Λεξικόν της Ελληνικής Αρχαιολογίας/Αηδών
| ←Ἄζωτος | Λεξικόν της Ελληνικής Αρχαιολογίας Συγγραφέας: Ἀηδών |
Ἄθακος→ |
| Δείτε στη Βικιπαίδεια: Αηδόνα |
Ἀηδὼν, θυγάτηρ τῆς Πανδάρου, γυνὴ τοῦ βασιλέως τῶν Θηβῶν Ζήθου, καὶ μήτηρ τοῦ Ἰτύλου (Ὁμ. Ὀδ. Τ, 518.—Ἀπολλόδ. Γ, 5), ἢ κατ’ ἄλλους (Αἰσχύλ. Ἀγαμ. 1142.—Σοφ. Ἠλ. 144) Ἴτυος. Φθονήσασα τὴν εὐτοκίαν τῆς Νιόβης, γυναικὸς τοῦ Ἀμφίονος, ἠθέλησε νὰ φονεύσῃ αὐτῆς τὸν πρωτότοκον υἱὸν, ἀλλ’ ἐξ ἀβλεψίας ἐφόνευσε τὸν ἴδιον ἑαυτῆς· ὁ Ζεὺς δὲ τὴν μετεμόρφωσεν εἰς τὸ πτηνὸν ἀηδόνα, κλαίουσαν ἔκτοτε πάντοτε τὸν Ἴτυν. Κατ’ ἄλλην δὲ, ἴσως μεταγενεστέραν, διήγησιν, ἦν ἡ Ἀηδὼν σύζυγος τοῦ γλύπτου Πολυτέχνου ἐν Κολοφῶνι τῆς Λυδίας. ’Επειδή δ’ ἐκαυχήθη ποτὲ ὅτι ἡ συζυγικὴ αὐτῆς εὐτυχία ὑπερέβαινε τὴν τοῦ Διὸς καὶ τῆς Ἥρας, αὕτη καταπέμπει τὴν Ἔριν, ἥτις διεγείρει διαγωνισμὸν μεταξὺ τῶν δύο συζύγων, τοῦ μὲν τορεύοντος ἕδραν, τῆς δὲ ὑφαινούσης κάλυμμα, καὶ βοηθείᾳ τῆς Ἥρας, νικᾷ ἡ Ἀηδών. Ἦν δὲ τὸ ἆθλον δούλη. καὶ ὁ ήττηθεὶς σύζυγος φέρει ὠς τοιαύτην εἰς τὴν γυναῖκά του τὴν μὴ ὑπ’ αὐτῆς ἀναγνωρισθεῖσαν ἀδελφήν της Χελιδονίδα, ἣν καὶ ἐξαπατᾷ καθ’ ὁδόν. Ἕλθοῦσα δ’ ἡ Χελιδονὶς εἰς τὴν κρήνην τῆς πόλεως, θρηνολογεῖ ἐκεῖ τὸ πάθημά της, ὃ οὕτως ακούει καὶ μανθάνει ἡ ἀδελφή της. Τότε αἱ δύο ὁμοῦ, πρὸς ἐκδίκησιν κατὰ τοῦ Πολυτέχνου, φονεύουσι τὸν Ἴτυν καὶ τὸν παραθέτουσιν εἰς βρῶσιν εἰς τὸν πατέρα του. Οὗτος δ’ ἐννοήσας τὸ ἀνοσιούργημα, καταδίωξεν αὐτὰς μέχρι τῆς πατρικῆς αὐτῶν οικίας ἵνα τὰς φονεύσῃ, ὅτε εὐσπλαγχνισθέντες οἱ θεοὶ, μετεμόρφωσαν τὸν μὲν Πάνδαρον εἰς θαλάσσιον ἀετὸν, τὴν γυναῖκα αὐτοῦ εἰς κολυμβίδα, τὸν Πολύτεχνον εἰς πελεκᾶνα, τὴν Ἀηδόνα εἰς τὸ ὁμώνυμον αὐτῇ πτηνὸν, καὶ τὴν Χελιδονίδα εἰς χελιδόνα (Anton. Lib. XII). Ἴδ. Φιλομήλα. Πρόκνη.