Αποφθέγματα Λακωνικά: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Πρὸς δὲ τὸν εἰπόντα, πῶς ἄν τις ἀδορυφόρητος ὢν 〈τῶν πολιτῶν〉 ἄρχειν ἀσφαλῶς δύναιτο, «Ἐὰν οὕτως» ἔφη «αὐτῶν ἄρχῃ, ὥσπερ οἱ πατέρες τῶν υἱῶν.»

Φαμένου δέ τινός ποτε πρὸς αὐτόν «Ὡμολόγηκας», καὶ πολλάκις τὸ αὐτὸ λέγοντος, «Ναὶ μὰ Δία, εἴ γ´ ἐστὶ δίκαιον» ἔφη· «εἰ δὲ μή, ἔλεξα μέν, ὡμολόγησα δ´ οὔ.» [208d] Ἐπειπόντος δέ «Ἀλλὰ μὴν δεῖ τοὺς βασιλεῖς ἐπιτελεῖν ὅττι κεν κεφαλῇ κατανεύσωσιν» «Οὐ μᾶλλον» ἔφη «ἢ τοὺς προσιόντας τοῖς βασιλεῦσιν αἰτεῖσθαι δεῖ τὰ δίκαια καὶ λέγειν, στοχαζομένους τε τοῦ καιροῦ καὶ τοῦ ἁρμόζοντος τοῖς βασιλεῦσιν.»

Προστάττοντος δέ τινος αὐτῷ ἰατροῦ περιεργοτέραν θεραπείαν καὶ οὐχ ἁπλῆν, «Νὴ τὼ θεώ» φησίν, «οὐ πάντως μοι πρόκειται ζῆν οὐδὲ πάντ´ ἀναδεχόμενον.».

Τοῖς δ´ ἱππεῦσιν ἐλαττωθεὶς ἀνεχώρησεν εἰς Ἔφεσον, καὶ τοῖς εὐπόροις προεῖπε παρέχειν ἵππον 〈ἕκαστον〉 ἀνθ´ ἑαυτοῦ καὶ ἄνδρα ἀπολυομένους τῆς στρατείας, ὥστε ταχὺ συνήχθησαν καὶ ἵπποι καὶ ἄνδρες ἐπιτήδειοι ἀντὶ δειλῶν καὶ πλουσίων. Καὶ τὸν Ἀγαμέμνονα ἔφη ζηλοῦν· καὶ γὰρ ἐκεῖνον θήλειαν ἵππον ἀγαθὴν λαβόντα [209c] κακὸν ἄνδρα καὶ πλούσιον τῆς στρατείας ἀπολῦσαι.

[210b] Ἄλλου δὲ προτρεπομένου ἀνίεσθαι καὶ λέγοντος διὰ τὸ τῆς τύχης ἄδηλον μὴ 〈περιμεῖναι〉, πότε καιρὸς τούτου γενή〈σε〉ταιγενήσεται, «Ἀλλ´ ἐγώ» εἶπεν «ἐμαυτὸν ἐθίζω [λέγων] ὥστ´ ἐν μηδεμιᾷ μεταβολῇ μεταβολὴν ζητεῖν.»

Πάλιν δὲ τῶν † Θασίων διὰ τὸ δοκεῖν μεγάλως ὑπ´ αὐτοῦ εὐεργετεῖσθαι ναοῖς αὐτὸν καὶ ἀποθεώσεσι τιμησάντων [210d] καὶ πρεσβείαν περὶ τούτου ἀποστειλάντων, ἀναγνοὺς τὰς τιμάς, ἃς αὐτῷ προσήνεγκαν οἱ πρέσβεις, ἠρώτησεν εἰ ἡ πατρὶς αὐτῶν ἀποθεοῦν ἀνθρώπους ἔχει δύναμιν· φαμένων δέ, «Ἄγετ´» ἔφη «ποιήσατε πρώτους ἑαυτοὺς 〈θεούς〉· καὶ τοῦτ´ ἂν πράξητε, τότε πιστεύσω ὑμῖν ὅτι κἀμὲ δυνήσεσθε θεὸν ποιῆσαι.»

