ἰδεῶδες, ἀλλ’ ὃν ζῶν καὶ κινούμενον καὶ ὑπάρχον. Ὁ Πλάτων δὲν ἐννοεῖ τὸ ἀπόλυτον καλὸν ἄνευ ζωῆς, ἄνευ δυνάμεως διανοητικῆς, ἐν ρυθμῷ καὶ τάξει ἐνεργούσης. Οὐδὲν καλὸν ἄνευ ἁρμονίας καὶ ἑνότητος· ὁ Θεὸς εἶνε αἰτία νοητή, καὶ ἡ αἴτια αὕτη ἡ καλλίστη καὶ τιμιωτάτη φύσις ὑπάρχει ἐν αὐτῷ βασιλικὴ ψυχὴ καὶ βασιλικὸς νοῦς. Τὸ καλὸν, κατὰ Πλάτωνα, εἶνε χαρακτὴρ ἰδιάζων τῆς ψυχῆς, ἐκδηλούμενος ὑπὸ μορφὰς αἰσθητάς. Ὥστε οὐδαμοῦ τοῦ αἰσθητοῦ κόσμου ὑπάρχι, κυρίως εἰπεῖν, καλὸν πλὴν ἐν τῇ ψυχῇ. Τὸ καλὸν καθ’ ἑαυτὸ εἶνε ἄρα ψυχή, ἐν τῇ ὁποία ἡ ζωὴ εἶνε ἄπειρος. Εἶνε αἰτία ἐξόχως νοητή. Ἡ αἰτία αὕτη φέρει τὴν σφραγῖδα τῆς ἑνότητος ἐν τῇ ποικιλίᾳ, τοῦ ρυθμοῦ, τῆς ἁρμονίας, τῆς τάξεως, ὧν ἄνευ δὲν δύναται νὰ ὑπάρξῃ καλόν.
Ὁ κόσμος ὡς ἔργον τῆς θείας σοφίας εἶνε καλὸς καὶ ὡραῖος, διότι ἐποιήθη ὅμοιος τῷ Θεῷ. Ὁ Θεὸς ἐποίησε, κατὰ Πλάτωνα, ἕνα μόνον κόσμον, ἵνα ὁ κόσμος ᾖ καλὸς καὶ τέλειος. Ἡ ἑνότης εἶνε οὐσιῶδες γνώρισμα τοῦ καλοῦ· ἡ ἑνότης προστιθεμένη εἰς τὴν ποικιλίαν παράγει τὴν ἁρμονίαν καὶ τάξιν.
Καὶ ὁ ἄνθρωπος εἶνε εἰκὼν τῆς θείας ἰδέας, ἄρα αὐτοῦ τοῦ Θεοῦ. Ὁ ἄνθρωπος ἔχει ψυχὴν καὶ σῶμα, πρέπει δὲ νὰ ὑπάρχῃ μεταξὺ αὐτῶν ἁρμονία καὶ συμμετρία. Ὅταν σῶμα μικρὸν καὶ ἀσθενὲς φέρῃ ψυχὴν μεγάλην καὶ ἰσχυράν, ἢ ψυχὴ μικρὰ καὶ ἀσθενὴς ὑπάρχῃ ἐν σώματι ἰσχυρῷ καὶ μεγάλῳ, ὁ ἄνθρωπος στερεῖται κάλλους, διότι ἐλλείπει αὐτῷ ἡ ἁρμονία· τουναντίον, ὅτε ἀμφότερα καὶ σῶμα καὶ ψυχὴ εἶνε μεγάλα καὶ ἰσχυρά, ὑπάρχει ἁρμονία καὶ ἡ ἁρμονία καθιστᾷ τὸν ἄνθρωπον ὡραῖον καὶ ἐπίχαριν. Ἡ αὐτὴ ἁρμονία πρέπει νὰ ὑπάρχῃ καὶ ἐν τῷ σώματι καὶ ἐν τῇ ψυχῇ. Ἡ ἀρετὴ εἶνε τὸ κάλλος καὶ ἡ ὑγεία τῆς ψυχῆς. Τουναντίον ἡ κακία εἶνε ἡ δυσμορφία καὶ ἀσθένεια αὐτῆς. Ἐνταῦθα προφανέστατα ταὐτίζει ὁ Πλάτων τὸ ἀγαθὸν μετὰ τοῦ καλοῦ.
Ὁ Πλάτων λοιπὸν ταυτίζει τὸ καλὸν μετὰ τοῦ ἀγαθοῦ· καὶ οὐδόλως παράδοξον τοῦτο. Οἱ Ἕλληνες ἐλάτρευον καθόλου τὸ καλὸν ἢ τὸ ὡραῖον. Ἐν τῷ ἐνθουσιώδει αὐτῶν θαυμασμῷ πρὸς τὸ καλὸν ἔκρινον συνήθως τὸν χαρακτῆρα καὶ τὰς ἰδιότητας τῶν ἀνθρώπων κατὰ τὴν μορφὴν καὶ τὸ σῶμα αὐτῶν. Ρήτωρ ὡραῖος, ἔχων σχήματα κανονικὰ καὶ στάσιν σύμμετρον, ἦτο ἤδη κατὰ τὸ ἥμισυ εὐφραδής. Νεανίας ἢ νεᾶνις, ἔχοντες μορφὴν γλυκεῖαν καὶ λεπτήν, ἐθεωροῦντο συνήθως χρηστοὶ καὶ ἐνάρετοι· τοὐναντίον τὸ κακὸν παρίστανον δι’ ἐξωτερικῆς μορφῆς εἰδεχθοῦς. Ὁ τύπος τοῦ ἀνάνδρου παρ’ Ὁμήρῳ, ὁ Θερσίτης, εἶνε ὁ δυσειδέστατος
