τον νὰ ἀνεύρῃ ἐν αὐτῇ τὰ Σερβικὰ στοιχεῖα. Ἀλλ’ ἀφ’ οὗ ἡ Ἑλλὰς ὁλόκληρος σχεδόν ἀπεσλαβίσθη, διέτρεξε τὸν κίνδυνον νὰ καταστῇ Ἀλβανία καὶ μάλιστα κατὰ τὴν Ἑνετικὴν κυριαρχίαν. Κατὰ τὰς ἀρχὰς ἔτι τοῦ αἰῶνος τούτου ἡ ἐπικρατεστέρα ἐν Ἣλιδι, Ἄργει, Ἀττικῇ καὶ Βοιωτίᾳ γλῶσσα, ἦτο ἡ ἀλβανικὴ· ἐπὶ τῶν ἡμερῶν μας ἔτι πλείονες τῶν ἑκατὸν χιλιάδων τῶν νομιζομένων Ἑλλήνων λαλοῦσιν αὐτήν. Ὁ νῦν πληθυσμὸς τῆς Ἑλλάδος εἶναι λοιπὸν πολὺ ἀναμεμιγμένος ἀλλὰ θὰ εἶναι δύσκολον νὰ εἴπωμεν ἐν τίνι ἀναλογίᾳ εἶναι ἀναμεμιγμένα τὰ διάφορα στοιχεῖα, ἑλληνικὸν, σλαβικὸν, καὶ ἀλβανικόν. Ὣς καθαρώτεροι ἀπόγονοι καὶ ἑνταυτῷ ἀμιγέστεροι ξένων στοιχείων ὑποτίθενται οἱ Μανιάται τοῦ Ταινάρου· καλοῦσιν ἑαυτοὺς κατ’ εὐθεῖαν ἀπογόνους τῶν Σπαρτιατῶν, καὶ δεικνύουσι μεταξὺ τῶν ἄλλων φρουρίων αὐτῶν καὶ τὸ τοῦ «αὐθέντου Λυκούργου.» Ἀπὸ ἀμνημονεύτων χρόνων μέχρι τοῦ ὑπὲρ ἀνεξαρτησίας ἀγῶνος, αἱ τῶν γερόντων αὐτῶν συνελεύσεις ἐτήρουν τὸν τίτλον «Γερουσία τῶν Λακεδαιμονίων.» Ἕκαστος Μανιάτης ὡρκίζετο νὰ ἀγαπᾶ μέχρι θανάτου «τὸ πρώτιστον τῶν ἀγαθῶν, τὴν ἐλευθερίαν, κληροδότημα τῶν προγόνων Σπαρτιατῶν.» Ἐν τούτοις καὶ τῆς Μάνης πλεῖστα ὀνόματα τοποθεσιῶν εἶναι καταγωγῆς Σερβικῆς, μαρτυροῦντα καὶ τὴν ἐν τῇ χώρᾳ ταύτῃ μακρὰν τῶν Σλαύων διατριβήν. Οἱ Μανιάται ἔχουν εἰς πρᾶξιν τὴν ἐκδίκησιν «vendetta», ὡς καὶ οἱ Μαυροβούνιοι· ἀλλὰ τὸ ἔθνος τοῦτο δὲν εἶναι ἔθνος ὅλων τῶν βαρβάρων λαῶν;
Ὁπωσδήποτε ὅμως εἰς τὸ πεῖσμα τῶν ἐπιδρομῶν καὶ τῶν σταυροφοριῶν ἡ ἑλληνικὴ φυλὴν πιθανὸν ἐν μέρει ἐκ τῆς ἐπιρροῆς τοῦ κλίματος ὑπὸ τὸ ὁποῖον ζῇ, εὑρέθη τέλος ἔχουσα τὰ τελειότερα τῶν διακριτικῶν αὐτῆς χαρακτηριστικῶν. Καὶ ἐν πρώτοις κατώρθωσε νὰ διατηρήση τὴν γλῶσσαν· καὶ εὐλόγως ἐκπλήττεται τις ὅτι ἡ νεοελληνικὴ δὲν διαφέρει κατὰ πολὺ τῆς τῶν ἀρχαίων. Αἱ παραλλαγαὶ ἀνάλογοι τῶν ἀπαντωμένων εἰς τὰς νεολατινικὰς περιορίζονται σχεδὸν εἰς δύο: τὴν συγκοπὴ τῶν λέξεων διὰ τῆς συναιρέσεως τῶν ἀτόνων συλλαβῶν, καὶ τὴν χρῆσιν τῶν βοηθητικῶν ῥημάτων. Δὲν εἷναι ἑπομένως δύσκολον εἰς τοὺς νεωτέρους Ἕλληνας νὰ καθαρίσωσιν ὀλίγον κατ’ ὀλίγον τὴν γλῶσσάν των ἐκ τῶν βαρβαρικῶν τορνευμάτων καὶ τῶν ξένων λέξεων, ὅπως πλησιάσωσι τὴν γλῶσσαν τοῦ Θουκυδίδου.
