυμεῖτο τόσον καλῶς τὸ περιεχόμενον ὅλων, ὥστε ἤρκει νὰ τοῦ ἀναφέρουν τὴν πρώτην γραμμὴν ἑνὸς κεφαλαίου ἐξ αὐτῶν, διὰ νὰ τὸ ἀναγγείλῃ ἀμέσως ὁλόκληρον ἐκ στήθους. Ὁ δεύτερος δὲ ὑπέστη θριαμβευτικῶς τὴν ἑπομένην περίεργον δοκιμασίαν. Ἡ βασίλισσα τὴς Σουηδίας Χρηστίνα κατὰ τὴν διέλευσίν της ἐκ Λυών, ὅπου διέμενεν ὁ Μενεστρέλ, ἀκούσασα περὶ τῆς καταπληκτικῆς του μνήμης, εἶπε ν’ ἀπαγγείλουν ἐνώπιόν του καὶ νὰ γράψουν τριακοσίας λέξεις ἐκ τῶν μᾶλλον ἀσυνήθων καὶ ἀλλοκότων τῆς γαλλικῆς γλώσσης· αὐτὸς δὲ τὰς ἐπανέλαβε μίαν πρὸς μίαν κατὰ σειράν, ἔπειτα τὰς ἐπανέλαβε κατὰ σειρὰν ἀντίθετον, κατόπιν τὰς ἐπανέλαβεν ἀναμίξ, χωρὶς νὰ παραλείψῃ μίαν. Ἐπίσης καταπληκτικὸν ἦτο τὸ μνημονικὸν τοῦ Λαμὸτ-Οὑδάρ. Εἰς τὸν συγγραφέα αὐτὸν παρουσιάσθη ποτὲ νεαρὸς ποιητής, ὅστις τοῦ ἀνέγνωσε μίαν
- ↑ Τέλος· συνέχεια ἐκ σελ. 29.