τῆς προπαγάνδας τῶν χωρικῶν τῆς διοικήσεως Kursk, τὸν ταμιάν Πλέτιεφ παρέχοντα τῷ υἱῷ του ἄφθονον ὕλην ἀναγνώσεως ἐπαναστατικῶν βιβλίων καὶ καυχώμενον ὅτι παρεσκεύαζεν αὐτὸν διὰ τὸν λαόν.
Ἐπικίνδυνον ὅμως φάσιν ἔλαβον τὰ πράγματα διὰ τῆς ἱδρύσεως τοῦ ἐκτελεστικοῦ κομητάτου, ἕνεκα τῆς αὐστηρᾶς στάσεως ἣν ἔλαβεν ἡ Κυβέρνησις κατὰ τὸ παρὰ Βολταίρῳ ἀξίωμα «gouverne qui peut, et quand on est parvenu à être le maitre, on gouverne comme on peut.» Κατὰ τὸν Χρόνον τοῦ Λονδίνου[1] «ὁ λαὸς διετέλει ἐν καθημερινῇ συγκρούσει πρὸς τὴν διεφθαρμένην γραφειοκρατίαν, πρὸς τὸ ὠργανωμένον σύστημα τῆς ἀστυνομικῆς κατασκοπείας, πρὸς τὰς μυστηριώδεις συλλήψεις, πρὸς τὰ παθήματα τῶν ἀθώων καὶ τὴν ἀτιμωρησίαν τῶν ἐνόχων.» Ἡ ἰδέα ὅτι ὁ αὐτοκράτωρ συγκεντροῖ ἐν ἑαυτῷ πᾶσαν ἐξουσίαν ἑπόμενον ἦτο νὰ συνεπισύρῃ τὴν εὐθύνην τῆς οἰκτρᾶς καταστάσεως καὶ τὰς ἐπιθέσεις τῆς ἀντεκδικήσεως τῶν τυραννουμένων. Διὰ ταῦτα καὶ ὁ ἀτυχὴς Βροῦτος τῆς Ῥωσίας Ζελιάμπωφ ἐν τῇ περιβοήτῳ ἀγορεύσει του ἀπολογούμενος ἐπὶ τῇ δολοφονίᾳ τοῦ αὐτοκράτορος ἔλεγεν, «ἐν ἀρχῇ εἴμεθα εἰρηνικοὶ ἀπόστολοι, ἀλλ’ ἡ καταπίεσις καὶ ἡ καταδίωξις ἠνάγκασεν ἡμᾶς ν’ ἀνακηρύξωμεν τὴν Κυβέρνησιν ἐχθρὸν ἄσπονδον ἡμῶν· ἐν τῇ πράξει μετεβλήθησαν αἱ ἰδέαι ἡμῶν.»
Ἡ ἐπικίνδυνος δὲ τῷ ὄντι αὕτη φάσις ἐσημειώθη κατ’ ἀρχὰς διὰ τῆς ἀποπείρας φόνου κατὰ τοῦ φρουράρχου Πετρουπόλεως Τρεπὼφ ὑπὸ τῆς γυναικὸς Βέρας Σάσσουλιτς.
Τὸ ἐκτελεστικὸν κομητάτον ἐν τούτοις εἶχεν ἐν συμβουλίῳ ἀποφασίσῃ καὶ τὴν ἵδρυσιν δημοσιογραφικοῦ ὀργάνου, ὅπερ ὠνομάσθη «θέλησις τοῦ λαοῦ.» Ὁ Μοροσὼφ διωρίσθη ἀρχισυντάκτης, ἕτεροι δ’ ἑπτά, ἐν οἷς καὶ τρεῖς γυναῖκες, συντάκται. Διὰ τῶν πρώτων φύλλων δημοσιεύθη τὸ πρόγραμμα αὐτοῦ, ἐν ᾧ ἐφέροντο ἀρχαὶ πολλὴν τὴν ὁμοιότητα ἔχουσαι πρὸς ἐκείνας, αἱ ὁποῖαι ἐγεννήθησαν ἐκ τῶν ἐρειπίων τῆς Βαστίλλης. «Πεποίθαμεν, ἐκήρυττε τὸ κομητάτον, ὅτι ἡ ἀνθρωπότης μόνον ἐπὶ τῇ βάσει τῶν κοινωνικῶν ἀρχῶν δύναται νὰ συνενώσῃ ἀδι-
- ↑ Ἐν τοῖς φύλλοις τοῦ Μαρτίου 1881.
