Βίοι Πελοποννησίων ανδρών/Επαρχία Καρυταίνης
| ←Ἐπαρχία Νησίου | Βίοι Πελοποννησίων ἀνδρῶν Συγγραφέας: Ἐπαρχία Καρυταίνης |
Ἡ μητρόπολις Καρύταινα→ |
Οὗτος ἦτον ὁ ἄρχων τῆς Πελοποννήσου. Ἐφυλακίσθη εἰς τὴν Τρίπολιν, καὶ δὲν ἠθέλησε νὰ φύγῃ ἐκεῖθεν πρὶν τῆς 25 Μαρτίου, διὰ νὰ μὴν βλαφθῇ ἡ ἐπανάστασις, σκληρυνθοῦν καὶ οἱ Τοῦρκοι καὶ κόψουν τοὺς ἐντὸς τῆς πόλεως Χριστιανοὺς, τοὺς ὁποίους ἐφοβέριζον· ἀλλ’ ὁ Κατὴς δὲν τοὺς ἔδωκε τὸν λεγόμενον Φεφτὰν, ἀρνηθεὶς τοῦτον ὡς δημόσιος ὑπάλληλος, καὶ οὕτω οἱ Χριστιανοὶ ἐσώθησαν.
Οὗτος, ὡς πληρεξούσιος τῆς Πελοποννήσου, ἔλιπεν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν. Ἀφοῦ δὲ ἡ ἐπανάστασις ἐξεράγγη, ἐπανελθὼν, ἔλαβε μέρος εἰς τὰ πολιτικὰ πράγματα, γενόμενος γερουσιαστὴς τῆς πρώτης Γερουσίας τῶν Καλτεζῶν, πληρεξούσιος τῶν Ἐθνοσυνελεύσεων καὶ ἐκτελεστής. Ἐφυλακίσθη καὶ οὗτος εἰς Ὕδραν μετὰ τοῦ Κολοκοτρώνη καὶ τῶν ἄλλων.
Ὁ στρατηγὸς οὗτος εἶναι εἷς τῶν ἀξιωτέρων Ἑλλήνων καὶ ὁ μᾶλλον προκομμένος τῆς ἐποχῆς ἐκείνης. Τὰ πάντα δὲ ἐθυσίασε καὶ ἡτοίμασε τὰ τῆς ἐπαναστάσεως, ὀργανώσας τὴν ἐπαρχίαν τῆς Καρύταινας, καὶ ὡς ἀρχηγὸς αὐτῆς ἐνθουσιάσας ὅλον τὸν κόσμον της. Ὁ Ἀρχιμανδρίτης Φλέσας εὗρε τὸν ὅμοιόν του.
Ἅμα ὁ Κανέλος ἔμαθεν, ὅτι ὁ Κολοκοτρώνης ἐπολέμει τοὺς Φαναρίτας Τούρκους, ἀμέσως ἐξεκίνησε διὰ τὴν Καρύταιναν μὲ τοὺς βουνίσιους, ὅσους εἶχε τότε συνάξει. Σκορπισθέντων δὲ ἐκεῖθεν τῶν Ἑλλήνων, ὁ Κανέλος ὑπῆγεν εἰς τὰ Λαγκάδια, καὶ μετὰ τὸν φόνον τῶν Τούρκων Λαγκαδινῶν, ἠσφάλισε τὴν οἰκογένειάν του, ἀποστείλας αὐτὴν εἰς τὸ Μέγα Σπήλαιον. Ἔπειτα ἔδωκε διαταγὴν νὰ συναθροίζωνται ὅλοι εἰς τὸ Διάσελον τῆς Ἁλωνίσταινας. Τότε ὁ μὲν Κολοκοτρώνης εὑρίσκετο εἰς τὴν Πιάναν, ὁ δὲ Κανέλος ἤρχετο εἰς τὸ στρατόπεδον τοῦ Διασέλου τῆς Ἁλωνίσταινας, καὶ ἐκεῖ συνηντήθη μὲ τὸν Κολοκοτρώνην, τὸν ὁποῖον οἱ Τοῦρκοι εἶχον κυνηγήσει ἀπὸ τὴν Πιάναν, καὶ ἔφθασαν ἕως εἰς τὴν Ἁλωνίσταιναν, ὅπου ἐπῆραν καὶ τὰ μουλάρια τοῦ Κὺρ Κανέλου, εἰς τὰ ὁποῖα εἶχε φορτωμένα τὰ πράγματά του. Ἐκεῖθεν ὕστερον καὶ οἱ δύω ἐτράβηξαν διὰ τὸν κάμπον τῆς Καρύταινας καὶ τοῦ Παπάρι, καὶ κατόπιν ὁ μὲν Κολοκοτρώνης ὑπῆγεν εἰς τὸ Βαλτέτσι, ὁ δὲ στρατηγὸς Κανέλος εἰς τὰ Λαγκάδια, διὰ νὰ συγκεντρώσῃ τοὺς στρατιώτας εἰς τὴν Πιάναν, καὶ πάλιν εἰς τὸ Διάσελον τῆς Ἁλωνίσταινας· ἀλλὰ τότε ἠσθένησε καὶ δὲν ἦλθεν εἰς τὸ στρατόπεδον. Μετὰ δὲ τὸν πόλεμον τοῦ Λεβιδίου ἦλθεν εἰς τὴν Πιάναν.
