Εις Ανδρέαν Συγγρόν
| Εἰς Ἀνδρέα Συγγρόν Συγγραφέας: |
Ἐπὶ τῇ ἑορτῇ του.
Α'
Παρῆλθον τὰ μεσάνυκτα καὶ τῆς αὐγῆς ἡ πρώτη
σημαίνει· δὲν ἀκούεται φωνή· τὸ πᾶν ὑπνώττει.
Εἶνε ἡ ὥρα ἡ αὐτὴ καθ' ἣ εἰς ἔτη ἄλλα
ὁ Στάϊκος ἀνήρχετο μὲ βήματα μεγάλα
τὸ Παλαμήδι ἐν σιγῇ, μ' ὀλίγους ἄνδρας μόνον,
γλαυκὴν εἰς τὰς ἐπάλξεις του σημαίαν ἀνύψονων.
Τοῦ Πρωτοκλήτου ἡ σεπτὴ ἐπέρχεται πρωΐα,
ἀλλὰ εἰσέτι εἶνε νὺξ καὶ ἡ σιγὴ βαθεῖα.
Β'
Λυχνία κρέμαται χρυσῆ ἐντὸς θερμοῦ κοιτῶνος
καὶ φῶς λευκὸν σκορπίζει,
χύνουσ' ἀκτῖνα εὐλαβῆ πρὸ ἱερᾶς εἰκόνος·
τοῦ Πρωτοκλήτου τὴν μορφὴν ἡ λάμψις της φωτίζει...
Καὶ ὑποκάτω, εἰς εὐνήν, ἀνὴρ σεπτὸς κοιμᾶται·
εἰς τὴν μορφὴν του τρυφερὰ ψυχὴ ἀντανακλᾶται·
ψυχὴ ὡραία, ἔμπλεως ἀγάπης, καὶ ἀφήνει
εὐεργεσίας ἄρωμα ἡ ἤρεμος του κλίνη...
Καὶ μειδιᾷ, ὡς μειδιᾷ συνείδησις ἁγία·
ὡς μειδιᾷ τὸ ἔλεος ὁπόταν θάλπῃ ξένον,
ὁπόταν τρέφῃ ὀρφανὸν κ' ἐνδύῃ γυμνωμένον.
Ὤ, εἶνε θέαμα ἁβρόν, ἐξαίσιον, ὡραῖον,
ὁ ὕπνος τῶν δικαίων·
μετέχει ἁγιότητος καὶ ἱερᾶς γαλήνης
κ' εἰς τὴν μορφήν των θεῖόν τι ὡς λάμψιν διακρίνεις!
Γ'
Ἀλλά τὶς εἶνε ὁ σεπτὸς ἀνὴρ ὅστις κοιμᾶται;
Τὰ ἔρημα ἀπόπαιδα τοῦ κόσμου ἐρωτᾶται!
Ἐκεῖνα ἐρωτήσατε· τὸν ἄστεγον, τὴν χήραν,
πᾶσαν κρυφίαν συμφοράν, φιλότιμον ὀδύνην,
τὸν μαθητὴν τὸν ἄπορον, τοῦ ποιητοῦ τὴν λύραν
καὶ τὴν εὐγνωμοσύνην!
Τὸ ὄνομά του ἀντηχεῖ εἰς τὰ πτωχοκομεῖα,
εἰς φυλακάς, εἰς θέατρα συγχρόνως καὶ σχολεῖα·
εἰς τῶν Ἀπόρων Γυναικῶν τὰ χείλη, τὴν καρδίαν,
παντοῦ, καὶ εἰς ὁμώνυμον ἁγίου ἐκκλησίαν...
Τῆς κολυμβήθρας τ' ὄνομα ἐκλείπει μὲ τὸν χρόνο,
καὶ εὐεργέτης κράζεται ὁ εὐεργέτης μόνον!
Ὤ, τὸ γνωρίζει ὁ Θεὸς κ' οἱ πάσχοντες ἰδίως·
ἡ Ἄνδρος, αἱ Ἀθῆναί μας κ' ἡ μυροβόλος Χίος.
Τὄνομα αὐτὸ ἀνέγραψε χθὲς ἀμαζὼν δεσμία,
τοῦ Ἀλεξάνδρου ἡ Πατρὶς μὲ ἄφθιτα ψηφία!
