Ετήσιον Ημερολόγιον του Έτους 1890/Δημήτριος Αιγινήτης
←Ὁ σιδηρουργὸς Μάστρο-Κρόγιας | Ἐτήσιον Ἡμερολόγιον τοῦ Ἔτους 1890 Συγγραφέας: Δημήτριος Αἰγινήτης |
Παρεξήγησις→ |
Ο ἔξοχος Ἕλλην ἀστρονόμος, οὗ τὸ ὄνομα ἀπὸ τοῦδε ἤρξατο νὰ περιβάλλῃ ἡ ἀνέσπερος αἴγλη τῆς ἀθανασίας παραδιδόμενον εἰς τὸν θαυμασμὸν καὶ τὴν εὐγνωμοσύνην τῆς ἀνθρωπότητος, ὁ τιμῶν οὐ μόνον τὴν φύσασαν καὶ ἐκθρέψασαν αὐτὸν Ἑλλάδα ἀλλὰ καὶ σύμπαντα τὸν ἐπιστημονικὸν κόσμον τοῦ αἰῶνος, ἀνήκει εἰς γνωστὴν ἀθηναϊκὴν οἰκογένειαν.
Ὅταν πρὸ ὀλίγων ἐτῶν, παῖς ἔτι, μόλις δεκαπενταέτης, ὁ Δημήτριος Αἰγινήτης, ἐπεράτου ἐνταῦθα τὰς πρώτας ἐγκυκλίους σπουδὰς καὶ ἐνεγράφετο ἐν τῇ μαθηματικῇ σχολῇ τοῦ Πανεπιστημίου, πάντες βεβαίως οἱ ἐντυγχάνοντες αὐτῷ, συμμαθηταί, καθηγηταί, διδάσκαλοι, φίλοι, γνώριμοι, διέβλεπον σπανίαν ἰδιοφυΐαν καὶ πνεῦμα ἀνήσυχον, μετάρσιον, ἐρευνητικόν, ἀνυψούμενον ὑπεράνω τοῦ συνήθους κύκλου καὶ τῆς συνήθους δράσεως καὶ ἀντιλήψεως. Ἀλλὰ τίς ποτε ἠδύνατο νὰ προΐδῃ ὅτι ὑπὸ τὸ μειράκιον ἐκεῖνο, ὑπὸ τὴν παιδικὴν ἐκείνην μορφήν, ἐφ’ ἧς δὲν εἶχεν ἔτι ἐπανθήσει ὁ πρῶτος χνοῦς τῆς ἥβης, ὑπέφωσκεν ἐξαισία μεγαλοφυΐα, μέλλουσα τόσον ἐνωρὶς νὰ εἰςδύσῃ εἰς τὰ ἄδυτα τῆς ὑπάτης τῶν ἐπιστημῶν, τῆς Ἀστρολογίας, νὰ διανοίξῃ νέους ἐν αὐτῇ ἀγνώστους τέως ὁρίζοντας ἐρεύνης καὶ παρατηρήσεως, καὶ νὰ καταπλήξῃ τοὺς ἁπανταχοῦ τῆς ὑφηλίου ἐπιστημονικοὺς κύκλους; Ἐν τούτοις εἶνε ἀληθὲς ὅτι κατὰ τὰς διδακτορικὰς ἐξετάσεις οἱ καθηγηταὶ αὐτοῦ ἐκπλαγέντες καὶ θαυμάσαντες τὰς γνώσεις καὶ τὸ μοναδικὸν τάλαντον τοῦ νεαροῦ καὶ ἀγενείου ἔτι ἐπιστήμονος, δὲν ἠρκέσθησαν νὰ ἀνακηρύξωσιν τὸν Δημήτριον Αἰγινήτην θριαμβευτικῶς διδάκτορα μόνον, ἀλλ’ ἐπὶ πλέον ἐζήτησαν ὁμοφώνως, αὐθορμήτως καὶ μετ’ ἐπιμονῆς παρὰ τῆς Συγκλήτου τοῦ Πανεπιστημίου καὶ τῆς Κυβερνήσεως, ὅπως ἀποσταλῇ εἰς Ἑσπερίαν.
