πων, περιλαμβανομένων ἐν παλαιαῖς συλλογαῖς, στιχουργηθέντες. Οἱ δὲ λοιποὶ περὶ ὧν ἀσφαλῶς δυνάμεθα νὰ κρίνωμεν ἐκ παραβολῆς πρὸς τοὺς σωζομένους ἐστιχουργήθησαν μετὰ πολλῆς δεξιότητος ἐν τῇ δημώδει γλώσσῃ καὶ εἰς στίχους πολιτικοὺς ὁμοιοτελεύτους. Ἀλλ’ ἡ ὁμοιοκαταληξία, ἥτις συνήθως εἷνε φυσικὴ καὶ εὔκολος, ἔχει ἐνίοτέ τι τὸ τραχὺ καθότι μόλις εἷς αἰὼν εἶχε παρέλθει ἀπὸ τῶν χρόνων καθ’ οὓς εἶχεν εἰσαχθῆ εἰς τὴν νέαν ἑλληνικὴν ποίησιν.
Κατὰ ταῦτα οἱ μῦθοι Γεωργίου τοῦ Αἰτωλοῦ ὑπὸ μὲν τὴν ἔποψιν τῆς μυθογραφίας δὲν εἷνε μὲν παντελῶς ἀσήμαντοι, ἅτε χρησιμεύοντες ἐν συγκρίσει πρὸς τὰς ὑπαρχούσας προγενεστέρας συλλογὰς εἰς τὴν διαφώτισιν ἐνίων ζητημάτων εἰς τὴν καθόλου μυθογραφικὴν γραμματείαν τῶν Ἑλλήνων ἀναφερομένων, ἀλλὰ καὶ δὲν παρέχουσι μεγάλην σπουδαιότητα. Ἄλλως ὅμως ἔχει τὸ πρᾶγμα ἂν ἐξετασθῶσιν ὡς προϊόντα τῆς νεοελληνικῆς φιλολογίας. Ὑπὸ τοιαύτην ἔποψιν ἐξεταζόμενοι ἔχουσι διττὴν ἀξίαν τὸ μὲν διὰ τὴν φυσικότητα καὶ ἀφέλειαν τῆς στιχουργίας, τὸ δὲ διὰ τὴν γλῶσσαν, ἐν ᾗ εἶνε γεγραμμένοι. Ἡ γλωσσικὴ μάλιστα αὐτῶν σπουδαιότης εἶνε μεγάλη, δημοσιευόμενοι δέ ποτε, ὡς ἐλπίζω, μέλλουσι νὰ παράσχωσι πολλαπλῆν ὠφέλειαν εἰς τοὺς μελετῶντας τὴν ἱστορίαν τῆς νεοελληνικῆς.
Περαίνων τὴν πρόχειρον ταύτην σημείωσιν περὶ τοῦ Γεωργίου Αἰτωλοῦ καὶ τῶν μύθων αὐτοῦ, παρέχω ἐνταῦθα ὡς δεῖγμα τῆς συλλογῆς ταύτης, ἣν ἔχω ἀντιγεγραμμένην ὁλόκληρον, τρεῖς μόνον ἐκ τῶν μύθων, καθαίρων αὐτοὺς ἀπὸ τῶν ἐν τῷ χειρογράφῳ γραφικῶν πταισμάτων τοῦ βιβλιογράφου, ὅστις, ὡς δικαιούμεθα νὰ εἰκάσωμεν, εἷνε ἀγράμματος ἀντιγραφεὺς τοῦ πρωτοτύπου τοῦ Αἰτωλοῦ.
Εἰς ’σπίτι μέσα ποντικῶν ἀτζίδι εἶχε ’πάγει·
πολλὰ ἐπονηρεύοντον τοὺς ποντικοὺς νὰ φάγῃ·
Καθημερνῶς ἐσκότονε καί ’τρωγεν ἕναν ἕναν,
κ’ οἱ ποντικοὶ ἀρχίνησαν ὅλοι καὶ ’λιγοστέναν.
Τότε ἐκεῖ ’ςτὸ μέσον τους εἶπεν ὁ εἷς τὸν ἄλλον·
δὲν βλέπετε ’τί πέσαμεν ’σὲ κίνδυνον μεγάλον.
Ἐλᾶτε καὶ ἃς φύγωμεν ’ς τόπον ’ποῦ δὲν εἰξεύρει,
ἀλλοῦ νὰ κατοικήσωμεν διὰ νὰ μήν μας εὕρῃ.
- ↑ Πρὸ τὸν μῦθον τοῦτον παραβληθήτω ὁ ἐν τῇ ἐκδόσει τῶν Αἰσωπείων μύθων ὑπὸ Halm (Teubner 1879) ὑπ’ ἀριθ. 15 ὁ φέρων τὴν ἐπιγραφὴν Αἴλουρος καὶ μύες.
