Εθνικόν Ημερολόγιον του Έτους 1892/Ο στηθόδεσμος

Ἐθνικὸν Ἡμερολόγιον τοῦ Ἔτους 1892
Συγγραφέας:
Ὁ στηθόδεσμος


Ο ΣΤΗΘΟΔΕΣΜΟΣ[1]

Ο Δημιουργὸς πλάσας ἐκ τῆς πλευρᾶς τοῦ Ἀδὰμ τὴν Εὔαν, τὸ σῶμα αὐτῆς ἔπλασε κανονικόν, σύμμετρον καὶ εὐμελές· ὡς ἀληθὴς ἀριστοτέχνης ἐξετέλεσε τὸ ἔργον αὐτοῦ, ἐν ᾧ θαυμάζει τις τὸ τέλειον ἐν τῇ κατασκευῇ. Ἠγνόει ὅμως, ὅτι ἡ γυνή, τὸ δευτέρας σκέψεως πλάσμα του, θὰ εὕρισκε πλημμελῆ τὴν τοιαύτην τοῦ σώματός της διάπλασιν.

— Κακῶς, ἐσκέφθη ἡ γυνὴ, ἔπλασεν ὁ Πλάστης τὴν ὀσφύν μου ἀνάλογον πρὸς τὸν θώρακα καὶ τὰ ἰσχία· κακῶς τὰ στήθη μου ἔπλασε κανονικῶς καμπύλα, Τὴν ὀσφὺν ἐγὼ τὴν θέλω λεπτὴν, ὡς οἷόν τε λεπτοτέραν, τὰ. δὲ στήθη προέχοντα καὶ προπετῆ.

Εἰς δὲ τὸν πειρώμενον νὰ πείσῃ τὴν γυναῖκα, ὅτι πλανᾶται, ὅτι ἀδύνατον ἦν ὁ ποιητὴς τοῦ παντὸς εἰς τοιοῦτο νὰ περιπέσῃ ἁμάρτημα πλάσας τὸν ἄνθρωπον κατ’ εἰκόνα αὑτοῦ καὶ ὁμοίωσιν θ’ ἀντέτασσεν ἡ γυνή:

— Ναί, ἔχετε δίκαιον· ὁ Δημιουργὸς ἔπλασε κατ’ εἰκόνα αὑτοῦ καὶ ὁμοίωσιν τὸν ἅνδρα, ἀλλ’ οὐχὶ καὶ τὴν γυναῖκα, δι’ ἣν δὲν εἶχεν ἐνώπιόν του πρότυπον, ὡς εἶχεν ἑαυτὸν διὰ τὸν ἄνδρα.

