Ἀλλ’ ἐὰν ἀληθεύῃ ὅτι διὰ τῆς εἰκόνος ταύτης ἠθέλησε νὰ παραφράσῃ τὸν πολυθρύλητον στίχον·
ἡ προσδοκία του διεψεύσθη δεινῶς, διότι ποτὲ ἡ ἀρχαία Ἑλλὰς δὲν ἐθαυμάσθη καὶ δὲν ἐλατρεύθη τόσον ὅσον ἀφ’ ἧς ἐξετέθη εἰς τὴν κοινὴν θέαν ἡ λεγομένη αὕτη ἀρχαία Ἱστορία. Τὸ στάδιον τῆς γελοιογραφίας ἁπλοῦται μεταξὺ τῶν δύο ἐκείνων ἄκρων· στάδιον ἀχανὲς ἐν ᾧ βρύουσιν ἀναρίθμητα ἀνθρώπων πλήθη, οἵτινες οὔτε ἐπὶ ἐξαιρέτῳ εὐμορφία οὔτε ἐπὶ ἐξαιρέτῳ δυσμορφίᾳ διακρίνονται, συμβαίνει ὅμως πολλάκις νὰ ἔχωσιν ἕνα τινὰ ἰδιόρρυθμον χαρακτῆρα τοῦ προσώπου ἢ τοῦ σώματος· οἷον μετώπου, ὀφθαλμῶν, ῥινός, ὤτων, στόματος, πώγωνος, λαιμοῦ, τραχήλου, βραχιόνων, ἀναστήματος, πολυσαρκίας ἢ λιποσαρκίας. Τοῦτον λοιπὸν τὸν ἰδιάζοντα χαρακτῆρα ἁρπάζουσα ἡ γελοιογραφία, ὁσάκις πρόκειται περὶ ἀνθρώπων ὁπωσοῦν γνωστῶν, καὶ ἢ λεπτύνουσα, ἢ μηκύνουσα, ἢ εὐρύνουσα αὐτὸν, κατὰ δὲ τὰ λοιπὰ διατηροῦσα ὅσον οἷόν τε τὴν ἄλλην τοῦ θύματος αὐτῆς φυσιογνωμίαν, προκαλεῖ τὴν θυμηδίαν τῶν πολλῶν, ἐνίοτε δὲ καὶ τῶν ὀλίγων.
Ἀλλὰ τὴν θυμηδίαν ἣν προκαλοῦσιν αἱ συνήθεις ἐκεῖναι μορφαὶ, αἱ ὑπὸ τῆς γελοιογραφίας κατὰ μέρος παραποιούμεναι, δὲν θέλει προξενήσει ποτὲ οἱαδήποτε ἐξαλλαγὴ τῆς ἀπολύτου, τῆς ἐξ ἐπαγγέλματος οὕτως εἰπεῖν ἀσχημίας. Τὸ πλεονέκτημα τοῦτο εἶνε βεβαίως ἀρνητικὸν, ἀλλ’ ἔχει αὕτη καί τινα ἄλλα ὁπωσοῦν θετικώτερα.
Τίς Ἕλλην δὲν γνωρίζει τὸν Villemain, ὅστις διετέλεσεν ἐπὶ μακρότατον ἀΐδιος γραμματεὺς τῆς Γαλλικῆς Ἀκαδημίας καὶ ἀνεδείχθη εἷς τῶν ἐπιφανῶν φιλελλήνων τοῦ καθ’ ἡμᾶς αἰῶνος; Δὲν ἐγένετο δὲ ὁ ἀνὴρ κατὰ τοῦτο μόνον ἄξιος τῆς εὐλαβοῦς ἡμῶν στοργῆς, ἀλλὰ καὶ διότι ἔγραψε πρὸς τοῖς ἄλλοις τὰ μετριοφρόνως ὑπ’ αὐτοῦ ὀνομασθέντα Δοκίμια περὶ τῆς μεγαλοφυΐας τοῦ Πινδάρου καὶ περὶ
