φιλολογίας, γίνεται ἐξ ἀνάγκης μεταξὺ ξένων ἔργων, πολλάκις ἐπιβλαβῆ ἐχόντων μᾶλλον ἐπιῤῥοὴν, ἀλλὰ καὶ διὰ ταῦτα ἴσως μᾶλλον προσοδοφόρων, τῶν πλείστων δ’ ἧττον ἢ μετρίως μεταφραζομένων. Καὶ τὸ ἀποτέλεσμα ἐστὶν ὅτι αἱ ἐθνικαὶ παραστάσεις παραμελοῦνται, καὶ οἱ θεαταὶ συῤῥέουσι κατὰ προτίμησιν εἰς τὰς ἀλλογλώσσους.
Πρὸς διόρθωσιν τούτων καὶ καταρτισμὸν τῆς δραματικῆς σκηνῆς εἰς μέγα καὶ τελεσφόρον ἐθνικὸν παιδευτήριον, ἀνάγκη νὰ ὑπάρξῃ θέατρον εἰς ἑαυτὸ ἐπαρκοῦν καὶ μὴ βιαζόμενον νὰ παρεκκλίνῃ τῆς σπουδαίας αὐτοῦ κλήσεως ἵνα προμηθεύηται πόρους. Ἀλλαχοῦ αἱ κυβερνήσεις, πρὸς εὐτυχίαν τῆς ὑψηλῆς ταύτης ἐντολῆς τῶν ἐθνικῶν θεάτρων, ὑποστηρίζουσιν αὐτὰ διὰ μεγάλων ἐτησίων χρηματικῶν συνδρομῶν. Ἐν Ἑλλάδι, πρὸς τὸ παρὸν κᾂν, τοῦτο δὲν πρέπει ν’ ἀπαιτηθῇ. Ἀλλὰ πρὸ ἐτῶν πολλῶν ἐν Ἀθήναις ἐθνικὸν θέατρον ἤρξατο οἰκοδομούμενον διὰ μετοχῶν, καὶ ἔμεινεν ἡμιτελὲς δι’ ἔλλειψιν πόρων. Τοῦτο εὐχῆς ἔργον ἐστὶ νὰ συντελεσθῇ πρὸς τὸν ἐπιδιωκτέον σκοπὸν τῆς καταρτίσεως θεάτρου ἀξιοπρεποῦς καὶ εἰς ἑαυτὸ ἐπαρκοῦντος.
Πρὸς τοῦτο ὀφείλει, κατ’ ἐμὲ, πρὸ παντὸς ὁ Δῆμος Ἀθηναίων ν’ ἀποστῇ πάσης ἀξιώσεως δι’ ἀποζημίωσιν τοῦ ἐδάφους ἐφ’ οὗ τὸ θέατρον ἀνεγείρεται, πρῶτον διότι ὅτε ἡ ἑλληνικὴ κυβέρνησις μετέβη εἰς τὰς Ἀθήνας, ὁ δῆμος ὑπεσχέθη δωρεὰν πάντα τὰ γήπεδα τῶν δημοσίων καταστημάτων, καὶ ὡς τοιοῦτο πρέπει φυσικῷ τῷ λόγῳ νὰ θεωρηθῇ καὶ τὸ ἐθνικὸν θέατρον, καὶ δεύτερον διότι ἡ εὐτυχὴς αὐτοῦ ὕπαρξις οὗ μόνον εἰς τὸ ἔθνος ἐν γένει, ἀλλὰ καὶ εἰς τὸν δῆμον ἐν μέρει μεγάλας, εἰς τοῦτον δὲ καὶ ὑλικὰς, ὑπόσχεται ὠφελείας.
Οἱ δὲ μέχρι τοῦδε μέτοχοι, ἀποτυχούσης τῆς ἐπιχειρήσεως, καὶ τῆς οἰκοδομῆς ἐπὶ τοσοῦτον χρόνον μενούσης εἰς οἰκτρὸν ἐρείπιον, εἰσὶ βεβαίως ἤδη πεπεισμένοι ὅτι ἀπώλεσαν ἀνεπιστρεπτὶ τὰς καταβολάς των· δι’ ὃ εὔκολον θὰ ἦτο, τοὐλάχιστον εἰς τοὺς φιλογενεστέρους καὶ εἰς τοὺς εὐπορωτέρους μεταξὺ αὐτῶν, ἀφιστάμενοι πάσης περαιτέρω ἐπ’ αὐτῶν ἀξιώσεως, νὰ δωρήσωσιν αὐτὰς εἰς τὸ θέατρον. Διὰ δὲ τὸ ἐπίλοιπον τοῦ ἔργου ἐναπολείπεται εὐχὴ μόνον, ἀλλ’ οὐχὶ νομίζω ἀνέλπιστος, ὅταν ἐκ τοσούτων λαμπρῶν παραδειγμάτων γνωρίζωμεν τὴν πατριωτικὴν ἐλευθεριότητα πολλῶν πλουσίων ὁμογενῶν, νὰ εὑρεθῇ μεταξὺ αὐτῶν εἷς, ὅστις κατανοῶν τὴν ἐκπολιτιστικὴν ἐντολὴν τοῦ θεάτρου, ν’
