Διονυσιακά/44

←Διονυσιακῶν βιβλίον μγ΄

Διονυσιακῶν βιβλίον μδ΄ Συγγραφέας: Νόννος ο Πανοπολίτης Διονυσιακά

Διονυσιακῶν βιβλίον με΄→

Nonnus of Panopolis. Dionysiaca. W.H.D. Rouse. Cambridge, MA., Harvard University Press; London, William Heinemann, Ltd. 1940-1942.

τεσσαρακοστὸν ὕφηνα τὸ τέτρατον, ἧχι γυναῖκας
δέρκεο μαινομένας καὶ Πενθέος ὄγκον ἀπειλῆς.

ἤδη δ᾽ Ἰλλυρίης Δαυλάντιον ἔθνος ἀρούρης
καὶ πέδον Αἱμονίης καὶ Πήλιον ἄκρον ἐάσας
Ἑλλάδος ἐγγὺς ἵκανε, καὶ Ἀονίῃ παρὰ πέζῃ
στῆσε χορούς. ἀίων δὲ μέλος μυκήτορος αὐλοῦ
5Πανὶ Ταναγραίῳ θιάσους ἐστήσατο ποιμήν·
καὶ κρήνη κελάδησεν, ὅπῃ χθονὸς ἄκρον ἀράξας
ὑγρὸς ὄνυξ ἵππειος ἐπώνυμον ἔγλυφεν ὕδωρ·
Ἀσωπὸς δ᾽ ἐχόρευε πυρίπνοα χεύματα σύρων
καὶ προχοὰς ἐλέλιξε· σὺν Ἰσμηνῷ δὲ τοκῆι
10κυκλάδας αἰθύσσουσα ῥοὰς ὠρχήσατο Δίρκη.
καί ποτέ τις δρυόεντος ἀναΐξασα κορύμβου
ἡμιφανὴς ἐλίγαινεν Ἁμαδρυὰς ὑψόθι δένδρου,
οὔνομα κυδαίνουσα κορυμβοφόρου Διονύσου·
πηγαίη δ᾽ ὁμόφωνος ἀσάμβαλος ἴαχε Νύμφη.


15καὶ κτύπος οὐρεσίφοιτος ἀδεψήτοιο βοείης
Πενθέος ἀσπόνδοισιν ἐπεσμαράγησεν ἀκουαῖς·
οἰνοφόρῳ δ᾽ ἀθέμιστος ἄναξ ἐπεχώσατο Βάκχῳ,
καὶ στρατιὴν ἐκόρυσσε μαχήμονα, κέκλετο δ᾽ ἀστοῖς [p. 300]
ἄστεος ἑπταπόροιο περιφράξαι πυλεῶνας·
20οἱ μὲν ἐπεκλήισσαν ἀμοιβαδίς, ἐξαπίνης δὲ
αὐτόματοι κληῖδες ἀνωίγνυντο πυλάων,
καὶ δολιχοὺς πυλεῶνι μάτην ἐπέβαλλον ὀχῆας
ἠερίοις θεράποντες ἐριδμαίνοντες ἀήταις.
οὐ τότε τις πυλαωρὸς ἰδὼν ἀνεσείρασε Βάκχην·
25Σειληνοὺς δὲ γέροντας ἀτευχέας ἀσπιδιῶται
ἔτρεμον αἰχμητῆρες· ὁμογλώσσῳ δ᾽ ἀλαλητῷ
κεκλομένου βασιλῆος ἀφειδήσαντες ἀπειλῆς
πολλάκις ὠρχήσαντο, σὺν εὐτύκτοις δὲ βοείαις
κυκλάδος ἐστήσαντο σακεσπάλον ἅλμα χορείης,
ἀντίτυπον μίμημα φιλοσμαράγων Κορυβάντων.
30φρικαλέαι δ᾽ ἰάχησαν ἐν οὔρεσι λυσσάδες ἄρκτοι·
καὶ γένυν αἰθύσσουσα καὶ ὑψιπότητον ἐρωὴν
πόρδαλις ᾐώρητο· λέων δέ τις ἁβρὸν ἀθύρων
μειλίχιον βρύχημα συνήλικι πέμπε λεαίνῃ.