Οἱ Καρυτινοὶ χρεωστοῦν εὐγνωμοσύνην εἰς τοὺς ἀδελφοὺς Δεληγιανναίους, καὶ μάλιστα εἰς τὸν Κανέλον, ὅστις ἀπεφάσισε καὶ παρέδωκε τὰ ὅπλα τῆς Ἐπαρχίας πρὸς τὸν Κολοκοτρώνην, αὐτὸς δὲ ἐσύστησε τὴν ἐφορείαν τοῦ στρατοπέδου, ὡργάνισε τὸ φροντιστήριον τῶν τροφῶν καὶ τῶν πολεμοφοδίων, καὶ ἐχρησίμευσεν εἰς τὴν πολιορκίαν τῆς Τριπολιτσᾶς μέχρι τῆς ἁλώσεώς της. Μετὰ δὲ ταῦτα ἐπῆρε τὰ ὅπλα, καὶ ὑπῆγεν εἰς τὴν πολιορκίαν τῶν Πατρῶν, παρευρεθεὶς εἰς τὴν περίφημον μάχην τῆς 9 Μαρτίου. Ἔπειτα δὲ ὑπῆγεν εἰς Μεσολόγγιον πρὸς βοήθειαν τῶν ἀδελφῶν Μεσολογγιτῶν, καὶ παρευρέθη καὶ εἰς πολλὰς ἄλλας μάχας ἐντὸς τῆς Πελοποννήσου, ὡς καὶ κατὰ τοῦ Δράμαλη καὶ τῶν Ἀράβων. Ἐφυλακίσθη δὲ καὶ οὗτος εἰς Ὕδραν μετὰ τοῦ Κολοκοτρώνη καὶ λοιπῶν.
Οὗτοι ὑπηρέτησαν πολιτικῶς εἰς διαφόρους ὑπηρεσίας ἐντὸς τοῦ τόπου των, καὶ ὕστερον εἰς ἄλλας Ἐπαρχίας.
Οὗτος ἦτο στρατιωτικὸς, ὑπηρετήσας καλῶς κατ’ ἀρχὰς εἰς τὴν μάχην τοῦ Λάλα. Μετὰ δὲ τὴν ἐκεῖθεν ἀναχώρησιν τῶν Τούρκων εἰς Πάτρας, ἦλθεν εἰς τὴν πολιορκίαν τῆς Τριπολιτσᾶς. Κατόπιν δὲ ἔλαβε μέρος εἰς τὴν μάχην τῆς Γράνας· ἐκλείσθη εἰς τὸ χωρίον Μαντσαγρᾶ, ὡς φαίνεται εἰς τὰς διηγήσεις μου. Εὑρέθη δὲ καὶ εἰς ἄλλας μάχας, καὶ εἰς τὰ Δραμαλικὰ, καὶ προσέτι καὶ κατὰ τῶν Ἀράβων ἐπολέμησεν. Ἐφυλακίσθη καὶ οὗτος εἰς Ὕδραν.
Οὗτος κατ’ ἀρχὰς ἐπανελθὼν ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολιν εἰς τὰ Βέρβαινα, ἐστάθη ἐκεῖ προσωρινῶς, καὶ ἑπομένως προσεκολλήθη εἰς τὸν ἀδελφόν του, καὶ ὑπηρέτησε στρατιωτικῶς τὴν πατρίδα. Ἐφυλακίσθη ὡσαύτως καὶ οὗτος εἰς Ὕδραν μετὰ τοῦ Κολοκοτρώνη, καὶ τῶν λοιπῶν.
Ἡ οἰκογένεια αὕτη τῶν Δεληγιανναίων εἶναι μία ἐκ τῶν πρώτων οἰκογενειῶν τῆς Πελοποννήσου. Πολὺ δὲ συνετέλεσε καὶ πρὸ καὶ κατὰ τὴν ἐπανάστασιν, ἀφθόνως δαπανῶσα ἐξ ἰδίων της εἰς τὰς ἀνάγκας τῆς πατρίδος, καὶ ἕνεκα τούτου, ἐκτὸς τοῦ Ἀναγνώστη, ὅλοι οἱ ἄλλοι ἀδελφοὶ ἔμειναν πτωχοί.
Κατήγοντο ἀπὸ τὰ Λαγκάδια καὶ ἐχρημάτισαν στρατιωτικοὶ ἀμφότεροι, καλῶς ἀγωνισθέντες, διότι εὑρέθησαν παντοῦ μὲ τὸν Κολοκοτρώνην, μετὰ δὲ τοῦ Κανέλου Δεληγιάννη ἐπέρασαν καὶ εἰς τὸ Μεσολόγγιον, ἔπειτα δὲ μετὰ τοῦ Γενναίου Κολοκοτρώνη ὑπῆγον καὶ εἰς τὴν ἐκστρατείαν τῶν Ἀθηνῶν.
Ὁ καπετάνιος οὗτος ἦτον ἐπίσης ἀπὸ τὰ Λαγκάδια, καὶ ἔχει τὰς αὐτὰς ὡσαύτως ἐκδουλεύσεις μὲ τοὺς ἀνωτέρω ἀδελφοὺς Πετρακοπούλους.
Καὶ οὗτος ἐγεννήθη εἰς τὰ Λαγκάδια. Ἐν ἀρχῇ τῆς ἐπαναστάσεως εὑρέθη ναυτικὸς εἰς τὰ Ψαρὰ, καὶ ἀνεδείχθη ἕνας ἐκ τῶν ἐπισήμων πυρπολητῶν, καύσας Τουρκικὰ πλοῖα. Μετὰ δὲ ταῦτα ὑπηρέτησε καὶ εἰς τὴν ξηρὰν μετὰ τοῦ Θ. Κολοκοτρώνη.