Ὀλίγας ἡμέρας μετὰ τὴν ἀνακήρυξίν του εἰς διδάκτορα ὁ καθηγητὴς τῶν μαθηματικῶν ἐν τῷ Πανεπιστημίῳ κ. Κυπάρισσος Στέφανος ἐξ αἰσθήματος ἐκτιμήσεως πρὸς τὸν νεαρὸν ἐπιστήμονα παρεχώρει αὐτῷ τὴν ἐν τῇ Σχολῇ τῶν ὑπαξιωματικῶν θέσιν του, ἐν ᾗ καίπερ νεώτατος τὴν ἡλικίαν πάντων τῶν μαθητῶν οὓς ἔμελλε νὰ διδάξῃ, κατώρθωσεν οὐχ’ ἧττον νὰ διαπρέψῃ ἐφελκύσας ἀμέριστον τὴν κοινὴν ἀγάπην καὶ τὸν σεβασμόν. Ἅμα γνωσθέντος τοῦ ἐν τῇ Σχολῇ ταύτῃ διορισμοῦ του πάντες ἐφοβήθησαν τότε μή τοι ὁ ἀμύσταξ ἔτι νεανίας δὲν δυνηθῇ, ἐλλείψει πείρας καὶ ἡλικίας, νὰ εὐδοκιμήσῃ ἐν τῇ πρώτῃ ἐφαρμογῇ τοῦ πρακτικοῦ σταδίου. Καὶ ὅμως δὲν ἐβράδυναν νὰ πεισθῶσι περὶ τοῦ ἐναντίου. Εὐθὺς ἀπὸ τῶν πρώτων παραδόσεών του πάντες οἱ ἐν τῇ Σχολῇ ἀνωμολόγησαν τὴν ἔκτακτον ἱκανότητα τοῦ νεαροῦ καθηγητοῦ, καθόσον ὁ Αἰγινήτης δὲν εἶνε μόνον προνομιοῦχος ἐπιστημονικὴ ἰδιοφυΐα, ἀλλὰ κατέχει ἀπὸ φύσεως καὶ τὸ σπάνιον δῶρον τοῦ μεταδίδειν τὰ κεφάλαια τῶν ἰδίων γνώσεων καὶ καθιστᾷν αὐτὰ καταληπτὰ ἅμα καὶ ἐπαγωγὰ τοῖς διδασκομένοις. Καὶ οἵα σύμπτωσις! μεταξὺ τῶν τότε μαθητῶν του ὑπῆρχον καὶ οὐκ ὀλίγοι πρῴην συμμαθηταί του!
Μετά τινας μῆνας ὁ Δημ. Αἰγινήτης μετέβαινεν ἐπ’ ἐλπίδι εὐρυτέρου μέλλοντος εἰς Παρισίους, εἰςελθὼν κατ’ ἀρχὰς ὡς μαθητὴς εἰς τὸ μέγα αὐτόθι Ἀστεροσκοπεῖον. Μικρὸν μετὰ τὴν ἐν αὐτῷ εἴςοδόν του ὑπέβαλεν εἰς τὸν ἁρμόδιον καθηγητὴν ὑπόμνημα, δι’ οὗ ὑπεδείκνυε καὶ προέτεινε νέαν μέθοδον ἀστρονομικῶν παρατηρήσεων, ἐμποιήσασαν μεγίστην ἐντύπωσιν. Ἔκτοτε ἤρξατο νὰ ἐπισπᾷ τὴν προςοχὴν καὶ τὴν ἐκτίμησιν τῶν ἐν τῷ ἐπιστημονικῷ τούτῳ καθιδρύματι σοφῶν ἀνδρῶν. Τάχιστα περατώσας τὰς ἐν αὐτῷ σπουδὰς διωρίσθη ἐξαιρετικῶς, εἰ καὶ ἀλλοδαπός, μεταξὺ τῶν τακτικῶν ἀστρονόμων τοῦ Ἀστεροσκοπείου τούτου, παραχωρηθείσης αὐτῷ καὶ ἰδιαιτέρας