Θεασάμενος δ´ ἐπὶ τῆς Ἀσίας οἰκίαν τετραγώνοις ὠροφωμένην δοκοῖς ἠρώτησε τὸν κεκτημένον εἰ τετράγωνα [210e] παρ´ αὐτοῖς φύεται 〈τὰ〉 ξύλα· φαμένου δὲ οὔ, ἀλλὰ στρογγύλα, «Τί οὖν;» εἶπεν «εἰ τετράγωνα ἦν, στρογγύλ´ 〈ἂν〉 ἐτελεῖτε;»

Τῷ δὲ τῶν Μακεδόνων βασιλεῖ τὸ αὐτὸ ἐρώτημα προσέπεμψε· φήσαντος δ´ ἐκείνου βουλεύ〈ς〉εσθαιβουλεύεσθαι, «Βουλευέσθω τοίνυν» εἶπεν, «ἡμεῖς δ´ ἤδη πορευσόμεθα.» Θαυμάσας οὖν τὴν τόλμαν καὶ δείσας ἐκέλευσεν ὡς φίλον προάγειν.

Ξενοφῶντα δὲ τὸν σοφὸν ἔχων μεθ´ ἑαυτοῦ σπουδαζόμενον, ἐκέλευε τοὺς παῖδας ἐν Λακεδαίμονι τρέφειν μεταπεμψάμενον, 〈ὡς〉 τὸ κάλλιστον τῶν μαθημάτων παιδευθησομένους, ἄρχειν τε καὶ ἄρχεσθαι.

Καὶ λόγον ἀναγνοὺς ἐν βιβλίῳ ἀπολελειμμένον, ὃν ἔγραψε μὲν Κλέων ὁ Ἁλικαρνασσεύς, ἔμελλε δὲ λέγειν ἀναλαβὼν ὁ Λύσανδρος ἐν τῷ δήμῳ περὶ πραγμάτων καινῶν καὶ μεταστάσεως τοῦ πολιτεύματος, ἠθέλησεν εἰς μέσον ἐξενεγκεῖν· ἐπεὶ δέ τις τῶν γερόντων τὸν λόγον ἐπελθὼν καὶ φοβηθεὶς τὴν δεινότητα [212d] συνεβούλευσε μὴ τὸν Λύσανδρον ἀνορύττειν 〈, ἀλλὰ τὸν λόγον μᾶλλον αὐτῷ συγκατορύττειν〉, ἐπείσθη καὶ ἡσύχασε.

Κατὰ δὲ τὸν 〈ἀπ´〉 Αἰγύπτου ἀπόπλουν ἀποθνῄσκων ἐνετείλατο τοῖς περὶ αὑτὸν μήτε πλαστὰν μήτε γραπτὰν [μήτε] μιμηλὰν τοῦ σώματος [εἰκόνα] ποιήσασθαι, «Εἰ γάρ τι καλὸν ἔργον πεποίηκα, τοῦτό μου μνημεῖον ἔσται· εἰ δὲ μή, οὐδ´ οἱ πάντες ἀνδριάντες, βαναύσων καὶ οὐδενὸς ἀξίων ἔργα ὄντες.»

Βουλομένου δ´ αὐτοῦ σκύλακας οἴκοθεν μεταπέμψασθαι, ὥς τις εἶπεν «Οὐκ ἔστιν ἐξαγωγὴ παρ´ 〈ἡμῶν〉 αὐτῶν», «Οὐδὲ γὰρ ἀνδρῶν» ἔφη «πρόσθεν, ἀλλὰ νῦν ἐγένετο.»

