γένει ὁ ἔγγαμος βίος εἶναι πολλῷ λυσιτελέστερος τοῦ ἀγάμου πρὸς παραγωγὴν ἀριστουργημάτων. Διὰ τὴν Γαλλίαν, ὅπου πᾶς καλλιτέχνης τοῦ καλάμου, τῆς γραφίδος, ἢ τοῦ γλυφάνου, ἅμα ἀναφανείς, γίνεται ἑκατομμυριοῦχος, ὁ μέγας συγγραφεὺς βεβαίως ἔχει δίκαιον· ἀλλὰ δι’ ἡμᾶς; οἱ λόγοι τοῦ Καρνιόλη, οὓς ἀντιτάσσει πρὸς τὸν Ροσβάϊν, ἀποτρέπων αὐτὸν τοῦ πρὸς τὴν Γερτρούδην ἔρωτος, εἶναι τόσαι ἀλήθειαι. Ὅταν ἐπέλθουν αἱ φοσκαις τοῦ σαπωνίου, ὡς ὀνομάζει τὰ τέκνα, τότε ὁ καλλιτέχνης, φροντίζων περὶ τοῦ ἐπιουσίου, ἀμελεῖ τὴν τέχνην.
Ἦλθε τὸ ἑπόμενον ἔτος εἰς τὸν κόσμον καὶ δευτέρα φοῦσκα σαπωνιοῦ. Ἦτο υἱός. Ὁ πατὴρ ἔξαλλος ὑπὸ χαρᾶς, διότι ἀπέκτησεν ἀγόρι, ὅπερ θεωρεῖται σχεδὸν εἰπεῖν ἐκ προλήψεως τὸ ἄκρον ἄωτον τοῦ γάμου — δὲν δύναμαι νὰ ἐννοήσω καλὰ καλὰ τὸ διατί· ἴσως διότι κολακεύει τὴν ματαιοδοξίαν τοῦ πατρός, ἀφίνοντος κατόπιν αὑτοῦ ἄλλον συνεχίζοντα τὸ ὄνομα τῆς οἰκογενείας — δὲν εὗρε κατ’ ἀρχὰς καιρὸν νὰ συλλογισθῇ τὴν μέλλουσαν ἐπαύξησιν τῶν ἀναγκῶν, αἵτινες ὅμως, παρελθουσῶν τῶν πρώτων συγκινήσεων, ἐπεφάνησαν βαρεῖαι καὶ καταθλιπτικαί. Ἡ ἀθλία πραγματικότης δηλητηριάζει καὶ τὰς ἐξοχωτέρας τῶν ψυχικῶν ἀπολαύσεων.
Ὅσῳ τὸ πρῶτον ὡς τοιοῦτον, ἐγένετο δεκτὸν μετὰ χαρᾶς, ὅσῳ τὸ δεύτερον ἐχαιρετίσθη μετ’ ἐνθουσιασμοῦ ὑπὸ τοῦ πατρός, διότι συνεπλήρου ἁπάσας τὰς ἐπιθυμίας καὶ τοὺς πόθους καρδίας πατρικῆς, τόσῳ ἡ μετὰ ἓν ἔτος ἐμφάνισις τοῦ τρίτου, θυγατρίου καὶ αὐτοῦ, ὑπῆρξεν εἰς ἄκρον δυσάρεστος. Οἱ σύζυγοι κατενόησαν πλέον τὸ δύσκολον τῆς θέσεως· λόγοι δυσμενεῖς ἤρξαντο ἀνταλλασσόμενοι, καὶ ἡ παρουσία τοῦ τρίτου ἀθῴου πλάσματος ἐπερρίπτετο ὡς σφάλμα ὑπὸ τοῦ ἑνὸς εἰς τὸν ἕτερον.
Ἂς μὴ εἴπῃ τις ὅτι θὰ ἠδύναντο, περιορίζοντες τὰς δαπάνας ἀναλόγως τῶν εἰσοδημάτων αὐτῶν, νὰ ζήσωσι βίον ἀνεκτόν. Πόσοι ἐπὶ παραδείγματι ἐργάται ἢ βαναυσουργοὶ ἔχοντες καὶ μικροτέραν τοῦ Πρασίνου πρόσοδον, ἐπὶ τούτῳ δὲ καὶ σωρὸν παιδίων, ζῶσιν εὐτυχεῖς καὶ ἥσυχοι; Ἀλλ’ ἠδύνατο, διὰ νὰ ἐπιτύχῃ τούτου, ὁ Πράσινος νὰ κατοικήσῃ εἰς τὰ Ἀναφιώτικα ἢ εἰς ὁμοίαν τινὰ συνοικίαν; Δὲν ὤφειλε νὰ τηρήσῃ τὴν ἐν τῇ κοινωνίᾳ θέσιν του; Ἦτο δυνατὸν ἡ σύζυγός του, ἡ τυχοῦσα ἀλλοίας ἀνατροφῆς, νὰ φορῇ ὅ,τι καὶ ἡ γυνὴ ἑνὸς τεχνίτου ἢ βαναυσουργοῦ; νὰ τοποθετήσῃ τὸ ἀναπόσπαστον κλειδοκύμβαλον εἰς τὰς ὑπωρείας τῆς Ἀκροπόλεως, ἢ παρὰ τὸ Μεταξουργεῖον; Τὰ τέκνα των ἦτο δυνατὸν ν’ ἀνατραφῶσιν ὡς τὰ τέκνα τοιούτου;