35ἤδη δ᾽ αὐτοέλικτος ἐσείετο Πενθέος αὐλὴ
ἀκλινέων σφαιρηδὸν ἀναΐσσουσα θεμέθλων·
καὶ πυλεὼν δεδόνητο θορὼν ἐνοσίχθονι παλμῷ,
πήματος ἐσσομένοιο προάγγελος· αὐτόματος δὲ
λάινος Ὀγκαίης ἐλελίζετο βωμὸς Ἀθήνης,
40ὅν ποτε Κάδμος ἔδειμεν, ὅτε βραδυπειθέι ῥιπῇ
μόσχου πυργοδόμοιο φερέπτολις ὤκλασε χηλή·
ἀμφὶ δὲ θεῖον ἄγαλμα πολισσούχοιο θεαίνης
αὐτομάτῃ ῥαθάμιγγι θεόσσυτος ἔβλυεν ἱδρὼς
δεῖμα φέρων ναέτῃσι· καὶ ἐκ ποδὸς ἄχρι καρήνου
45ἄγγελος ἐσσομένων βρέτας Ἄρεος ἔρρεε λύθρῳ.


καὶ ναέται δεδόνηντο· φόβῳ δ᾽ ἐλελίζετο μήτηρ
Πενθέος αὐχήεντος, ἐβακχεύθη δὲ μενοινῇ,
μνησαμένη προτέροιο δαφοινήεντος ὀνείρου
πικρὰ προθεσπίζοντος, ἐπεὶ πάρος ὑψόθι λέκτρων
50ἐξ ὅτε κοιρανίην πατρώιον ἥρπασε Πενθεύς, [p. 302]
πάννυχον ὑπναλέοις ὀάροις εὕδουσαν Ἀγαύην
φάσματα μιμηλοῖο διεπτοίησεν ὀνείρου,
ἀπλανέος θρῴσκοντα δι᾽ εὐκεράου πυλεῶνος·
ἔλπετο γὰρ Πενθῆα χοροίτυπον ἁβρὸν ὁδίτην
55ἄρσενα κοσμήσαντα γυναικείῳ χρόα πέπλῳ
ῥῖψαι πορφυρόνωτον ἐπὶ χθόνα φᾶρος ἀνάκτων,
θύρσον ἐλαφρίζοντα καὶ οὐ σκήπτροιο φορῆα·
καί μιν ἰδεῖν ἐδόκησε πάλιν Καδμηὶς Ἀγαύη
ἑζόμενον σκιεροῖο μετάρσιον ὑψόθι δένδρου·
60καὶ φυτὸν ὑψικάρηνον, ὅπῃ θρασὺς ἕζετο Πενθεύς,
θῆρες ἐκυκλώσαντο, καὶ ἄγριον εἶχον ἐρωὴν
δένδρον ἀπειλητῆρι μετοχλίζοντες ὀδόντι,
τρηχαλέαις γενύεσσι· τινασσομένοιο δὲ δένδρου
κύμβαχος αὐτοκύλιστος ἕλιξ δινεύετο Πενθεύς,
65καί μιν ἐδηλήσαντο δεδουπότα λυσσάδες ἄρκτοι·
ἀγροτέρη δὲ λέαινα καταΐσσουσα προσώπου
πρυμνόθεν ἔσπασε χεῖρα, καὶ ἄσχετα μαινομένη θὴρ
ἡμιτόμου Πενθῆος ἐρεισαμένη πόδα λαιμῷ
θηγαλέοις ὀνύχεσσι διέθρισεν ἀνθερεῶνα,
70αἱμαλέον δὲ κάρηνον ἐκούφισεν ἅρπαγι ταρσῷ
οἰκτρὰ δαϊζομένου, καὶ ἐδείκνυε μάρτυρι Κάδμῳ
παλλομένη, βροτέην δ᾽ ἀλιτήμονα ῥήξατο φωνήν·


‘Εἰμὶ τεὴ θυγάτηρ θηροκτόνος· εἰμὶ δὲ μήτηρ
Πενθέος ὀλβίστοιο, τεὴ φιλότεκνος Ἀγαύη.
75τηλίκον ὤλεσα θῆρα· λεοντοφόνοιο δὲ νίκης
δέχνυσο τοῦτο κάρηνον ἐμῆς πρωτάγριον ἀλκῆς·
τηλίκον οὔ ποτε θῆρα κατέκτανε σύγγονος Ἰνώ,
οὐ κτάνεν Αὐτονόη· σὺ δὲ σύμβολα παιδὸς Ἀγαύης
πῆξον ἀριστοπόνοιο τεοῦ προπάροιθε μελάθρου.’