Ἀκρότατος, ἐπεὶ οἱ γονεῖς αὐτὸν ἄδικόν τι συμπρᾶξαι αὐτοῖς ἠξίουν, μέχρι τινὸς ἀντέλεγεν· ὡς δ´ ἐνέκειντο, εἶπεν «Ἕως μὲν παρ´ ὑμῖν ἦν, οὐκ ἠπιστάμην δικαιοσύνης οὐδεμίαν ἔννοιαν· ἐπεὶ δέ με τῇ πατρίδι παρέδοτε καὶ τοῖς ταύτης νομίμοις, ἔτι τε δικαιοσύνῃ καὶ καλοκαγαθίᾳ ἐπαιδεύσατε ὡς ἠδύνασθε, τούτοις πειράσομαι 〈οὐχ ἧττον〉 ἢ ὑμῖν ἕπεσθαι· [216e] καὶ ἐπεί 〈με〉 θέλετε 〈τὰ〉 ἄριστα πράττειν, ἄριστα δὲ τὰ δίκαιά ἐστι καὶ ἰδιώτῃ καὶ πολὺ μᾶλλον ἄρχοντι, πράξω ἃ θέλετε· ἃ δὲ λέγετε παραιτήσομαι.»

Ἐρωτηθεὶς δὲ πόσης χώρας κρατοῦσιν 〈οἱ〉 Σπαρτιᾶται [218f] «Ὅσης ἄν» ἔφη «τῷ δόρατι ἐφικνῶνται.»

[219c] 〈Ἀναξί〉βιοςἈναξίβιος ἐνεδρευθεὶς ὑπὸ Ἰφικράτους τοῦ Ἀθηναίων στρατηγοῦ καὶ ἐρωτώμενος ὑπὸ τῶν στρατιωτῶν τί δεῖ ποεῖν, «Τί γὰρ ἄλλο» ἔφη «ἢ ὑμᾶς μὲν σῴζεσθαι, ἐμὲ δὲ μαχόμενον ἀποθανεῖν;»

Ἐκπρέπης ἔφορος Φρύνιδος τοῦ μουσικοῦ σκεπάρνῳ τὰς δύο τῶν ἐννέα 〈χορδῶν〉 ἐξέτεμεν, εἰπών «Μὴ κακούργει τὴν μουσικήν.»

Τὴν θέσιν δὲ Ξενοκράτους εἰρηκότος καὶ καταπαυομένου, παρῆν ὁ Εὐδαμίδας· ὡς δ´ εἶπέ τις τῶν μετ´ αὐτοῦ «Ὅτε πάρεσμεν ἡμεῖς, τότε πέπαυται·» «Καλῶς γε» ἔφη «εἴπερ ἤδη ἔλεξε ταῦτα ἃ ἔχρῃζε·» τοῦ δ´ εἰπόντος «Καλὸν ἦν ἀκοῦσαι» «Ἦ καὶ πρὸς δεδειπνηκότα μολόντες» εἶπεν «ἠξιοῦμεν 〈ἂν〉 πάλιν αὐτὸν δειπνεῖν;»

Ἑτέρου δὲ προφερομένου τὰ κατὰ Περσῶν ἀριστεῖα καὶ προτρέποντος ἐπὶ τὸν πόλεμον, [220f] «Ἀγνοεῖν» ἔφη «μοι δοκεῖς γε, ὅτι ταὐτόν ἐστι 〈τῷ〉 χιλίων προβάτων κρατήσαντα πεντήκοντα λύκοις μάχεσθαι.»

Ψάλτου δέ τινος εὐημερήσαντος, ἠρώτησαν αὐτὸν ποδαπός τις αὐτῷ δοκεῖ εἶναι, «Μέγας» ἔφη «〈δει〉 κηλίκτας ἐν μικρῷ πράγματι.»

Μαιανδρ〈ί〉ουΜαιανδρίου δὲ τοῦ τῆς Σάμου τυράννου διὰ τὴν Περσῶν ἔφοδον εἰς Σπάρτην φυγόντος καὶ ἐπιδείξαντος ὅσα κεκομίκει χρύσεά τε καὶ ἀργύρεα ἐκπώματα χαριζομένου τε ὅσα βούλεται, ἔλαβε μὲν οὐδέν, εὐλαβούμενος δὲ μὴ ἑτέροις τισὶ τῶν ἀστῶν διαδῷ, πορευθεὶς ἐπὶ τοὺς ἐφόρους ἄμεινον εἶναι ἔφη τῇ Σπάρτῃ τὸν ξένον ἑαυτοῦ 〈τὸν〉 Σάμιον ἀπαλλάττεσθαι τῆς Πελοποννήσου, ἵνα μὴ πείσῃ τινὰ τῶν Σπαρτιατῶν κακὸν γενέσθαι. [224b] Οἱ δὲ ὑπακούσαντες ἐξεκήρυξαν τὸν Μαιάνδρ〈ι〉ονΜαιάνδριον αὐτῆς ἡμέρας.

