τουρκικώτερος τῶν Τούρκων. Τοῦτο δὲ ὀνομάζουσι σύνεσιν πολιτικήν.
Ἕσπετέ μοι τώρα, φίλοι, νοτιανατολικῶς. Θὰ σᾶς ὁδηγήσω εἰς τὴν Κύπρον. Κανεὶς δὲν πταίει· πταίει ἡ καλή μας, ἡ πλουσία Ἰνδία μας, διὰ νὰ βάλῃ τὸν σιδηροῦν πόδα του ὁ Ἄγγλος ἐπὶ τοῦ στήθους τῆς Κύπρου. Ὁ Ἕλλην ἱερεύς, τοῦ ὁποίου τὴν γενειάδα ἔκοψεν ὁ Ἄγγλος διοικητής, κατηρασθη μετὰ τῆς Ἀγγλίας καὶ τὴν Ἰνδίαν, καὶ εἶχε δίκαιον ἐν τῇ ἀγανακτήσει του. Βλέπετε, κύριοι Πελαργοί! Οἱ φιλελεύθερο Ἄγγλοι θεωροῦσι τὴν Ἑλ. φυλὴν ὡς ἀδέσποτόν τι κτῆμα. Πάντα δὲ τὰ πεπολιτισμένα κράτη ἐπιτρέπουσιν ἄνευ τύψεως συνειδότος ἐν Θράκῃ μὲν Βούλγαροι νὰ ὑποδουλῶσι χιλιάδας Ἑλλήνων καὶ νὰ γίνωνται κύριοι ξένων χωρῶν, ἐν Μακεδονίᾳ δὲ, ἄλλοι νὰ ζυμόνωσι μαμαλίγκαν, ἡ Σάμος νὰ εἶναι κεχωρισμένη, οἱ δὲ Ἄγγλοι νὰ ῥοκανίζωσι τὴν Κύπρον.
Ἀλλὰ τώρα κλίνατε εὐσεβάστως, θὰ προφέρω ὄνομα ἱερόν. Ἀκούσατε! Κρήτη!
— Οἱ Πελαργοὶ ἔκλιναν μέχρις ἐδάφους τὴν κεφαλὴν καὶ τὸ ῥάμφος.
Ὁ ῥήτωρ ἐξηκολούθησεν.
Χάριν τῶν Βουλγάρων καὶ τοῦ Βάτεμβεργ ἡ λεγομένη Εὐρώπη ἐπέτρεψε νὰ καταπατηθώσι τὰ δικαιώματα τριακοσίων χιλιάδων Ἑλλήνων καὶ Τούρκων ἐν τῇ Ἀνατολικῇ Ῥουμηλίᾳ, μετὰ βαθείας συγκινήσεως σεβασθέντες τοὺς ἑνωτικοὺς πόθους τῶν Βουλγάρων! Ἀλλὰ τῆς Κρήτης οὔτε τοὺς στεναγμοὺς οὔτε τὰ βροντοφωνήματα τῶν ὅπλων ἀκούουσιν! Οἱ Κρῆτες εἶναι Ἕλληνες. Οἱ Ἕλληνες δὲν δύνανται νὰ ἔχωσι ταὐτὰ δικαιώματα μὲ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους. Αὐτοὶ πρέπει νὰ μείνωσιν ὑπὸ τοὺς Τούρκους, ἀφοῦ οἱ σκληροτράχηλοι δὲν ζητοῦσι τὴν ἀγγλικὴν προστασίαν.
— Καὶ τὴν Ἑλλάδα τὴν ἐλησμόνησες; ἠκούσθη φωνή τις.
— Ὄχι, δὲν τὴν ἐλησμόνησα ἐγώ. Τὴν ἐλησμόνησεν ὁ κόσμος, διότι ἐλησμόνησεν αὐτῇ ἑαυτήν. Ἐν Ἑλλάδι ἔχουσιν ἐκλογάς· ἐνεργοῦσιν ἀνασκαφὰς χάριν τῶν ἀρχαιοκαπήλων· βάλλουσι φόρους καὶ δασμοὺς χάριν τῶν ταμιῶν καὶ τελωνῶν. Ἱδρύουσιν ἱερατικὰς σχολὰς πρὸς μόρφωσιν δικηγόρων καὶ ἰατρῶν· οἱ διδάσκαλοι διδάσκουσι γραμματικήν. Οἱ ὑπάλληλοι τοῦ ὑπουργείου τῶν Ἐξωτερικῶν ἐξωτερικὰς νομίζουσι τὰς ἐν Ἀθήναις πρεσβείας καὶ τὰς πρὸς δυσμὰς χώρας. Οἱ πρόξενοι τῆς Ἑλλάδος φιλοτιμοῦνται νὰ φαίνωνται πρὸς τοὺς ὁμοεθνεῖς των ὡς ἀνήκοντες εἰς τὴν φυλὴν τῶν Ὀρνίθων,
