Δεύτερος λόγος του κ. Δεληγιάννη

Δεύτερος λόγος του κ. Δεληγιάννη
(Ενώπιον του Συνεδρίου)
Συγγραφέας:
Για τη συμμετοχή του Θ. Δεληγιάννη, υπουργού Εξωτερικών, στο Συνέδριο του Βερολίνου. 18 Ιουνίου 1878.


Σᾶς εἶπα, διπλωμάται σοφοί, ἐκτεταμένως
γιὰ τῶν σοφῶν Ἑλλήνων τὸ φημισμένο γένος.
Σᾶς εἶπα πῶς ὁ Κάδμος εὑρῆκε τἄλφα βῆτα,
σᾶς εἶπα ὅτι τότε κατέβαινε ἡ πήτα
στὸ στόμα τῶν ἀνθρώπων
χωρὶς κανέναν κόπον.

Σᾶς εἶπα καὶ σᾶς εἶπα, μὰ δὲν σᾶς εἶπα κι' ἄλλα,
ἄφησα πίσω τόσα ὡραῖα καὶ μεγάλα.
Ἀλλὰ θαρρῶ πὼς πρέπει πολλὰ νὰ παραιτήσω,
γιατὶ ἂν ἕνα ἕνα σᾶς τὰ ἐξιστορήσω,
θ' ἀκοῦτε ἕνα χρόνο,
κι' ἐγὼ δὲν θὰ τελειώσω.

Σᾶς λέγω, κύριοί μου, πὼς αἱ κλειναὶ Ἀθῆναι
ἀπὸ ἀρχαιολόγους ξεχειλισμέναις εἶναι·
εἰς κάθε ἕνα μέρος, εἰς κάθε ἕνα βῆμα,
ἐμπρός σου θ' ἀπαντήσῃς ἀρχαίας δόξης μνῆμα,
μιὰ πέτρα τῆς Πεντέλης
ἢ ὅ,τι ἄλλο θέλεις.

Κι' ἀπόδειξις μεγάλη είς ὅσα λέγω εἶναι
ὁ κλασσικὸς ὁ Σλῆμαν κι' αἱ κλασσικαὶ Μυκῆναι.
Ἰδού! Εἰς ἕνα μέρος κατάξηρον καὶ στεῖρον,
ποὺ εἶναι κατοικία πολλῶν ἀγριοχοίρων,
ὁ Σλῆμαν λίγο σκάπτει
καὶ θησαυροὺς ξεθάπτει.

Καὶ νά! Μὲ μιὰ θαμβώνουν τ' ἀλλοίθωρά σας μάτια
τῶν Ἀτρειδῶν τὰ τόσα ἀτίμητα παλάτια,
κουμπιά, σπαθιά, ἀσπίδες, κρατῆρες χρυσωμένοι,
χρυσᾶ ποτήρια, στάμναις, καζάνια κι' ἕνα κτένι,
ποὺ ἕκανε χωρίστρα
μ' αὐτὸ ἡ Κλυταιμνήστρα.

Λοιπὸν εἰς ἕνα κράτος, ποὺ εἶναι πάντα κι' ἦτον
ἑστία μεγαλείου, πηγὴ ἀρχαιοτήτων,
ἡ Δύσις δὲν θὰ δώσῃ μὲ πᾶσαν προθυμίαν
τῆς πατρικῆς του χώρας μισὴν κληρονομίαν;
Καθεὶς βεβαίως κρίνει
πὼς ἔτσι καὶ θὰ γίνῃ.

Μὰ μὴ θαρρῆτε ὅτι ζητῶ αὐτὰ τὰ μέρη
μ' ἐλπίδα πὼς ἡ γῆ των προσόδους θὰ μᾶς φέρῃ.
Σᾶς τὰ ζητῶ μονάχα, γιατὶ καμμιὰν ἡμέρα
μπορεῖ ἀρχαίας δόξας νὰ βροῦμε κι' ἐκεῖ πέρα,
νὰ φρίξῃ πᾶσα φύσις,
Ἀνατολὴ καὶ Δύσις.