Ἐν ἑνὶ λόγῳ εἰς μάτην θ’ ἀντέτασσέ τις τὴν λογικὴν ἀπέναντι τῆς αὐτῇ τῇ φύσει τῆς γυναικὸς ἐγκειμένης ἀκαταμαχήτου πεισμονῆς. Καὶ ἰδοὺ βλέπομεν αὐτὴν συντόνως ἀσχολουμένην νὰ διορθώσῃ τοῦ Δημιουργοῦ τὸ λάθος καὶ πρὸς τοῦτο ἐφευρίσκουσαν τὸν στηθόδεσμον. Ὡς δὲ πᾶν μηχάνημα, πᾶσα ἐφεύρεσις, ἀτελὴς ἐν ἀρχῇ καὶ οἱονεὶ ὑποτυπώδης, συμπληροῦται τοῦ χρόνου προϊόντος καὶ τελειοποιεῖται, οὕτω καὶ ὁ στηθόδεσμος, ἀπὸ τῆς πρώτης αὐτοῦ ἐφαρμογῆς μέχρι τοῦ νῦν, ὑπέστη μετατροπὰς καὶ τελειοποιήσεις, τοσαύτας μάλιστα, ὅσας ὀλίγα τῶν ἀνθρωπίνων καὶ ἰδίᾳ τῶν γυναικείων ἔργων ὑπέστησαν. Πρόκειται, βλέπετε, περὶ καλλονῆς, ἐπὶ τοιούτου δὲ ζητήματος ὁ νοῦς τῆς θυγατρὸς τῆς Εὔας εἶναι ἐφευρετικώτατος, πράγματι θηλυκὸς νοῦς. Οὕτως ὁ στηθόδεσμος ἀπὸ ἁπλῆς καὶ ὅλως ἀβλαβοῦς ζώνης κατέστη, προϊόντος τοῦ χρόνου καὶ τοῦ πολιτισμοῦ ὁλονὲν γιγαντιαίας ποιουμένου προόδους, μηχάνημα πολύπλοκον καὶ πολυσύνθετον μετὰ σιδηρῶν ἐλασμάτων καὶ κρίκων καὶ ἥλων καὶ στροφίγγων, ἐν ᾧ ἡ πάνσοφος γυνὴ ἀναγκάζει τὸ ἑαυτῆς σῶμα νὰ μεταβάλῃ τελείως μορφήν. Ἐν ἑνὶ λόγῳ ὁ ἁπλοῦς στηθόδεσμος ἑγένετο στηθοσφιγκτήρ, ὀσφυοπιεστήρ, στηθοσφυοκοιλιοθλάστης, ἢ ὅπως ἄλλως θέλετε νὰ ὀνομάσητε αὐτόν· ἀληθὲς instrument de torture dans lequel on cadenasse les jeunes personnes dès ľ âge le plus tendre, ὡς λίαν προσφυῶς εἶπεν ὁ Serres. Καὶ μὴ νομίσητε, ὅτι ἀφίκετο εἰς τὸ ἄκρον ἄωτον τῆς τελειοποιήσεως ὁ στηθόδεσμος. Ποσῶς. Καθ’ ἡμέραν καὶ νέας ὑφίσταται τροποποιήσεις, ἡ δὲ συσκευὴ πολυσυνθετωτέρα καθίσταται, εὐλόγως δὲ ὑποθέτει τις, ὅτι θὰ ἔλθῃ ἡμέρα, καθ’ ἣν θ’ ἀποτελῆται ἐκ σφυρηλάτου σιδήρου, θὰ ληφθῇ δ’ ἴσως τὸ μέτρον νὰ περιβάλληται δι’ αὐτοῦ ὁ κορμὸς τοῦ κορασίου ἅμα τῷ τοκετῷ, ἵνα οὕτως ἐξασφαλισθῇ τὸ ποθούμενον ἀποτέλεσμα, ἡ παραμόρφωσις δηλονότι τοῦ σώματος συμφώνως ταῖς ἀπαιτήσεσι τοῦ κοσμοκράτορος πολιτισμοῦ.

Ἐπειδὴ δὲ περὶ πολιτισμοῦ ὁ λόγος, ἐσκέφθητέ ποτε ὁπόσων καὶ ὁποίων κακῶν πρόξενος ἐγένετο οὗτος τῇ ἀνθρωπότητι; Δὲν δύναταί τις βεβαίως ν’ ἀρνηθῇ τὴν ἀγαθὴν αὐτοῦ ἑπίδρασιν, δὲν δύναται ὅμως καὶ νὰ μὴ ὁμολογήσῃ, ὅτι ὁ πολιτισμὸς μετέβαλε τὰς συνθήκας καὶ ἕξεις τοῦ βίου πρὸς μεγίστην τῆς ὑγείας βλάβην. Ἀνέτρεψεν ἄρδην τοὺς κανόνας τῆς ὑγιεινῆς, ἐπήνεγκεν ἀληθῆ ἐπανάστασιν εἰς τὸν ἐν γένει τρόπον τοῦ ζῆν. Δὲν διαιτᾶται νῦν ὁ πεπολιτισμένος συμφώνως τῇ ὑγιεινῇ· τὴν τροφὴν αὐτοῦ δὲν κανονίζει κατὰ τὰ ἀμετάβλητα ἐκείνης παραγγέλματα, οὐδὲ ἐνδύεται οὐδὲ κοιμᾶται οὐδ’ ἐργάζεται, οὐδὲ τὴν κατοικίαν του ἐκλέγει ὡς ἡ ὑγιεινὴ ἐπιτάσσει. Τὸν πολιτισμὸν ἔχει νῦν ὑπ’ ὄψει εἰς πᾶσαν αὑτοῦ πρᾶξιν, τὴν δὲ ὑγιεινὴν ἀπέρριψεν ὡς ἄχρηστον ῥάκος. Ἐντεῦθεν ἐπήγασεν ἡ καταστροφὴ τῆς ὑγιείας καὶ ἡ ἐκ ταύτης ἐλάττωσις τοῦ ὁρίου τῆς ζωῆς. Εἶμαι διὰ τοῦτο πολέμιος τοῦ πολιτισμοῦ, ἄσπονδος, ἀμείλικτος αὐτοῦ ἐχθρὸς μέχρι τοσούτου, ὥστε ἂν ἠδυνάμην θὰ ἐπανέφερεν τὴν τῶν παλαιῶν χρόνων ἐποχήν, τοὺς μακαρίους ἀληθῶς ἐκείνους χρόνους. Μεθ’ οὓς ὁ μὲν πολιτισμὸς δὲν εἶχεν ἔτι ξεφυτρώσει, ἡ δὲ παθολογία θ’ ἀπετέλει ὀλιγοσέλιδον βιβλίον, Ἐρρέτω λοιπὸν ὁ πολιτισμός, ἐρρέτωσαν τὰ ἐξ αὐτοῦ προκύψαντα καλὰ καὶ αἱ πρόοδοι καὶ τὰ εὐεργετήματα πάντα καὶ εἴ τι ἄλλο ἀγαθόν! ’Σ τὸν διάβολον καὶ ἀκόμη πάρα πέρα! Ἡ ἐπιφώνησις αὕτη πολλάκις διαφεύγει τῶν χειλέων μου, ἔστιν ὅτε δ’ ἐν ἄκρᾳ ἀγανακτήσει.