….....................................................................
Δ'
Εἰρήνη εἰς τὸ ὕπνον του! Τὶς οἶδε, τὶς γνωρίζει,
ὁποῖον βλέπει ὄνειρον; ἂν καὶ ὑπνώττων ἔτι,
θλῖψιν μεγάλην ἀτυχοῦς ψυχῆς ἀνακουφίζει
κ' εἰς τὰς εὐεργεσίας του ἂν ἄλλην δὲν προσθέτῃ;
Τὶς οἶδε, τίς, ἂν πίπτοντα καθ' ὕπνον ἀνεγείρῃ,
καὶ ποῖον ἀπὸ ἄβυσσον ὀδύνης ἔξω σύρει;
Τὴν χεῖρα ἥτις ἐλεεῖ ἡ θεία χάρις σκέπει·
ὀνείρους ὁμοιάζοντας μὲ ὅ,τι πράττει βλέπει...
Ὤ, ἄνθη ὀνειροπολεῖ ὁ ζῶν εἰς τὸν άνθῶνα!
Πλήν... εἰς τοῦ ὁμώνυμου του ἁγίου τὴν εἰκόνα
πλειότερον ἀφήνει φῶς ἡ λάμπουσα λυχνία.
Καὶ τοῦ θαλάμου ἡ σιγὴ ἐκλείπει ἡ βαθεῖα...
Ψυθιρισμοὶ ἀκούονται καὶ βήματα· ἡ θύρα
κινεῖται κι' ἀπὸ ἄγνωστον ἀνοίγει αἴφνης χεῖρα
κ' ἐμβαίνουν μ' ἑορτάσιμον στολὴν ἐνδεδυμένοι
πτωχοκομείου γέροντες ἠρέμα κεκλιμένοι...
Πρὸ τῆς εὐνῆς του ἵστανται· ἔχουν φαιδρὸν τὸ ἦθος
καὶ πίπτ' ἡ κόμη των λευκὴ εἰς τ' ἀσθενὲς των στῆθος.
Τὴν τεταμένην χεῖρά του ἀσπάζονται ἠρέμα
καὶ τὴν μορφήν του βλέπουσι μ' εὐγνωμοσύνης βλέμμα.
Ἀλλὰ καὶ ἄλλαι ἔρχονται γυναῖκες τῶν Ἀπόρων
ἐργατικαὶ νεάνιδες τῆς κλίνης του πλησίον, καὶ τοῦ προσφέρουν δῶρον
εὐγνωμοσύνης συλλογήν, εὐώδη δέσμην ἴων.
Καθὼς εἰς πανοράματα μία εἰκὼν τὴν ἄλλην
εἰκόνα διαδέχεται, μὲ συντριβὴν μεγάλην
δεσμῶται ἐκ τῶν φυλακῶν εἰσέρχονται εἰσέτι·
τὸ μέτωπόν των εἶν' ὠχρόν, ἡ ὄψις των κοσμία·
καὶ εὔχονται ὁ κοιμώμενος μακρὰ νὰ ζήσῃ ἔτη!
Ἐξαίφνης ἡ ἐξαίσιος ἐχάθη ὀπτασία·
ἀλλ' ὄχι· ἔτι ἀμαζὼν μὲ βασιλίσσης στέμμα,
μὲ Ἀλεξάνδρου βάδισμα προσέρχεται ἠρέμα·
φέρει νωπῆς πυρκαϊᾶς εἰς τὴν στολὴν σημεῖα
καὶ τὰς ἀλκίμους χεῖράς της δεσμεύει ἡ δουλεία...
Δὲν κλίνει καὶ τὴν κεφαλὴν αὐτὴ δὲν ταπεινόνει,
μὲ ὀφθαλμὸν ὑπόδακρυ τὴν χεῖρά της ὑψόνει.
Καὶ εὐλογεῖ τὸν ὕπνον του... ἐπὶ μικρὸν ἐστάθη
ἀλέκτωρ ἔκραξεν αὐγῆς κ' ἡ ἀμαζὼν ἐχάθη...
….......................................................................
Ἤμην εἰς τὴν εὐγνώμονα ἔτι κ' ἐγὼ χορείαν
καὶ τ' ᾆσμα τοῦτο ἔγραψα μὲ πάλλουσαν καρδίαν!