Ελεγείον εις Αλεξάνδραν Αϊβαζίδου
| ←Εἰς τὴν Ἰωνίαν | Ἡ Βάρβιτος Συγγραφέας: Ἐλεγείον εἰς Ἀλεξάνδραν Ἀϊβαζίδου |
Εἰς ποιητὴν φιλότουρκον→ |
| Η Βάρβιτος, Αθήνα 1860 |
Ἀπολεσθεῖσαν μετὰ τοῦ πατρὸς αὐτῆς Ν. Καλούδη, καθηγητοῦ ποτὲ ἐν Ἑρμουπόλει, τῆς μητρὸς καὶ τῶν δύο τέκνων της, κατὰ τὸ ναυάγιον τοῦ Ὀθωμανικοῦ πυροσκάφου τὸ Κάρσιον, τὸν Μάϊον τοῦ 1859.
Λοιπὸν τοιαύτην σ’ ἔγραφε
Τὴν τελευτὴν ἡ μοῖρα,
Καὶ ἔμελλεν ἡ λύρα μου,
Τῶν στεναγμῶν ἡ λύρα,
Νὰ ψάλῃ, φεῦ! τὸν μόνον σου
Νεκρώσιμον ψαλμόν!
Ὦ Κιλικίας πέλαγος!
Ὦ ποία παρεστάθη
Σκηνὴ σπαραξικάρδιος
Εἰς τ’ ἄγριά σου βάθη!
Τί κοπετός! τί ἄβυσσος
Φρικτῶν ὁλολυγμῶν!
Ἀπὸ τὴν Ἀλεξάνδρειαν
Τὸ ἀτμοῆρες σκάφος
Μὲ φόρτον ψυχῶν ἔπλεεν,
Ἀνεῳγμένος τάφος,
Καθὼς εἰς τὸν Ἀχέροντα
Ὁ στόλος τῶν νεκρῶν.
Καὶ ναῦς ὁμοῦ καὶ πλήρωμα
Ἀφράστως ἐξωντώθη·
Καὶ οὐδὲ περιεσώθη
Νὰ εἴπῃ τοῦ ὀλέθρου των
Τὸ δρᾶμα τὸ πικρόν.
Ἐκεῖ, ὦ φίλη ἔμμουσος,
Μὲ τοὺς οἰκτροὺς γονεῖς σου,
Καὶ μὲ τὰ φίλα τέκνα σου,
Εἰκόνας τῆς ψυχῆς σου,
Σὲ ηὗρεν ἡ ἀδόκητος,
Φρικώδης συμφορά.
Τὸ σῶμά σου ἁλίπλαγκτον
Ἐκεῖ που κεῖται ὅπου
Ἐπὸ ἀκτῆς προέκειτο
Καὶ βράχου ἀπανθρώπου
Ἡ Ἀνδρομέδα, τέρατος
Ποντοτραφοῦς βορά.
Κ’ ἐνῷ σᾶς περιέμενε
Μὲ ἀνοικτὰς ἀγκάλας,
Ὁ δύσμοιρός σου σύζυγος,
Πῶς ἤκουσεν ὁ τάλας,
Τὸ μήνυμα πῶς ἤκουσεν
Ἐκεῖνο τὸ πικρόν!
Οἱ ποιηταὶ δὲν ψεύδονται,
Δὲν εἶναι, ὄχι, μῦθος,
Τὸ ἐννοῶ πῶς ἔμεινε
Γυνή τις πάλαι λίθος,
Αἴφνης ἰδοῦσα κύκλω της
Πᾶν τέκνον της νεκρόν.
Τὸ πολιὸν ἐκίνησας
Συχνὰ εἰς θάμβος γῆρας,
Γνώμας σοφὰς ἐκφέρουσα,
Διδάγματα τῆς πείρας,
Ἀπὸ τὸ χαριτόφωνον
Τὸ στόμα τὸ ἁβρόν·
Μ’ ἁπλοϊκῆς νεάνιδος
Σεμνὸν κ’ αἰδῆμον ἦθος,
Ἕν ῥόδον εἶχες κόσμημα·
Ἀδάμαντες τὸ στῆθος
Δὲν ἔκρυπτον ποῦ ἔκρυπτε
Σοφίας θησαυρόν.