Εἰπόντος δέ τινος «Ὦ Λεωνίδα, πρὸς πολλοὺς μετ´ ὀλίγων διακινδυνεύσων οὕτως πάρει;» «Εἰ μὲν οἴεσθέ με» ἔφη «τῷ πλήθει 〈δεῖν πιστεύειν〉, οὐδ´ ἡ πᾶσα Ἑλλὰς ἀρκεῖ· βραχεῖα γὰρ μοῖρα τοῦ ἐκείνων πλήθους ἐστίν· [225c] εἰ δὲ ταῖς ἀφεταῖς, καὶ οὗτος ὁ ἀριθμὸς ἱκανός.»

Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης βουλόμενος ἐκ τῆς προϋπαρχούσης [225f] διαίτης τοὺς πολίτας εἰς σωφρονεστέραν βίου τάξιν μετάγειν καὶ καλοκαγαθικοὺς ἀπεργάζεσθαι (ἁβροδίαιτοι γὰρ ἦσαν) δύο σκύλακας ἀνέθρεψε ταὐτοῦ πατρὸς καὶ μητρὸς γενομένους· καὶ τὸν μὲν εἴθισε περὶ λιχνείας οἴκοι ἐάσας· τὸν δ´ ἀπαγόμενος ἤσκησε περὶ κυνηγέσια. Ἔπειτα ἀγαγὼν εἰς τὴν ἐκκλησίαν ἔθηκε † ἀκάνθας καὶ λιχνείας τινάς, ἀφῆκε δὲ καὶ λαγώ· ἑκατέρου δ´ ἐπὶ τὰ συνήθη ὁρμήσαντος καὶ θατέρου τὸν λαγὼ χειρωσαμένου, εἶπεν «Ὁρᾶτε, ὦ πολῖται, ὅτι ταὐτοῦ γένους ὑπάρχοντες ἐν τῇ τοῦ βίου ἀγωγῇ παρὰ πολὺ ἀλλήλων διάφοροι ἀπέβησαν, [226a] καὶ ποιητικωτέρα τῆς φύσεως ἡ ἄσκησις πρὸς τὰ καλὰ τυγχάνει;» τινὲς δέ φασιν, 〈ὡς〉 οὐ παρῆγε σκύλακας, οἳ ἐκ τῶν αὐτῶν γεγονότες ἐτύγχανον, ἀλλ´ ὁ μὲν ἐξ οἰκουρῶν, ἅτερος δ´ ἐκ κυνηγετικῶν· κἄπειτα τὸν μὲν ἐκ τοῦ χείρονος γένους πρὸς τὰ κυνηγέσια ἤσκησε, τὸν δ´ ἐκ τοῦ ἀμείνονος περὶ λιχνείας μόνον εἴθισεν· εἶθ´ ἑκατέρου ἐφ´ ἃ εἴθιστο ὁρμήσαντος, φανερὸν ποιήσας ὅσον ἡ ἀγωγὴ πρὸς τὸ ἄμεινον καὶ χεῖρον συλλαμβάνει, εἶπεν «Οὐκοῦν καὶ ἡμᾶς, ὦ πολῖται, οὐδὲν ἡ παρὰ τοῖς πολλοῖς θαυμαζομένη εὐγένεια καὶ τὸ ἀφ´ Ἡρακλέους εἶναι ὀνίνησιν, εἰ μὴ πράττοιμεν δι´ ἃ [226b] ἐκεῖνος ἁπάντων ἀνθρώπων ἐπιδοξότερος καὶ εὐγενέστερος ἐφάνη, ἀσκούμενοι καὶ μανθάνοντες καλὰ δι´ ὅλου τοῦ βίου.»