Καὶ οὗτος ὁ Λαγκαδινὸς ὑπηρέτησεν ὡς στρατιωτικὸς ὑπὸ τὰς διαταγὰς τοῦ Κανέλου καὶ Δημητρίου ἀδελφῶν Δεληγιανναίων ἀπὸ τῆς ἀρχῆς τῆς ἐπαναστάσεως μέχρι τοῦ ἔτους 1827. Εὑρέθη δὲ εἰς ὅλας τὰς μάχας κατὰ τὴν πολιορκίαν τῆς Τριπολιτσᾶς, ἔπειτα εἰς τὴν μάχην τῆς Γράνας. Ἐκλείθη δὲ εἰς τοῦ Μαντσαγρᾶ μετὰ τοῦ Δ. Δεληγιάννη, τοῦ ὁποίου τότε ἦτο καὶ σημαιοφόρος. Κατόπιν δὲ γενόμενος καπετάνιος ὑπῆγε μετὰ τοῦ Κανέλου εἰς τὸ Μεσολόγγιον. Εὑρέθη δὲ καὶ εἰς τὴν περίφημον μάχην τῶν Πατρῶν, ὡς καὶ εἰς τὴν κατὰ τοῦ Δράμαλη ἐκστρατείαν.
Κατήγετο ὡσαύτως ἀπὸ τὰ Λαγκάδια. Περίφημος δὲ ἐγένετο διὰ τὰς στρατιωτικάς του ὑπηρεσίας, διότι ὅπου καὶ ἂν εὑρίσκετο κατὰ τὰς διαφόρους μάχας ἔκαμνε μεγάλα ἀνδραγαθήματα, καὶ διεκρίνετο ὡς παληκάρι. Ἐπέρασε δὲ καὶ εἰς τὸ Μεσολόγγιον μετὰ τοῦ στρατηγοῦ Κανέλου Δεληγιάννη, καὶ ἀφῆκε καὶ ἐκεῖ σημεῖα παληκαριᾶς. Ἔπεσε δὲ μαχόμενος κατὰ τὴν ἀτυχῆ μάχην τῶν Τρικόρφων ἐπὶ τοῦ Ἰμβραὴμ Πασᾶ.
Καὶ οὗτος ἦτον ἐπίσης ἀπὸ τὰ Λαγκάδια. Πρὸ τῆς ἐπαναστάσεως ὑπηρέτει πλησίον τοῦ Πασᾶ τῆς Πελοποννήσου ἐντὸς τοῦ σεραγίου καὶ οὕτως, ὡς ὑπάλληλος, ἐμάνθανε τὰ κατὰ τῶν Χριστιανῶν τεκταινόμενα καὶ τὰ ἐμπόδιζε. Μάλιστα ὅταν ἐμάνθανεν, ὅτι ἐσκόπουν οἱ Τοῦρκοι νὰ φονεύσουν κανένα χριστιανόν, οὗτος κρυφίως ἔδιδε τὴν τοιαύτην εἴδησιν, καὶ ὁ χριστιανὸς ἔφευγεν. Ἐστάθη δὲ καὶ πολὺ ὠφέλιμος εἰς τοὺς ἐντοπίους Τριπολιτσιώτας.
Καὶ οὗτοι ἦσαν Λαγκαδινοὶ, καὶ ὑπηρέτησαν τὸν ἀγῶνα στρατιωτικῶς. Κατὰ δὲ τὴν πολιορκίαν τῆς Τριπολιτσᾶς, ὁ Κολοκοτρώνης διώρισε τὸν Ἀθανάσιον Κίτσον ὁδηγὸν εἰς τὸ στρατιωτικὸν σῶμα τῶν ἐκεῖ Τριπολιτσιωτῶν τῆς ἐπαρχίας, οἵτινες ἐκράτουν τὸ μέρος τῆς θέσεως, τῆς λεγομένης Πηγῆς. Κατὰ δὲ τὴν μάχην τῆς Γράνας μὲ τὸ ἴδιον σῶμα τῶν Τριπολιτσιωτῶν, εἶχε πιάσει τῇς φράκταις τῶν ἀμπελίων κατὰ τὴν θέσιν Νουμέναγα, καὶ ἐκεῖ μαχόμενος ἐμπόδισε τοὺς Τούρκους, καὶ τοὺς ἠνάγκασε νὰ ὑπάγουν νὰ περάσουν εἰς τὴν γενομένην Γράναν.
Οὗτος κατήγετο ἀπὸ τὸ Ζυγοβίστιον, καὶ κατ’ ἀρχὰς μὲν ὑπηρέτησε εἰς τὸ γραφεῖον τοῦ Θ. Κολοκοτρώνη μέχρι τῆς ἁλώσεως τῆς Τριπολιτσᾶς, ἔπειτα δὲ ἔγεινε μέλος τῆς Πελοποννησιακῆς Γερουσίας. Κατὰ δὲ τὴν ἐπάνοδον τοῦ Κολοκοτρώνη ἀπὸ τὴν πολιορκίαν τῶν Πατρῶν, ὁ Ζαφειρόπουλος ἔφυγε καὶ ἐκρύβη, ὡς ἀλλαχοῦ διηγοῦμαι.
