Ἐν τινι τῶν ἀπείρων τοῦ Μαραθῶνος τάφων παρὰ τῇ Βελανιδέζῃ ἀνεκαλύφθη τὸ κεχρωματισμένον τοῦτο ἀνάγλυφον διατηρούμενον μέχρι πρὸ μικροῦ ἐν τῷ Θησείῳ, καὶ μετακομισθὲν ἤδη εἰς τὸ νεόδμητον ἐθνικὸν ἀρχαιολογικὸν μουσεῖον. Παριστᾷ πολεμιστὴν σύγχρονων τῶν Μηδικῶν χρόνων.
Μήτηρ τις ἀπώλεσε τὸ τέκνον της καὶ ἡ ἐπὶ τῇ ἀπωλείᾳ ταύτῃ θλίψις της ἦτο τοσαύτη ὥστε οὐδεμία παραμυθία ἠδύνατο νὰ εἰσδύσῃ μέχρι τῆς καρδίας της· ὥστε τίποτε δὲν κατόρθωσε νὰ στειρεύσῃ τὰ δάκρυά της. Δὲν ἔζη ἢ διὰ τῶν ἀναμνήσεων τοῦ παρελθόντος· τοῦ καιροῦ καθ’ ὃν ὁ υἱός της ἔπαιζεν ἐπὶ τῶν γονάτων της. Ὅλαι αἱ ἀναμνήσεις της ἀνήρχοντο ἐπὶ τῆς κενῆς κοίτης του, ὡς ὅλα τὰ βήματά της τὴν ἐπανήγαγον ἀνεπαισθήτως εἰς τὸν τάφον ἐν ᾧ ἐκεῖνο ἀνεπαύετο.
Καθ’ ἑκάστην συνήγαγεν ἄνθη καὶ ἑκάστην πρωΐαν ἀνελάμβανε ὅλως ψυχρὰν καὶ ὑγρὰν ἐκ τῆς δρόσου τὴν ἀνθοδέσμη τῆς προτεραίας καὶ τὴν ἔκρυπτεν εἰς τὸν κόλπον της ὅπως τὴν φέρῃ πρὸς αὐτό. Ἡ καρδία της τότε ἔπαλλε ἰσχυρότερον καὶ ἐνόμιζεν ὅτι ὁ υἱός της ἀνεγεννᾶτο ἐν ἑαυτῇ.
Οὔτε περὶ ὑγείας οὔτε περὶ ἐργασίας ἐφρόντιζε πλέον· καὶ ὅτε ἡ μικρὰ θυγάτηρ της τὴν ἔβλεπε ἐξεστηκυῖαν εἰς τοὺς ῥεμβασμούς της, ἔλεγεν ὅτι, ἡ μήτηρ της ὡμίλει μετὰ τοῦ μικροῦ ἀδελφοῦ της εἰς τοὺς οὐρανούς.
Μετ’ ὀλίγον ἡ ἀτυχὴς γυνὴ ἐβάδιζε ταχέως πρὸς τὴν ἀσθένειαν καὶ ἐτόλμησε νὰ ζητήσῃ τὴν μετ’ ἐκείνου, διὰ τὸ ὁποῖον ἔκλαιε τόσῳ, ἕνωσίν της.
Ἡμέραν τινα καθ’ ἣν ἠσθάνετο ἑαυτὴν πλέον ἢ ποτε καταβεβλημένην καὶ τεθλιμμένην, φωνὴ ἐκ στόματος ἀοράτου, φωνὴ φιλτάτη τὴν ἔκραξε! Ὤ! μῆτερ μου, τῆς εἶπε, διατί ζητεῖς νὰ ἔλθῃς πρός με; Δὲν μὲ αἰσθάνεσαι εἰς τὴν καρδίαν σου ὅπου δύναμαι ἔτι νὰ ζήσω ἐκ τῆς στοργῆς ἣν εὑρίσκουσι παρὰ σοὶ ὁ πατὴρ καὶ ἡ μικρὰ ἀδελφή μου. Δεῖξον αὐτοῖς τὴν ἀγάπην μου διὰ τῆς σῆς καὶ φύλαττέ μοι ἐπὶ πολλὰ ἔτη τὴν μεταξὺ ὑμῶν θέσιν μου.
«Φίλτατή μου μῆτερ, προσέθηκεν ἡ οὐρανία φωνὴ, μὴ ἐπείγου διὰ τὴν οὐρανίαν διαμονήν. Μὴ μὲ ἐξορίζῃς ἐκ τῆς γῆς ἐγκαταλείπουσα σεαυτὴν καὶ ἀφαιροῦσα μοι οὕτω τὸν τελευταῖον δεσμόν, ὅστις μὲ ἕλκει αὐτόθι. Ἄφες με νὰ προσευχηθῶ ἐν σοὶ διὰ τοὺς ἐπιζῶντας, παρακαλῶν τὸν Θεὸν νὰ μὴ σὲ καλέσῃ ἔτι παρ’ αὐτῷ».
Ἡ μήτηρ ἄκουσε τὴν φωνὴν τοῦ φιλτάτου της υἱοῦ. Ἐνίκησε τὴν ἀσθένειαν καὶ ἔζησεν, ὡς ἄλλοτε, διὰ τὸν σύζυγον καὶ τὴν θυγατέρα της. Καὶ τότε εἶδεν ὅτι τὰ ἀποθανόντα τέκνα ἀναζῶσιν ἐν τῇ καρδίᾳ τῶν μητερῶν των: διότι ὁ Θεὸς τῇ παρέσχε νέον υἱὸν εἰς ἀντικατάστασιν τοῦ ἀποθανόντος.
Αδελαϊσ Σ....
Ἐπιθυμῶν νὰ παράσχω τοῖς φίλοις μου μικροῖς ἀναγνώσταις τῆς «Ἀθηναΐδος» παραδείγματά τινα «εὐεργετῶν τῆς ἀνθρωπότητος» διέτρεξα τὴν ἱστορίαν ζητῶν ἄνθρωπον. Ἐν τῇ ἀναζητήσει μου δὲ ταύτῃ ἀνακάλυψα τι ὅπερ λίαν ἐνδιαφέρον θέλω φέρει ὡς οἷον τε εὐκρινῶς εἰς γνῶσιν αὐτῶν. Δύο εἰδῶν εὐεργέτας ἡ ἀνθρωπότης κέκτηται· ἐκείνους, οἵτινες κατέστησαν οὕτω τυχαίως· δηλ. τοὺς ἀνακαλύψαντας ἢ ἐκτελέσαντάς τι, ὅπερ δὲν ἐπεδίωκαν, ἀλλὰ τυχαίως ἀνεκάλυψαν ἢ ἐξετέλεσαν· καὶ ἐκείνους οἵτινες σκοπὸν καὶ μόνον αὐτῶν ἔχοντες τὴν εὐεργεσίαν τῆς ἀνθρωπότητος, ἐπεδίωξαν παντὶ σθένει αὐτὸν ἐκ μικρᾶς ἤδη ἡλικίας. Ἐγὼ, φίλοι μου, ἂν ἐπρόκειτο νὰ ἐκφέρω τὴν γνώμην μου ἐκτιμῶ τοὺς δευτέρους περισσότερον καὶ εἰς τούτους ἀπονέμω δικαιότερον τὸν τίτλον τοῦ εὐεργέτου. Ἀλλ’ οἱ ἄνθρωποι οὗτοι εἰσὶ σπάνιοι. Ἐν τούτοις εὗρον· καὶ ὡς ἄλλος Ἀρχιμήδης καὶ ἴσως εὐτυχέστερος ἐκείνου ἀνακράζω εὗρον, εὗρον δύο· τὸν Δαβὶδ Λιβιγκστῶνα καὶ τὸν Ἂβραὰμ Λίγκολνα. Καὶ τούτους οὐχὶ διότι δὲν ἠδυνάμην ἀνατρέχων, εἰς τὴν ἱστορίαν τῶν προγόνων μας, νὰ ἀνεύρω καὶ ἴσους καὶ πολλῷ κρείττονας αὐτῶν, ἀλλὰ διότι ἐπεθύμησα νὰ ἐκλέξω αὐτοὺς ἐκ τῆς συγχρόνου ἱστορίας. Τούτων τὰς βιογραφίας θέλω ἐν συντόμῳ διηγηθῇ τοῖς μικροῖς μου ἀναγνώσταις νομίζων ὅτι ἀπὸ τοῦδε ἀκούω αὐτοὺς ὀργῶντες πρὸς τὰ καλὰ νὰ ἀνακράζωσι. Ἄμμες δὲ γ’ ἐσόμεθα πολλῷ κάρονες.—Εἴθε!
Ὁ Δαβὶδ Λιβιγκστὼν ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ὠνειροπόλησεν οὐδὲν ἧττον ἢ τὴν ἐκχριστιάνωσιν τῶν βαρβάρων λαῶν· καὶ διὰ τοῦτο ἡλικιωθεὶς κατετάχθη εἰς τὴν κλάσιν ἐκείνην τῶν ἀνθρώπων, οἵτινες καλούμενοι ἱεραπόστολοι διατρέχουσι τὰ κέντρα ἀγρίων τόπων μεταξὺ ἀνθρωποφάγων μόνον σκοπὸν ἔχοντες νὰ διδάξωσιν αὐτοῖς τῆν νέαν σωτηρίαν, ὡς
