στη ἀδύνατον νὰ πείσῃ τὸν πειρατήν· ὅθεν ἡ μὲν γυνὴ ἀγορασθεῖσα ἀπήχθη ὑπὸ δουλεμπόρου τινὸς, αὐτὸν δὲ καὶ τὸν υἱὸν ἰταλὸς πλοίαρχος ἔφερεν εἰς Σταβίας. Ἀλλ’ ἐνταῦθα ἀπώλεσε καὶ τὸν υἱόν του ὁ καλλιτέχνης καὶ μόνος μετὰ τοῦ κυρίου του ἐπιβάντες ἁμάξης ἦλθον εἰς Ἡράκλειον, πόλιν λαμπρὰν παρὰ τὴν Κύμην καὶ Νεάπολιν.
Ἐπὶ δώδεκα ἔτη διήγαγεν ἐν τῷ οἴκῳ τοῦ Ἀντιστίου (οὕτως ὠνομάζετο ὁ πλοίαρχος), ἡ δὲ ζωή του ἐκεῖ δὲν ἦτο τόσῳ τραχεῖα. Ἡ δέσποινα ἦτο ἐπιεικὴς καὶ τὴν τέχνην του ἐκτιμῶσα τὸν ἀπήλλαττε τῶν δυσκόλων ἐργασιῶν τοῦ οἴκου. Ἀλλ’ ἡ λύπη του διὰ τοὺς ἰδικούς του, περὶ ὧν οὐδεμίαν εἶχεν εἴδησιν, τὸν κατέβαλλεν ὁσημέραι καὶ ἐπὶ τέλους ἕνεκα τῆς νυκτερινῆς περὶ τὴν τέχνην του ἐνασχολήσεως ἔπαθε τοὺς ὀφθαλμοὺς καὶ κατέστη ἀδύνατος πρὸς ἐργασίαν. Τότε ὁ κύριος του ἐπώλησε τὸν δυστυχῆ εἰς ἄλλον, ὅστις ἔφερεν αὐτὸν ἐν τῇ πόλει τῶν Καληνῶν, ἔνθα ἐκέκτητο πλούσια κτήματα, καὶ ἔρριψεν αὐτὸν ἐν τῷ ἐργαστηρίῳ του.
Ἐργαστήρια (Ergastula) εἶχον οἱ πλούσιοι Ῥωμαῖοι εἰς τὰς ἐπαύλεις των, ἐν οἷς κατῴκουν οἱ δοῦλοι εἰς οὓς ἦσαν ἀνατεθειμέναι αἱ σκληραὶ ἀγροτικαὶ ἐργασίαι.
Ἐνταῦθα οἱ διάφοροι δοῦλοι μετὰ τὴν ἐπίπονον τῆς ἡμέρας ἐργασίαν συνωστίζοντο ἐν καθύγρῳ καὶ σκοτεινῷ δεσμωτηρίῳ. Μακρὸς, γυμνὸς καὶ σχεδὸν ὑπόγειος χῶρος, εἰς ὃν κατήρχοντο δι’ ὑγρῶν καὶ ὀλισθηρῶν πετρίνων βαθμίδων, οὕτως ὥστε ὀλισθαίνων κατέβαινέ τις ὑπὸ ἀμυδρὸν λυχνίας φῶς, ἀπετέλει τὴν εἱρκτὴν ταύτην.
Παχεῖς τοῖχοι, ὑγρὸν ἐκ πετρῶν ἔδαφος, παρὰ τοὺς τοίχους κύκλῳ στενὰ ξύλινα θρανία καὶ ὀλίγα ἄχυρα ἐπ’ αὐτῶν, χρησιμεύοντα ὡς κλῖναι, ἄνωθεν δὲ αὐτῶν ἀπὸ τοῦ τοίχου σιδηροῦς κρίκος κρεμάμενος μετὰ μακρᾶς ἁλύσεως, ἦτο πᾶσα ἡ διακόσμησις τοῦ ἐνδιαιτήματος τῶν ἀθλίων τούτων ὄντων. Ὑψηλὰ ὑπὸ τὴν στέγην κιγκλιδωτὰ παράθυρα, ἅτινα διὰ τῶν χειρῶν δὲν ἠδύνατό τις νὰ φθάσῃ, παρεῖχον ὀλίγον φῶς εἰς τὸν εὐρὺν τοῦτον χῶρον.
Ἐνταῦθα ἐρρίπτοντο ἁπάντων τῶν τότε γνωστῶν ἐθνῶν ἄνθρωποι, τὰ ἀποβράσματα τῶν λαῶν τοῦ ἀπεράντου ῥωμαϊκοῦ κράτους. Ἡ τραχύτης καὶ ἡ ἀπελπισία εἶχον ἐξαφανίσει ἀπὸ τῶν ὄντων τούτων πᾶν ἀνθρώπινον αἴσθημα, καὶ εἶχον μεταμορφώσει αὐ-