Ἀκολουθοῦσα σύζυγον
Ὃν σ’ ἔδωκεν ἡ μοῖρα,
Μετέβης ὅπου κάθηται
Ἡ Κωνσταντίνου χήρα,
Ὅπου μαγεύ’ ὁ Βόσπορος
Καὶ νοῦν καὶ ὀφθαλμούς.
Ἆ! τί ᾐσθάνθης ἆρά γε,
Ψυχὴ ἐνθουσιώδης;
Μαντεύω σου τὰ δάκρυα,
Τὰς σκέψεις τὰς φλογώδεις,
Καὶ τῆς ἀγανακτήσεως
Τοὺς εὐγενεῖς παλμούς.
Ξένη ποτὲ καὶ ἄγνωστος,
Ἐξ Ἀθηνῶν ἐλθοῦσα,
Ἡ Λεοντίου τρόφιμος,
Ἀθηναῒς ἡ Μοῦσα,
Σκῆπτρα καὶ θρόνον ἔλαχεν
Αὐτοκρατορικόν.[1]
Δι' ἀνδρικῆς διεύθυνε
Χειρὸς ἡ Πουλχερία
Τοῦ κράτους τὰ πηδάλια·
Καὶ Ἄννα ἡ λογία
Τὴν μνήμην διαιώνιζε
Τῶν πατρικῶν νικῶν.[2]
Ἀλλ’ ὅπου ἡ εὐσέβεια,
Τὸ κάλλος, ἡ παιδεία,
Συνέθαλλον ἐφάμιλλα,
Νῦν δούλη Κιρκασία
Μὲ ὄργια τὸν ἅγιον
Ἀέρα βεβηλοῖ.
Κ’ εἰς τὴν σεμνὴν βασίλισσαν
Τῶν Βρετανῶν προπίνων
Ὁ Βοῦλβερ τὸν ἀφρόεντα
Τῆς Καμπανίας, οἶνον,
Εἰς Τουρκισμοῦ ἐγκώμια
Τὴν γλῶσσαν στροβιλεῖ.[3]
Παντοῦ, φεῦ! ὅπου ἔφερες
Τὸν πλάνητά σου πόδα,
Τῆς εὐφυΐας ἔθραυσε
Καὶ καλλονῆς τὰ ῥόδα,
Ὡς λὶψ ἐρήμου πνεύσασα
Φυλὴ θεοστυγής.
Ἰδοὺ ἡ Ἀλεξάνδρεια·
Αἰγύπτιαι Ἀθῆναι,
Ποῦ εἶναι τὰ μουσεῖά σου;
Ἀνέκραξας, ποῦ εἶναι
Ἡ Κλεοπάτρα δέσποινα
Τῶν δεσποτῶν τῆς γῆς;
Ἐν θλίψει τὴν νειλόῤῥυτον
Περισκοποῦσαν χώραν,
Εὐσχήμων σ’ ἐνητένιζε
Σκιά τις πολλὴν ὥραν,
Μὲ φιλοσόφου τρίβωνα
Μὲ εὐειδῆ μορφήν.
Τὸ πνεῦμα τὸ θεσπέσιον
Τῆς Ὑπατίας ἦτον.[4]
Ἀπὸ περάτων Ἕλληνες
Καὶ βάρβαροι ἐφοίτων
Τὸ πάλαι πρὸς τὴν εὔγλωττον
Φωνήν της καὶ σοφήν.
Πλὴν τὴν σοφὴν διδάσκαλον
Ὁ ὄχλος ὁ λυσσώδης
Παρορμηθεὶς ἐσπάραξε
Ζῶσαν· τρικυμιώδης
Θάλασσα ἥτις μαίνεται
Καὶ οἶκτον ἀγνοεῖ.
