ὅσαι σπανίως συνεκεντρώθησαν ἐν τῇ μνήμῃ ἑνὸς καὶ μόνου ἀνθρώπου.
Τί ἀπεκόμισα ἐκ τῆς σπουδῆς ἐκείνης; Τὸ ψῦχος τῆς καρδίας.
Τὸ ἄνθος δὲν εἶχε πλέον δι’ ἐμὲ τὸ θέλγητρον τῆς καλλονῆς του, καὶ τὸ πρότερον μυστήριον τῆς ὑπάρξεώς του, νοούσης τοὺς πόθους καὶ τοὺς στίχους μου εἶχε δι’ ἐμὲ ἁπλῆν βοτανικὴν ἀξίαν καὶ λατινικόν τι ὄνομα. Ἐγίνωσκον τὰ μέρη εἰς ἃ ἐπιστημονικῶς διῃρεῖτο, διατί αἱ φλέβες του ἦσαν π. χ. κυαναῖ, διατί τὰ πέταλά των ἦσαν ροδόχροα, τίς ἦτο ἡ ἰατρικὴ ἀξία του, καὶ πόσον ἐπωλεῖτο ξηρὸν ἐν τῷ φαρμακείῳ.
Τὸ πτηνὸν τῆς κοιλάδος οὗ ἡ κομψότης, ἡ χάρις, ἡ εὐκινησία τόσον ἄλλοτε μὲ κατεγοήτευεν, ὀνειροπολοῦντα ἐλεύθερον βίον ἐν τῇ ἐξοχῇ, ἀπώλεσε δι’ ἐμὲ πᾶν γόητρον· διότι ἐγίνωσκον ὁποῖον ὑπὸ τὸ πτέρωμά του εἶχεν εἰδεχθῆ σκελετὸν ὀστέων καὶ διέβλεπον τὸν σκελετὸν τοῦτον ἱπτάμενον, κελαδοῦντα, τρώγοντα, ὡς ἂν εἰ ἡ περιβάλλουσα αὐτὸ σὰρξ καὶ τὰ πτερὰ ἦσαν ἐκ διαφανοῦς ὑέλου· καὶ δὲν μ’ ἔθελγε πλέον ὡς ἄλλοτε τῆς ἀηδόνος τὸ ᾆσμα ἐν σεληνιαίᾳ νυκτὶ ἀπὸ τοῦ φυλλώματος τῶν δένδρων διαχεόμενον, διότι ἐγίνωσκον ὅτι ἦτο ψευδὲς τὸ νομιζόμενον περὶ αὐτῆς ὅτι ἔψαλλε μελαγχολικὸν ᾆσμα χωρισμοῦ καὶ ἤμην πεπεισμένος ὅτι ψάλλουσα ἐξεπλήρου ἀνάγκην φυσικήν, ἡ δὲ φωνή της ἐξερχομένη ἐκ τοῦ λαιμοῦ ἠκούετο εὔστροφος, διότι τοιαύτη εἶναι ἡ διασκευὴ τῶν φωνητικῶν αὐτῆς ὀργάνων ὥστε νὰ μὴ δύναται ἡ φωνὴ νὰ ἐξέλθῃ εὐθεῖα καὶ ἄκαμπτος, τοιαύτη δὲ ἡ διασκευὴ τῶν ἡμετέρων ἀκουστικῶν ὀργάνων καὶ νεύρων ὥστε νὰ γεννᾶται ἐν ἡμῖν ἡδονικὸν αἴσθημα ἐκ τῆς φωνῆς της.
Ἔβλεπον τὴν ἄλλοτε τοσοῦτον συμπαθῆ μου σελήνην καὶ μάτην ἀνεζήτουν ἀπ’ αὐτῆς τοὺς παλαιοὺς ρεμβασμούς μου, οἵτινες καθίστων ποτὲ τόσον γλυκείας τὰς νύκτας μου· δὲν ἦτο πλέον δι’ ἐμὲ ἡ θεὰ ἡ ἀνὰ τὴν γῆν ἀναζητοῦσα τὸν Ἐνδυμίωνά της ἀλλ’ ἦτο μάζα ὕλης ἀψύχου καὶ ψυχρᾶς, διάτρητος ὡς σκωληκόβρωτον ξύλον ἧς ἐγίνωσκον ἐκ στήθους τὸ μέγεθος, τὸ βάρος, τὴν ὕλην, τὴν ἀπόστασιν.
Ἡ κεραυνοῦχος νεφέλη ἀπώλεσε δι’ ἐμὲ τὴν ἀγρίαν καλλονήν της ἀφ’ ὅτου ἔμαθον καὶ ἐγὼ νὰ παράγω κεραυνοὺς καὶ ὕδωρ διὰ τοῦ ἠλεκτρισμοῦ· τῆς δὲ βροντῆς ὁ ἐν τῷ ἀπείρῳ χάει ἀναπαλλόμενος κρότος δὲν ὕψωνε πλέον τὴν ψυχήν μου πρὸς ὅν τι παντοδύναμον, δημιουργὸν τοῦ κόσμου καὶ τιμωρὸν ἢ φιλόστοργον πατέρα. Φεῦ! δὲν ὑπῆρχε πλέον δι’ ἐμὲ Θεός!