Καὶ οὗτος ἐπίσης ἦτον ἀπὸ τὸ Ζυγοβίστιον. Ἐπανελθὼν δὲ ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολιν ἐν ἀρχῇ τῆς ἐπαναστάσεως ἐπροσκολλήθη εἰς τοὺς σωματοφύλακας, καὶ εἰς τὸ γραφεῖον τοῦ Κολοκοτρώνη, καὶ ὑπηρέτει γράφων καὶ πολεμῶν. Μετὰ δὲ τὴν φυγὴν τοῦ ὑπασπιστοῦ Σπύρου Σπηλιωτοπούλου, ὁ Κολοκοτρώνης διώρισεν ὑπασπιστήν του τὸν Ζαφειρόπουλον, ὄντα γενναῖον καὶ τολμηρόν. Ὁ στρατηγὸς Κολοκοτρώνης, ὅταν ἀπὸ τὴν θέσιν Μάνεσι, ἡ ὁποία κεῖται πλησίον τοῦ Ταϋγέτου, ἀνεχώρησεν εἰς τὴν Ἀργολίδα πρὸς ἀντάμωσιν τοῦ Καραϊσκάκη, ὅστις ἦλθε νὰ συνομιλήσῃ μετ’ αὐτοῦ καὶ ζητήσῃ βοήθειαν στρατιωτικὴν καὶ χρηματικὴν διὰ νὰ ἐπαναστήσῃ ἐκ νέου τὴν Ῥούμελην, τὸ ὁποῖον καὶ ἔγεινε, τότε ὁ ὑπασπιστὴς τοῦ Κολοκοτρώνη Ζαφειρόπουλος θέλων νὰ ἐπιθεωρήσῃ τὸν εἰς Μάνεσι στρατόν, συγκείμενον ἐκ 3000 περίπου, ὡς ἐπαρουσιάσθη ἐκεῖ καβάλα, ἐζαλίσθη διότι τοῦ ἦλθεν ἔξαψις εἰς τὴν κεφαλὴν, ἡ ὁποία τοῦ ἔφερε καὶ τὸν θάνατον. Εὑρέθησαν δὲ εἰς τὸ στρατόπεδον αὐτὸ καὶ εἶδαν τὸ γεγονὸς τοῦτο ὁ στρατηγὸς Δημ. Μελετόπουλος ἐκ Βοστίτσης, ὁ στρατηγὸς Β. Πετιμεζᾶς ἐκ Καλαβρύτων, ὁ χιλίαρχος Ν. Οἰκονομόπουλος ἀπὸ τὸ Νεόκαστρον καὶ ὁ στρατηγὸς Γιατράκος ἀπὸ τοῦ Μιστρᾶ.
Οὗτοι πρὸ τῆς ἐπαναστάσεως ἐκατοικοῦσαν εἰς τὴν Ὕδραν καὶ ἐμπορεύοντο ἐκεῖ· ἔλαβον δὲ τὴν ἰδέαν νὰ ἑτοιμάζουν τὴν πυρίτιδα, καὶ πρὸς τοῦτο κατ’ ἀρχὰς ἔκαμαν μύλους εἰς τὴν Δημιτσάναν, ὅπου ἐκουβάλησαν καὶ τὴν ἀναγκαίαν ὕλην. Εἰς ταύτην δὲ τὴν ἐργασίαν ἐνησχολεῖτο ὁ Σπῦρος· ὁ δὲ Νικολῆς ὑπῆρξεν εἷς τῶν συνεταίρων τοῦ Ἀντώνη Οἰκονόμου Ὑδραίου, καὶ συνέδραμε πολὺ τοῦτον διὰ νὰ ἐπαναστατήσῃ τὸν τόπον κατὰ τῶν οἰκοκυραίων. Διαλυθείσης δὲ κατόπιν τῆς ἐσωτερικῆς ταύτης ἀνησυχίας τῆς Ὕδρας, ὁ Νικολῆς ἐπέρασεν εἰς τὸ Ἄργος, καὶ συνεπολιώρκει μετὰ τῆς γενναίας Μπουμπουλίνας καὶ τῶν λοιπῶν Σπετσιωτῶν τὸ Ναύπλιον. Πρῶτος αὐτὸς ἐσύστησε τὴν λεγομένην Καγκελαρίαν τοῦ Ἄργους. Μετὰ δὲ τὴν ἅλωσιν τῆς Τριπολιτσᾶς προσεκολλήθη πρὸς τὸν Θ. Κολοκοτρώνην καὶ εὑρίσκετο ἐνίοτε μαζύ του. Κατὰ δὲ τὴν εἰσβολὴν τοῦ Δράμαλη, εὑρέθη μὲ τὸν Πλαπούταν κατὰ τὴν ὥραν ὅπου ἐπολέμει εἰς Φίχτια καὶ Χαρβάτι, ὅτε καὶ ἐτσακίσθη τὸ σπαθὶ τοῦ Πλαπούτα, καὶ κατόπιν ἐπέρασεν εἰς Ἅγιον Γεώργιον. Τότε δὲ πολὺ ἐχρησίμευσεν ὡς σύμβουλος τοῦ Κολοκοτρώνη. Τὸν δὲ Σπύρον, μετὰ τὴν ἅλωσιν τῆς Τριπολιτσᾶς καὶ ἔπειτα, ὁ Κολοκοτρώνης διώρισεν ὑπασπιστήν του, καὶ τὸν εἶχε μαζύ του εἰς τὴν πολιορκίαν τῶν Πατρῶν, ὅπου παρευρέθη εἰς ὅλας τὰς ἐκεῖ γενομένας μάχας, καὶ ὕστερον μέχρι τῆς πτώσεως τοῦ Ναυπλίου διετέλει ὑπασπιστής του.
Κατήγετο ἐκ Ζυγοβυστίου. Ἐμπορεύετο δὲ πρὸ τῆς ἐπαναστάσεως εἰς Ὕδραν. Ἐπειδὴ δὲ οἱ Ὑδραῖοι μετὰ τὴν ἐπανάστασιν τοῦ Οἰκονόμου ἐδίωξαν ἐκ τῆς νήσου ὅλους τοὺς ἐκεῖ κατοικοῦντας ὡς ξένους, φωνάζοντες· «ἔστε χούαϊ», καὶ κυνηγοῦντες αὐτοὺς, ὁ Μπεγλῆς φυγὼν καὶ ἐλθὼν εἰς Τρίκορφα πολὺ ὠφέλησε τὸ ἐκεῖ συναχθὲν στρατόπεδον ἐξοδεύων ἐξ ἰδίων του, ἐνεργῶν καὶ προβλέπων τὰ ἀναγκαῖα εἰς τὸ στρατόπεδον. Ἔμεινε δὲ καθ’ ὅλην τὴν πολιορκίαν τῆς Τριπολιτσᾶς μέχρις τῆς ἁλώσεώς της, μόνον ὅπως προμηθεύῃ τὰ χρειώδη. Ὑπῆρξε πληρεξούσιος τῆς ἐν Ἐπιδαύρῳ συνελεύσεως, καὶ ἑτοιμάζετο νὰ γείνῃ εἷς τῶν ὑποψηφίων τῆς Γερουσίας, ἀλλ’ ἀπέθανε πρότερον.