κατοικίας ἐν τῷ καταστήματι, τοῦθ’ ὅπερ οὐδέποτε μέχρι τοῦδε εἰς οὐδένα ξένον ἐγένετο, καθόσον ἡ τιμὴ αὕτη ἐπεφυλάσσετο μόνον διὰ τοὺς διαπρεπεῖς ἐκ τῶν Γάλλων ἀστρονόμων. Ἀπὸ τῆς ἐποχῆς ταύτης καὶ ἐντεῦθεν ὁ Δ. Αἰγινήτης ἐδημοσίευσε περὶ τὰς 1000 ἀστρονομικὰς παρατηρήσεις καὶ πλεῖστα πρωτότυπα ὑπομνήματα εἰς τὰ Annales τοῦ Ἀστεροσκοπείου καὶ τὰ Comptes Rendus τῆς ἐν Παρισίοις Ἀκαδημίας τῶν ἐπιστημῶν. Ἠθέλομεν πληρώσει πάσας τὰς σελίδας τοῦ ἀνὰ χεῖρας Ἡμερολογίου ἐὰν ἐπειρώμεθα νὰ ἀριθμήσωμεν τοὺς ἐπαίνους καὶ τὰς συμπαθεῖς κρίσεις περὶ τῶν ἐπιστημονικῶν ἐργασιῶν τοῦ Αἰγινήτου, ὧν βρίθουσι τὰ σχετικὰ περιοδικὰ καὶ ὁ λοιπὸς τύπος τῆς Γαλλίας. Ὁ ἀκαδημαϊκὸς διευθυντής τοῦ ἐν Παρισίοις Ἀστεροσκοπείου δι’ ἰδιαιτέρας ἐκθέσεως πρὸς τὴν Σύγκλητον τοῦ ἡμετέρου Πανεπιστημίου ἀνομολογεῖ τὰς ἐπιστημονικὰς ταύτας ἐργασίας ὡς ἐξόχου ἀκριβείας, καταδεικνυούσης δύω ἀπαράμιλλα προςόντα, ἅπερ, καίτοι σπανίως συναντώμενα, συνενοῖ ἐν ἑαυτῷ εἰς μέγαν βαθμὸν ὁ διαπρεπὴς ἕλλην ἐρευνητὴς τῶν οὐρανίων κόσμων, ἤτοι: δεξιότητα ἀσυνήθη περὶ τὰς ἀστρονομικὰς αὐτοῦ παρατηρήσεις καὶ θαυμαστὴν δημιουργικότητα ἐν τῇ θεωρητικῇ ἐπιστήμῃ. Ὅ,τι ὅμως πρὸ πάντων ἀνύψωσε τὴν ἐπιστημονικὴν αὐτοῦ περιωπὴν εἰς ἀνέφικτον σημεῖον, εἶνε ἡ τελευταία αὐτοῦ ἀνακάλυψις, δι’ ἧς ἀνέτρεψεν ἄρδην τὴν τέως κρατοῦσαν ἐν τῇ ἀστρονομίᾳ θεωρίαν τοῦ ἀμεταβλήτου τῆς ἀποστάσεως τῶν πλανητῶν ἀπὸ τοῦ ἡλίου. Ἡ ἀνακάλυψις αὕτη, διεγείρασα τὴν γενικὴν κατάπληξιν καὶ τὸν θαυμασμὸν σύμπαντος τοῦ ἐν Γαλλίᾳ ἐπιστημονικοῦ κόσμου, ἐχαρακτηρίσθη ὡς μία τῶν μεγαλειτέρων ἀστρονομικῶν ἀνακαλύψεων τοῦ αἰῶνος, ἕνεκεν τῆς ἀκριβείας τῶν μαθηματικῶν ὑπολογισμῶν ἐφ’ ὧν στηρίζεται. Ἐν τῷ Γαλιλαίῳ, περιοδικῷ τῶν κοσμολογικῶν ἐπιστημῶν, ὁ διαπρεπὴς Γάστων Μπὰρτ ἰδοὺ τί