ὑπὸ τὰ ᾄσματα τῆς ἁρματωλικῆς ἐποποιΐας καὶ αἰσθανθὲν τὴν ζωὴν ἐν μέσῳ τῶν φλογῶν καὶ τῶν παιάνων τοῦ πολέμου, ὑπῆρξε καὶ ὁ ἄρτι μεταστὰς Ναστούλης Δαγκλῆς, ἐκ τοῦ ἡρωϊκοῦ καὶ ἐθνομάρτυρος Σουλίου, γεννηθεὶς τῷ 1800. Ὁ πατὴρ αὐτοῦ Γκόγκας Δαγκλῆς ὑπῆρξεν ἐκ τῶν πρώτων ὁπλαρχηγῶν τοῦ Σουλίου, μετὰ τὴν καταστροφὴν τοῦ ὁποίου τῷ 1803 περιεσώθη καταφυγὼν ἐν ἀρχῇ εἰς τὴν Ἑπτάνησον πανοικεί, καταταχθεὶς δ’ εἶτα εἰς τὰς τάξεις τοῦ ῥωσσικοῦ στρατοῦ ὡς ἑκατόνταρχος ἔπεσε μαχόμενος ἐν Τενέδῳ τῷ 1808.
Εἰκοσαέτης ἦν ὁ Ναστοῦλης Δαγκλῆς ὅτε ὁ Σουλτάνος εἶχε κηρύξει ἀντάρτην τὸν περιώνυμον Ἀλῆ-Πασᾶν τῶν Ἰωαννίνων, ἀποστείλας κατ’ αὐτοῦ, κλεισθέντος ἐντὸς τοῦ φρουρίου, πολυάριθμον τακτικὸν στρατόν. Οἱ ἐν Κέρκυρᾳ τότε ἐφησυχάζοντες Σουλιῶται ἔσπευσαν ἐπὶ τῇ εὐκαιρίᾳ ταύτῃ ἀκράτητοι εἰς τὰς πεδιάδας τῶν Ἰωαννίνων διψῶντες ἐκδίκησιν κατὰ τοῦ αἱμοχαροῦς καὶ ἀδιαλλάκτου ἐχθροῦ τῆς ἰδίας αὐτῶν πατρίδος, καὶ ἐπολιόρκησαν στενῶς τὸν Ἀλῆν. Ἀλλὰ συγχρόνως ἀφίκετο ἡ μυστικὴ εἴδησις εἰς τοὺς πολιορκητὰς ὅτι ἡ ἀνταρσία τοῦ τυράννου, παρασκευασθεῖσα ὑπὸ τῶν μεμυημένων τὰ τῆς ἐπαναστάσεως, ἀπέβλεπεν εἰς τὴν λίαν προςεχῆ ἔναρξιν αὐτῆς πρὸς ἀποτίναξιν τοῦ τουρκικοῦ ζυγοῦ. Οἱ Σουλιῶται πολιορκηταί, ὅπως μὴ ματαιωθῇ τὸ μέγα σχέδιον τῆς ἑλληνικῆς ἐπαναστάσεως, ἠναγκάσθησαν νὰ συμπράξωσι μετὰ τοῦ πολιορκουμένου Ἀλῆ, πέμψαντες πρὸς αὐτὸν τὸν Μάρκον Μπότσαρην, ἵνα διαπραγματευθῇ τοὺς ὅρους τῆς προτεινομένης συμμαχίας. Ὁ Ἀλῆς ἀποδεξάμενος τὴν πρότασιν ἐζήτησε πέντε ὁμήρους ἐκ τῶν διασημοτέρων τοῦ Σουλίου οἴκων ἐπ’ ἀνταλλαγῇ τοῦ ἰδίου αὐτοῦ ἐγγόνου Χουσὲν-Πασᾶ, οἵτινες καὶ ἐδόθησαν αὐτῷ. Οἱ ὅμηροι ἦσαν οἱ Κώστας Τσαβέλλας, Κίτσος Δράκος, Γεώρ. Ζέρβας, Κώστας Μπότσαρης καὶ ὁ Ναστούλης Δαγκλῆς, παραμείναντες ἐντὸς τοῦ φρουρίου μέχρι τῆς πτώσεως αὐτοῦ, καὶ τοῦ θανάτου τοῦ Ἀλῆ, ὁπότε νικητὴς ὁ Χουρσὴτ-Πασᾶς, συλλαβὼν τοὺς πέντε αἰχμαλώτους, προέτεινεν αὐτοῖς ὅπως γράψωσι τοῖς Σουλιώταις καὶ παροτρύνωσιν αὐτοὺς νὰ παραδοθῶσι καὶ προσκυνήσωσιν ὑποσχόμενος ἀμοιβὰς καὶ προνόμια καὶ γαιῶν παραχώρησιν. Ἀπορριφθείσης ὅμως, ὡς εἰκός, τῆς προτάσεως ὑπὸ τῶν ὑπερηφάνων Σουλιωτῶν, ὁ Χουρσὴτ-Πασᾶς, κλείσας τὸν Ναστούλην μετὰ τῶν λοιπῶν ἁλυσσιδέτους εἰς τὰς φυλακὰς τῶν Ἰωαννίνων, ἐκίνησε μεθ’ ὅλου τοῦ στρατοῦ κατ’ αὐτῶν. Πεσόντος δὲ τοῦ Μεσολογγίου ἠλευθερώθησαν οἱ πέντε δέσμιοι δι’ ἀνταλλαγῆς ἐπισήμων ὀθωμανῶν μπέϊδων, καὶ καταλιπόντες τὰς οἰκογενείας αὐτῶν εἰς τὴν Ἑπτάνησον ἔσπευσαν εἰς τὸ ἡρωϊκὸν Μεσολόγγιον, ἐν οἷς καὶ ὁ Ναστούλης, διατελέσας ὡς ὁπλαρχηγὸς ὑπὸ τὸν λόρδον Βύρωνα. Ἔκτοτε ὁ Δαγκλῆς καθ’ ὅλον τὸν ἱερὸν ἀγῶνα παρευρέθη καὶ διε-