Ἐπανέρχομαι εἰς τὸν στηθόδεσμον, ἀπὸ τοῦ ὁποίου ἀπομακρυνθεὶς ὀλίγου δεῖν ν’ ἀρχίσω τοῦ πολιτισμοῦ τὸν ἀτελείωτον ἑξάψαλμον.

Ἄγνωστον ἂν ἡ Εὔα ἐφόρει στηθόδεσμον· ἀδιστάκτως ὅμως φρονῶ, ὅτι ἡ προμήτωρ τὰ πρῶτα τῆς συκῆς φύλλα, ἅτινα ἀπέκοψεν ἵνα τὴν γυμνότητά της κάλυψη, ἐχρησιμοποίησεν εἰς κατασκευὴν στηθοδέσμου. Αὐτῇ πρώτῃ, βεβαίως, θὰ ἐπῆλθεν ἡ ἰδέα ὅτι ἀτέχνως κατεσκεύασε τὴν γυναῖκα ὁ Πλάστης· ἡ ἰδέα, δ’ αὕτη, κληρονομικῶς ἔκτοτε μεταβιβαζομένη ἐπὶ γενεᾶς εἰς γενεάν, κατέστη ἀναπόσπαστος πλέον ἀπὸ τοῦ γυναικείου νοός.

Κατὰ τὸν γέροντα Ὅμηρον, θέλουσά ποτε ἡ Ἥρα νὰ σαγηνεύσῃ τὸν Δία.

ζώσατο δὲ ζώνην, ἑκατὸν θυσάνοις ἀραρυῖαν·
ἐν δ’ ἄρα ἕρματα ἧκεν ἐϋτρήτοιoι λαβοῖοιν,
τρίγληνα, μορόεντα· χάρις δ’ ἀπελάμπετο πολλή.

(Ἰλιάδ. Ξ. 181 κ. κ.)

Μὴ ἀρκουμένη δὲ τῇ ζώνῃ ταύτῃ μετεκαλέσατο τὴν Ἀφροδίτην καὶ εἶπεν αὐτῇ:

δὸς νῦν μοι φιλότητα καὶ ἵμερον ὧτε σὺ πάντας
δαμνᾷ ἀθανάτους ἠδὲ θνητοὺς ἀνθρώπους.

(Αὐτ. 198 κ. κ.)

Τῆς ποτνίας Ἥρας τὸ αἴτημα πληροῦσα ἡ εὐπειθὴς θυγάτηρ τοῦ ἐριγδούπου Διὸς

ἀπὸ στήθεσφιν ἐλύσατο κεστὸν ἱμάντα,
ποικίλον· ἔνθα δὲ οἱ θελκτήρια πάντα τέτυκτο·
ἔνθ’ ἔνι μὲν φιλότης, ἐν δ’ ἵμερος, ἐν δ’ ὀαριστὺς
πάρφασις, ἥτ’ ἔκλεψε νόον πύκα. περ φρονεόντων.

(Αὐτ, 214 κ. κ.)

Πολὺ βεβαίως ἐπέχουσι τοῦ σημερινοῦ στηθοδέσμου ἥ τε ἑκατὸν θυσάνοις ἀρκρυῖα ζώνη καὶ ὁ ποικίλος τῆς Ἀφροδίτης κεστὸς ἱμάς, παρέθηκα ὅμως τοὺς ἀνωτέρω στίχους, ἵνα δείξω, ὅτι ἀνέκαθεν ἡ γυνὴ περὶ τὸ στῆθος καὶ τὴν ὀσφὺν ἐπεζήτησε τὴν σωματικὴν καλλονήν.