80τοῖον ὄναρ βλοσυρωπὸν ὑπόχλοος εἶδεν Ἀγαύη.
ἔνθεν ἐριπτοίητος ἀπωσαμένη πτερὸν Ὕπνου, [p. 304]
ὀρθρινὴ καλέσασα θεηγόρον υἷα Χαρικλοῦς,
μάντιας ἐσσομένων φονίους ἐδίδαξεν ὀνείρους·
Τειρεσίας δ᾽ ἐκέλευσε θεοπρόπος ἄρσενα ῥέξαι
85ταῦρον, ἀοσσητῆρα δαφοινήεντος ὀνείρου,
Ζηνὸς ἀλεξικάκοιο θεοκλήτῳ παρὰ βωμῷ,
μηκεδανῆς ἐλάτης παρὰ δένδρεον, ἧχι Κιθαιρὼν
πέπταται ὑψικάρηνος· Ἁμαδρυάδεσσι δὲ Νύμφαις
θῆλυν ὄιν σήμαινε θυηπολέειν παρὰ λόχμῃ.
90ἔγνω δ᾽ ἔμφρονα θῆρα καὶ ἀγρώσσουσαν Ἀγαύην
γαστρὸς ἑῆς ὠδῖνα καὶ ὠλεσίτεκνον ἀγῶνα
καὶ κεφαλὴν Πενθῆος· ἐν ἀφθόγγῳ δὲ σιωπῇ
κρύψεν ὀνειρείης ἀπατήλιον εἰκόνα νίκης,
Πενθέα μὴ βαρύμηνιν ἑὸν βασιλῆα χαλέψῃ.
95πειθομένη δὲ γέροντι σοφῷ φιλότεκνος Ἀγαύη
εἰς ὄρος ὑψικάρηνον ὁμόστολος ἤιε Κάδμῳ
Πενθέος ἑσπομένοιο· καὶ εὐκεράῳ παρὰ βωμῷ
θῆλυν ὄιν κερόεντι συνέμπορον ἄρσενι ταύρῳ,
ἧχι Διὸς πέλεν ἄλσος ὀρειάδος ἔμπλεον ὕλης,
100Ζηνὶ καὶ Ἁδρυάδεσσι μίαν ξύνωσε θυηλὴν
Κάδμος Ἀγηνορίδης, θεοτερπέα βωμὸν ἀνάψας,
ῥέζων ἀμφοτέροισιν· ἀναπτομένοιο δὲ πυρσοῦ
κνίση μὲν περίφοιτος ἕλιξ συνενήχετο καπνῷ
εὐόδμῳ στροφάλιγγι, δαϊζομένου δ᾽ ἄρα ταύρου
105ὄρθιος αἱμαλέης αὐτόσσυτος αὐλὸς ἐέρσης
χεῖρας ἐρευθιόωντι φόνῳ πόρφυρεν Ἀγαύης ...
αὐχένιον δὲ τένοντα πέριξ στεφανηδὸν ἑλίξας
οἰδαλέην ἐπίκυρτον ἑὴν δοχμώσατο δειρὴν
μείλιχος εἱλικόεντι δράκων μιτρούμενος ὁλκῷ,
110στέμματι δ᾽ ὁλκαίῳ κεφαλὴν κυκλώσατο Κάδμου
πρηῢς ὄφις, καὶ γλῶσσα πέριξ λίχμαζεν ὑπήνην
μειλιχίων φίλον ἰὸν ἀποπτύουσα γενείων
οἰγομένων· καὶ θῆλυς ὄφις μιτρώσατο κόρσην [p. 306]
Ἁρμονίης ξανθοῖσι περιπλεχθεῖσα κορύμβοις.
115καὶ διδύμων ὀφίων πετρώσατο γυῖα Κρονίων,
ὅττι παρ᾽ Ἰλλυρικοῖο δρακοντοβότου στόμα πόντου
Ἁρμονίη καὶ Κάδμος ἀμειβομένοιο προσώπου
λαϊνέην ἤμελλον ἔχειν ὀφιώδεα μορφήν.
καὶ φόβον ἄλλον ἔχουσα μετὰ προτέρου φόβον ὕπνου
νόστιμος εἰς δόμον ἦλθε σὺν υἱέι καὶ γενετῆρι.