Ἦτον ἀπὸ τὴν Δημιτσάναν. Ἠκολούθησε τὸν Θ. Κολοκοτρώνην ὡς γραμματικός του ἀντὶ τοῦ Ἀ. Ζαφειροπούλου, καὶ ὠφέλησε τὸν Γέροντα διὰ τῶν γραμμάτων του καὶ τῶν γνώσεών του ὡς σύμβουλος αὐτοῦ. Ἐκτὸς δὲ τούτου καὶ ὁ Π. Κόκκαλης ἐγένετο γραμματικὸς τοῦ Κολοκοτρώνη, καὶ ἐστάθη ἀχώριστος πάντοτε ἀπὸ αὐτὸν μέχρι τῆς ἐλεύσεως τῆς ἀντιβασιλείας. Ἔχαιρε δὲ τὴν μεγαλειτέραν ἐμπιστοσύνην διὰ τὸν φιλήσυχον καὶ ὑπομονετικὸν χαρακτῆρα καὶ τὸ ἦθός του.
Καὶ οὗτος ἐκ Δημιτσάνης κατήγετο. Ὑπῆρξε δὲ ἐπίσημος πολιτικὸς καὶ σύμβουλος τοῦ Κολοκοτρώνη. Ἀπέθανεν εἰς τὸ Ἄστρος κατὰ τὸν χρόνον τῆς ἐκεῖ Συνελεύσεως. Κατὰ δὲ τὴν ὥραν τοῦ θανάτου του, ἀφῆκεν ἐντολὴν νὰ μὴν δεχθοῦν οἱ Ἕλληνες Ἐκτελεστικὸν, εἰμὴ μόνον μίαν Βουλήν. Πρὸς δὲ τὸν Κολοκοτρώνην εἶπε νὰ μὴ φιλιωθῇ μὲ τοὺς Δεληγιανναίους διότι θὰ τὸν γελάσουν, ἔπειτα ἔκλεισε τὰ μάτια του καὶ ἀπέθανεν.
Οὗτος ἦτον ἀδελφὸς τοῦ προειρημένου Μιχαὴλ Οἰκονόμου. Ἐχρημάτισε δὲ ὡς σωματοφύλαξ τοῦ Θ. Κολοκοτρώνη.
Ἦτον ἀπὸ τὰ Μαγούλιανα. Ὑπηρέτησε πολιτικῶς. Ἐγένετο μέλος τῆς Ἐφορείας τῶν Τρικόρφων. Οὗτος δὲ εἶναι ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος ἔστεκεν εἰς τὸ Δερβενάκι, ὅπου καὶ ὁ Κολοκοτρώνης ἐστέκετο καὶ ἐδιοικοῦσε τὴν μάχην. Ἐβοήθησε δὲ τὸν Οἰκονόμον τότε, ὁ ὁποῖος ἔψαλλε τὴν παράκλησιν. Ἦτον ἀγαπητὸς τοῦ Κολοκοτρώνη, καὶ ἐχρησίμευσεν ὡς σύμβουλός του, ὁσάκις ἦτο μαζύ του διὰ τὰς γνώσεις του. Ὑπῆρξε δὲ πληρεξούσιος καὶ βουλευτής.
Οὗτος ἐγεννήθη εἰς τὸ χωρίον Λάστα. Ἦτο δὲ στρατιωτικὸς καὶ ὑπηρέτησεν ὡς τοιοῦτος μὲ πολὺν ζῆλον, διότι εὑρέθη εἰς πολλὰς μάχας, καὶ ἰδίως εἰς Βαλτέτσι, εἰς Γράναν καὶ κατὰ τὴν πολιορκίαν τῆς Τριπολιτσᾶς, ὡς καὶ εἰς τὴν κατὰ τοῦ Δράμαλη ἐκστρατείαν, ὅτε οἱ στρατιῶται καὶ συμπατριῶταί του ἐπῆραν τὰ πολλὰ χρήματα τῶν Τούρκων καὶ τὰ ἐμοίρασαν μὲ τὸ φέσι.
Ἦτον ἀδελφὸς τοῦ προηγουμένου καὶ κληρικός. Ἠκολούθει πάντοτε τὸν Θ. Κολοκοτρώνην. Εἰς δὲ τὴν κατὰ τοῦ Δράμαλη μάχην ἦτον εἰς τὴν ἰδίαν θέσιν, ὅπου ἐστέκετο καὶ ὁ Κολοκοτρώνης καὶ διεύθυνεν αὐτὴν, καὶ ἐκεῖ ἔψαλλε παράκλησιν, δεόμενος τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ νὰ βοηθήσῃ τοὺς Ἕλληνας νὰ νικήσουν τὸν ἰσχυρὸν Δράμαλην.
Καὶ οὗτος κατήγετο ἀπὸ τοῦ Λάστα. Ἀνατραφεὶς δὲ εἰς τὴν Σμύρνην, ἐπανῆλθεν κατὰ τὰς ἀρχὰς τῆς ἐπαναστάσεως. Ἦτο μετὰ τοῦ Θ. Κολοκοτρώνη διότι ἐγνωρίζοντο ἀπὸ τὴν Ζάκυνθον, ὅστις τὸν ὑπεχρέωσε νὰ παρακολουθῇ τὸν Νικήταν Σταματελόπουλον. Ἔκτοτε ἐγένετο γνωστὸς εἰς τὴν ὑπηρεσίαν, εὑρισκόμενος παντοῦ καὶ πάνττε μὲ τοῦτον τὸν στρατηγὸν, γράφων καὶ χρησιμεύων ὡς σύμβουλός του. Μετὰ δὲ τὴν παῦσιν τοῦ πολέμου ὑπηρέτησε πολιτικῶς.