Τὰς ἀρχαίας Ἑλληνίδας καὶ Ῥωμαίας εὑρίσκομεν ποιουμένας χρῆσιν ζωνῶν τε καὶ πραγματικῶν στηθοδέσμων, τοῦτο μὲν πρὸς κάλυψιν τῶν ἐλαττωμάτων τοῦ ἀναστήματος, τοῦτο δὲ πρὸς περίσφιγξιν τοῦ θώρακος καὶ τῆς ὀσφύος καὶ προπέτειαν τοῦ στήθους καὶ τοῦ τραχήλου. Ἡ εὐσαρκία μέγα τότε ἐθεωρεῖτο ἐλάττωμα, ὁ δὲ Ὀβίδιος, ἀπαριθμῶν τὰ κατὰ τοῦ ἔρωτος ἰάματα ἐν τοῖς πρώτοις τίθησιν αὐτήν. Τῷ καιρῷ δ’ ἐκείνῳ ἤρξατο μεταδιδομένη ἡ ἀνόητος γυναικεία φιλαρέσκεια καὶ εἰς τοὺς ἄνδρας. Οὕτως, ὁ μὲν Ἀριστοφάνης γνωρίζει ἡμῖν στηθοδεσμοφόρον ἄνδρα, τὸν ποιητὴν Κινεσίαν, ὁ δὲ Αὐτοκράτωρ Ἀντωνίνος κατὰ τὸν βιογράφον αὐτοῦ Καπιτωλῖνον, ἐφόρει στηθόδεσμον, ἵνα κομψοπρεπέστερον καθιστᾷ τὸ ὑψηλόν του ἀνάστημα. Ἀλλὰ μήπως καὶ σήμερον δὲν ὑπάρχουσι τοιοῦτοι θηλυδρίαι;

Ἦλθεν ἐν τούτοις ἐποχή, καθ’ ἦν ἐξέλιπεν ὁ στηθόδεσμος, ἀντ’ αὐτοῦ δὲ αἰ γυναῖκες ἐφόρουν στενὸν ἱμάτιον ἀπὸ τοῦ τραχήλου μέχρι τῶν ἰσχίων, περιεβάλλοντο δὲ μακρὰς ποδήρεις ἐσθῆτας. Τί κρῖμα, ὅτι δὲν διήρκεσεν ἐπὶ μακρόν, δὲν διαιωνίσθη μᾶλλον, ἡ ἐποχὴ ἐκείνη, καθ’ ἦν ἡ γυνὴ, ἐνεφανίζετο ἀληθῶς ὡραία καὶ εὔσωμος, τοιαύτη οἵα ἀρχῆθεν ἐπλάσθη καὶ οἵαν εἶχεν ὑπ’ ὄψει ὁ δαιμόνιος καλλιτέχνης ὁ λαξεύσας τὴν Ἀφροδίτη τῆς Μήλου, ἥτις νῦν ἀποτελεῖ ἐν τῶν πολυτιμοτέρων κειμηλίων τοῦ Λούβρου.

Κατὰ τὸν μεσαίωνα τείνει πάλιν ν’ ἀναφανῇ ὁ ἐπάρετος στηθόδεσμος, συνιστάμενος τότε εἰς ἁπλοῦν ὑποχιτώνιον ἀκριβῶς ἐπὶ τοῦ θώρακος ἐφαρμοζόμενον, χωρὶς ἐν τούτοις νὰ συμπιέζῃ αὐτόν. Περὶ τὰς ἀρχὰς ὅμως τοῦ ΙΔ′ αἰῶνος εἰσάγεται τὸ πρῶτον ὁ συρμὸς τῶν ἐσθήτων μετὰ κορμοῦ περισφίγγοντες τὸν θώρακα καὶ ἀφίνοντες γυμνὸν τὸ ἀνώτερον αὐτοῦ μέρος. Ἔτυχε δ’ εὐμενεστάτης ὑποδοχῆς τὸ δεκολτέ, τοσαύτης μάλιστα, ὥστε μετά τινα ἔτη ὡς ἔγραφεν ὁ J. de Mussi, αἱ γυναῖκες ἐδείκνυον ὅλον αὐτῶν τὸ στῆθος: Quod dictœ mamillœ velint exire de sinu carum.