γράφει ἐπὶ λέξει περὶ τοῦ κ. Αἰγινήτου καὶ τῆς θαυμασίας αὐτοῦ ἀνακαλύψεως: «Τὸ ἀμετάβλητον τῶν μεσαίων ἀποστάσεων τῶν πλανητῶν πρὸς τὸν ἥλιον εἶνε ἡ βάσις τῆς νεωτέρας ἀστρονομίας. Κυρίως ἐξ αὐτῆς τῆς ἰδιότητος τῆς κινήσεως τῶν πλανητῶν ἐξαρτᾶται ἡ στερεότης τοῦ συστήματος τῶν κόσμων. Ἐὰν αἱ ἀποστάσεις τῶν πλανητῶν πρὸς τὸν ἥλιον μετεβάλλοντο ἀπὸ ἔτους εἰς ἔτος, οἱ ἀστέρες οὗτοι θὰ προςέπιπτον, τοῦ χρόνου προϊόντος, ἐπὶ τοῦ ἡλίου, ἕνεκα τῆς κεντρωφεροῦς δυνάμεως, ἢ θὰ ἀπεμακρύνοντο ἐπ’ ἄπειρον, ἕνεκα τῆς κεντρόφυγος δυνάμεως, ὅπερ θὰ ἐπέφερε τὴν καταστροφὴν τοῦ ἡλιακοῦ συστήματος. Εἰς διατριβὴν ὑποβληθεῖσαν εἰς τὴν Ἀκαδημίαν τῶν Ἐπιστημῶν ὑπὸ τοῦ κ. Μουσσέ, διευθυντοῦ τοῦ Ἀστεροσκοπείου τῶν Παρισίων, ὁ κ. Αἰγινήτης, ὁ σοφὸς Ἕλλην ἀστρονόμος, ἀπέδειξε διὰ προςφυεστάτων μαθηματικῶν ὑπολογισμῶν ὅτι ἡ Γῆ καὶ ὁ Κρόνος πλησιάζουν ἐτησίως κατὰ μικρόν τι διάστημα πρὸς τὸν Ἥλιον. Ἡ μὲν Γῆ ἕνεκα τῆς δευτερευούσης ἕλξεως τῆς Ἀφροδίτης, ὁ δὲ Κρόνος διὰ τῆς ἰσχυρᾶς ἕλξεως τοῦ Διός. Ἀναλογιζόμενοι τὸ προοδευτικὸν ἀποτέλεσμα τῆς προςεγγίσεως ταύτης ἀγόμεθα εἰς τὸ ζήτημα: «Ὁ πλανήτης ἡμῶν προώρισται ἄρα νὰ πέσῃ ἡμέραν τινα ἐπὶ τοῦ Ἡλίου;» Ὁ κ. Αἰγινήτης ὑποβάλλων τὸ ζήτημα τοῦτο εἰς ἐπιστημονικὴν ἀνάλυσιν ἀπέδειξεν ὅτι ἡ ἀπόστασις τῆς γῆς ἀπὸ τὸ ἄστρον τῆς ἡμέρας, ἥτις ἤδη ἐλαττοῦται, δὲν θὰ ἐλαττοῦται πάντοτε. Ἐντὸς 20,000 ἐτῶν θὰ φθάσῃ εἰς τὸ μικρότατον αὐτῆς σημεῖον, καὶ ἔπειτα θέλει αὐξήσει ἐπὶ πολλοὺς αἰῶνας, ὅπως ἐλαττωθῇ ἐκ νέου. Ἡ μεταβολὴ αὕτη ἐκ τῶν μᾶλλον ἀνεπαισθήτων τοῦ ἡλιακοῦ συστήματος, ἣν ὁ κ. Αἰγινήτης ἀνεκάλυψε διὰ τῶν ἐπιμόνων αὐτοῦ παρατηρήσεων, ἀποδεικνύει ὅτι ἐν τῇ ἀστρονομίᾳ, τὸ ἀνθρώπινον πνεῦμα, ἰσχυρῶς βοηθούμενον ὑπὸ τῶν μαθηματικῶν, δύναται νὰ ἀνέλθῃ εἰς ὕψος ἀνυπολόγιστον».