Ἐγεννήθη εἰς Ζυγοβίστιον. Ὑπῆρξε στρατιωτικός. Οὗτος κατὰ τὸν πόλεμον τῆς Γράνας ἐπιάσθη μὲ ἕνα Τοῦρκον εἰς τὰ χέρια. Ἐπειδὴ δὲ δὲν εἶχον μαχαίρια, οὔτε ὁ ἕνας, οὔτε ὁ ἄλλος, ἄρχισαν νὰ τρώγωνται μὲ τὰ δόντιά των· ἀλλ’ ὁ Τοῦρκος ἦτο δυνατώτερος, καὶ κατέβαλε τὸν Ζυγοβιστινόν, καὶ ἀφοῦ τοῦ εἶχε ῥοκανίσει τοὺς δακτύλους τῶν χειρῶν του, ἄρχισεν ἔπειτα νὰ τὸν δαγκάνῃ εἰς τὸν λαιμόν, καὶ ἰδίως εἰς τὸ καρύδι τοῦ λαιμοῦ του. Τότε ὁ Οἰκονομόπουλος ἔβαλε τῇς φωναῖς ζητῶν βοήθειαν, καὶ τοιουτρόπως ἕνας τῶν γειτόνων του, ἀκούσας τῇς φωναῖς του, ἔτρεξεν, ἐσκότωσε τὸν καθήμενον ἐπάνω του Τοῦρκον, καὶ τὸν ἐλευθέρωσεν, ἀλλ’ ἐτρόμαξε νὰ γειάνῃ, οἱ δὲ δάκτυλοι τῶν χειρῶν του ἔκτοτε ἐστράβωσαν. Ταῦτα εἶναι γνωστὰ εἰς τὸ Ζυγοβίτσιον.
Ἦτον ἀπὸ τοῦ Παλούμπα τῆς Λιοδώρας. Καὶ αὐτὸς εἰς τὴν μάχην τῆς Γράνας, αφοῦ πλέον δὲν εἶχε καιρὸν νὰ γεμίσῃ τὸ τουφέκι, ἢ τὴν πιστόλαν του, ἔπιασε τὸ τουφέκι ἀπὸ τὸ στόμα, καὶ μὲ τὸ κοντάκι του ἄρχισε νὰ κτυπᾷ τοὺς Τούρκους κατακέφαλα, ἐσκότωσε δύω Τούρκους κατ’ αὐτὸν τὸν τρόπον, διότι καθὼς ἐφύλαγε καὶ ἔδινε τὴν κτυπισιὰ, ἔμβαινεν ὁ κόκορας τῆς φωτιᾶς μέσα εἰς τὰ μυαλὰ τῶν Τούρκων, τὸ δὲ τουφέκι του ἐστράβωσεν. Ὁ Πανουσάκος ἐπῃνέθη διὰ τὴν παληκαριάν του αὐτήν.
Κατήγετο ἀπὸ τὰ Μαγούλιανα. Αὐτὸν δὲ ἔκαμεν ὁ Κολοκοτρώνης γερουσιαστὴν τῆς Πελοποννήσου κατὰ τὴν ἐποχὴν τοῦ Δράμαλη, ἀντὶ τοῦ Ἀναγνώστη Ζαφειροπούλου, ὡς ἀλλοῦ διηγοῦμαι. Προτοῦ ὅμως γείνει γερουσιαστὴς ὑπηρέτει εἰς ὑπηρεσίας πολιτικὰς, καὶ ἄλλας καὶ ὡς φροντιστής, ἔπειτα ἐγένετο πληρεξούσιος καὶ βουλευτής. Οὗτος προσέτι εἶναι ὁ δεύτερος σύντροφος τοῦ Κολοκοτρώνη, ὅταν οὗτος ὑπῆγεν εἰς τὸ Καστρὶ τῆς Ἑρμιόνης διὰ νὰ καλέσῃ τὸ Ἔθνος εἰς Συνέλευσιν, ἥτις καὶ ἐτελείωσεν εἰς τοῦ Δαμαλᾶ τῆς Τροιζῆνος, καλέσασα τὸν Ἰ. Καποδίστριαν ὡς κυβερνήτην τῆς Ἑλλάδος, τὸν Ἄγγλον Κόχραν ναύαρχον τῶν Ἑλλήνων καὶ Ῥιχάρδον Τσοὺρτς ἀρχιστράτηγον. Ἡ αὐτὴ δὲ Συνέλευσις ἐψήφισε καὶ τὸ περίφημον τῶν Ἑλλήνων πολίτευμα.
Καὶ οὗτος κατήγετο ἀπὸ τὰ Μαγούλιανα. Ὑπῆρξε δὲ στρατιωτικὸς καὶ πολιτικός, γενόμενος βουλευτὴς καὶ πληρεξούσιος τῆς ἐπαρχίας Καρύταινας. Παρηκολούθει τὸν Θ. Κολοκοτρώνην κατὰ τὴν μάχην τῆς Πιάνας, ὅτε οὗτος ἔφευγε διὰ νὰ προφθάσῃ ἐμπρὸς εἰς τὸ Διάσελον τῆς Ἁλωνίσταινας, καὶ ἐμποδίσῃ τοὺς Τούρκους νὰ μὴν περάσουν κατὰ τὴν Βυτίναν, καὶ ἔλεγεν πρὸς τὸν Κολοκοτρώνην, ὅστις τὸν εἶχεν ὄπισθεν τοῦ ἀλόγου του, νὰ μὴν ὑβρίζῃ τοὺς Τούρκους διότι θυμόνουν. Τοῦτο οἱ Ἕλληνες τὸ εἶχον τότε, ὡς ἀστεῖον, κοινὴν παροιμίαν. Ὁ Μπούκουρας εὑρέθη καὶ εἰς τὴν πολιορκίαν τῶν Πατρῶν, καὶ ἰδίως κατὰ τὴν μάχην τῆς 9 Μαρτίου, καὶ ἐκλείσθη μετὰ τοῦ Γενναίου καὶ Σέκερη εἰς τὸν ληνὸν τοῦ Σαΐταγα. Ἐπίσης εὑρέθη καὶ κατὰ τὰ Δραμαλικὰ κατὰ τὸ Χαρβάτι μετὰ τοῦ στρατηγοῦ Δ. Πλαπούτα, ὅτε ἐτσακίσθη τούτου τὸ σπαθί του τὸ περίφημον, καὶ ἐξετέθη καὶ αὐτὸς εἰς κίνδυνον, διότι ὀλίγον ἔλειψε νὰ τοῦ κόψῃ ὁ Τοῦρκος ὅλον τὸ αὐτί του. Ἔπειτα παρευρέθη εἰς τὴν θέσιν Σχοινοχῶρι καὶ Ἄκοβα μέχρι τέλους τοῦ Δραμαλικοῦ πολέμου.
