Σελίδα:Ημερολόγιο Σκόκου 1887 - 088.jpg

Αυτή η σελίδα δεν έχει ελεγχθεί ακόμη για πιθανά λάθη.
88

ούμενοι τῶν αὐλῶν καὶ τῶν βασιλέων. Ὁ ποιητὴς δὲν εὑρίσκει ἀπήχησιν ἐν τῇ εὐρείᾳ κοινωνικῇ συνειδήσει, παρὰ τῷ λαῷ. Τοιοῦτοι ἦσαν οἱ ὑπὸ τῶν ὁμηρικῶν ἐπῶν μνημονευόμενοι Φήμιος καὶ Δημόδοκος, ὅμοιοι πρὸς τοὺς περιλαλήτους ἐκείνους Minnesinger καὶ Bardes τοῦ τιμαριωτικοῦ μέσου αἰῶνος. Ὁ ποιητὴς τῆς Ἰλιάδος, μνημονεύων τὸ ἐπεισόδιον τοῦτο τῆς ἀποστασίας τοῦ Θερσίτου, δὲν ἠδύνατο ἢ νὰ στιγματίσῃ αὐτὸν, διεγείρων τὸν γέλωτα τῶν παρὰ πότον ἀκροωμένων κατὰ τοῦ ἀτυχοῦς διαμαρτυρηθέντος. Τὰ κοινωνικὰ ἤθη ἐνεθάρρυνον τὸν ποιητὴν, ἐπέβαλλον αὐτῷ τοῦτο. Καὶ ψάλλων τὴν ἔριδα τοῦ Ἀχιλλέως καὶ τοῦ Ἀγαμέμνονος, ἐπροπηλάκισε τὸν ἄσημον ἐξ Αἰτωλίας ἐπαναστάτην, ὅστις πρῶτος ἐτόλμησε νὰ διαμαρτυρηθῇ κατὰ τοῦ θείου δικαίου, οἷον ἐκράτει ἐν τῇ ἐποχῇ ἐκείνῃ, μυριοτρόπως δ’ ἐξεδηλοῦτο καθ’ ἑκάστην ὑπὸ τὰ τείχη τῆς Τροίας.

Οὕτως ἐν τῇ δυσειδεῖ καί αἰσχρᾷ φυσιογνωμίᾳ τοῦ Θερσίτου διατυποῦται ἡ πρώτη κριτικὴ τῆς βασιλικῆς ἀρχῆς ἐν τῇ ἀρχαίᾳ ἑλληνικῇ συνειδήσει. Τὸ ἀξίωμα εἷς κοίρανος ἄρχεται ἀμφισβητούμενον. Οἱ βασιλεῖς ἁρπάζουσιν ὑπὲρ ἑαυτῶν τὰ λάφυρα, προκαλοῦντες τὴν ὀργὴν τῶν θεῶν, ἥτις πίπτει κατ’ ἐξοχὴν ἐπὶ τῶν πολλῶν, τῶν προσφερόντων μόνον τὴν θυσίαν τοῦ αἵματος, ἀλλὰ μηδὲν λαμβανόντων. Οὐδεὶς δικαιοῦται νὰ διαμαρτηρηθῇ· εἰς οὐδένα ἐπιτρέπεται νὰ ἐρωτήσῃ, διατὶ ἐπὶ τοσαῦτα ἔτι ταλαιπωρεῖται ὁ στρατὸς τῶν Ἀχαιῶν ὑπὸ τὰ τείχη τῆς Τροίας, ἵνα ἐκδικήσῃ τὴν ὑβρισθεῖσαν τιμὴν τοῦ ἡγεμονικοῦ τῶν Ἀτρειδῶν οἴκου. Εὑρίσκεται ὁ Θερσίτης, ὁ πρῶτος ἐξανιστάμενος κατὰ τῆς καταστάσεως ταύτης, ἀλλὰ τιμωρεῖται σκληρῶς ὑφ’ ἑνὸς τῶν περὶ τὸν Ἀγαμέμνονα ἡρώων, ἵνα τιμωρηθῇ σκληρότερον ὑπὸ τῆς ποιητικῆς ἐτυμηγορίας τῆς Ἰλιάδος.

Ὑποστηρίζω, ὅτι τὸ ἐπεισόδιον τοῦτο, δημιούργημα βεβαίως τοῦ ποιητοῦ, ἀλλ’ εἰλημμένον ἐκ τῶν συγχρόνων ἰδεῶν καὶ αἰσθημάτων, παρίστησι προφανῶς σκηνήν τινα τῆς πάλης