θερώτερον μεταρρύθμισιν τῶν νόμων, οἵτινες διεῖπον τὰς τύχας τοῦ Ἑπτανησιακοῦ λαοῦ.
Ἀλλ’ ὁ Μομφερρᾶτος ἀντεπεξῆλθεν ἐκ τῶν πρώτων κατὰ τῆς ἰδέας ταύτης, χαρακτηρίσας ὡς αὐτόχρημα ἔγκλημα ἐσχάτης προδοσίας τὴν ἀπαίτησιν συνταγματικῶν μεταρρυθμίσεων, αἵτινες νέον ἀποτελοῦσαι συμβόλαιον μεταξὺ προστατῶν καὶ προστατευομένων θὰ συνετέλουν εἰς τὴν διαιώνισιν τῶν δεσμῶν τῆς Ἑπτανήσου καὶ τοῦ χωρισμοῦ αὐτῆς ἀπὸ τῆς κοινῆς μητρός. Ἀνεπέτασε δὲ θαρραλέως τὴν σημαίαν τῆς μετὰ τῆς Ἑλλάδος ἑνώσεως, ἥτις κατ’ ἀρχὰς ἐνομίσθη ὑπὸ τῶν συνετῶν ὡς αὐτόχρημα παραφροσύνη, ἀλλ’ ἥτις ἔμελλε νὰ πραγματωθῇ μετὰ δεκαπενταετίαν, καὶ διὰ τῆς Ἀναγεννήσεως ὑπεστήριξε διὰ νευρώδους καλάμου τὴν ἰδέαν ταύτην, ἦν κατ’ ἀρχὰς μὲν ὁ κεφαλληνιακὸς λαός, εἶτα δὲ καὶ ἅπας ὁ ἐπτανησιακὸς ἔσπευσε νὰ ἐγκολπωθῇ. Τότε ἤρξαντο οἱ ἐκ μέρους τῆς προστασίας καταδιωγμοί, οἵτινες ἐνῷ ἐστιγμάτισαν τὴν φιλελευθέραν ἀγγλικὴν κυβέρνησιν ἐνώπιον τῆς Εὐρώπης, περιέβαλον διὰ τῆς αἴγλης τοῦ μαρτυρίου τὸν Μομφερρᾶτον καὶ τοὺς συναγωνιστὰς αὐτοῦ. Ἐξέγερσίς τις τῶν χωρικῶν ἐν Σκάλᾳ ἔδωκεν ἀφορμὴν εἰς τὸν τότε ἁρμοστὴν τῆς ἀγγλικῆς κυβερνήσεως Οὐάρδον ἵνα κηρύξῃ ἐν Κεφαλληνίᾳ τὸν στρατιωτικὸν νόμον. Ἡ τρομοκρατία ἐβασίλευε καθ’ ἅπασαν τὴν νῆσον, οἱ δὲ ὑποδεικνυόμενοι ὑπὸ τῶν χαμερπῶν τοῦ ξένου ὑπηρετῶν ὡς ἔνοχοι, ἢ ὡς μετὰ τῶν ἐνόχων ἔχοντες οἵας δήποτε σχέσεις, συνελαμβάνοντο καὶ ὑπὸ τῶν ἄγγλων ἀξιωματικῶν δικαζόμενοι δῆθεν κατεδικάζοντο εἰς ἀγχόνην ἢ εἰς μαστίγωσιν. Αἱ ἡμέραι ἐκεῖναι ἀποτελοῦσι βεβαἱως μίαν τῶν φρικωδεστέρων σελίδων τῆς ἱστορίας τοῦ ΙΘ′ αἰῶνος. Κατὰ τῆς τοιαύτης ἀποτροπαίου διαγωγῆς τοῦ Ἄγγλου ἁρμοστοῦ, ὅστις μεταβὰς τότε εἰς Κεφαλληνίαν διηύθυνεν αὐτοπροσώπως τὰ αἱματηρὰ ἐκεῖνα ὄργια, κατεξανέστη ὁ Ἰωσὴφ Μομφερρᾶτος, στηλιτεύσας αὐτὴν ἐν τῇ «Ἀναγεννήσει» διὰ σφοδροτάτης γλώσσης, καὶ ρίψας κατὰ πρόσωπον τοῦ δημίου τὸ ὑπ’ αὐτοῦ χυθὲν αἷμα. Οὐδέποτε διετρανώθη ἐναργέστερον ἡ πρὸς τὸ καθῆκον καὶ τὴν πατρίδα ἀφοσίωσις δημοσιογράφου. Σπανίως βέβαιος κίνδυνος περιεφρονήθη μετὰ τοσούτου θάρρους. Καὶ ἦτο ὁ κίνδυνος βεβαιότατος, διότι τότε μία καὶ μόνη λέξις ἀπερισκέπτως ἐκφερομένη ἠδύνατο νὰ φέρῃ τινὰ εἰς τὴν ἀγχόνην, καὶ τὸ αὐθαίρετον ἐβασίλευεν ἐν ἀπάσῃ αὐτοῦ τῇ φρικαλεότητι. Ἀλλ’ ὁ νέος Μομφερρᾶτος δὲν ἐφοβήθη, καὶ εἰς τοὺς ζητήσαντας ν’ ἀποτρέψωσιν αὐτὸν ἀπὸ τῆς δημοσιεύσεως τοῦ ἀριθμοῦ ἐκείνου τῆς «Ἀναγεννήσεως» φίλους του ἐδήλωσε ρητῶς ὅτι δὲν τυφλώττει ἀπέναντι τοῦ κινδύνου, ἀλλ’ ὅτι