Κατὰ τὴν ἀναγέννησιν ἦν ἐν χρήσει παρ’ ἀμφοτέροις τοῖς φύλοις ἔνδυμά τι περὶ τὴν ὀσφὺν φερόμενον καὶ corsetus ἢ corsatus καλούμενον. Ἦν δὲ τοῦτο παρὰ μὲν τῷ ἀνδρὶ ἁπλοῦν περιστερνίδιον, παρὰ δὲ τῇ γυναικὶ ἱμάτιον στενὸν φερόμενον ὑπὸ τὸ ὑποκάμισον καὶ ἀνάλογον τῷ σημερινῷ στηθοδέσμῳ ἀλλ’ ἄνευ σιδηρῶν ἐλασμάτων ἢ ὀστῶν φαλαίνης.

Τὰ ἔτη ἐν τούτοις παρήρχοντο, ὁ πολιτισμὸς καταπληκτικὰς ἐποιεῖτο προόδους καὶ ἡ τῶν γυναικῶν ἀμφίεσις μυρίας ὑφίστατο μεταβολάς. Ὁ corsetus ἐθεωρήθη ὡς μὴ ἐπαρκῶς πληρῶν τὸν προορισμόν του, ἢ δὲ πολυμήχανος γυνὴ κατηνάλισκε πᾶσαν αὐτῆς τὴν ἐφευρετικότητα εἰς τελειοποίησιν αὐτοῦ. Τέλος, τῷ 1532 ἡ Αἰκατερίνα τῶν Μεδίκων εἰσήγαγεν ἐξ Ἰταλίας εἰς Γαλλίαν τὸν μετὰ μεταλλίνων ἐλασμάτων στηθόδεσμον. Τάχιστα ἡ χρῆσις αὐτοῦ ἐγενικεύθη ἀνὰ πᾶσαν τὴν Εὐρώπην, τὸ δὲ ὄνομα τῆς Αἰκατερίνης μετ’ εὐλαβείας προέφερον αἱ πεπολιτισμέναι κυρίαι, αἵτινες τέλος εὗρον ὅ,τι ἐζήτουν. Εἰς μάτην ὁ Roderic, ὁ Ambroise Paré, ὁ Montaigne, ὁ Riolan καὶ πλεῖστοι ἄλλοι ἐξηγέρθησαν κατ’ αὐτοῦ· εἰς μάτην τῶν λειτουργῶν τοῦ ὑψίστου αἱ ἱκεσίαι, αἱ ἀραὶ καὶ οἱ ἀφορισμοί· εἰς μάτην τῶν βασιλέων αἱ ἀπαγορευτικαὶ διατάξεις καὶ οἱ νόμοι, ἐξ ὧν ἀναφέρω τὸν τοῦ Ἰωσὴφ Β′, καθ’ ὃν αἱ ἑταῖραι καὶ αἱ εἰς ἀτιμωτικὴν ποινὴν καταδικασθεῖσαι ὑπεχρεοῦντο νὰ φέρωσι στηθόδεσμον καὶ κρινολῖνον· τὰ πάντᾱ εἰς μάτην ἀπέβησαν· ἡ γυνὴ ἐπ’ οὐδενὶ λόγῳ ἐνόει ν’ ἀπορρίψῃ τὸ πολύτιμον εὕρημα. Καὶ συνεπήγαγε μὲν ἡ Γαλλικὴ ἐπανάστασις τὴν ἐπί τινα ἔτη κατάργησιν αὐτοῦ, ὁ στηθόδεσμος ὅμως ἐπὶ τῆς αὐτοκρατορίας καὶ πάλιν ἀνεφάνη, ἵνα μὴ πλέον ἐκλείψῃ.

Ἔκτοτε κατέστη κοινοτάτη ἡ χρῆσις τοῦ στηθοδέσμου, ὄντος νῦν ἐκ τῶν ὧν οὐκ ἄνευ τοῦ γυναικείου ἀμφιεσμοῦ. Τὸ μόλυσμα ἀπὸ τῶν ὑψηλῶν κοινωνικῶν τάξεων μετεδόθη εἰς τὰς κατωτέρας καὶ μέχρις αὐτῶν τῶν κατωτάτων, σπανίως δ’ εὑρίσκει τις γυναῖκα μὴ φέρουσαν στηθόδεσμον. Ἡ σύζυγος τοῦ πεντηκονταδράχμου ὑπαλλήλου, τοῦ παντοπώλου, τοῦ τεχνίτου καὶ αὐτοῦ ἔτι τοῦ χειρώνακτος προτιμᾷ νὰ στερηθῇ παντὸς ἄλλου ἀλλ’ οὐχὶ τοῦ στηθοδέσμου. Τρέφεται ἔστω μὲ ψωμὶ καὶ νερὸ ἀλλὰ τὸν κορσέ της τὸν Θέλει. — Ὅ,τι τρώγει κἀνείς, δὲν τὸν βλέπει ὁ ἄλλος. Μὰ νὰ ’βγῇ εἰς τὸν περίπατον ’σὰν παραμάνα μὲ τὰ στήθη κρεμασμένα, αὐτὸ δὲν γίνεται!

