ζωῆς, τῆς δραστηριότητος, τῆς ἐνεργείας. Ἡ ἐργασία, ἧς διατελεῖ ἱέρεια, εἶπεν αὐτῇ: Ἔσο εὐλογημένη.
Ποία ἐκ τῶν δύο τούτων γυναικῶν εἶνε ἡ ἀληθὴς γυνή, ὡς μέλος τῆς πολιτικῆς κοινωνίας, ὡς παράγων τῆς κοινωνικῆς οἰκονομίας; Ἐκείνη, ἥτις θέλει καταστῇ αὐστηρὰ κόρη, καὶ μήτηρ, πιστὴ σύζυγος, ἀφωσιωμένη ἀδελφή, ἀκατάβλητος εὐεργέτις τῆς κοινωνικῆς προόδου; Οὐχὶ βεβαίως ἡ ἁβρὰ καὶ ἡδυπαθὴς νεᾶνις τοῦ Ἰσπανικοῦ πίνακος, φθισικὴ καὶ ἀναιμική, ἀλλ’ ἡ εὔρωστος καὶ ἰσχυρὰ κόρη τῆς ὀλλανδικῆς πανηγύρεως. Διότι ἡ γυνή δὲν εἶνε προωρισμένη μόνον νὰ ζῇ ἐν τῷ μεμονωμένῳ καὶ ἀπροσπελάστῳ γυναικωνίτῃ τοῦ οἴκου, ἀλλ’ ὡς μέλος τῆς κοινωνίας καθῆκον ἔχει καὶ δικαίωμα ἐπίσης νὰ προσφέρῃ τὸν φόρον τῆς ἐργασίας αὐτῶν καὶ τῆς δραστηριότητος ἐν τῇ κοινωνικῇ οἰκονομίᾳ.
Ἡ ἀναιμία τοῦ φυσικοῦ ὀργανισμοῦ, ἀναπόφευκτον ἀποτέλεσμα τῆς σωματικῆς ἀπραγμοσύνης καὶ νωχελείας τῆς γυναικὸς καθ’ ὅλας τὰς σχέσεις τοῦ βίου, θέλει προκαλέσει τὴν ἠθικὴν ἀτονίαν καὶ τῶν ἀτόμων καὶ τῶν ὁμάδων. Φυσικῶς ἐξησθενημένη καὶ στεῖρα ἡ γυνή, εἶνε ἠθικῶς νωθρά, κοινωνικῶς ἄχρηστος, οἰκονομικῶς ἐπιζήμιος. Ἡ μελέτη τοῦ βίου τῶν ποικίλων κοινωνικῶν ὁμάδων ἐν τῇ ἱστορικῇ ἐξελίξει τοῦ ἀνθρωπίνου βίου μαρτυρεῖ τὴν ἀλήθειαν τοῦ δόγματος τούτου, ὑπὸ τὸ κράτος τοῦ ὁποίου ἡ κοινωνία εἶνε φυσικῶς καὶ ἠθικῶς χωλὴ καὶ ἑτερόζυξ, τοῦ ἑνὸς ἡμίσεως αὐτῆς ἀδυνατοῦντος νὰ ἐκτελέσῃ τὰ ὑπὸ τῶν κοινωνικῶν ἀναγκῶν ἀνατεθειμένα αὐτῷ ποικίλα καθήκοντα.
Ἀφ’ ἧς στιγμῆς λειτουργεῖ ἡ ἱστορία, τουτέστιν ἐνσυνείδητός τις κατάστασις τοῦ ἀνθρώπου, ἡ γυνὴ παρουσιάζεται συνήθως ὑπὸ τὰς δύο ταύτας διακεκριμένας λέξεις: ὡς θεραπαινὶς τοῦ ἀνδρός, ἢ ὡς ἑταίρα αὐτοῦ. Ὅτε ἔν τισι κοινωνικαῖς περιόδοις ἡ γυνὴ κέκτηται δικαιώματά τινα ἰσότητος καὶ αὐτονομίας πρὸ τοῦ ἀνδρός, τὰ δικαιώματα ταῦτα καταλήγουσιν εἴς τινα ἐξαχρείωσιν τοῦ γυναικείου φύλου, ἧς θλιβερὰν εἰκόνα παρουσιάζουσιν αἱ τελευταῖαι ἡμέραι τοῦ ρωμαϊκοῦ κράτους, καὶ ἣν ὁ Προυντὼν, ταραχθεὶς ἔκ τινων φαινομένων τῆς ἐποχῆς του, ἀπεκάλεσε πρό τινων ἐτῶν διὰ τοῦ χαρακτηρίζοντος αὐτὸν κυνισμοῦ ἐν τῇ ἐκφράσει Πορνοκρατίαν τοῦ δεκάτου ἐνάτου αἰῶνος. Μὴ τούτου τυγχάνοντος ἡ γυνὴ περιορίζεται ἐν τῷ οἴκῳ ὡς ἔπιπλον αὐτοῦ παρὰ τοῖς εὐποροῦσιν, ὡς θεραπαινὶς παρὰ τοῖς μὴ τοιούτοις. Ἐν τοιαύτῃ ταπεινωτικῇ καταστάσει διατελοῦσα, λαμβάνει μόνον μέρος εἰς τὴν ἀνατροφὴν τῶν τέκνων, ἀλλ’ ἥκιστα βοᾷ ἐν τῇ κοινωνικῇ οἰκονομίᾳ. Ἡ ὑποτιθεμένη ἐργασία αὐτῆς εἶνε εὐ-
