Σελίδα:Διηγήματα (Αξιώτης).pdf/129

Η ΑΝΤΙΖΗΛΟΣ

---

ΛΙΓΟΝ ἀργὰ — διότι εἶχεν ὑπερβῆ τὰ σαράντα — ἐσκέφθη νὰ ὑποδουλωθῇ. Εἶνε ἀληθὲς ὅτι τὸ ἐσκέφθη ἐδῶ δὲν ἔχει τὸν τόπον του, ὅτι εἶνε τρόπος τοῦ λέγειν πλημμελής, διότι, τίς ὑποδουλώνεται κατόπιν σκέψεως; Πάντοτε ὁ ζυγὸς εἶνε ἀκούσιος, κατὰ συνέπειαν μισητὸς καὶ παράδειγμα ὁ ζυγὸς ὅλων τῶν ὑπὸ δουλείαν λαῶν, οἵτινες μάχονται διὰ νὰ θραύσουν τὰς ἁλύσσεις των καὶ τὸ ἰδικόν μας λόγιον, ὁποῦ κατήντησε πλέον ἀξίωμα· «τοῦ Ἕλληνος ὁ τράχηλος ζυγὸν δὲν ὑποφέρει.» — Ὑπάρχει μόλα-ταῦτα, διαφορὰ μεταξὺ ζυγοῦ καὶ ζυγοῦ, μεταξὺ ἑκουσίου καὶ ἀκουσίου δουλείας. Ὑπάρχει ζυγὸς ἐπαχθής, δουλεία μυσαρά, ἀλλὰ καὶ ζυγὸς γλυκύς, δουλεία ἐπιθυμητή, καθὼς δὰ εἶνε γνωστότατον. Διὰ νὰ πιστωθῇ ἔτι ἅπαξ ὅτι δὲν ὑπάρχει κανὼν χωρὶς ἐξαίρεσιν. Μήπως δὲν ἀγαποῦν ὅλοι τὸ φῶς; Εἶνε ὁ γενικὸς κανών. Κατ’ ἐξαίρεσιν ὅμως ὑπάρχουν καὶ οἱ ἀρεσκόμενοι εἰς τὸ σκότος, τοιοῦτοι δὲ εἶνε οἱ ἀπόλυτοι δεσπόται, τὰ νυκτερόβια πτηνά, καὶ ὅλοι οἱ κλέπται τῶν καρδιῶν καὶ τῶν βαλαντίων.

Αὐτὰ ὅλα τὰ θεωρήματα τὰ ἐγνώριζε κάλλιστα καὶ ὁ ἥρως μου, ὅστις, ἂν καὶ θερμός τῆς ἐλευθερίας λάτρης, ἔστερξεν ὅμως νὰ ὑποδουλωθῇ, νὰ ὑπογυναικωθῇ τουτέστι,