Ὁ διάσημος Γάλλος ἀστρονόμος Flammarion ἐν ἐκτενεῖ περὶ τῆς ἀνακαλύψεως ταύτης τοῦ Αἰγινήτου μελέτης γράφει σὺν ἄλλοις καὶ τὰ ἑξῆς: «Ἡ ἀνακάλυψις αὕτη εἶνε ἀνωτέρα πάντων τῶν μέχρι τοῦδε ἀστρονομικῶν ὑπολογισμῶν. Εἶνε ὡραῖον νὰ βλέπῃ τις ἔξοχα πνεύματα ἀφιερούμενα εἰς θεωρητικὰς ἐρεύνας, προωρισμένας δι’ ὀλιγίστους ἐκ τῶν μεμυημένων εἰς τὰ τῆς ἐπιστήμης. Αἱ τοιαῦται ἄγνωστοι καὶ ἀθόρυβοι ἐργασίαι δὲν ἔχουσι βεβαίως τὴν ἀπήχησιν σκανδαλώδους μυθιστορήματος οὐδὲ περιάπτουσιν εἰς τὸν συγγραφέα θορυβώδη δημοτικότητα. Δέον νὰ τὰς ἐξηγήσῃ τις εἰς τὸ δημόσιον ἵνα τοῦτο κατανοήσῃ καὶ ἐκτιμήσῃ αὐτὰς. Ἐν τούτοις τοιαῦται ἐργασίαι ἀσφαλίζουσι τὴν ἀληθῆ δόξαν, τὴν δόξαν ἥτις παραμένει ἄφθιτος ἐςαεὶ, καὶ ἀνυψοῦσι τὴν ἐπιστήμην κατὰ ἕνα ἔτι βαθμὸν πρὸς θαυμασμὸν τοῦ ἀπείρου.» Ὁ δὲ διευθυντὴς τοῦ Ἀστεροσκοπείου τῶν Παρισίων ὁμιλῶν περὶ τοῦ νεαροῦ Ἕλληνος ἀστρονόμου ἐξέφρασε δημοσίᾳ καὶ τὰ ἐξῆς: «Θὰ ἤμην, εἶπεν, εὐτυχὴς ἐὰν κατώρθουν νὰ τὸν κρατήσω ἐν Παρισίοις. Ὁ νέος αὐτὸς προώρισται νὰ λαμπρύνῃ τὸ Ἀστεροσκοπεῖον, εἰς ὃ θὰ εἰςέλθῃ.»
Ὁ Αἰγινήτης δὲν περιωρίσθη, ὡς συνήθως συμβαίνει, εἰς ἕνα μόνον εἰδικὸν κλάδον τῆς ὑψηλῆς καὶ δυςκόλου ἐπιστήμης, εἰς ἣν ἐπεδόθη. Ἐξ ἐναντίας ἀποδεικνύεται ὁσημέραι οὐ μόνον διακεκριμένος παρατηρητὴς ἀλλὰ καὶ βαθὺς γνώστης ὅλων ἀνεξαιρέτως τῶν κλάδων τῆς θεωρητικῆς καὶ φυσικῆς ἀστρονομίας, πρὸ πάντων ὅμως διακρίνεται εἰς τὴν Οὐράνιον Μηχανικήν, ἥτις εἶνε ὁ ὑψηλότερος καὶ δυςπροςιτώτερος κλάδος τῆς Ἀστρονομίας.