Τοσαύτη δ´ ἦν κατ´ ἐκείνους τοὺς χρόνους σωφροσύνη τῶν γυναικῶν καὶ τοσοῦτον ἀπεῖχε τῆς ὕστερον περὶ αὐτὰς εὐχερείας, ὡς πρότερον ἄπιστον εἶναι τὸ τῆς μοιχείας παρ´ αὐταῖς. Καὶ λόγος ἀπομνημονεύεται Γεραδάτα τινὸς Σπαρτιάτου τῶν σφόδρα παλαιῶν, ὃς ἐρωτηθεὶς [228c] ὑπὸ ξένου, τί πάσχουσιν οἱ μοιχοὶ παρ´ αὐτοῖς (οὐδὲν γὰρ ὁρᾶν περὶ τούτου νενομοθετημένον ὑπὸ Λυκούργου), εἶπεν «Οὐδείς, ὦ ξένε, γίνεται μοιχὸς παρ´ ἡμῖν.» Ἐκείνου δὲ ὑπολαβόντος «Ἂν οὖν γένηται;» «Ταῦρον» ἔφη ὁ Γεραδάτας 〈«ἐκτίνει μέγαν, ὃς ὑπερκύψας τὸ Ταΰγετον ἀπὸ τοῦ Εὐρώτα πίεται.» Θαυμάσαντος δ´ ἐκείνου καὶ φήσαντος «Πῶς δ´ ἂν γένοιτο βοῦς τηλικοῦτος;» γελάσας ὁ Γεραδάτας〉 «Πῶς γὰρ ἄν» ἔφη «μοιχὸς ἐν Σπάρτῃ γένοιτο, ἐν ᾗ πλοῦτος μὲν καὶ τρυφὴ καὶ καλλωπισμὸς ἀτιμάζονται, αἰδὼς δὲ καὶ εὐκοσμία καὶ τῶν ἡγουμένων πειθὼ πρεσβεύονται;»

[228f] Παρήγγειλε δ´ ἐν τοῖς πολέμοις τρεψαμένους καὶ νικήσαντας μέχρι τοῦ βεβαιώσασθαι τὸ νίκημα ἐπιδιώκειν, εἶτ´ εὐθὺς ἀναχωρεῖν· 〈οὔτε γενναῖον〉 οὔτε Ἑλληνικὸν φονεύειν τοὺς παρακεχωρηκότας φάσκων. 〈Εἶναι δ´ οὐ μόνον καλὸν τοῦτο καὶ μεγαλόψυχον〉 ἀλλὰ καὶ χρήσιμον· εἰδόταςἰδότας γὰρ τοὺς μαχομένους πρὸς αὑτοὺς ὅτι φείδονται μὲν τῶν ἐνδιδόντων, ἀναιροῦσι δὲ τοὺς ὑφισταμένους, τοῦ μένειν τὸ φεύγειν ὠφελιμώτερον ἡγήσεσθαι.

Πέρσου δ´ ἐρωτήσαντος ποίαν μάλιστα ἐπαινεῖ πολιτείαν, [229e] «Ἥτις» ἔφη «τοῖς ἀνδρείοις καὶ 〈τοῖς〉 δειλοῖς τὰ προσήκοντα ἀποδίδωσι.»

