διότι τοιαῦται ἐπιχειρήσεις ἐδέοντο ἐλευθέρας ἰδιωτικῆς ἐνεργείας. Διὸ ὁ Μαυροκορδᾶτος ἀπετάθη ἐκ νέου εἰς τὸν Γ. Σταύρου ὅπως προβῇ εἰς σύστασιν τῆς ἀτμοπλοϊκῆς ἑταιρίας. Οὗτος δὲ δι’ ἐγκυκλίου πρὸς τοὺς ἐν τῇ ἀλλοδαπῇ βαθυπλούτους Ἕλληνας, παρ’ ὧν ἀπήλαυε μεγίστης ὑπολήψεως, ἠδυνήθη νὰ συγκεντρώσῃ τὰ πρῶτα μετοχικὰ κεφάλαια καὶ συνέταξε τὸ καταστατικὸν τῆς ἱδρυθείσης ἑταιρίας, ἧς τὴν διεύθυνσιν εὐθὺς ἐξ ἀρχῆς ἔσπευσε νὰ ἐμπιστευθῇ εἰς μόνον τὸν Ἠλίαν Κεχαγιᾶν, διαγιγνώσκων τὴν σπανίαν αὐτοῦ διαχειριστικὴν καὶ διοικητικὴν ἱκανότητα, ἀναγνωρίζων δὲ καὶ τὰς ὑπὲρ τῆς ναυτιλίας ἐπιμόνους προςπαθείας τοῦ ἀνδρός.
Ἀληθῶς δὲ ἡ ὀξυδέρκεια τοῦ Γ. Σταύρου δὲν ἐψεύσθη περὶ τὴν διάγνωσιν καὶ ἐκτίμησιν τοῦ Ἠλία Κεχαγιᾶ, ὅςτις κοινῇ ὁμολογίᾳ ὑπῆρξεν ὁ πραγματικὸς θεμελιωτής, οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ ὁ σωτὴρ τῆς ἀτμοπλοϊκῆς ἑταιρίας, ἣν καὶ διωργάνωσε θαυμασίως, ἀποσοβήσας πλείστας ἀντιδράσεις καὶ δυςυπέρβλητα κωλύματα, περιφρουρήσας δ’ αὐτὴν διὰ συνετῶν διοικητικῶν μέτρων καὶ ἀσφαλῶν συμβάσεων καὶ δυνηθεὶς νὰ παγιώσῃ ἀπαρασάλευτον τὴν ἕδραν αὐτῆς ἐν Σύρῳ, ἥτις ἔκτοτε ὀφείλει εἰς τοῦτο τὴν ἐμπορικὴν καὶ ναυτικὴν αὐτῆς ὕπαρξιν, γενομένη ἡ ἐπίζηλος τῶν Κυκλάδων μητρόπολις. Ἀρκεῖ νὰ ἀναλογισθῇ τις ὅτι ὁ Ἠλίας Κεχαγιᾶς παρέλαβε κατ’ ἀρχὰς ἔργον ἀβέβαιον καὶ ἀνυπολογίστως δυςχερές, ἕτοιμον νὰ ναυαγήσῃ πρὸ τόσων ἀναποφεύκτων ἐναντιώσεων, κατώρθωσε δὲ νὰ κραταιώσῃ καὶ πλουτίσῃ αὐτὸ διὰ δεκαὲξ μεγάλων ἀτμοπλοίων, ἀντιπροςωπευόντων σήμερον περὶ τὰ 15,000,000 δρ. Ἀλλὰ πρὸς ἐπιτυχίαν τοῦ θαύματος τούτου ἀπῃτεῖτο ἡ σπανία νοημοσύνη, ἡ ἀναλυτικὴ παρατηρητικότης καὶ ἡ ἀδιαμφισβήτητος ἀκεραιότης τοῦ Ἠλία Κεχαγιᾶ, ὅςτις ἐπὶ τοσοῦτον συνεχώνευσε τὴν ἰδίαν προςωπικότητα καὶ τὸ ὄνομα πρὸς τὴν ἑταιρίαν, ὥςτε ἦν αὐτόχρημα ὁ νοῦς καὶ ἡ ψυχὴ αὐτῆς ἐπὶ τριακονταετίαν ὅλην. Ἐμπεφορημένος δὲ ἁγνοῦ πατριωτικοῦ αἰσθήματος ὁ Κεχαγιᾶς καὶ ἐκ γενικωτέρων ἰδεῶν ἀναχωρῶν δὲν ὑπελάμβανεν ὡς σκοπὸν τῆς ἑταιρίας τὴν ἁπλῆν κερδοσκοπίαν μόνον, ἀλλὰ συνεταύτιζε τὴν τύχην καὶ τὴν πρόοδον αὐτῆς πρὸς τὴν πρόοδον τοῦ ἔθνους. Οὕτως εἰσὶ γνωσταὶ αἱ πολύτιμοι ὑπηρεσίαι, ἃς πολλάκις προςήνεγκεν εἰς τὸ δημόσιον ὁ ἀείμνηστος Κεχαγιᾶς, ἰδίως δὲ κατὰ τὴν κρητικὴν ἐπανάστασιν τοῦ 1866, καθ’ ἣν ἔσχε τὴν παράτολμον πρωτοβουλίαν νὰ ἐνισχύσῃ αὐτὴν διὰ τῶν ἀτμοπλοίων τῆς ἑταιρίας τόσῳ ἀποτελεσματικῶς.
Ἀλλ’ ἂν ὁ δημόσιος βίος τοῦ Ἠλία Κεχαγιᾶ τοσοῦτον ἐπιφθόνους ἔχει νὰ ἐπιδείξῃ σελίδας, οὐχ ἧττον καὶ ὁ ἰδιωτικὸς δύναται νὰ τεθῇ ὑπόδειγμα ἀρίστου οἰκογενειάρχου καὶ ἐξαιρέτου κοινωνικοῦ ἀνθρώπου. Ἡ κοινωνία Σύρου, παρ’ ᾗ ἐβίωσε μετὰ πατριαρχικῆς ἐπιβλητικότητος, ἠγάπα καὶ ἐσέβετο ἀπεριορίστως τὸν ἄνδρα, ἔκλαυσε δὲ καὶ ἐπένθησεν
