Βίοι Πελοποννησίων ανδρών/Κρανίδιον

Βίοι Πελοποννησίων ἀνδρῶν
Συγγραφέας:
Κρανίδιον


ΚΡΑΝΙΔΙΟΝ

ΠΑΠΑ ΑΡΣΕΝΗΣ ΚΡΕΣΤΗΣ

Οὗτος ὁ ἥρως εὑρέθη εἰς πολλοὺς καὶ δεινοὺς κινδύνους πολεμικούς. Καὶ κατ’ ἀρχὰς μὲν ὅτε ὁ Μουσταφᾶ Κεχαγιᾶς, ἐρχόμενος εἰς τὴν Πελοπόννησον μὲ δυνάμεις πρὸς βοήθειαν τῶν κλεισμένων Τούρκων τῆς Τριπολιτσᾶς, διέβαινεν διὰ τῆς Ἀργολίδος, καὶ οἱ εὑρεθέντες τότε εἰς τὸ Ἄργος Ἕλληνες ἠθέλησαν νὰ συγκροτήσωσιν μάχην κατ᾿ αὐτοῦ ἔξωθεν τῆς πόλεως κατὰ τὸν ποταμὸν Ξηριὰν, ὅπου ὑπάρχει τεῖχος γενόμενον ἀπὸ τοὺς κατοίκους διὰ νὰ ἐμποδίζῃ τὴν ὁρμὴν τοῦ ποταμοῦ, ὁ Παπᾶ Ἀρσένης καὶ λοιποὶ καπεταναῖοι μετὰ τῶν λοιπῶν κατοίκων ὁπλοφόρων καὶ μὴ, διότι δὲν εἶχον ὅλοι ὅπλα, ἐμαζεύθησαν ὅλοι ὄπισθεν τοῦ τείχους τοῦ ποταμοῦ. Ἐπειδὴ δὲ τὸ τεῖχος τοῦτο ἐβιάσθη γύρωθεν ἀπὸ τοὺς Ἀλβανοὺς πολεμιστὰς τοῦ Κεχαγιᾶ πεζοὺς καὶ καβαλαραίους, καὶ ἕνεκα τούτου οἱ Ἕλληνες ἐδόθησαν εἰς φυγὴν, καὶ οἱ μὲν ἄοπλοι καὶ μέρος ἀπὸ τὰ γυναικόπεδα κατέφυγαν εἰς τοὺς Μύλους τοὺς Ἀφεντικοὺς, ἐκ δὲ τῶν ἄλλων ἀνδρῶν καὶ γυναικοπαίδων, οἱ μὲν ἀνέβησαν εἰς τὸ παλαιὸν φρούριον τοῦ Ἄργους, οἱ δὲ εἰς τὸ γνωστὸν ἐκεῖ μοναστήριον καὶ ἐκλείσθησαν, χωρὶς νὰ ἔχουν τροφὰς καὶ τὰ ἄλλα ἀπολύτως ἀναγκαῖα, οἱ μὲν καταφυγόντες εἰς τὸ φρούριον κατὰ τὴν πρώτην νύκτα ὅλοι ἔφυγαν ἐκεῖθεν, τοὺς δὲ κλεισθέντας εἰς τὸ μοναστήριον οἱ Τοῦρκοι στενὰ ἐπολιόρκησαν. Ὁ δὲ Μουσταφᾶ Κεχαγιᾶς μαθὼν, ὅτι ὁ ἥρως Παπᾶ Ἀρσένης ἦτον ὁ καπετάνιος τοῦ Κρανιδίου, καὶ ὁ πολιορκητὴς τοῦ Ναυπλίου, ἐδυνάμωσε τὴν πολιορκίαν τοῦ μοναστηρίου, καὶ παρήγγειλε πρὸς αὐτὸν νὰ ἔβγῃ ἔξω καὶ νὰ παραδοθῇ. Βλέπων δὲ ὁ Παπᾶς, ὅτι τὸ μοναστήριον ἦτον δυσβάστακτον, διότι, ὡς εἴπομεν, ἦσαν μέσα καὶ πολλὰ γυναικόπεδα, καὶ τροφαὶ δὲν ὑπῆρχον, ἀφοῦ ἐνύκτωσε καλὰ, εἶπεν εἰς τοὺς μείναντας νὰ παραδοθοῦν, μὴ δυναμένους νὰ βαστάξουν, αὐτὸς δὲ ἐβγαίνει ἔξω τοῦ μοναστηρίου κρατῶν γυμνὴν τὴν σπάθην εἰς τὰς χεῖράς του, διασχίζει τὴν πολιορκίαν, καὶ οὕτω περᾷ διὰ μέσου τῶν Ἀλβανῶν χωρὶς δι’ ὅλου νὰ πειραχθῇ. Ἀναχωρήσαντος δὲ ἐκεῖθεν τοῦ Μουσταφᾶ Κεχαγιᾶ εἰς Τριπολιτσᾶν, πάλιν ὁ Παπᾶς ἐσύστησε τὴν πολιορκίαν τοῦ Ναυπλίου μὲ τοὺς συμπατριώτας του Κρανιδιώτας καὶ ἄλλους, ἔχοντας τὴν ἀνατολικὴν τοῦ φρουρίου πλευράν. Ἐκεῖ ἔμεινε πολιορκῶν καὶ πολεμῶν ἀδιάκοπα.