Χρόνῳ δ´ ὕστερον μετὰ τὴν τελευτὴν ἀντιλογίας συμμαχικῆς γενομένης, Ἀγησίλαος ἦλθεν ἐπὶ τὴν τοῦ Λυσάνδρου οἰκίαν, [229f] ὅπως τὰ περὶ αὐτῆς γράμματα διασκέψηται· ταῦτα γὰρ παρ´ αὑτῷ κατέσχεν ὁ Λύσανδρος. Εὗρε δὲ καὶ βιβλίον γεγραμμένον τῷ Λυσάνδρῳ περὶ τῆς πολιτείας, ὡς χρὴ τῶν Εὐρυπωντιδῶν καὶ Ἀγιαδῶν τὴν βασιλείαν ἀφελομένους εἰς μέσον θεῖναι καὶ ποιεῖσθαι τὴν αἵρεσιν ἐκ τῶν ἀρίστων, ἵνα μὴ τῶν ἀφ´ Ἡρακλέους, ἀλλὰ 〈τῶν〉 οἷος Ἡρακλῆς τῇ ἀρετῇ κρινομένων τὸ γέρας ᾖ, ᾗ κἀκεῖνος εἰς θεῶν τιμὰς ἀνήχθη. Καὶ τοῦτον τὸν λόγον ὥρμησε μὲν εἰς τοὺς πολίτας ἐξενεγκεῖν καὶ παραδεικνύναι τὸν Λύσανδρον οἷος ὢν πολίτης διαλανθάνοι καὶ ἐπὶ διαβολῇ τῶν Λυσάνδρου φίλων. 〈Λα〉κρατίδηνΛακρατίδην δέ φασι τότε προεστῶτα τῶν ἐφόρων, εὐλαβηθέντα μὴ πείσῃ 〈τιν´〉 ἀναγνωσθεὶς ὁ λόγος, ἐπιλαβέσθαι τοῦ Ἀγησιλάου καὶ εἰπεῖν ὡς οὐ δεῖ ἀνορύττειν τὸν Λύσανδρον, [230a] ἀλλὰ καὶ τὸν λόγον αὐτῷ συγκατορύττειν, πανούργως καὶ πιθανῶς συντεταγμένον.

Τῶν Ἀθηναίων δ´ εἰπόντος τινός «Λίαν ἀντέχεσθε, ὦ Νίκανδρε, τοῦ σχολάζειν», «Ἀληθίζῃ» ἔφη, «ἀλλ´ οὐχ ὥσπερ ὑμεῖς ὅπως 〈ὅτι ἂν〉 τύχῃ σπουδάζωμεν.»

Παυσανίας ὁ Κλεομβρότου, Δηλίων δικαιολογουμένων περὶ τῆς νήσου πρὸς Ἀθηναίους καὶ λεγόντων, ὅτι κατὰ τὸν νόμον τὸν παρ´ αὐτοῖς οὔθ´ αἱ γυναῖκες ἐν τῇ νήσῳ τίκτουσιν οὔθ´ οἱ τελευτήσαντες θάπτονται, [230d] «Πῶς 〈ἂν〉 οὖν» ἔφη «αὕτη πατρὶς ὑμῶν εἴη, ἐν ᾗ οὔτε γέγονέ τις ὑμῶν οὔτ´ ἔσται;»

Πυνθανομένου δέ τινος αὐτοῦ, πῶς ἂν δυνηθεῖεν τοὺς Θρᾷκας νικῆσαι, «Εἰ τὸν 〈μὲν〉 ἰατρόν» εἶπε «στρατηγόν, 〈ἰατρὸν δὲ τὸν στρατηγὸν〉 καταστήσαιμεν.»

[231c] Πλείσταρχος 〈ὁ〉 Λεωνίδου πρὸς τὸν ἐπερωτήσαντα, διὰ τίν´ αἰτίαν οὐκ ἀπὸ τῶν πρώτων βασιλέων προσαγορεύονται, «Ὅτι» ἔφη «ἐκεῖνοι μὲν ἄγαν βασιλεύειν ἔχρῃζον, οἱ δ´ ἐκείνων ὕστεροι οὐδαμῶς.»

[232a] Σόον λέγεται ἐν χωρίῳ χαλεπῷ καὶ ἀνύδρῳ πολιορκούμενον ὑπὸ Κλειτορίων ὁμολογῆσαι τὴν δορίκτητον αὐτοῖς 〈ἂν〉 ἀφεῖναι γῆν, εἰ πίοιεν 〈οἱ〉 μετ´ αὐτοῦ πάντες ἀπὸ τῆς πλησίον πηγῆς· ἐφρούρουν δ´ αὐτὴν οἱ πολέμιοι. Γενομένων δὲ τῶν ὅρκων, συναγαγόντα τοὺς μεθ´ ἑαυτοῦ διδόναι τῷ μὴ πιόντι τὴν βασιλείαν· οὐδενὸς δὲ καρτερήσαντος ἀλλὰ πάντων πιόντων, αὐτὸν ἐπὶ πᾶσι καταβάντα καὶ περιρρανάμενον, ἔτι τῶν πολεμίων παρόντων, ἀπελθεῖν καὶ τὴν χώραν κατασχεῖν ὡς μὴ πιόντα.