Ἦτον ἀπὸ τὸν Βαλτεσινίκον. Ἐχρημάτισεν εἰς Τουρκικὴν πολιτικὴν ὑπηρεσίαν πρὸ τῆς ἐπαναστάσεως, πλησίον τοῦ διερμηνέως τοῦ Πασᾶ τῆς Πελοποννήσου. Ἐφυλακίσθη καὶ αὐτὸς ἐντὸς τῆς Τριπολιτσᾶς· μετὰ δὲ τὴν ἅλωσιν διωρίσθη μέλος τῆς ἐφορείας Καρυταίνης. Κατόπιν δὲ ἡ Κυβέρνησις ἐνεπιστεύθη εἰς αὐτὸν τὰ πολεμοφόδια, διὰ νὰ τὰ μοιράζῃ εἰς τὰ στρατόπεδα κατ’ ἀναλογίαν καὶ κατ’ ἀνάγκην. Ἐτιμᾶτο δὲ καὶ ἠγαπᾶτο ἀπὸ ὅλους διὰ τὴν εὐθύτητά του.
Οὗτος κατήγετο ἐκ Βυτίνης. Ὑπηρέτησε δὲ πολιτικῶς καὶ στρατιωτικῶς. Ἐγένετο μέλος τῆς ἐφορείας τῶν Τρικόρφων ἐπὶ τῆς προεδρείας τοῦ Κανέλου Δεληγιάννη. Εὑρέθη δὲ εἰς πολλὰς μάχας, καὶ ἰδίως εἰς τὴν μάχην τοῦ Δερβενακίου κατὰ τοῦ Δράμαλη. Ἐφονεύθη εἰς τὴν ἀτυχῆ μάχην τῶν Τρικόρφων ἐπὶ τοῦ Ἰβραὴμ πασᾶ. Ἡ πολυμελὴς αὕτη οἰκογένεια τῶν Ταμπακοπούλων πολὺ ἐχρησίμευσε κατὰ τὴν ἐπανάστασιν, καὶ πρὸ πάντων ὁ ἱεροδιάκονος Ἰωσὴφ, ὁ γνωστὸς εἰς Ἀθήνας, καὶ χρηματίσας ἡγούμενος τῆς μονῆς Καισαριανῆς, ὅστις ἐπολέμησε κατὰ τὴν πολιορκίαν τῆς ἀκροπόλεως, καὶ ἄφησε μνήμην τῆς παληκαριᾶς του.
Καὶ οὗτος καταγόμενος ἀπὸ τὴν Βυτίναν ὑπηρέτησε πολιτικῶς τὴν πατρίδα, γενόμενος πληρεξούσιος καὶ βουλευτής. Ἀπέθανε δὲ εἰς τὸ Ἄργος κατὰ τὴν τότε νόσον, ὅτε ἀπέθανε καὶ ὁ μεγαλοφυὴς Θ. Νέγρης.
Ἡ κωμόπολις Βυτίνα εἶχε πολλοὺς ἄνδρας πολιτικοὺς, ἐν οἷς καὶ τὸν ἐν Κωνσταντινουπόλει Δ. Παπαρρηγόπουλον, ἐπίσημον ἄνδρα, φονευθέντα ἀπὸ τὸν αἱμοβόρον Σουλτάνον, ἅμα ἐγένετο γνωστὴ ἡ ἐπανάστασις τῆς Πελοποννήσου. Συγχρόνως δὲ τότε ὁ Σουλτάνος ἐφόνευσε καὶ τὸν αὐτάδελφόν του Κωνσταντῖνον, τὸν γαμβρόν του Σκαναβῆν καὶ πολλοὺς ἄλλους τῆς αὐτῆς οἰκογενείας, οἱ δὲ ἀπομείναντες κατέφυγον εἰς τὴν πατρίδα των, καὶ εὗρον ὑποδοχὴν ὡσὰν Μωραΐται ὅπου ἦσαν.
Ὁ μακαρίτης Παπαρρηγόπουλος ἔχαιρε μεγάλην ὑπόληψιν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν. Ἦτο γνωστὸς εἰς ὅλους, καὶ ἰδίως εἰς τοὺς κατὰ καιροὺς πρέσβεις τῶν Γάλλων· ἐγάλλιζε δὲ, ὡς λέγουν σήμερον, ἤτοι ἐφρόνει τὰ τῶν Γάλλων. Οἱ δὲ συμπατριῶταί του Βυτινιῶται, καὶ οἱ λοιποὶ συνεπαρχιῶταὶ του εὕρισκον πολλὴν ὑπεράσπισιν πλησίον του, κατόπιν δὲ καὶ οἱ λοιποὶ Μωραΐται, οἱ μεταβαίνοντες εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν. Τὸν ἔλεγον δὲ Κόνσολαν τῶν Μωραϊτῶν, διότι ὅποιος ἔχανεν ἐκεῖ Μωραΐτην, ἐκεῖ θὰ τὸν εὕρισκεν.