τοῖον ἴδεν ποτὲ φάσμα, καὶ ὀμφήεντος ὀνείρου
120μνησαμένη δεδόνητο φόβῳ φιλότεκνος Ἀγαύῃ.


ἤδη δ᾽ ἑπταπόροιο δι᾽ ἄστεος ἵπτατο Φήμη
ὄργια κηρύσσουσα χοροπλεκέος Διονύσου·
125οὐδέ τις ἦν ἀχόρευτος ἀνὰ πτόλιν· ἀγρονόμων δὲ
εἰαρινοῖς πετάλοισιν ἐμιτρώθησαν ἀγυιαί·
καὶ θάλαμον Σεμέλης χλοερῷ σκιόωσα κορύμβῳ
νυμφιδίου σπινθῆρος ἔτι πνείοντα κεραυνοῦ
αὐτοφυὴς ἐμέθυσσεν ἕλιξ εὐώδεϊ καρπῷ.
130φρικτὰ δὲ παπταίνων πολυειδέα θαύματα Βάκχου,
ζῆλον ἔχων ὑπέροπλον, ἄναξ κυμαίνετο Πενθεύς·
καὶ κενεῆς προχέων ὑπερήνορα κόμπον ἀπειλῆς
τοῖον ἔπος δμώεσσιν ἀτάσθαλος ἴαχε Πενθεύς·


