Βίοι Πελοποννησίων ανδρών/Επαρχία Άργους

Βίοι Πελοποννησίων ἀνδρῶν
Συγγραφέας:
Ἐπαρχία Ἄργους


ΕΠΑΡΧΙΑ ΑΡΓΟΥΣ

ΙΩΑΝΝΗΣ, ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΛΑΜΠΗΣ ΑΔΕΛΦΟΙ ΜΠΕΡΟΥΚΑΙΟΙ

Καὶ ἡ οἰκογένεια αὕτη τῶν Μπερουκαίων ὑπῆρξε μία ἐκ τῶν ἐπισημοτέρων τῆς Πελοποννήσου. Ἐκ τῶν τριῶν δὲ τούτων ἀδελφῶν, ὁ μὲν Ἰωάννης ἐφυλακίσθη ὑπὸ τῶν Τούρκων εἰς Τριπολιτσᾶν μετὰ τῶν λοιπῶν προὐχόντων καὶ ἀρχιερέων. Μετὰ δὲ τὴν ἅλωσιν τῆς Τριπολιτσᾶς ἀποφυλακισθεὶς δὲν ἐπρόφθασε νὰ ὑπάγῃ εἰς τὴν πατρίδα του τὸ Ἄργος, ἀλλὰ μόλις ἔφθασεν εἰς τὸν Ἀχλαδόκαμπον ἀπέθανεν. Ὁ δὲ Δημήτριος ἐχρημάτισε πληρεξούσιος παρὰ τῷ Σουλτάνῳ πρὸ τῆς ἐπαναστάσεως, ὁ δὲ τρίτος ὁ Χαράλαμπος ἐγένετο πληρεξούσιος τῶν Ἐθνικῶν Συνελεύσεων, γερουσιαστὴς τῆς Πελοποννήσου, βουλευτὴς καὶ ὑπουργός. Αἱ ὑπὲρ τοῦ ἀγῶνος ὑπηρεσίαι καὶ αἱ ἄλλαι θυσίαι τῆς οἰκογενείας ταύτης εἶναι πασίγνωστοι.


ΜΙΧΑΗΛ ΚΑΒΑΣ

Ἦτον ἰατρὸς, καὶ ἐκρατήθη καὶ οὗτος ἀπὸ τοὺς Τούρκους εἰς τὴν Τριπολιτσᾶν. Μετὰ δὲ τὴν ἅλωσιν τῆς πόλεως ἐλευθερωθεὶς ἐξεπλήρωσε τὸ πρὸς τὴν πατρίδα χρέος του διὰ τῆς ἐπιστήμης του, καὶ ἄλλως διότι ἐχρημάτισε πληρεξούσιος τῶν Συνελεύσεων καὶ βουλευτής.


ΠΑΠΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΙ

Ἡ οἰκογένεια τῶν Παπαλεξαίων ἐσύγκειτο ἀπὸ πέντε ἀδελφοὺς, οἵτινες ἐχρησίμευσαν κατὰ τὸν ἱερὸν ἀγῶνα, ὑπηρετήσαντες στρατιωτικῶς καὶ πολιτικῶς. Μάλιστα δὲ ὁ Ἰωάννης ἐδείχθη καλὸς στρατιωτικός, εὑρεθεὶς εἰς πολλὰς μάχας μετὰ τοῦ στρατηγοῦ Γενναίου Κολοκοτρώνη καθ᾿ ὅλον τὸν χρόνον τοῦ ἀγῶνος· ὁ δὲ Νικόλαος ἦτον ἰατρὸς ἐπιστήμων ἄριστος, καὶ ὡς τοιοῦτος πολὺ ἐχρησίμευσεν εἰς τὸν ἀγῶνα· ὁ δὲ Σπῦρος ὑπῆρξε πάντοτε πληρεξούσιος εἰς τὰς Ἐθνικὰς Συνελεύσεις, καὶ βουλευτής, καὶ εἰς πολλὰς ἄλλας πολιτικὰς ὑπηρεσίας ὑπηρέτησε, χαίρων ὑπόληψιν ἀπὸ ὅλους, ἀπέθανε δὲ γερουσιαστής.


ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΑΙ ΧΡΗΣΤΟΣ ΒΛΑΣΗΣ

Ἡ πολυμελὴς αὕτη οἰκογένεια τῶν Βλάσιδων συνεισέφερεν ἐξ ἰδίων εἰς τὸν ἀγῶνα, καὶ πολιτικῶς ὑπηρέτησαν αὐτόν. Ὁ δὲ Χρῆστος ὑπῆρξε πληρεξούσιος τῶν Ἐθνικῶν Συνελεύσεων, βουλευτὴς καὶ γερουσιαστής.


ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΙΑΤΡΟΣ

Καὶ οὗτος ἐφάνη πολὺ χρήσιμος ἐντὸς τοῦ Ἄργους.


ΝΕΖΟΣ

Οὗτος ὁ καπετάνιος ἐγένετο γνωστὸς διὰ τὰς πρὸς τὴν πατρίδα ἐκδουλεύσεις του, διότι πάντοτε ὑπηρέτησε στρατιωτικῶς κατὰ τὴν πολιορκίαν τοῦ Ναυπλίου, καὶ κατὰ τὴν εἰσβολὴν τοῦ Δράμαλη ἐπολέμησε, καὶ συνετέλεσε καὶ αὐτὸς εἰς τὴν καταστροφήν του.


ΚΑΚΑΝΗΣ

Οὗτος ὁ στρατιωτικὸς ὑπηρέτησε τὸν ἁγῶνα μὲ πολὺν ἐνθουσιασμὸν καὶ γενναιότητα. Εὑρέθη δὲ εἰς πολλὰς μάχας, εἰς τὴν πολιορκίαν τοῦ Ναυπλίου, εἰς τὰς κατὰ τοῦ Δράμαλη μάχας, καὶ ἰδίως εἰς τὴν τοῦ Ἁγιονορίου. Ἔπεσε δὲ μαχόμενος μὲ τὸν ἀρχιμανδρίτην Γρηγόριον Δικαῖον Φλέσαν κατὰ τὴν ἔνδοξον μάχην εἰς τὸ Μανιάκι.


ΜΑΝΤΑΣ

Οὗτος ὁ καπετάνιος διέπρεψε κατὰ τὴν πολιορκίαν τοῦ Ναυπλίου, ὡς καὶ οἱ λοιποὶ, ἀλλ’ ἔπεσε μαχόμενος εἴς τινα μάχην κατὰ τῶν Τούρκων τοῦ Ναυπλίου.


ΝΤΑΓΡΕΣ

Κατήγετο ἀπὸ τὸ χωρίον Καρυαῖς τοῦ Ἄργους. Ὁ καπετάνιος αὐτὸς ἐγένετο περίφημος διὰ τοὺς στρατιωτικούς του ἀγῶνας, οἵτινες φαίνονται εἰς τὰ ἀπομνημονεύματα, ἰδίως δὲ κατὰ τὴν πολιορκίαν τῆς Τριπολιτσᾶς, καὶ τὴν μάχην τῆς Γράνας καὶ Καπνίστρας, ὅπου ἐντὸς τῆς ἐκεῖ σπηλιᾶς καὶ ἐκινδύνευσε. Μετὰ δὲ τὴν ἅλωσιν τῆς Τριπολιτσᾶς αὐτὸς καὶ οἱ περὶ αὐτόν, συνέλαβον τὸν Σωτῆρον Κουγιᾶν πρόκριτον τῆς ἐπαρχίας ἐκείνης, καὶ τὸν ἐτιμώρησαν, διότι οὗτος, ὡς ἔλεγον, ἦτο σύντροφος τῶν Τούρκων κατὰ τὸν χρόνον τῆς πολιορκίας τῆς πόλεως, βασανιζόμενος δὲ ἀπὸ τὸν Νταγρὲν ἀπέθανεν. Ἔλαβε δὲ μέρος καὶ εἰς ἄλλας πολλὰς μάχας κατὰ τὴν πολιορκίαν τοῦ Ναυπλίου, τὴν εἰσβολὴν τοῦ Δράμαλη καὶ ἀλλοῦ.


ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΩΚΡΗΣ

Οὗτος κατήγετο ἀπό τὴν πόλιν τοῦ Ἄργους. Ἐπανελθὼν δὲ ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολιν μετὰ τὴν ἀρχὴν τῆς ἐπαναστάσεως παρουσιάσθη ὡς ἀρχηγὸς τῆς Ἐπαρχίας Ἄργους, βοηθούμενος ἀπὸ τοὺς ἀδελφούς του καὶ λοιποὺς συγγενεῖς. Διέπρεψε δὲ κατὰ τὴν πολιορκίαν τοῦ Ναυπλίου, καὶ κατὰ τὴν εἰσβολὴν τοῦ Δράμαλη εἰς τὴν Ἀργολίδα πολὺ ἐχρησίμευσε, γνωρίζων τὰς θέσεις ὡς ἐντόπιος. Εὑρέθη δὲ καὶ εἰς διαφόρους ἀκροβολισμοὺς καὶ μάχας ἐντὸς καὶ ἐκτὸς τοῦ Παλαιοκάστρου τοῦ Ἄργους, κατ’ ἐξοχὴν δὲ εἰς τὸ καύσιμον τῶν δεματίων καὶ λοιπῶν τροφίμων. Εἰς δὲ τὴν μάχην τοῦ Ἁγίου Σώστη ὅπου ἐφονεύθη ὁ Παπᾶ Ἀρσένης Κρέστης, ὁ Τσώκρης ἠρίστευσε πρῶτος ἐλθὼν ἀπὸ τὴν Ἀργολίδα καὶ καταλαβὼν τὰ νῶτα τῶν Τούρκων μὲ τοὺς ὑπ’ αὐτὸν στρατιώτας, κατόπιν δὲ τούτου ἦλθον ἀπὸ τὸ Στεφάνι τὸ ἀπόσπασμα τοῦ Νικήτα, ὁ Χατσῆ Χρῆστος καὶ οἱ λοιποὶ, καὶ οὕτω ἐσώθη ἡ μάχη.

Ὁ Τσώκρης ἐπολέμει μέχρις ὅτου οἱ Τοῦρκοι ἐχάθηκαν ἀπὸ τὴν Ἀργολίδα καὶ τὴν Κόρινθον, καὶ ὕστερα ὅταν ἦλθεν ὁ Ἰμβραὴμ ἐξεστράτευσε καὶ αὐτὸς κατὰ τῶν Ἀράβων ὑπὸ τὴν στραταρχίαν τοῦ Κυριάκου Σκούρτη. Εἰς δὲ τὴν μάχην τὴν γενομένην εἰς τοὺς Παλαιοὺς Ἀβαρίνους, ὁ Ἰβραὴμ Πασᾶς ἐπολιόρκησε στενὰ τοὺς ἐν τῷ φρουρίῳ Ἕλληνας, οἱ ὁποῖοι, μὴ ἔχοντες τροφὰς, πολεμεφόδια καὶ καμμίαν ἐλπίδα βοηθείας, παρεδόθησαν εἰς τὸν Ἰβραὴμ διὰ συνθήκης, ἀφήσαντες τὰ ὅπλα των. Μεταξὺ τῶν παραδοθέντων Ἑλλήνων ἦτο καὶ ὁ Τσώκρης μὲ τοὺς ὑπ’ αὐτὸν στρατιώτας καὶ καπεταναίους, οἵτινες μετὰ ταῦτα ὁπλισθέντες ἐπολέμησαν τὸν ἐχθρόν.


ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

Ἦτον ἀπὸ τὴν πόλιν τοῦ Ἄργους. Οὗτος πρὸ τῆς ἐπαναστάσεως μὲ τοὺς ἰδικούς του καὶ τοὺς γείτονάς του, καὶ μὲ ἐκείνους ὅσοι ἦσαν κατηχημένοι ἀπὸ τὴν Ἑταιρίαν Ἀργίτας, εἶχον ἑτοιμάσει πολεμεφόδια καὶ ἄλλα ἀναγκαῖα τοῦ πολέμου διὰ νὰ χρησιμεύσουν ἐν καιρῷ τῷ δέοντι. Ἐν ἀρχῇ δὲ τῆς ἐπαναστάσεως πρῶτος αὐτὸς ἐσυμάζευσε στρατιωτικὸν σῶμα περὶ τὰ χωρία Μπέλεσι καὶ Σχοινοχῶρι, βοηθούμενος καὶ ἀπὸ τὸν εἰρημένον καπετὰν Νέζον, καὶ πρῶτος τῶν ἄλλων Ἀργείων πρὸ τῆς 25 Μαρτίου ἐπανεστάτησεν. Αὐτὸς ἐπίσης εἶναι ἐξ ἐκείνων, οἵτινες ἠθέλησαν ν’ ἀντισταθοῦν κατὰ τοῦ Μουσταφᾶ Κεχαγιᾶ εἰς τὸ τεῖχος τοῦ Ξεριά, ὅτε δὲ οἱ Τοῦρκοι τοὺς ἐπῆραν ἐμπρὸς καὶ ἔφυγον ἐκεῖθεν, ὁ Ἀσημακόπουλος αὐτὸς, ὁ Παπᾶ Ἀρσένης καὶ οἱ λοιποὶ ἐκλείσθησαν εἰς τὸ Μοναστῆρι τοῦ Ἄργους, ὁ δὲ υἱὸς τῆς Μπουμπουλίνας μὲ ὀλίγους Σπετσιώτας καὶ ἄλλους ἀπὸ τὸν τόπον ἐκεῖ ἕως πενῆντα τὸν ἀριθμὸν, ἐκλείσθησαν εἰς τὰ πλησίον τοῦ Ξεριὰ κείμενα σπίτια καὶ ἐπολέμησαν μὲ πολλὴν γενναιότητα, ἀλλ’ ἔπεσαν οἱ πλεῖστοι ἐξ αὐτῶν μαχόμενοι. Μάλιστα ὁ υἱὸς τῆς γενναίας Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας ἐπιάσθη μὲ τὸν σημαντικώτερον διοικητὴν τῶν Ἀλβανῶν, τὸν Βελῆ μπέην, ἢ Βελίκον Γιάτσον καλούμενον, γνωστὸν τότε, καὶ ἦλθαν εἰς χεῖρας, ἀλλ’ ὁ ἀνδρεῖος Σπετσιώτης τὸν κατέβαλε καὶ τὸν ἐκαβάλικε· ἐπειδὴ ὅμως, κατὰ δυστυχίαν, δὲν εἶχεν οὐδὲν ὅπλον εἰς ἐνέργειαν, οὔτε αὐτὸ τὸ ξίφος του, ὡς καὶ ὁ Μπέης, ἐπροσπάθει μὲ τὸ ὄπισθεν μέρος τῆς ἄδειας πιστόλας του νὰ φονεύσῃ τὸν Τοῦρκον, ἀλλ’ ἀτυχῶς τότε ἔφθασεν ἄλλος Ἀλβανὸς, καὶ τὸν ἐσκότωσεν ἐπάνω εἰς τὸν Μπέην.


ΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ ΚΑΙ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΙ ΔΟΥΣΑ

Κατήγοντο ἀπὸ τὸν Ἀχλαδόκαμπον τοῦ Ἄργους, καὶ ὑπηρέτησαν στρατιωτικῶς ἀμφότεροι. Ὁ δὲ Κωνσταντῆς εὑρίσκετο παντοῦ εἰς τοὺς πολέμους μὲ τοὺς γειτόνους του, καὶ ἦτον ἀγαπητὸς τοῦ Θ. Κολοκοτρώνη. Ὑπῆρχε καὶ ἄλλη μία οἰκογένεια εἰς τὸν Ἀχλαδόκαμπον, τοῦ Ἀναγνώστη Ἀναγνωστοπούλου, ὅστις ὑπηρέτησε τὴν πατρίδα πολιτικῶς.