Εὐτυχῶς τοῦ στηθοδέσμου τὸ κράτος (ὡς καὶ τοῦ πολιτισμοῦ, ἐννοεῖται) περιωρίσθη ἐν ταῐς πόλεσι· διὰ τοῦτο αἱ χωρικαί. περιβαλλόμεναι τὴν ἀπέριττον αὑτῶν περιβολήν, δὲν φέρουσι στηθόδεσμον.

Ῥίψατε ἓν βλέμμα ἐπὶ τῆς πεπολιτισμένης ἐκείνης στηθοδεσμοφόρου κυρίας· ἴδετε πῶς καμαρωμένη καὶ ὑψαύχην βαδίζει. Μόλις ὅμως δύναται ν’ ἀναπνέῃ καὶ ἀσφυκτιᾷ ἡ ταλαίπωρος ἐκ τῆς ἀπηνοῦς τοῦ στηθοδέσμου της περισφίγξεως· ὑφίσταται πραγματικὸν μαρτύριον καὶ ὁλονὲν ψυχρῷ περιρρέεται ἱδρῶτι. Δὲν δυσανασχετεῖ ὅμως οὐδὲ παραπονεῖται, διότι ἀδιστάκτως πιστεύει, ὅτι εἶναι ὡραία καὶ καλλίσωμος. Ἂν πρὸς στιγμὴν ὑποθέσητε ὅτι ἀπὸ τῶν χειρῶν της πίπτει τὸ ῥινόμακτρον ἢ τὸ ῥιπίδιόν της, νομίζετε ὅτι δύναται κύπτουσα ν’ ἀναλάβῃ αὐτό; Ποσῶς. Ὁ στηθόδεσμος ἀπαγορεύει τὴν κίνησιν ταύτην, θὰ εὑρεθῇ δὲ ἡ πεπολιτισμένη κυρία εἰς τὴν ἀνάγκην νὰ ζητήσῃ τὴν συνδρομὴν τοῦ πρώτου προστυχόντος, ἂν μὴ συνοδεύηται ὑπό τινος gentleman ἢ τοῦ συζύγου της (ὅστις εἰρήσθω ἐν παρενθέσει, οὐ σπανίως περισφίγγει αὐτὸς οὗτος τῆς συζύγου του τὸν στηθόδεσμον). Ἀλλοίμονον δ’ ἂν ἀπευκταῖόν τι συμβῇ καθ’ ὁδὸν ἢ εἰς τὸ θέατρον καὶ παραστῇ ἡ ἀνάγκη νὰ τρέξῃ ἡ κυρία· ἐν τοιαύτῃ περιπτώσει διατρέχει τὸν κίνδυνον νὰ πάθῃ συγκοπήν. Πάντα ταῦτα ὅμως εἶναι μηδαμινὰ καὶ ἀνάξια λόγου ἀπέναντι τῶν κακῶν, ἅτινα ἡ χρῆσις τοῦ στηθοδέσμου συνεπάγεται τῇ ὑγιείᾳ τῆς γυναικός. Ἄπειρα νοσήματα εἰς αὐτὸν ὀφείλονται, τὰ πλεῖστα δὲ τούτων, χρόνια καὶ ἀνίατα ἀποβαίνοντα καθιστῶσι τὸν βίον τῆς γυναικὸς διηνεκὲς μαρτύριον.

Ὁ σοφὸς Cuvier ὡδήγησέ ποτε εἰς τὸν ἐν Παρισίοις βοτανικὸν κῆπον νεαρὰν ἀλλ’ ὠχρὰν καὶ καχεκτικὴν κυρίαν. Ἐκεῖ που ἐν ὑποστέγῳ ἀνθῶνι ἔδειξεν αὐτῇ ἄνθος θάλλον καὶ εὔχρουν.

— Ἄλλοτε, κυρία, εἶπεν αὐτῇ, ὡμοιάζετε τῷ ἄνθει τούτῳ. Αὔριον τὸ ἄνθος θὰ ὁμοιάζῃ ὑμῖν.

Τοὺς αἰνιγματικοὺς τούτους λόγους δὲν ἐνόησεν ἡ κυρία. Τὴν ἐπιοῦσαν ὅμως ὡδηγήθη καὶ πάλιν ὑπὸ τοῦ Cuvier εἰς τὸν κῆπον, ἔνθα εἶδε τὸ ἄνθος μαρανθέν.