Ἡ Βυτίνα εἶχε καὶ τὸν γνωστὸν Κορίνθου Κύριλλον καὶ ἄλλους πολλούς· εἶχε καὶ τὸ Ἑλληνικὸν σχολεῖον, τοῦ ὁποίου οἱ διδάσκαλοι Παρθένιος καὶ Δανιὴλ, οἱ δύω οὗτοι ἐνάρετοι ἄνδρες, ἀνέδειξαν πολλοὺς μαθητὰς πρὸ τῆς ἐπαναστάσεως, καὶ διὰ τοῦτο πολὺ εἰς τὴν πατρίδα ἐχρησίμευσαν.
Οὗτος ἦτον ἕνας τῶν πολυμαθεστάτων Ἑλλήνων, διότι κατ’ ἀρχὰς ἐμαθήτευσεν εἰς τὴν σχολὴν τῆς πατρίδος του Βυτίνας, ἔπειτα μετέβη εἰς Παρισίους ὅπου ἐτελειοποίησε τὰς σπουδάς του καὶ ἐγένετο κάτοχος πολλῶν γλωσσῶν. Μετὰ δὲ ταῦτα εὑρέθη εἰς τὴν Ὀδησσὸν καὶ ἐκεῖθεν ἐπέρασεν εἰς τὴν Βλαχίαν ὑπὸ τὸν πρίγκηπα Ἀλέξανδρον Ὑψηλάντην παρακολουθῶν τὸν συγγενῆ του Γιαννάκην Κολοκοτρώνην, μαζὺ δὲ ἦσαν ὁ Χριστόφορος Ζαχαριάδης, ὁ Ἰωάννης Πέτας, ἢ Βαπτιστὴς ἐκ Ζακύνθου καὶ ὁ Ἀποστόλης Κολοκοτρώνης. Ὅλοι οὗτοι ἐπολέμησαν εἰς τὴν ἐπανάστασιν τῆς Βλαχίας ὑπὸ τὰς διαταγὰς τοῦ Ὑψηλάντου. Διαλυθέντων δὲ ἐκεῖθεν τῶν Ἑλληνικῶν στρατευμάτων, ἐπανῆλθαν εἰς τὴν Πελοπόννησον καὶ εἰς τὸ στρατόπεδον τῶν Τρικόρφων κατὰ τὰς ἀρχὰς τοῦ Αὐγούστου 1821. Ἔκτοτε ὁ Δ. Κοντόσταυλος παρηκολούθει εἰς τοὺς πολέμους τὸν στρατηγὸν Νικήταν Σταματελόπουλον, χρησιμεύων ὡς σύμβουλός του γράφων καὶ πολεμῶν.
Κατήγετο ἐκ Βυτίνης. Ἐπανελθὼν δὲ ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολιν ἐπὶ τῆς εἰσβολῆς τοῦ Δράμαλη εἰς τὴν Πελοπόννησον, ἐτέθη πλησίον τοῦ Κολοκοτρώνη καὶ εἰς τοὺς σωματοφύλακάς του καὶ ἔμεινε καθόλον τὸ διάστημα τοῦ Δραμαλικοῦ πολέμου, ἀναδειχθεὶς γενναῖος. Μετὰ δὲ τὴν πτῶσιν τοῦ Ναυπλίου ἀπεσπάσθη ἀπὸ τὸν Κολοκοτρώνην, καὶ προσεκολλήθη εἰς τὸ νεοσυσταθὲν ἱππικὸν ἐπὶ τῆς Κυβερνήσεως τοῦ Κουντουργιώτη καὶ ὑπὸ τὰς διαταγὰς τοῦ Χατσῆ Μιχάλη, ἢ Ταλιάνου. Εὑρεθεὶς εἴς τινα ἐνέδραν κατὰ τὸν κάμπον τῆς Τεγέας εἰς τῇς Ῥίζαις, διαταχθεῖσαν ὑπὸ τοῦ Κολοκοτρώνη ἠνδραγάθησεν, ἀλλ’ ἐλαβώθη εἰς τὸ χέρι. Εἰς τὴν μάχην ταύτην ἐσκοτώθησαν Ἄραβες περὶ τοὺς ἑξακοσίους, καὶ ἐκυριεύθησαν σημαῖαι, τύμπανα καὶ ἄλλα λάφυρα. Ἐκ τῶν δύω ἱππικῶν τοῦ μὲν τακτικοῦ ἀρχηγὸς ἦτον ὁ Ἀλμέϊδας, τοῦ δὲ ἁτάκτου ὁ ῥηθεὶς Χατσῆ Μιχάλης. Ἦσαν δὲ εἰς τὴν μάχην ταύτην τῆς Τεγέας καὶ πολλοὶ πεζοὶ ἀπὸ ὅλα τὰ σώματα τοῦ τότε στρατοπέδου τοῦ Ἁγίου Πέτρου. Μάρτυρα τούτων φέρω τὸν ζῶντα τώρα στρατηγὸν Δ. Μελετόπουλον, μὲ τὸν ὁποῖον τότε εἴμεθα μαζὺ, καὶ εἶδε τὰ κατὰ τὴν μάχην γενόμενα. Εἰς δὲ τὰς Ἀθήνας ὁ Κακλαμάνος ἐπὶ τῆς στρατηγίας τοῦ Καραϊσκάκη καὶ τοῦ ἀρχηγοῦ τῆς καβαλαρίας πάλιν ἠνδραγάθησεν, ἀλλὰ τὸ πληγωθὲν εἰς τὴν Τεγέαν χέρι τὸ ἔκοψε τότε τὸ κανόνι καὶ οὕτως ἐλευθερώθη ἀπὸ αὐτό.
 |
 |
 |
 |
|
|
|