‘Λυδὸν ἐμὸν θεράποντα κομίσσατε, θῆλυν ἀλήτην,
135δαινυμένου Πενθῆος ὑποδρηστῆρα τραπέζης,
οἰνοδόκῳ ποτὸν ἄλλον διαστάζοντα κυπέλλῳ,
ἢ γλάγος ἢ γλυκὺ χεῦμα· κασιγνήτην δὲ τεκούσης
Αὐτονόην πληγῇσιν ἀμοιβαίῃσιν ἱμάσσω,
καὶ πλοκάμους τμήξωμεν ἀκερσικόμου Διονύσου·
140κύμβαλα δ᾽ ἠχήεντα διαρρίψαντες ἀήταις
καὶ πάταγον Βερέκυντα καὶ Εὔια τύμπανα Ῥείης
ἕλκετε Βασσαρίδας μανιώδεας, ἕλκετε Βάκχας,
ἀμφιπόλους Βρομίοιο συνήλυδας, ἃς ἐνὶ Θήβῃ [p. 308]
Ἰσμηνοῦ διεροῖσιν ἀκοντίζοντες ἐναύλοις
145Νηίδας Ἀονίαις ποταμηίσι μίξατε Νύμφαις
ἥλικας, Ἁδρυάδας δὲ γέρων δέξαιτο Κιθαιρὼν
ἄλλαις Ἁδρυάδεσσιν ὁμόζυγας ἀντὶ Δυαίου.
ἄξατε πῦρ, θεράποντες, ἐπεὶ ποινήτορι θεσμῷ,
ἐκ πυρὸς εἰ πέλε Βάκχος, ἐγὼ πυρὶ Βάκχον ὀπάσσω·
150Ζεὺς Σεμέλην ἐδάμασσεν, ἐγὼ Διόνυσον ὀλέσσω.
εἰ δέ κε πειρήσαιτο καὶ ἡμετέροιο κεραυνοῦ,
γνώσεται, οἷον ἔχω χθόνιον σέλας· οὐρανίου γὰρ
θερμοτέρους σπινθῆρας ἐμὸν λάχεν ἀντίτυπον πῦρ·
σήμερον αἰθαλόεντα τὸν ἀμπελόεντα τελέσσω.
155εἰ δὲ μόθον στήσειε μαχήμονα θύρσον ἀείρων,
γνώσεται, οἷον ἔχω χθόνιον δόρυ· καί μιν ὀλέσσω,
οὐ ποδός, οὐ λαγόνων, οὐ στήθεος, οὐ κενεώνων,
ὠτειλὴν μεθέποντα· καὶ οὐ βουπλῆγι δαΐξω
κυρτὰ βοοκραίροιο κεράατα δισσὰ μετώπου,
160οὐδὲ διατμήξω μέσον αὐχένος· ἀλλά ἑ τύψω
ἔγχεϊ χαλκείῳ τετορημένον εἰς πτύχα μηροῦ,
ὅττι Διὸς μεγάλοιο γονὴν ἐψεύσατο μηροῦ
καὶ πόλον ὡς ἑὸν οἶκον· ἐγὼ δέ μιν ἀντὶ μελάθρου
ἀντὶ Διός πυλεῶνος ἐνέρτερον Ἄιδι πέμψω,
165ἠέ μιν αὐτοκύλιστον ἀλυσκάζοντα καλύψω
κύμασιν Ἰσμηνοῖο, καὶ οὐ χρέος ἐστὶ θαλάσσης.
οὐ δέχομαι βροτὸν ἄνδρα νόθον θεόν· εἰ θέμις εἰπεῖν,
ψεύσομαι, ὡς Διόνυσος, ἐμὸν γένος· οὐκ ἀπὸ Κάδμου
αἷμα φέρω χθονίοιο, πατὴρ δ᾽ ἐμός, ὄρχαμος ἄστρων,
170ἠέλιός με φύτευσε, καί οὐκ ἔσπειρεν Ἐχίων·
τίκτε Σεληναίη με, καὶ οὐκ ἐλόχευσεν Ἀγαύη·
εἰμὶ γένος Κρονίδαο, καὶ αἰθέρος εἰμὶ πολίτης·
οὐρανός ἀστερόφοιτος ἐμὴ πόλις· ἵλατε, Θῆβαι·
Παλλὰς ἐμὴ παράκοιτις, ἐμὴ δάμαρ ἄμβροτος Ἥβη·
175Πενθέι μαζόν ὄρεξε μετ᾽ Ἄρεα δεσπότις Ἥρη, [p. 310]
καὶ ζαθέη μετὰ Φοῖβον ἐγείνατο Πενθέα Λητώ·
Ἄρτεμιν ἱεμένην νυμφεύσομαι· οὐδέ με φεύγει,
ὥς ποτε Φοῖβον ἔφευγεν ἑῆς μνηστῆρα κορείης,
μῶμον ἀλυσκάζουσα κασιγνήτων ὑμεναίων.
180εἰ δέ τεήν Σεμέλην οὐκ ἔφλεγεν οὐρανίη φλόξ,
παιδός ἑῆς διὰ μῶμον ἐὸν δόμον ἔφλεγε Κάδμος,
ἀστεροπὴν δ᾽ ἐκάλεσσε χαμαιγενὲς ἁπτόμενον πὺρ,
καὶ δαΐδων ὀνόμηνε σέλας σπινθῆρα κεραυνοῦ.’


ὣς φαμένου βασιλῆος ἐπεστρατόωντο μαχηταὶ
185ὁπλοφόροι κενεοῖσιν ἐριδμαίνοντες ἀήτατς·
καὶ στρατὸς ἄσπετος ἦεν ἔσω πιτυώδεος ὕλης,
ἴχνια μαστεύοντες ἀθηήτοιο Λυαίου.


ὄφρα μὲν ἐνναέτῃσιν ἄναξ ἐπετέλλετο Πενθεύς,
τόφρα δὲ καὶ Διόνυσος ἀφεγγέα νύκτα δοκεύων
190τοῖον ἔπος πρὸς Ὄλυμπον ἀνίαχε κυκλάδι Μήνῃ·