— Μὴ ἐκπλήττεσθε· τὸ ταλαίπωρον ἄνθος ὑπέκυψεν εἰς θανάσιμον περίσφυγξιν.

Καὶ ἔδειξεν αὐτῇ τὸ στέλεχος τοῦ ἄνθους περιεσφιγμένον διὰ βρόχου.

— Οὕτω καὶ ὑμεῖς, κυρία, μαραίνεσθε ἐκ τῆς περισφίγξεως τοῦ στηθοδέσμου ὑμῶν, ἐπεῖπεν ὁ ἰατρός.

Ἄλλος τις, τοῦ ὁποίου μοὶ διαφεύγει τὸ ὄνομα, ἐπὶ πολλῶν στηριζόμενος παρατηρήσεων, κατέληξεν εἰς τὸ συμπέρασμα, ὅτι ἐξ 100 στηθοδεσμοφόρων κορασίδων αἱ 25 θνήσκουσιν ἐκ νόσων τοῦ στήθους, αἱ 15 ἀπόλλυνται μετὰ τὸν γάμον κατὰ τὸν πρῶτον τοκετόν, αἱ 15 καθίστανται ἀνάπηροι, αἱ 15 παραμορφοῦνται καὶ αἱ 30 ἀντέχουσι μέν, πλὴν θᾶσσον ἢ βράδιον καταλαμβάνονται ὑπὸ νοσημάτων πλέον ἢ ἔλαττον βαρέων.

Ἀκούσατε ἤδη ποῖα τὰ ἐκ τοῦ στηθοδέσμου προκύπτοντα κακὰ κατὰ τὸν Bouvier, ἕνα ἐκ τῶν πολλῶν κατὰ τοῦ στηθοδέσμου γραψάντων.

«Ἐκδοραὶ περὶ τὰς μασχάλας, στενοχωρία τῆς φλεβώδους κυκλοφορίας τῶν ἄνω ἄκρων, δυσάρεστα φαινόμενα ἐκ τῆς συμπιέσεως τοῦ βραχιονίου πλέγματος· συμπίεσις καὶ σύνθλασις τῶν μαστῶν καὶ νόσοι ποικίλαι τῶν λεμφικῶν γαγγλίων καὶ τῶν μαστικῶν ἀδένων· σύμπτωσις, παραμόρφωσις ἢ ἐκδοραὶ τῶν θηλῶν· ὑπερβάλλουσα δυσχέρεια κινήσεών τινων· ἐξασθένησις καὶ ἀτροφία τῶν συνθλιβομένων, ἢ ἀδρανῶν μυῶν· διαρκὴς κατάπτωσις καὶ προσπέλασις τῶν κατωτέρων πλευρῶν· στενότης τῆς βάσεως τοῦ θώρακος· σμίκρυνσις τῶν κοιλοτήτων τοῦ θώρακος καὶ τῆς κοιλίας· ἀπώθησις τοῦ διαφράγματος πίεσις τῶν πνευμόνων, τῆς καρδίας, τοῦ στομάχου, τοῦ ἥπατος καὶ τῶν ἄλλων κοιλιακῶν σπλάγχνων, ἰδίως μετὰ τὸ φαγεῖν, ἐντεῦθεν δὲ δυσχέρεια πλέον ἢ ἔλαττον μεγάλη τῆς ἀναπνοῆς καὶ τῆς λαλιᾶς· ἐπιβάρυνσις τῶν ἐλαφροτέρων πνευμονικῶν παθήσεων· προδιάθεσις εἰς αἱμόπτυσιν· παλμοὶ τῆς καρδίας, συγκοπαί, δυσκολία τῆς εἰς τὴν καρδίαν ἐπανόδου τοῦ φλεβικοῦ αἵματος· διατάραξις ἐν τῇ κυκλοφορίᾳ τῆς κεφαλῆς καὶ τῆς καρδίας συχναὶ συμφορήσεις κατὰ τὰς ἀνωτέρας τοῦ σώματος μοίρας· μυϊκοὶ ἀγῶνες δυσχερεῖς ἢ κινδυνώδεις· βλάβαι τῶν πεπτικῶν λειτουργιῶν, γαστραλγία, δηλονότι, ναυτίαι. ἔμετοι· σμίκρυνσις τοῦ στομάχου· βραδύτης καὶ διακοπὴ ἐν τῇ πορείᾳ τῶν ὑλῶν ἐν τῷ ἐστενωμένῳ ἐντέρῳ· παραμόρφωσις καὶ ἐκτόπισις τοῦ ἥπατος, ὅπερ ἀπωθεῖται πρὸς τὸν λαγόνιον βόθρον καὶ πιέζεται ὑπὸ τῶν πλευρῶν, αἵτινες ἀποτυποῦνται οἱονεὶ ἐπ’ αὐτοῦ· στενοχωρία τῆς κοιλιακῆς κυκλοφορίας· κατάπτωσις τῆς μήτρας· διαταραχαὶ τῶν ἐμμήνων, ἐν κυήσει δὲ προδιάθεσις εἰς ἄμβλωσιν, εἰς ἀτελῆ τοῦ ἐμβρύου ἀνάπτυξιν, εἰς ἐκτοπίσεις τῆς μήτρας καὶ αἱμορραγίας.»