Πρὸ δὲ τῆς ἐλεύσεως τοῦ Δράμαλη, καὶ ὅταν οἱ Πελοποννήσιοι ἐξῆλθον εἰς τὴν Στερεὰν ἀρχηγὸν ἔχοντες τὸν Νικήταν, ὑπῆγε καὶ ὁ Παπᾶ Ἀρσένης κοντὰ εἰς τὸν ἄλλον ἥρωα, καὶ εἰς τοὺς γενομένους πολέμους κατὰ τὴν Στυλίδα καὶ Ἁγίαν Μαρίναν ἀνδραγάθησεν.

Ἀφοῦ δὲ ὁ Δράμαλης εἰσέβαλεν εἰς τὴν Πελοπόννησον, καὶ ἦλθεν εἰς τὴν Ἀργολίδα, ὁ Παπᾶς εὑρέθη τότε ἐκεῖ καὶ ἐπολέμει κατ’ αὐτοῦ. Κατὰ δὲ τὴν ἐπιστροφὴν τοῦ Δράμαλη ἀπὸ τὴν Ἀργολίδα εἰς τὴν Κόρινθον, οὗτος εὑρέθη εἰς τὸν Ἅγιον Σώστην ὅπου ἔγεινεν ἡ πρώτη μάχη. Ἔπειτα δὲ μείνας ἐκεῖ μὲ τὸν Νικήταν ἐπολέμησαν καὶ οἱ δύω τὸν Δράμαλη εἰς τὸ Ἁγιονόρι κατὰ τὴν περίφημον ἐκείνην μάχην. Μετὰ δὲ ταῦτα ἔμεινε μαζὺ μὲ τὸν στρατηγὸν Νικήταν, καὶ τοποθετηθέντες διαρκῶς εἰς τὸν Ἅγιον Σώστην ἐπολέμουν τοὺς Τούρκους καὶ ἀπέκλειον αὐτοὺς κατὰ τὴν Κόρινθον. Κατόπιν οἱ Τοῦρκοι τῆς κορίνθου θελήσαντες νὰ μεταφέρουν τροφὰς εἰς τὸ Ναύπλιον ἐνόμισαν καλὸν νὰ περάσουν ἀπὸ τὸν Ἅγιον Σώστην. Ἐπὶ τούτῳ δὲ ἔστειλαν τοὺς πεζούς των καὶ διὰ νυκτὸς ἐπολέμησαν καὶ ἐπῆραν τὰ ὄπισθεν τῆς θέσεως τοῦ Ἁγίου Σώστη. Ἐκεῖ εὑρέθησαν, ὡς εἴπομεν, ὁ Νικήτας καὶ ὁ Παπᾶ Ἀρσένης, ὅστις δυστυχῶς ἐφονεύθη, ὡς καὶ ἄλλοι πολλοὶ Ἕλληνες. Ἀλλὰ τῶν Τούρκων μὴ δυνηθέντων νὰ προχωρήσωσιν, ἡ μάχη ἔπαυσε. Τὴν δὲ ἑπομένην ἡμέραν ἔγεινεν λαμπρὸς καὶ ἔνδοξος ὁ ἐνταφιασμὸς τοῦ Παπᾶ Ἀρσένη ἀπὸ τὸν Θ. Κολοκοτρώνην καὶ λοιποὺς καπεταναίους καὶ στρατιώτας Ἕλληνας, καὶ ὁ τάφος του κεῖται πλησίον τοῦ Ἁγίου Σώστη.


ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΖΕΡΒΑΣ

Ὑπῆρξε πολιτικὸς καὶ στρατιωτικός, καὶ παρευρέθη εἰς τὴν πολιορκίαν τοῦ Ναυπλίου. Ἐγένετο δὲ καὶ γερουσιαστὴς τῆς Πελοποννήσου.


ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΛΑΜΠΡΟΥ

Οὗτος ὀνομασθεὶς στρατηγὸς ὑπηρέτησε παντοῦ καὶ καλῶς. Μάλιστα δὲ κατὰ τὴν πολιορκίαν τοῦ Ναυπλίου εὑρεθεὶς ἐκεῖ μὲ τοὺς συμπατριώτας του Κρανιδιώτας ἐπολέμησε. Κατόπιν ἔλαβε μέρος εἰς τὰ Δραμαλικὰ, καὶ τέλος ἐξῆλθεν καὶ ἔξω τῆς Πελοποννήσου εἰς τὴν Ῥούμελην μὲ τοὺς στρατιώτας του.