‘Ὦ τέκος Ἠελίοιο, πολύστροφε, παντρόφε Μήνη,
ἅρματος ἀργυρέοιο κυβερνήτειρα Σελήνη,
εἰ σὺ πέλεις Ἑκάτη πολυώνυμος, ἐννυχίη δὲ
πυρσοφόρῳ παλάμῃ δονέεις θιασώδεα πεύκην,
195ἔρχεο, νυκτιπόλος, σκυλακοτρόφος, ὅττί σε τέρπει
κνυζηθμῷ γοόωντι κυνοσσόος ἔννυχος ἠχώ·
Αρτεμις εἰ σὺ πέλεις ἐλαφηβόλος, ἐν δὲ κολώναις
νεβροφόνῳ σπεύδουσα συναγρώσσεις Διονύσῳ,
ἔσσο κασιγνήτοιο βοηθόος· ἀρχεγόνου γὰρ
200αἷμα λαχὼν Κάδμοιο διώκομαι ἔκτοθι Θήβης,
μητρὸς ἐμῆς Σεμέλης ἀπὸ πατρίδος· ὠκύμορος γὰρ
θνητὸς ἀνὴρ κλονέει με θεημάχος· ὡς νυχίη δὲ [p. 312]
νυκτελίῳ χραίσμησον ἐλαυνομένῳ Διονύσῳ·
εἰ δὲ σὺ Περσεφόνεια νεκυσσόος, ὑμέτεραι δὲ
205ψυχαὶ Ταρταρίοισιν ὑποδρήσσονσι θοώκοις,
νεκρὸν ἴδω Πενθῆα, καὶ ἀχνυμένου Διονύσου
δάκρυον εὐνήσειε τεὸς ψυχοστόλος Ἐρμῆς·
σεῖο δὲ Τισιφόνης μανιώδεος ἠὲ Μεγαίρης
Ταρταρίῃ μάστιγι λαθίφρονα παῦσον ἀπειλὴν
210γηγενέος Πενθῆος, ἐπεὶ δυσμήχανος Ἥρη
ὀψίγονον Τιτῆνα νέῳ θώρηξε Λυαίῳ.
ἀλλὰ σὺ φῶτα δάμασσον ἀθέσμιον, ὄφρα γεραίρῃς
ἀρχεγόνου Ζαγρῆος ἐπωνυμίην Διονύσου.
Ζεῦ ἄνα, καὶ σὺ δόκευε μεμηνότος ἀνδρὸς ἀπειλήν·
215κλῦθι, πάτερ καὶ μῆτερ· ἐλεγχομένου δὲ Λυαίου
σὴ στεροπὴ γαμίη Σεμέλης τιμήορος ἔστω.’


ὣς φαμένου ταυρῶπις ἀνίαχεν ὑψόθι Μήνη·


‘Νυκτιφαὲς Διόνυσε, φυτηκόμε, σύνδρομε Μήνης,
σῆς σταφυλῆς ἀλέγιζε· μέλει δέ μοι ὄργια Βάκχου,
220ὑμετέρων ῾̣̣̓τι γαῖα φυτῶν ὠδῖνα πεπαίνει
μαρμαρυγὴν δροσόεσσαν ἀκοιμήτοιο Σελήνης
δεχνυμένη· σὺ δέ, Βάκχε χοροίτυπε, θύρσα τιταίνων
σῆς γενετῆς ἀλέγιζε, καὶ οὐ τρομέεις γένος ἀνδρῶν
ἀδρανέων, οἶς κοῦφος ἀεὶ νόος, ὧν καὶ ἀνάγκῃ
225Εὐμενίδων μάστιγες ἀναστέλλουσιν ἀπειλάς.
σὺν σοὶ δυσμενέεσσι κορύσσομαι· ἶσα δὲ Βάκχῳ
κοιρανέω μανίης ἑτερόφρονος· εἰμὶ δὲ Μήνη
Βακχιάς, οὐκ ὅτι μοῦνον ἐν αἰθέρι μῆνας ἑλίσσω,
ἀλλ᾽ ὅτι καὶ μανίης μεδέω καὶ λύσσαν ἐγείρω. [p. 314]
230οὐ χθονίην σέθεν ὕβριν ἐγὼ νήποινον ἐάσω·
ἤδη γὰρ Λυκόοργος ἀπειλήσας Διονύσῳ,
ὁ πρὶν ἐὼν ταχύγουνος, ὁ Μαινάδας ὀξὺ διώξας,
τυφλὸς ἀλητεύει καὶ δεύεται ἡγεμονῆος.
ἤδη δ᾽ ἀμφὶ τένοντας Ἐρυθραίων δονακήων
235κέκλιται ἔνθα καὶ ἔνθα, τεῆς αὐτάγγελος ἀλκῆς,
Ἰνδῶν νεκρὸς ὅμιλος, ἀναινομένῳ δὲ ῥεέθρῳ
ἄφρονα Δηριαδῆα πατὴρ ἔκρυψεν Ὑδάσπης
ἔγχεϊ κισσήεντι τετυμμένον· αὐτὰρ ὁ φεύγων
πατρῴῳ βαρύθοντι κατηφέι πῖπτε ῥεέθρῳ·
240Τυρσηνοὶ δεδάασι τεὸν σθένος, ὁππότε νηῶν
ὄρθιος ἱστὸς ἄμειπτο καὶ ἀμπελόεις πέλεν ὄρπηξ
αὐτοτελής, τὸ δὲ λαῖφος ὑπὸ σκιεροῖσι πετήλοις
ἡμερίδων εὔβοτρυς ἀνηέξητο καλύπτρη,
καὶ πρότονοι σύριζον ἐχιδνήεντι κορύμβῳ
245ἰοβόλοι, βροτέην δὲ φυὴν καὶ ἐχέφρονα βολὴν
δυσμενέες ῥίψαντες ἀμειβομένοιο προσώπου
ἀφραδέες δελφῖνες ἐνιπλώουσι θαλάσσῃ·
εἰσέτι κωμάζουσι καὶ ἐν ῥοθίοις Διονύσῳ,
οἷα κυβιστητῆρες ἐπισκαίρουσι γαλήνῃ.
250καὶ νέκυς ὑμετέρῳ βεβολημένος ὀξέι θύρσῳ
χεύμασιν Ἀσσυρίοισι καλύπτεται Ἰνδὸς Ὀρόντης,
εἰσέτι δειμαίνων καὶ ἐν ὕδασιν οὔνομα Βάκχου.’