Μή τις νομίσῃ ὑπερβολικὴν τὴν ἀνωτέρω εἰκόνα· τοὐναντίον, ἠδυνάμην νὰ παραθέσω χωρία ἐξ ἄλλων συγγραφέων, ἐν οἷς φοβερώτερα ἔτι περιγράφονται τὰ ἐκ τοῦ στηθοδέσμου κακά. Ἀρκοῦσιν ὅμως, νομίζω, τ’ ἀνωτέρω νὰ πείσωσι καὶ τὴν μᾶλλον πείσμονα γυναῖκα, ὅτι αὐτοκτονεῖ διὰ τοῦ στηθοδέσμου.

Παραβάλετε ἤδη ὑμᾶς αὐτάς, πεπολιτισμέναι στηθοδεσμοφόροι κυρίαι, πρὸς τὴν ἀπολίτιστον, τὴν ἀφελῆ καὶ ἀκαλλώπιστον χωρικήν, ἥτις εὐσταλής, ῥωμαλέα καὶ ῥοδοπάρειος τρέχει ἀπὸ τοὺς ἀγροὺς καὶ τοὺς λειμῶνας ἀπεπνέουσα τῆς ὑγιείας καὶ εὐεξίας τὸ ἄρωμα. Καὶ ἂν τοῦ Bouvier ἡ εἰκὼν δὲν ἤρκεσε νὰ σᾶς πείσῃ ν’ ἀπορρίψητε τὸν στηθόδεσμον, δὲν θὰ ἰσχύσῃ ἆρά γε ἡ θέα τῆς προσωποποιημένης ἐκείνης σωματικῆς καλλονῆς νὰ σᾶς ἐμπνεύσῃ ζηλοτυπίας αἴσθημα, ὥστε καταφρονοῦσαι συρμόν, καὶ πολιτισμὸν πρὸ πάντων, νὰ διατηρήσετε τὸ σῶμα τοιοῦτον, οἷον ὁ Δημιουργὸς ἔπλασεν αὐτό, ὡραῖον:

Ἂν δὲ τοῦτο ἀδυνατῆτε νὰ πράξητε, ἀκολουθήσατε τοὐλάχιστον τὴν συμβουλὴν τοῦ Boitard: Puisque la mode est plus forte que la raison portez des corsets, mais ne vous serrez - pas.

Αντ. Καλλιβωκασ


  1. ΣΗΜ. — Ἐξακολουθοῦμεν καὶ αὖθις διὰ τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου τοῦ Ἡμερολογίου τὴν συμπλήρωσιν τοῦ εἰκονογραφημένου λευκώματος τῶν ἡμετέρων συνεργατῶν, ἐκείνων ἰδίως, ὅσοι, γνωστοὶ ἄλλως τε καὶ ἐξ ἄλλων φιλολογικῶν δημοσιευμάτων, ἐκπροσωποῦσι τὴν παρ’ ἡμῖν σύγχρονον φιλολογικὴν ἐξέλιξιν καὶ παραγωγήν. Ἐπαναλαμβάνομεν δὲ νὰ ὑπομνήσωμεν ὅτι πρώτιστος καὶ ἀποκλειστικὸς σκοπὸς αὐτοῦ, ἀπὸ ἔτους εἰς ἔτος συμπληρουμένου καὶ τελειοποιουμένου, εἶνε νὰ γνωρίσωμεν εἰς τοὺς ἁπανταχοῦ πολυπληθεῖς ἡμῶν ἀναγνώστας τὴν φυσιογνωμίαν τῶν δοκιμωτέρων ἑλλήνων ποιητῶν καὶ πεζογράφων μεθ’ ὧν συνδέονται διὰ συχνῆς πνευματικῆς ἐπικοινωνίας. Αὐτὸ μόνον.