Σελίδα:Ημερολόγιο Σκόκου 1888 - 028.jpg

Η σελίδα αυτή έχει ελεγχθεί για πιθανά λάθη.
28

νικὴν μέθοδον ἀρνούμενοι τὴν ὕπαρξιν τοῦ Θεοῦ, πλανῶνται οἰκτρὰν πλάνην. Ὁ ἄθεος πρεσβεύει ὅτι ἐκτὸς τῆς ὕλης καὶ τῶν ἑαυτῆς δυνάμεων οὐδὲν ὑπάρχει. Ἔστω αὕτη ἡ πεποίθησίς του. Ἀλλ’ ἡ πεποίθησις αὕτη εἶνε ἁπλῆ ὑπόθεσις οὐδὲν ἔχουσα ἐπιστημονικὸν κῦρος ἀθετοῦσα δὲ καὶ παραβιάζουσα πάντας τοὺς κανόνας τῆς πειραματικῆς μεθόδου. Ὁ λέγων, ὑπάρχει ἓν πρῶτον Νοητὸν καὶ παντοδύναμον καὶ ἀπόλυτον Αἴτιον ἐξ οὗ παρήχθη ὁ κόσμος καὶ ἡ ζωὴ καὶ ὁ νοῦς, ἐφαρμόζει τὴν πειραματικὴν μέθοδον καθότι ἐκ τῆς πείρας ἀποδεικνύεται ὅτι τὸ παραγόμενον περιέχεται πάντοτε, ἐν δυνάμει, εἰς τὸ ἐξ οὗ παρήχθη. Ἀλλ’ ὁ φρονῶν ὅτι ἡ ζωὴ παρήχθη ἐκ τῆς νεκρᾶς ὕλης διὰ τῆς λειτουργίας τῶν μηχανικῶν νόμων καὶ ὅτι ὁ νοῦς καὶ ἡ βούλησις καὶ ἡ ἐλευθερία τῆς θελήσεως παρήχθησαν ἐξ ὄντων καὶ διὰ τῆς ἐπενεργείας νόμων ἀποτελούντων ἄρνησιν ζωτικότητος, ἄρνησιν πνευματικότητος καὶ αὐτοκινήσεως καὶ ἑκουσιότητος καὶ ἐλευθέρας δράσεως, ἀθετεῖ καὶ ἀπομακρύνεται ἀπὸ τοὺς ὄρους τῆς πειραματικῆς μεθόδου. Οἱ θαυμάσιοι καὶ ἀνεξήγητοι τρόποι τῆς συντηρήσεως καὶ μεταδόσεως τῆς ζωῆς, τὰ θαυμάσια τῶν ἐνστίκτων φαινόμενα, αἱ ἁρμονίαι διαφόρων καὶ ὅλως κεχωρισμένων ἀνεξαρτήτων ὄντων, τὰ θαύματα τῆς ἀνθρωπίνης διανοίας καὶ τῆς ἐλευθέρας βουλήσεως ἀνατρέπουν πᾶσαν ὑπόθεσιν ὑλιστικοῦ καὶ μηχανικοῦ αἰτίου. «Εἰς τὰς σκέψεις ταύτας μὲ ὁδηγεῖ ἡ πειραματικὴ μέθοδος ἡ λαμβάνουσα τὴν ἀφετηρίαν αὐτῆς ἀπὸ τὸ γεγονὸς καὶ ἀπὸ τὸ φαινόμενον ἀναδράμουσα δὲ δι’ αὐτῶν καὶ ἐκ τῶν ἀποτελεσμάτων εἰς τὸ αἴτιον. Τὴν μέθοδον ταύτην ἐφαρμόζων ἐπὶ ἑνὸς ὡροδείκτου ἢ ἄλλης μηχανῆς συμπεραίνω ὅτι κατεσκευάσθη διὰ τῆς ἀνθρωπίνης διανοίας καὶ ἐφευρέσεως. Μελετῶν δὲ τοὺς χαρακτῆρας τῆς ζωῆς, τῶν ἐνστίκτων, τῆς ἀνθρωπίνης διανοίας, τοῦ ἠθικοῦ συναισθήματος καὶ τῶν λογικῶν ἀνθρωπίνων δυνάμεων