Πόσον ἦτο εὐτυχὴς κατὰ τὴν παιδικήν της ἡλικίαν Νεδζί ἡ Βοημή. Ζωηρὰ καὶ κούφη, ὡς σκύουρος εὔκαμπτος καὶ νευρώδης, ὡς ἄγριος πῶλος, διέτρεχε γυμνόπους καὶ λυσίκομος τὰς πεδιάδας, ἀπολαύουσα ἐν ἐλευθερίᾳ τῶν καλλονῶν τῆς γῆς καὶ τοῦ οὐρανοῦ. Τείχη δι’ αὐτὴν δὲν ὑπῆρχον· οὐδεὶς φραγμὸς εἰς τοὺς ὀφθαλμούς της· καθ’ ἑκάστην νέοι ὁρίζοντες περιεστρέφοντο πρὸ τῶν ὀφθαλμῶν της καὶ νέοι ὁδοὶ πρὸ τῶν ποδῶν της. Πατρίς τῆς ἣν ἡ παροικεία, καὶ κατοικία της ἡ σκηνὴ ὑφ’ ἣν κατέφευγε καθ’ ἑσπέραν· καὶ ὅταν ἀναμιγνυομένη εἰς τὰς παιδιάς τῶν συνομηλίκων της ἐχόρευε κατὰ τὸν ἦχον τοῦ σείσβρου, ὅπερ ἦν κεκοσμημένον διὰ χρυσῶν κροτάλων, καὶ ὅταν οἱ λευκοί ὀδόντες της ἀπήστραπτον εἰς την λάμψιν φωτὸς ἐξερχόμενον ἀπὸ τινας ἐκεῖ ποῦ ἀνημμένης πυρᾶς, οἱ ἄποικοι ὁμόφυλοί της ἐθαύμαζον Νεδζὶ τὴν Βοημήν.
Πλὴν ἔφθασεν ἡ ἡμέρα, καθ’ ἣν ὅλη αὕτη ἡ εὐτυχία διεσκεδάσθη. Ἡ παροικία βιαίως διαλυθεῖσα διεσκορπίσθη εἰς τοὺς τέσσαρας ἀνέμους τοῦ οὐρανοῦ. Ἡ παροικία αὕτη εἶχεν ἀποκατασταθῇ ἐν τόπῳ ἀγνώστῳ, ὅπου ἐπίστευον εἰς τὰς μαγγανίας· ἐὰν τὰ στρατεύματα ἠσθένουν, οἱ Βοημοὶ ἔπταιον· ἐὰν ἡ πυρκαϊὰ κατέστρεφε σιταποθήκην τινὰ, οἱ Βοημοὶ εἶχον ἐπικαλεσθῆ τὸ πῦρ ἐπ’ αὐτήν· ἂν ἐπιδημία τις ἐλυμαίνετο τὰ χωρία, ἀναμφιβόλως οἱ Βοημοὶ εἶχον δηλητηριάσει τὰς πηγὰς. Ἀλοίμονον τότε εἰς τὸν Βοημὸν ἐκεῖνον, ὅστις ἤθελεν ἀπομακρυνθῇ τῆς παροικίας του· τὸ μῖσος καὶ ἡ ἐκδίκησις τὸν ἐνέδρευον πανταχοῦ. Ἦτο καιρὸς θλίψεων διὰ τοὺς δυστυχεῖς Βοημούς.