Πυνθανομένου δέ τινος διὰ τί πάντα τὰ τῶν θεῶν ξόανα μεθ´ ὅπλων ἵδρυται παρ´ αὐτοῖς, «Ὅπως» ἔφη «μήτε τὰ κατὰ τῶν ἀνθρώπων ὀνείδη λεγόμενα διὰ τὴν δειλίαν ἐπὶ τοὺς θεοὺς ἀναφέρωμεν, μήτε οἱ νέοι τοῖς θεοῖς ἀνόπλοι〈ς〉ἀνόπλοις εὔχωνται.»

Ἐπαινοῦντός τινος τοὺς 〈Ἀργείους ὡς〉 ἀρίστους μαχητάς, Λάκων εἶπεν «Ἐν Τροίᾳ.»

Ἰδών τις ἐν ἀποχωρήσει θακεύοντας ἐπὶ δίφρων ἀνθρώπους «Μὴ γένοιτο» εἶπεν «ἐνταῦθα καθίσαι, ὅθεν οὐκ ἔστιν 〈ὑπ〉εξαναστῆναιὑπεξαναστῆναι πρεσβυτέρῳ.»

Χίων ποτὲ κατ´ ἐπιδημίαν ἀπὸ δείπνου ἐμεσάντων ἐν τῷ ἐφορείῳ καὶ χεσάντων ἐπὶ τῶν δίφρων, ἔνθα οἱ ἔφοροι ἐκάθηντο, [233a]| τὸ μὲν πρῶτον ἰσχυρῶς ἀνεζήτουν τοὺς ποιήσαντας μὴ πολῖται τυγχάνουσιν· ὡς δ´ ᾔσθοντο ὅτι Χῖοι ἦσαν, ἐκήρυξαν 〈ὅτι〉 τοῖς Χίοις ἐφιᾶσιν ἀσελγαίνειν.

Λάκων ἐπὶ τῆς ἀσπίδος μυῖαν ἔχων ἐπίσημον καὶ ταύτην οὐ μείζω τῆς ἀληθινῆς, ὡς καταγελῶντές τινες ἔλεγον 〈ὅτι〉 ὑπὲρ τοῦ λανθάνειν τοῦτο πεποιήκει, [234d] «Ἵνα μὲν οὖν» εἶπε «φανερὸς ὦ· οὕτω γὰρ τοῖς πολεμίοις πλησίον προσέρχομαι, ὥστε τὸ ἐπίσημον ἡλίκον ἐστὶν ὑπ´ αὐτῶν ὁρᾶσθαι.»

Ἄλλος ἀκούων ῥήτορος μεγάλας στρέφοντος περιόδους, «Ἀλλὰ νὴ τὼ σιώ» εἶπεν «ἀνδρεῖός γε ὁ ἄνθρωπος, 〈ὃς〉 πρὸς οὐδὲν ὑποκείμενον εὖ στροβιλοῖ τὰν γλῶσσαν.»

Δοκιμαζομένου μάλιστα παρ´ αὐτοῖς τοῦ μέλανος λεγομένου ζωμοῦ, ὥστε μὴ κρεαδίου δεῖσθαι τοὺς πρεσβυτέρους, παραχωρεῖν δὲ τοῖς νεανίσκοις, λέγεται Διονύσιος ὁ τῆς Σικελίας τύραννος τούτου χάριν Λακωνικὸν μάγειρον πρίασθαι καὶ προστάξαι σκευάσαι αὐτῷ μηδενὸς φειδόμενον ἀναλώματος· ἔπειτα γευσάμενον καὶ δυσχεράναντα [237a] ἀποπτύσαι, καὶ τὸν μάγειρον εἰπεῖν «Ὦ βασιλεῦ, τοῦτον δεῖ τὸν ζωμὸν γυμνασάμενον Λακωνικῶς 〈ἐν〉 τῷ Εὐρώτᾳ λελουμένον ἐποψᾶσθαι.»