τοῖον ἔπος Βρομίῳ χρυσήνιος ἴαχε δαίμων.
ὄφρα μὲν εἰσέτι Βάκχος ὁμίλεε κυκλάδι Μήνῃ,
255τόφρα δὲ καὶ Ζαγρῆι χαριζομένη Διονύσῳ
Περσεφόνη θώρηξεν Ἐρινύας, ἀχνυμένη δὲ
ὀψιγόνῳ χραίσμησε κασιγνήτῳ Διονύσῳ.


αἱ δὲ Διὸς χθονίοιο δυσάντεϊ νεύματι κόρσης
εὐμενίδες Πενθῆος ἐπεστρατόωντο μελάθρῳ,
260ὦν ἡ μὲν ζοφεροῖο διαθρῴσκουσα βερέθρου
Ταρταρίην ἐλέλιζεν ἐχιδνήεσσαν Ἱμάσθλην, [p. 316]
Κωκυτοῦ δὲ ῥέεθρον ἀρύετο καὶ Στυγὸς ὕδωρ,
καὶ χθονίῃ ῥαθάμιγγι δόμους ἔρραινεν Ἀγαύης...
οἶα προθεσπίζοντα γόον καὶ δάκρυα Θήβης·
265Ἀκταίην δὲ μάχαιραν ἀπ᾽ Ἀτθίδος ἤγαγε δαίμων,
ἀρχαίην Ἰτύλοιο μιαιφόνον, ᾗ ποτε μήτηρ
Πρόκνη θυμολέαινα σὺν ἀνδροφόνῳ Φιλομήλῃ
τηλυγέτην ὠδῖνα διατμήξασα σιδήρῳ
παιδοβόρῳ Τηρῆι φίλην δαιτρεύσατο φορβήν·
270κείνην χειρὶ φέρουσα φόνων ὀχετηγὸν Ἐρινὺς
ἀρχεκάκοις ὀνύχεσσι διαγλύψασα κονίην
Ἀττικὸν ἔκρυφεν ἆορ ὀρεσσιφύτῳ παρὰ ῥίζῃ
μηκεδανῆς ἐλάτης, ᾗ Μαινάδες, ὁππόθι Πενθεὺς
μέλλε θανεῖν ἀκάρηνος· ἐπαμήσασα δὲ κόχλῳ
275Γοργόνος ἀρτιφόνοιο νεόρρυτον αἷμα Μεδούσης
πορφυρέαις ἔχρισε Λιβυστίσι δένδρον ἐέρσαις.
καὶ τὰ μὲν ἐν σκοπέλοις τεχνήσατο μαινὰς Ἐρινύς.