Ο ΑΧΛΑΔΟΚΑΜΠΟΣ

Τὸ χωρίον τοῦτο κεῖται ἐν τῷ μέσῳ τοῦ δρόμου μεταξὺ Ἄργους καὶ Τριπολιτσᾶς. Ἐπὶ δὲ τοῦ Ἐθνικοῦ ἀγῶνος ἐθυσιάσθη ὁλόκληρον, διότι οἱ στρατιῶται κινούμενοι ἄνω καὶ κάτω ὅλοι εἰς αὐτὸ κατέλυον (ἐκόνευον), καὶ τοὺς ἔθρεφαν. Κατήντησε σταθμὸς στρατιωτικὸς, καὶ ὅμως οἱ πτωχοὶ κάτοικοι ὑπέφερον πολὺ, καθὼς καὶ αἱ Καλάμαι ἀπὸ τοὺς Μανιάτας. Ἐπὶ δὲ τῆς εἰσβολῆς τοῦ Δράμαλη, ὅτε ὁ στρατηγὸς Θ. Κολοκοτρώνης διέβαινεν ἐκεῖθεν διὰ τὴν Ἀργολίδα καὶ συνήντησε τοὺς ὑπὸ τῆς ἐμπροσθοφυλακῆς τοῦ Δράμαλη σκορπισθέντας καὶ φεύγοντας ἀπὸ τὸ Ἄργος, καὶ τοὺς Ἀφεντικοὺς Μύλους Ἕλληνας κατὰ τὸ Χάνι Νταοῦλι, καὶ ἐκεῖθεν ἐγύρισαν πίσω εἰς τὸ ἄλλο Χάνι τοῦ αὐτοῦ χωρίου, τὸ ὁποῖον κεῖται εἰς τὸν κάμπον καὶ λέγεται τοῦ Ἀγᾶ πασᾶ, ὅπου ὅλοι ὁμοῦ ἐστάθησαν σχεδὸν τρεῖς ἡμέρας, τὸ χωρίον τοῦτο ὁ Ἀχλαδόκαμπος ἔθρεψεν ὅλους ἐκείνους τοὺς συναχθέντας ἐκεῖ, ὡς καὶ τὸν Κολοκοτρώνην πρὸς τὸν ὁποῖον ἔστειλε τροφὰς ὡς καὶ διὰ τὰ ἄλογά του εἰς τὴν θέσιν Βρυσούλια ὅπου διενυκτέρευσε, καὶ τὴν αὐγὴν ἐκίνησε νὰ ὑπάγῃ κατὰ τοῦ Δράμαλη.

Τὸ δὲ χωρίον τοῦτο ἡ Τουρκικὴ ἐξουσία τὸ εἶχεν ἐν μέρει ἀσύδοτον, ὡς καὶ ὅλα τὰ χωρία ὅσα εὑρίσκοντο εἰς θέσιν ὅπου ὑπῆρχε διάβασις, καὶ τὴν ὁποίαν ὠνόμαζον Δερβένι, διότι τὰ τοιαῦτα χωρία ἐχρησίμευον ὡς κατάλυμα τῶν στρατιωτῶν καὶ τῶν ἄλλων ἀνθρώπων τῆς ἐξουσίας, οἱ δὲ κάτοικοι τούτων ἦσαν ὑπόχρεοι νὰ ἑτοιμάζουν καὶ νὰ φέρουν εἰς τὸν δρόμον ψωμὶ, νερὸν, κρέας, καὶ ὅ,τι ἄλλο εἶχον, καὶ ἐκεῖ τοὺς ἐπερίμενον διὰ νὰ φάγουν. Ὅταν δὲ διήρχετο ὁ Πασᾶς ἐφιλοδωροῦσε τοὺς χωρικοὺς δι’ ὅσα ἔφερον. Εἶχον δὲ τὴν ἄδειαν οἱ Δερβενοχωρῖται οὗτοι τοῦ Ἀχλαδοκάμπου νὰ φέρουν ὅπλα, καὶ νὰ φυλάττουν εἰς τὸ Νταοῦλι Χάνι ὡς σκοποὶ πρὸς συνδρομὴν καὶ ἀσφάλειαν τῶν διαβατῶν. Ἐπειδὴ δὲ εἶχον καὶ τύμπανον καὶ αὐλοὺς καὶ ἔπαιζον ὀλίγον καὶ εὐχαρίστουν τοὺς διαβάτας, οὗτοι εἰς ἀμοιβὴν ἔδιδον εἰς αὐτοὺς χρήματα, καὶ ὡς ἐκ τούτου ἔκτοτε ἔμεινεν ἡ ὀνομασία τοῦ τόπου Νταοῦλι.