ἑλληνικοῦ βασιλείου. Ἡ terra incognita αὕτη, φύσει ἀπρόσιτος εἰς τοὺς ἐπιδρομεῖς, διατηρηθεῖσα ἐπ’ αἰῶνας ἐν καταστάσει οἱονεὶ ἀγρίας ἀνεξαρτησίας, περιλαμβάνει πλουσιώτατον μεταλλεῖον ποιητικῶν ἐμπνεύσεων καὶ ἱστορικῶν ἐρευνῶν. Αὐτόθι οἰκεῖ λαὸς μάχιμος, ἀδάμαστος ἀνέκαθεν. Ἀποφυγὼν τὴν δουλείαν τῶν ἀλλοφύλων καὶ τὴν πολιτικὴν τυραννίαν, δὲν κατήρτισεν αὐτοβούλως πολιτείαν εὔκοσμον, οὐδὲ ὑπετάχθη εἰς νόμους γραπτούς. Διεβίωσεν ὑπὸ τὴν ἐπίδρασιν πατριαρχικοῦ τινος βίου, ὃν διέπουσιν ἴδια ἤθη καὶ ἔθιμα, ἀγνοούμενοι εἰσέτι ὑπὸ τῶν θιασωτῶν τῆς μυθιστορικῆς πολυμαθείας· διεμόρφωσε δὲ κοινωνίαν ὅλως πρωτότυπον, διακριθεὶς εἰς γένη ἀνεξάρτητα πολιτικῶς ἀπ’ ἀλλήλων, τὰ ὁποῖα συνεδέοντο διὰ τοῦ αἵματος ἢ τῶν πρὸς ἄλληλα κοινῶν ἀγώνων. Ἡ ἐπίδρασις δὲ τῶν ἰδιορρύθμων ἠθῶν διέπλασεν ἀξιοσπούδαστον φυλετικὸν χαρακτῆρα, καὶ κοινωνικὸν βίον παράλληλον ἐν μέρει τῷ βίῳ τῶν ὀρεινῶν τῆς Ἀλβανίας, ἢ τῆς νεφελώδους Σκωτίας, ὧν ὁ χαρακτὴρ καὶ τὰ ἔθιμα παρήγαγον τὰς περιγραφὰς τοῦ Βάλτερ Σκώτου καὶ τὰ ἔπη τοῦ Ὀσιανοῦ.
Οἱ ἀναγνῶσται νοοῦσιν, ὅτι πρόκειται περὶ τῶν Μανιατῶν. Ὁ Μεσσηνιακὸς κόλπος ἀναπτύσσει πρὸ τοῦ θεατοῦ κάλλος θαυμάσιον· οἱ δὲ εἰσπλέοντες αὐτὸν ἔχουσι πρὸ ὀφθαλμῶν ἐξαίσιον πανόραμα φυσικῶν, καλλιτεχνικῶν καὶ ἱστορικῶν ἀντιθέσεων. Δεξιόθεν ἀκτὴ ἀπρόσιτος καὶ πέτρα ἀπορρώξ, ἀριστερόθεν δὲ ὁμαλὴ παραλία καὶ χλοάζον ἔδαφος· ἐντεῦθεν τὸ ἐρυθρόχρουν Ταίναρον, καθ’ οὗ μαίνονται συνήθως ὁ συρίζων βορρᾶς καὶ τὰ ἀφρίζοντα κύματα, περιστεφόμενον ὑπὸ πύργων, καταφυγίων μαχίμου καὶ ὑπερηφάνου λαοῦ, ἐκεῖθεν δὲ ὁ πρασινίζων Ἀκρίτας, ὃν περιβάλλει γαληνιῶσα θάλασσα καὶ πλῆθος ἰχθύων, ἐπιδεικνύων ἐπάλξεις φρουρίων, προπύργια σκληρᾶς καὶ ἀδυσωπήτου κατακτήσεως· ἔνθεν χαράδραι καὶ χείμαρροι, καὶ ἔνθεν ῥύακες καὶ ποταμοί· ἐνταῦθα χωρία προβάλλοντα ἀπὸ τῶν ὑπωρειῶν ὄψιν ἀγέρωχον, ἀπέναντι πόλεις λευκάζουσαι, κυψέλαι πλούτου καὶ βιωτικῆς εὐημερίας· ἐδῶ τοῦ Ταϋγέτου αἱ φαλακραὶ καὶ οὐρανομήκεις κορυφαὶ, διασχίζουσαι κατὰ μῆκος τὴν χώραν, ἐκεῖ πεδιάδες κατάφυτοι ὑπὸ ἀμπέλων καὶ συκῶν, λεμονεῶν καὶ πορτοκαλεῶν. Τὰ πάντα, τέλος, ἐν τῷ κόλπῳ τούτῳ δημιουργοῦσιν ἀντιθέσεις γοητευτι-
