Σελίδα:Ημερολόγιο Σκόκου (1887) - 056.jpg

Αυτή η σελίδα δεν έχει ελεγχθεί ακόμη για πιθανά λάθη.
56

ἡ δὲ καθαρὰ ἡμερότητα. Ἀλλ’ ὑπῆρξεν ἆρά γε ἄνθρωπος ἡμερώτερος τοῦ Roland, τοῦ περιφήμου ἀρχηγοῦ τῶν Γιρονδινῶν, ἢ παραφορώτερος τοῦ Danton, τοῦ διαβοήτου ἀρχηγοῦ τῶν Ὀρεινῶν ἐπὶ τῆς Γαλλικῆς ἐπαναστάσεως; Καὶ ὅμως σώζεται ἔγγραφον τοῦ ὑπουργείου τῆς 10 αὐγούστου 1792 ἐκδοθὲν τῇ 17 αὐγούστου, ἐπὶ τοῦ ὁποίου ἡ ὑπογραφὴ τοῦ Danton εἶναι καθαρωτάτη, ἡ δὲ τοῦ Roland τοιαύτη ὥστε ὁ μὴ εἰδὼς τὶς προεξῆρχε τοῦ ὑπουργείου ἐκείνου δυςκόλως ἤθελε τὸ μάθει ἐξ αὐτῆς. Οὐδὲ εἶναι πάντοτε ἀληθὲς ὅτι σφοδρὰ νευρικὴ ταραχὴ συνεπάγεται γραφὴν τεταραγμένην. Τα πανομοιότυπα δύο ἱστορικῶν αὐτογράφων, τῆς ἀπὸ τοῦ θρόνου παραιτήσεως τοῦ Λουδοβίκου Φιλίππου, τῇ 24 φεβρουαρίου 1848, καὶ τῆς διαθήκης τοῦ Λουδοβίου ΙΣΤ΄, τῆς γραφείσης τῇ 29 δεκεμβρίου 1792 ἤτοι 24 ἡμέρας πρὸ τῆς καρατομήσεως αὐτοῦ, ἐὰν τὰ εἴχετε ὑπόψιν, ἤθελεν πείσει ὑμᾶς ὅτι ὑπάρχουσι χαρακτῆρες οἵτινες καὶ ἐν αὐταῖς ταῖς κρισιμωτέραις, καὶ ἐν αὐταῖς ταῖς φοβερωτέραις τοῦ βίου περιπετείαις σώζουσιν οὗ μόνον τὸ ἀξίωμα τοῦ ἤθους, ἀλλὰ καὶ αὐτὴν τὴν ἀταραξίαν τῆς χειρός. Ἡ παραίτησις τοῦ Λουδοβίκου Φιλίππου ἐγράφη εἰς στίχους ὀκτώ. Τὰ γράμματα εἶναι μεγάλα, κάλλιστα ἐσχηματισμένα· αἱ λέξεις φέρουσιν ὅλους τοὺς τόνους, ὅπερ σπανιώτατον εἰς τα αὐτόγραφα τῶν σοφωτέρων γάλλων· ἡ δὲ σύνταξις, ἀξιοπρεπεστάτη. Ἡ διαθήκη τοῦ Λουδοβίκου ΙΣΤ΄ σύγκειται ἐκ στίχων 115 γεγραμμένων διὰ στοιχείων πολὺ μικροτέρων, ἀλλὰ εὐκρινεστάτων· τὸ δὲ ὕφος τοῦ λόγου ὄντως εὔγλωττον, ἐὰν ἡ ἀληθὴς εὐγλωττία συνίσταται εἰς τὴν ἐκδήλωσιν τῶν εὐγενεστέρων ἅμα καὶ ἁπλουστέρων αἰσθημάτων καὶ διανοημάτων τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως.

Πᾶσαι λοιπὸν αἱ ψυχολογικαὶ θεωρίαι αἱ ἐποικοδομηθεῖσαι ἐπὶ τῶν τοιούτων ἢ τοιούτων χαρακτήρων τῆς γραφῆς, ἀποδείκνυνται ὑπὸ τῶν πραγμάτων ἀνυπόστατοι. Τὸ μόνον βέβαιον εἶναι ὅτι, ὅπως πᾶς ὁ ὁμιλῶν οφείλει νὰ ὁμιλῇ εἰς τρόπον ὥς τε νὰ εἰμπορῇ νὰ ἐννοηθῇ, οὕτω καί πᾶς ὁ γράφων ὀφείλει νὰ γράφῃ εἰς τρόπον ὥςτε νὰ εἰμπορῇ ν’ ἀναγνωσθῇ, παρεκτὸς ἐὰν καθ’ ἑκατέραν τῶν περιστάσεων κωλύεται νὰ ἐκπληρώσῃ το καθῆκον τοῦτο ὑπὸ φυσικῆς τινος ἀνεπιτηδειότητος ἢ ἀδυναμίας. Ἀλλὰ τότε εἰ μὲν τὸ κώλυμα εἶναι περὶ τὴν γλῶσσαν, ἃς γράφῃ, εἰ δὲ περί τὴν γραφὴν, ἃς ὑπαγορεύῃ, εἰ δὲ κατ’ ἀμφότερα ἀνάγκη νὰ πεισθῇ ὅτι οὐδεὶς θεῖος ἢ ἀνθρώπινος νόμος εἰς οὐδένα παρέσχε τὸ δικαίωμα νὰ βασανίζῃ τοὺς ὁμοίως του διὰ τῶν βατταρισμῶν αὐτοῦ ἢ τῶν ὀρνιθοσκαλισμάτων.