ὀρφναίοις δὲ πόδεσσι δόμων ἐπεβήσατο Κάδμου
νυκτιφαὴς Διόνυσος ἔχων ταυρώπιδα μορφήν,
280αἰθύσσων Κρονίην μανιώδεα Πανὸς ἱμάσθλην·
βακχεύσας δ᾽ ἀχάλινον Ἀρισταίοιο γυναῖκα
Αὐτονόην ἐκάλεσσε, καὶ ἴαχε θυιάδι φωνῇ·


‘Ὀλβίη, Αὐτονόη, Σεμέλης πλέον· ἀρτιγάμου γὰρ
υἱέος εἰς ὑμέναιον ἐριδμαίνεις καὶ Ὀλύμπῳ·
285αἰθέρος ἥρπασας εὖχος, ἐπεὶ λάχεν ἁβρὸν ἀκοίτην
Ἄρτεμις Ἀκταίωνα καὶ Ἐνδυμίωνα Σελήνη.
οὐ θάνεν Ἀκταίων, οὐκ ἔλλαχε θηρὸς ὀπωπήν,
οὐ στικτῆς ἐλάφοιο τανυγλώχινα κεραίην,
οὐ νόθον εἶδος ἔδεκτο, καὶ οὐκ ἐψεύσατο μορφήν,
290οὐ κύνας ἀγρευτῆρας ἑοὺς ἐνόησε φονῆας· [p. 318]
ἀλλὰ κακογλώσσων στομάτων κενεόφρονι μύθῳ
υἱέος ὑμετέροιο μόρον ψεύσαντο βοτῆρες,
νυμφίον ἐχθαίροντες ἀνυμφεύτοιο θεαίνης.
οἶδα, πόθεν δόλος οὗτος· ἐπ᾽ ἀλλοτρίοις ὑμεναίοις
295εἰς γάμον, εἰς Παφίην ζηλήμονές εἰσι γυναῖκες.
ἀλλὰ θυελλήεντι διαθρῴσκουσα πεδίλῳ
σπεῦδε μολεῖν ἀκίχητος ἐς οὔρεα· κεῖθι μολοῦσα
ὄψεαι Ἀκταίωνα συναγρώσσοντα Λυαίῳ,
Ἄρτεμιν ἐγγὺς ἔχοντα, καὶ αἰόλα δίκτυα θήρης
300ἐνδρομίδας φορέοντα, καὶ ἀμφαφόωντα φαρέτρην.
ὀλβίη, Αὐτονόη, Σεμέλης πλέον, ὅττι θεαίνης
εἰς γάμον ἐρχομένης ἑκυρὴ πέλες ἰοχεαίρης·
Ἰνοῦς καλλιτόκοιο μακαρτέρη, ὅττι θεαίνης
σὸς πάις ἔλλαχε λέκτρα, τὰ μὴ λάχεν Ὦτος ἀγήνωρ.
305οὐ θρασὺς Ὠρίων πέλε νυμφίος ἰοχεαίρης.
χάρματι δ᾽ ῾̣̣̓βήσας σέθεν υἱέος εἵνεκα νύμφης
κωμάζει σέο Κάδμος ὀρεσσαύλῳ παρὰ παστῷ,
σείων ἠερίοις ἀνέμοις χιονώδεα χαίτην.
ἔγρεο, καὶ σὺ γένοιο γαμοστόλος, εὔλοχε μήτηρ·
310ἅρμενος οὗτος Ἔρως, ὅτι νυμφίον Ἄρτεμις ἁγνὴ
υἷα κασιγνήτοιο καὶ οὐ ξένον εἶχεν ἀκοίτην.
ἀλλὰ θεὰ φυγόδεμνος ἐπήν ποτε παῖδα λοχεύσῃ,
υἱέα κουφίζουσα σαόφρονος ἰοχεαίρης
πήχεϊ παιδοκόμῳ ζηλήμονι δεῖξον Ἀγαύῃ.
315τίς νέμεσίς ποτε τοῦτο, κυνοσσόος εἰ παρὰ παστῷ
ἤθελε θηρητῆρα λαγωβόλον υἷα λοχεῦσαι,
εἴκελον Ἀκταίωνι φιλοσκοπέλῳ τε Κυρήνῃ,
μητρῴων ἐλάφων ἐποχημένον ὠκέι δίφρῳ;’