Καθὼς περὶ τὸ σῶμά σου
Ἀθλία εἶδες φίλη,
Νὰ μαίνεται ἀσίγητος
Ὁ πόντος, καὶ ὀργίλη
Τῶν λυσσωδῶν νὰ αἴρεται
Κυμάτων ἡ βοή.
Πικρὰ εἶν’ εἰς τοὺς ἔχοντας
Ἡ μεγαλοφυΐα·
Οἱ τύραννοι τοὺς μάχονται,
Ἡ τύχη, τὰ στοιχεῖα·
Κατόπιν αὐτῶν ἄγριος
Ὁ φθόνος ὑλακτεῖ.
Τοῦ οὐρανοῦ ὀλέθρια
Εἶν’ εἰς αὐτοὺς τὰ δῶρα,
Καὶ ἴσως ἡ τοῦ βίου των
Εὐτυχεστέρα ὥρα
Αὐτ’ εἶναι τοῦ θανάτου των
Ἡ ὥρα ἡ φρικτή.
Χαῖρε, ὦ κόρη ἔμμουσος,
Ὦ Ἀλεξάνδρα, χαῖρε!
Ἀλκυονίδες ὕπαγε
Ὅπου γελοῦν ἡμέραι,
Ὅπου προσμένει νήνεμος
Τοὺς ἀγαθοὺς λιμήν.
Καὶ πρόσδεξαι τὸν στέφανον
Ὃν ἔπλεξε θρηνοῦσα,
Μὲ ἄνθη ἐλικώνια,
Τοῦ φίλου σου ἡ Μοῦσα,
Ὡς γέρας ἐπικήδειον
Καὶ εὐσεβῆ τιμήν.
- ↑ Ἀθηναῒς θυγάτηρ τοῦ σοφιστοῦ Λεοντίου ἐξ Ἀθηνῶν, ἐλθοῦσα εἰς Κωνσταντινούπολιν ἕνεκα δίκης τινὸς, ἐπαρουσιάσθη εἰς τὴν Πουλχερίαν ἐπιτροπεύουσαν τότε τὸν ἀδελφὸν αὐτῆς αὐτοκράτορα Θεοδόσιον τὸν Μικρόν. Τόσον δ’ ἐγοήτευσαν τὴν Πουλχερίαν αἱ γνώσεις, ἡ εὐφυΐα καὶ αἱ χάριτες τῆς νέας Ἀθηναΐδος, ὥστε ἔκρινεν αὐτὴν ἀξίαν νὰ γείνῃ σύζυγος τοῦ Αὐτοκράτορος. Γενομένη δὲ αὐτοκρατόρισσα μετωνομάσθη Εὐδοξία.
- ↑ Ἄννα ἡ Κομνηνὴ, θυγάτηρ τοῦ Αὐτοκράτορος Ἀλεξίου Κομνηνοῦ καὶ ἱστοριογράφος.
- ↑ Ὁ νῦν ἐν Κωνσταντινουπόλει πρέσβυς τῆς Ἀγγλίας Bulwer, γνωστὸς διὰ τὴν παιδείαν του καὶ τὸν πανηγυρικὸν τῆς Τουρκίας, ἐκφωνηθέντα ἐφέτος ἐν συμποσίῳ κατὰ τὴν ἐπέτειον ἡμέρα τῶν γενεθλίων τῆς Βασιλίσσης Βικτορίας.
- ↑ Ὑπατία, θυγάτηρ τοῦ μαθηματικοῦ Θέωνος, έδίδαξε δημοσίᾳ ἐν Αλεξανδρείᾳ φιλοσοφίαν καὶ μαθηματικά. Ὁ ὄχλος τῆς Ἀλεξανδρείας τὴν ἐθανάτωσεν ἐν ἔτει 415 μ. χ. ἐκ θρησκευτικοῦ φανατισμοῦ. Ὁ Συνέσιος ἦν μαθητὴς τῆς Ὑπατίας.