Οὕτω ἐπῆλθε καὶ ὁ καιρὸς τῆς δυστυχίας τῆς Νεδζὶ· συλληφθεῖσα, αἰχμάλωτος, ἐν τῷ μέσῳ ὕβρεων καὶ ἀπειλῶν, ἐδέθη τὰς χεῖρας διὰ λεπτοῦ σχοινίου, καὶ ἐρρίφθη εἰς ψυχρὰν φυλακήν! Ἦτο ἡ πρώτη φορὰ, καθ’ ἣν ἐκοιμήθη ὑπὸ στέγην Νεδζὶ ἡ Βοημή!
Ἦτο γλυκύτατον τέκνον ἡ ξανθὴ Βαβηλία, ἡ ἐγγονὴ τοῦ γέροντος δεσμοφύλακος Ἰακώβου· ἦτο τὸ μόνον, ὅπερ τῷ ἀπέμεινε ἀπὸ ὅλα τὰ τέκνα καὶ τοὺς ἐγγονοὺς. Τὸ ἠγάπα μὲ ὅλην τὴν ἀγάπην, ἣν εἶχε πρὸ ὅλα τὰ ἄλλα……καὶ ἐνόμιζεν ὅτι, ὅλα ἀνέζησαν ἑν αὐτῷ. Τὸ μειδίαμα τῆς κόρης ταύτης ἐχαροποίει τὴν καρδίαν τοῦ γέροντος, ὅστις δὲν ἐφοβεῖτο ἄλλο, εἰμὴ τὸ ἐπὶ των γαλανῶν ὀφθαλμῶν τῆς Βαβηλίας δάκρυ. Ἕνεκα τούτου ποτὲ δὲν εἶχεν ἀνοίξει ἐπὶ παρουσίᾳ της τὴν θύραν τῆς φυλακῆς τοῦ πύργου, ὅπου ἐνέκλειε τοὺς τοιχοδιώκτας καὶ κακοποιοὺς, φοβούμενος μὴ λυπηθῇ ἡ μικρὰ Βαβηλία, μανθάνουσα ὅτι ὑπῆρχον ἐν τῷ κόσμῳ τούτῳ κακοὶ καὶ δυστυχεῖς. Ἀλλὰ τὴν ἑσπέραν ταύτην, καθ’ ἣν τῷ παρέδωκαν τὴν πτωχὴν Νεδζὶ, ὁ γέρων Ἰάκωβος συνεκινήθη ἐπὶ τῇ θέᾳ τόσῳ νέας φυλακισμένης. Ἐσκέπτετο περὶ τούτου καθ’ ὅλην τὴν νύκτα· καὶ τὴν ἐπαύριον, θέλων νὰ παράσχῃ γλυκεῖαν ἐξέγερσιν εἰς τὸ πτωχὸν ἐν τῇ κλωβῷ πτηνὸν, καὶ σκεφθεὶς ὅτι ἡ γηραιὰ ὄψις του πιθανὸν ἦτο νὰ τὴν φοβίσῃ, παρέδωκεν εἰς τὴν Βαβηλίαν τὸν ζωμὸν καὶ τὸν ἄρτον, ἵνα τὸν φέρῃ εἰς τὴν Νεδζὶ τὴν Βοημήν.
Εἰσῆλθεν ἡ μικρὰ Βαβηλία καὶ διὰ τῆς ἀνοιχθείσης θύρας μετ’ αὐτῆς καὶ ἀκτὶς ἡλίου ἥτις φωτίσασα τὴν σκοτεινὴν φυλακὴν ἐφώτισε καὶ τὴν δυστυχῆ Βοημὴν, κοιμωμένην ἔτι ἐπὶ λιθίνου καθίσματος. Δειλὴ