Τοιοῦτος ἐν σκιαγραφίᾳ ὁ Ἕλλην Αἰγινήτης ὡς ἐπιστήμων. Κατὰ τὰ ἄλλα ἐξετάζοντες αὐτόν, βλέπομεν νέον μόλις 25—26 ἐτῶν, ὑψηλοῦ καὶ εὐθυτενοῦς ἀναστήματος, συμπαθοῦς φυσιογνωμίας, ἧς ἀμυδρὰν ἰδέαν δίδωσιν ἡμῖν ἡ ᾧδε παρατιθεμένη εἰκών, γλυκύς, εὐπροςήγορος, κοινωνικός, ἀφιερῶν τὰς ὥρας τῆς σχολῆς του εἰς ἐκμάθησιν ἐπωφελοῦς πάντοτε πράγματος. Ὁμιλεῖ καὶ γράφει ἄριστα τὴν Γαλλικήν, γνωρίζει προςέτι τὴν Ἀγγλικὴν καὶ Γερμανικὴν καὶ εἶνε ἐγκυκλοπαιδικώτατα κατηρτισμένος. Εἶνε ἀκαταβλήτου δραστηριότητος καὶ ἐκτάκτου παρατηρικότητος, ἀνέπτυξε δὲ ἐν ἑαυτῷ τοσαύτην χαλυβδίνην θέλησιν καὶ διαφλέγεται ὑπὸ τοιαύτης ἱερᾶς μανίας πρὸς τὴν ἐπιστήμην, ὥςτε οὐδὲν πρόςκομμα ἰσχύει νὰ φράξῃ τὴν πρὸς τὰ ἐμπρὸς γιγαντιαίαν αὐτοῦ πορείαν. Ὑπῆρξε κύριος τῶν περιστάσεων, ὅσῳ καὶ ἂν ἐφάνησαν αὐτῷ δυςμενεῖς, ὡς εἶνε καὶ ἑαυτοῦ κύριος, διότι ἀναντιρρήτως ὁ Αἰγινήτης διάγει βίον σώφρονα καὶ ἀνεπίληπτον, δυνάμενον νὰ χρησιμεύσῃ ὡς ἀπαράμιλλον ὑπόδειγμα σπουδαστοῦ καὶ ἐπιστήμονος ἐν τῷ πολυδαιδάλῳ ἐκείνῳ βίῳ τοῦ παρισινοῦ κόσμου. Ἔχει δὲ τοσαύτην πεποίθησιν καὶ ἐξουσίαν ἐφ’ ἑαυτοῦ, ὥςτε βαδίζει στερρῷ τῷ ποδὶ εἰς τὰς σκοτεινὰς τρίβους τῆς ἐπιστήμης, μηδέποτε ἀποδειλιῶν. Ὁ γράφων τὰς γραμμὰς ταύτας ἔσχε τὸ εὐτύχημα νὰ γνωρίσῃ ἐκ τοῦ ἐγγύς, μαθητὴν ἔτι ὄντα τοῦ Ἑλλην. Σχολείου, τὸν Αἰγινήτην, καὶ νὰ θαυμάσῃ ἔκτοτε ἐκ πολλῶν περιστάσεων τὴν ἐμβρίθειαν, τὴν αὐτοπεποίθησιν καὶ τὴν ἄκραν ἀποφασιστικότητα, δι’ ὧν ὑπερενίκα παῖς ἀκόμη πᾶν ἐμπόδιον, καὶ ἅτινα χαρακτηρίζουσι τὴν ἀληθῆ μεγαλοφυΐαν. Γεγονός τι, οὗ ἡ ζωηρὰ ἀνάμνησις ἐπέρχεται αὐτομάτως ἤδη ἡμῖν, ἀρκεῖ νὰ εἰκονίσῃ ἐπαρκῶς ὁποία ἀνδρικὴ θέλησις ἐνήργει ὑπὸ τὸν δεκαετῆ ἐκεῖνον παῖδα. Κατὰ τὰς εἰςιτηρίους ἀπὸ τοῦ Σχολαρχείου εἰς τὸ Γυμνάσιον ἐξετάσεις, καί τοι φέρων τὸν βαθμὸν ἄριστα ἐν τῷ ἀπολυτηρίῳ του, ἀπερρίφθη ὑπὸ τῶν ἐξετασάντων αὐτὸν καθηγητῶν!! Οὐδὲν παράδοξον! Γνωρίζομεν ὑπὸ ποίους συνήθως ὄρους αὐτοσχεδιάζονται αἱ τοιούτου εἴδους ἐξετάσεις. Ἡ τύχη τῶν ἐξεταζομένων ἤρτηται πολλάκις ἐκ τῆς νυσταλγίας ἢ τῆς νευρικῆς καταστάσεως τοῦ καθηγητοῦ. Ἀλλ’ ὁ δεκαετὴς τότε Αἰγινήτης δὲν ἀποθαρρύνεται· ἐμφανίζεται πρὸ τοῦ Γυμνασιάρχου, καὶ μὲ τὸ ἠθικὸν ἐκεῖνο θάρρος, ὅπερ ἐμπνέει ἡ ἐπὶ τὴν ἰδίαν ἀξίαν πεποίθησις καὶ ἡ πλήρης συναίσθησις τοῦ ἀδικηθέντος, παριστᾷ τὸ προςγενόμενον αὐτῷ ἀδίκημα καὶ ἐξαιτεῖται παρ’ αὐτοῦ νὰ ὑποβληθῇ ἐκ νέου εἰς τὴν δοκιμασίαν τῶν ἐξετάσεων, ὑπὸ τὸν ὅρον νὰ γίνῃ δεκτὸς τότε μόνον, ὅταν ἀπαντήσῃ εἰς ἅπαντα ἀνεξαιρέτως τὰ μαθήματα ἄριστα. Ὁ Γυμνασιάρχης δέχεται τὴν αἴτησιν ἀναγνωρίζων τὰς εὐλόγους διαμαρτυρήσεις τοῦ παιδός. Καὶ ὄντως! Ὁ Αἰγινήτης ἐξετάζεται αὐστηρότατα καὶ ἀποκρίνεται ἄριστα εἰς ἔκπληξιν καὶ ἀπολίθωσιν καὶ αὐτῶν ἔτι τῶν καθηγητῶν!
Τοιοῦτος ὁ Δημήτριος Αἰγινήτης ὁ μέλλων νὰ λαμπρύνῃ τὴν ἐπιστήμην, τὴν Ἑλλάδα, τὴν γεννέτειραν αὐτοῦ — τὰς Ἀθήνας. Εἶνε ἀνάγκη ἆρά γε νὰ ὑποδείξωμεν ἡμεῖς εἰς τὴν Ἑλληνικὴν Κυβέρνησιν ὅτι, ἐν ᾗ ἐποχῇ μία ὁλόκληρος Γαλλία διεκδικεῖ τὴν προνομιοῦχον ταύτῃ ἐπιστημονικὴν δόξαν, προςπαθοῦσα ἀντὶ πάσης θυσίας νὰ ἐγκλιματίσῃ ἀναποσπάστως εἰς τὸ ἔδαφος αὐτῆς τὸν Αἰγινήτην, ἔσται ἐσχάτη ἀφροσύνη καὶ ἀσύγγνωστον ἐθνικὸν ἀδίκημα, ἐὰν δὲν σπεύσῃ νὰ μετακαλέσῃ ἐνταῦθα, εἰς τοὺς κόλπους τῆς πατρίδος, δι’ οἱουδήποτε τρόπου τὸ ἔνδοξον καὶ μεγαλοφυὲς τέκνον της, κατὰ τὴν ἐποχὴν μάλιστα ταύτην τῆς λειψανδρίας καὶ τῶν φυτοζῳουσῶν παρ’ ἡμῖν μετριοτήτων;
- Ἀθήναις, Ἰούλιος 1889.
Κων. Φ. Σκόκος