εἰς τὸ νἀ καταρτίσωμεν ὑπόθεσίν τινα τοὐλάχιστον, ὄχι πολὺ τολμηρὰν οὔτε ἀπίθανον, καὶ περὶ τοῦ ἐθνολογικοῦ ζητήματος τῆς χώρας κατὰ τὴν τρίτην καὶ δευτέραν πρὸ Χριστοῦ χιλιετηρίδα.
Ἀμφίβολον δὲν δύναται νὰ θεωρηθῇ ὅτι αἱ ἑλληνικαὶ ἐκεῖναι φυλαί, τῶν ὁποίων αἱ πράξεις ἐξυμνήθησαν εἰς τὰ ἔπη τοῦ Ὁμήρου, ἔζησαν εἰς τὴν Ἑλλάδα κατὰ τὴν δευτέραν χιλιετηρίδα, ἀφοῦ ἐγκατεστάθησαν ἅπαξ εἰς αὐτὴν εἰς χρόνους προγενεστέρους βεβαίως καὶ ταύτης τῆς χιλιετηρίδος. Οἱ ἱστορικοὶ εἶναι σύμφωνοι περὶ τούτου, ὅτι ἂν ἡ ἐγκατάστασις αὕτη τῶν ἀλλαχόθεν ἐλθόντων Ἑλλήνων εἶχε γίνῃ εἰς χρόνους ὀλίγον προγενεστέρους τῆς δωρικῆς μεταναστάσεως, τουτέστιν ἀμέσως πρὸ τοῦ 1000 περίπου πρὸ Χριστοῦ, ἡ παράδοσις τοῦ ἔθνους ἀδύνατον ἦτο νἀ μὴ διατηρήσῃ μνήμην γεγονότος τόσον προσφάτου. Τοὐναντίον ὅλαι αἱ παλαιαὶ ἐθνικαὶ παραδόσεις παρουσιάζουν τοὺς Ἕλληνας ὡς αὐτόχθονας, ὡς γηγενεῖς, καὶ οὐδὲ νύξιν δίδουν περὶ τῆς ἀλλαχόθεν ποτὲ ἐλεύσεως αὐτῶν εἰς τὴν Ἑλλάδα. Εἶναι λοιπὸν προφανὲς ὅτι τὸ γεγονὸς πρέπει νἀ ἦτο πολὺ παλαιόν, διὰ νἀ μὴ παραμείνῃ ἡ ἐλαχίστη αὐτοῦ μνήμη εἰς τὸν μῦθον καὶ τὴν παράδοσιν τοῦ ἔθνους.
Τὸ προμυκηναϊκὸν στρῶμα τοῦ συνοικισμοῦ τὴς Ἁγίας Μαρίνης, τὸ ὁποῖον φθάνει βεβαίως μέχρι τοῦ 2000 πρὸ Χριστοῦ, ἴσως μάλιστα καὶ ὑπερβαίνει τὸ ὅριον τοῦτο, προηγήθη ἐξάπαντος τοῦ μυκηναϊκοῦ χωρὶς νὰ μεσολαβήσῃ οἱονδήποτε χρονικὸν διάστημα μεταξύ των. Τοῦτο συνάγεται καὶ ἐξ ὅσων εἴπομεν ἀνωτέρω περὶ τῶν καλῶς χρονολογημένων κυκλαδικῶν ἀγγείων, τὰ ὁποῖα εὑρίσκομεν εἰς τὸ προμυκηναϊκὸν στρῶμα, καὶ ἐκ τῶν μινυείων ἀγγείων, τὰ ὁποῖα ἐμφανίζονται ὀλίγα εἰς τὴν ἀρχὴν τούτου τοῦ στρώματος, ἔπειτα πληθύνουν καὶ ἐξακολουθοῦν ὄχι μόνον μέχρι τέλους αὐτοῦ, ἀλλὰ καὶ μεταβαίνουν εἰς τὸ μυκηναϊκόν. Ἄρα οἱ φορεῖς τοῦ πολιτισμοῦ τῶν δύο τούτων στρωμάτων ἦσαν ἄνθρωποι τοῦ αὐτοῦ ἔθνους καὶ τὸ ἔθνος τοῦτο ἦτο ἑπομένως τὸ ἑλληνικὸν, τὸ ὁποῖον εὕρομεν ὑπάρχον εἰς τὴν χώραν καθ’ ὅλην τοὐλάχιστον τὴν δευτέραν χιλιετηρίδα, ἢ εἰδικώτερον αἱ φυλαὶ αὐτοῦ ἐκεῖναι, αἵτινες προηγήθησαν τῶν περὶ τὸ 1000 πρὸ Χριστοῦ διαχυθέντων εἰς ὅλην τὴν Ἑλλάδα Δωριέων καὶ αἵτινες εἰς τὰ