μον, μὲ τὸν ὁποῖον εἶχεν ὑπάγει εἰς τὸ πεδίον τῆς μάχης καὶ ἑνωθῇ μὲ τὸ ἱππικόν.
Ὁ Καραϊσκάκης εἶδεν εἰς ποῖον κίνδυνον ἐξετέθη ὁ Σουλτάνης καὶ ἀμέσως στρέφει πρῶτος τὸν ἵππον του, παρακινήσας δὲ καὶ τοὺς λοιποὺς ἱππεῖς νὰ τὸν ἀκολουθήσωσιν, ὥρμησεν εἰς βοήθειαν. Ὁ Σουλτάνης, ἂν καὶ ἐπερικυκλώθη ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς, ἂν καὶ ὁ ἵππος του δὲν ἦτον διόλου ἐπιτήδειος καὶ ἱκανὸς οὔτε διὰ πόλεμον οὔτε διὰ φυγήν, ἀντεμάχετο μ’ ὅλον τοῦτο μόνος πρὸς πολλοὺς καὶ ἀντεῖχε, μ’ ὅλον ὅτι εἶχε λάβει ἤδη τέσσαρας πληγάς. Ὁ Καραϊσκάκης καταφθάνει μὲ τὸν ὑπασπιστὴν τοῦ ἱππικοῦ [1] καὶ μὲ τέσσαρας, ἢ πέντε τῶν εὐτολμοτέρων ἱππέων ἐπιπίπτων εἰς τοὺς ἐχθρούς, φονεύουν δύο ἐξ αὐτῶν, τρέπουν τοὺς λοιποὺς εἰς φυγὴν καὶ διασώζουν τὸν Σουλτάνην, μένοντα ἀκόμη ἐπὶ τοῦ ἵππου καὶ ἀντιμαχόμενον. Ἀλλ’ αἱ πληγαὶ ἦσαν καίριαι καὶ ὁ ἥρως οὗτος μετ’ ὀλίγας στιγμὰς ἀπέθανεν.
Ἂν καὶ εἰς τὴν μάχην ταύτην κἀμμίαν ἄλλην ζημίαν δὲν ἔλαβον οἱ Ἕλληνες, ἐνῷ ἐπροξένησαν ὄχι ὀλίγην εἰς τοὺς ἐχθρούς, ὁ θάνατος ὅμως τοῦ Σουλτάνη ἐλύπησεν ὅλους κατάκαρδα· ὁ γενναῖος οὗτος πολεμιστής, ἐνῷ ἦτον εἷς τῶν ἀνδρειοτέρων καὶ φρονιμωτέρων πολεμικῶν τῆς Ἑλλάδος, εἶχε τὸν στολισμὸν τῆς μετριοφροσύνης, ὁ ὁποῖος, τὸν κατέστηνεν εἰς ὅλους ἀγαπητόν· ὅσον ἥσυχος ἦτον εἰς καιρὸν ἡσυχίας, τόσον ἀνησυχοῦσεν ἐν καιρῷ μάχης· δὲν ἦτον δὲ κίνδυνος, ἀπὸ τὸν ὁποῖον νὰ δειλιάσῃ· ἡ ἀνδρία του ἐγνωρίσθη πρὸ πάντων εἰς τὰς κατὰ τῶν ἐχθρῶν ἐφόδους ἐπὶ τῆς πολιορκίας τοῦ Μεσολογγίου, ὅτε καὶ ἔλαβε δύο κατὰ διαφόρους καιροὺς πληγάς. Ἀρχηγὸς τοῦ σώματος τῶν Παλαμηδιωτῶν, ἐφέρετο ἀξιολογώτατα καὶ ἠγαπᾶτο ἀπὸ ὅλους, πρὸ πάντων ὅμως ἀπὸ τὸν Καραϊσκάκην, ὁ ὁποῖος ἔδειξε ζωηροτάτην λύπην διὰ τὸν θάνατόν του. Ἀπέθανε δὲ εἰς τὴν ἀρχὴν ἑνὸς λαμπροῦ σταδίου, τὸ ὁποῖον τὰ προτερήματά του καὶ αἱ περιστάσεις ἔδειχνον ὅτι τοῦ προετοίμαζον.
Ὁ Καραϊσκάκης μαθὼν μετά τινας ἡμέρας, ὅτι οἱ εἰς Ταλάντι ἀποβάντες Ὀλύμπιοι ἐνικήθησαν κ’ ἐδιώχθησαν, ὑπώπτευσεν ὅτι ὁ Μουσταφάμπεης θέλει κινηθῆ κατὰ τοῦ ὑπὸ τὴν ὁδηγίαν τοῦ Γαρδικιώτον Γρίβα καὶ Νάκου Πανουργιᾶ σώματος, τοποθετημένου εἰς Δίστομον καὶ Ἀράχωβαν, διὰ νὰ τὸ καταστρέψῃ καὶ οὕτω νὰ ἐπέλθῃ μὲ περισσοτέραν δύναμιν καὶ τόλμην κατὰ τοῦ Καραϊσκάκη. Διὰ νὰ προλάβῃ λοιπὸν τὸ πρᾶγμα καὶ διὰ ν’ ἀποφύγῃ τὴν ὁποίαν ἦ διαίρεσις τοῦ στρατεύματός του ἠμποροῦσε νὰ ἐπιφέρῃ βλάβην, βλέπων συγχρόνως ὅτι καθήμενος εἰς Δομπραίναν, ἐνῷ δὲν ἡδύτατο νὰ κατα-
- ↑ Τὸν Παναγιώτην Κακλαμάνον (σημ. ἐκδότου).