Ἀπαίσιον προμήνυμα διετυπώθη ἐν τῇ διανοίᾳ μου ὑπὸ τῆς ἐξεγερθείσης ἤδη φαντασίας· ἀλλὰ τὸ προμήνυμα ἐκεῖνο ἠγωνίσθην ν’ ἀποσοβήσω διὰ εἰκασιῶν καὶ συλλογισμῶν ὅλως ἀνωμάλων καὶ δυσεκπληρώτων, ἀναλόγων πρὸς τὴν νευρικὴν ταραχὴν ἣν ἐπιφέρει διανυκτέρευσις τελεσθεῖσα ἐν τοιαύταις συγκινήσεσιν. Ἐὰν, εἶπον κατ’ ἐμαυτὸν, ὁ βασιλεὺς Ὄθων, ἀρχομένης τῆς νέας εἰκοσιπενταετηρίδος, καταβῇ τοῦ θρόνου καὶ ἀπορρίψας τὸ στέμμα, ὡς τὸ ἀπέρριψε προσφερόμενον ὑπὸ τοῦ κοινοβουλίου ὁ Κρόμβελ, παραδοθῇ εἰς τὰς ἀγκάλας τοῦ λαοῦ καὶ ἐπ’ αὐτοῦ μόνον ἐρειδόμενος μεγαλουργήσῃ αὐξάνων τὴν ναυτικὴν δύναμιν τῆς Ἑλλάδος καὶ δι’ ἐπιδεξίων συνδυασμῶν ὑποδουλώσῃ τὴν ξένην διπλωματίαν καὶ καταπτοήσῃ καὶ πατάξῃ τοὺς πολεμίους τοῦ ἔθνους; Ἐλησμόνουν, διαλογιζόμενος ταῦτα ὅτι, ἀλλοίους χαρακτῆρας, ἀλλοία πνεύματα, ἀλλοίας περιστάσεις συνέχεον. Καὶ πόσα δὲν λησμονεῖ τις ὅταν πάσχῃ παραισθησίαν, εἰς ἣν φέρεται πᾶς πεφυκὼς μετὰ πλεονασμοῦ θέρμης καὶ πληθώρας καρδιακῶν σφαδασμῶν, ὅταν νοσῇ παραφροσύνην πατριωτισμοῦ ἢ ἀγάπης. Ἀλλὰ μεταξὺ τῶν ἐπιφωνήσεων αἵτινες διέφευγόν με ὑπὸ τὸ κράτος τῆς συγχύσεως προσώπων τε καὶ πραγμάτων, μίαν μόνον δὲν ἤθελόν ποτε θεωρήσει ὡς γόνον παραισθησίας. Ἐφανταζόμην λ. χ. τὸν βασιλέα τῆς Ἑλλάδος διαιτώμενον ἐν τοῖς στρατῶσι, τερπόμενον εἰς τὴν ὄσφρησιν τῆς ἀτμοσφαίρας τῶν ἱπποστασίων, διανυκτερεύοντα ἐν ἀνοικτῷ στρατοπέδῳ ἐν τῷ μέσῳ πυρᾶς ὑπὸ τῶν στρατιωτῶν ἀνημμένης, ἢ κατακλινόμενον ὑπὸ σκηνὴν στρατιωτικὴν καὶ ἐγειρόμενον τὰ χαράγματα μετὰ τοῦ πρώτου πιστοῦ εἰς τὸ καθῆκόν του στρατιώτου.
Ἀλλ’ αἰσθάνομαι τὴν ἀνάγκην νὰ σταματήσω ἐνταῦθα τὸν ῥοῦν τῶν ἀναμνήσεων τῆς νυκτὸς ἐκείνης, διότι δὲν ἐπιτρέπω ἐμαυτῷ νὰ συνθέσω ἐνταῦθα ἄρθρον πολιτικὸν, καὶ διότι ἐν μικραῖς σελίσιν εὐρυτέρου τεύχους περιλαμβάνοντος δεκαετηρίδας τινὰς τῆς συγχρόνου ἡμῶν ἱστορίας ἀνετώτερον ἀναπτυχθήσονται αἱ ἐντυπώσεις, ἃς ἐνεποίησε μοι ἡ ἀνάγνω-
